انواع وارنیش چوب و کاربرد آن ها کدامند؟
احتمالاً همۀ ما اسم سی ان سی راش ماشین به گوشمان خورده است. وارنیش را می توان روی هر سطحی پیاده کرد، اما به دلیل آسیب پذیر بودن چوب معمولاً روی چوب بیشتر استفاده می شود. وارنیش چوب باعث افزایش طول عمر آن و همچنین ظاهر بهتر و زیباتر چوب خواهد شد. در این مطلب از مجله اینترنتی وارناسا قصد داریم انواع وارنیش چوب را مورد بررسی قرار داده و با کاربرد هرکدام آشنا شویم.
وارنیش چیست؟
وارنیش مایعی سخت و شفاف است که برای پرداخت چوب استفاده می شود. البته همان طور که گفته شد، وارنیش را می توان روی انواع سطوح پیاده کرد. اما در صنعت چوب کاربرد بیشتری دارد. وارنیش عمدتاً از ترکیب روغن خشک شونده، رزین و تینر ساخته می شود. وارنیش در دو گونه براق و مات اجرا می شود اما گونه براق آن طرفداران بیشتری داشته و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که سطح حساس چوب آسیب دیده و خط و خش روی آن می افتد، می توان با انواع وارنیش چوب آن را جانی دوباره بخشید، ظاهر آن را احیا کرد و از آسیب دیدن بیشتر آن جلوگیری نمود.
وارنیش را می توان از همان ابتدا روی سطح چوبی پیاده کرد یا اینکه پس از مدتی کارکرد برای احیای ظاهر آن عملیات وارنیش را انجام داد. هر محصولی انواع مختلفی دارد. انواع وارنیش چوب نیز در بازار موجود است. هنگامی که قصد وارنیش چوب را دارید، باید با خواص و قابلیت های هر کدام آشنا باشید. به خصوص اگر کار شما نقاشی و رنگ کاری است، این مسئله بسیار اهمیت دارد. ممکن است با عدم اطلاع از کارکرد و نحوۀ اجرای هر کدام از انواع وارنیش چوب به محصول مورد نظر آسیب بزنید. در ادامه با انواع وارنیش چوب آشنا خواهیم شد.
وارنیش پایه آب
یکی از محصولاتی که به تازگی در صنایع چوب بسیار مورد استفاده قرار می گیرند، وارنیش پایۀ آب است. وارنیش پایه آب از کیفیت بالایی برخوردارند و می توان آن ها را با وارنیش های طبیعی مقایسه کرد. از وارنیش پایه آب می توان برای پولیش درب های چوبی، کف و انواع وسایل چوبی استفاده کرد. این وارنیش بوی اندکی دارد، خالی از مواد سمی است و برای استفاده نیاز به افزودن رنگ ندارد. این وارنیش در برابر مواد شیمیایی و حرارت مقاومت اندکی دارد. به همین دلیل معمولاً برای داخل ساختمان کاربرد دارد.
وارنیش پایه روغن
وارنیش پایۀ روغن یا وارنیش روغنی از مقاومت بیشتری نسبت به وارنیش پایۀ آب برخوردارند. تهیه آن ها باید در محیط باز صورت بگیرد. از وارنیش روغنی می توان بر روی رنگ های اکریلیک و لاتکس استفاده کرد اما اندکی رنگ چوب را تغییر خواهد داد. این نوع وارنیش ها از طریق تبخیر جلای خود (الکل یا تربانتین) سخت می شوند. لاک الکل و دامار که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت نوعی وارنیش الکلی هستند.
وارنیش شلاک
وارنیش طبیعی یکی از بهترین انواع وارنیش چوب است. وارنیش شلاک نیز یکی از بهترین انواع وارنیش چوب طبیعی است. وارنیش چوب در میان صنعت کاران به لاک الکل نیز شناخته می شود. عنوان لاک الکل از همین شلاک گرفته شده است. این وارنیش از حشره ای با عنوان «سوسک لاک» گرفته شده است. این حشره بر روی درختان ماده ای ترشح می کند. با گرفتن این ماده از روی درخت و اعمال فرآیند مخصوص، وارنیش شلاک حاصل می شود. شلاک با بیشتر سطوح سازگاری دارد و مانع لک شدن رنگ چوب می شود. منافذ چوب را به خوبی پر می کند و یکی از بهترین انواع وارنیش چوب به شمار می رود. پلی اورتان نوعی پلاستیک به شکل مایع است.
وارنیش آکریلیک
وارنیش آکریلیک جزء وارنیش های پایه آب به شمار می رود. این وارنیش دارای شفافیت بالایی است و موقع تمیز کردن نیز هیچ گونه بخار و گازی متصاعد نمی کند. به همین دلیل برای سلامتی و محیط زیست ایمن تر است. این وارنیش در برابر گرد و غبار و اشعه ماوراء بنفش مقاوم است. برای همین بیشتر هنرمندان نقاشی های خود را با این ماده پوشش می دهند.
اسپری وارنیش
اگر قصد دارید سطح گسترده ای را به سادگی و در مدت زمان اندک وارنیش کنید، پیشنهاد ما اسپری وارنیش است. این وارنیش در انواع مات، نیمه براق و براق موجود است و برای انواع آلات موسیقی بسیار مناسب است. وارنیش درایی یا وارنیش الوار یکی از مقاوم ترین انواع وارنیش به شمار می رود. معمولاً در پوشش صنایع دریایی همچون قایق ها مورد استفاده قرار می گیرد. طبیعتاً این نوع وارنیش در مقابل آب و نمک بسیار مقاوم است.
وارنیش آلکیدی
این نوع وارنیش خاصیت چسبندگی بالایی روی سطوح دارد و مقاومت آن در برابر آب نیز بالاست. از ترکیب رزین آلکیدی مصنوعی با یک حلال مصنوعی ساخته می شود و در دکوراسیون داخلی و خارجی می توان از آن استفاده کرد. وارنیش دامار به سرعت خشک می شود و یک وارنیش الکلی با میزان شفافیت بالا به شمار می رود. از این وارنیش نیز در تابلوهای نقاشی و اثرهای هنری بسیار استفاده می شود.
وارنیش سخت
وارنیش سخت برای مصارف داخلی کاربرد بیشتری دارد و پس از خشک شدن درخشندگی نخواهد داشت. در پوشش مبلمان معمولاً از این وارنیش استفاده می شود. این وارنیش برای خشوارنیش چوب نه فقط روشی برای پرداخت سازه ها و محصولات چوبی، بلکه از آن می توان روی سطوح مختلفی استفاده کرد. در حقیقت یکی از روش های رایج افزایش طول عمر و همچنین ایجاد ظاهری زیبا و دلنشین برای انواع مختلفی از سازه ها و محصولات چوبی، پرداخت آن ها با استفاده از وارنیش است. البته لازم به ذکر است که به دلیل آسیب پذیر بودن سازه ها و محصولات چوبی، از وارنیش چوب بیشتر در جهت افزایش میزان استقامت و دوام این محصولات چوبی استفاده می شود. چرا که تمام زیبایی و ارزش یک سازه چوبی، بی خط وخش بودن و همچنین داشتن جلای ظاهری زیبا است.
به عنوان مثال اگر دو نفر یک محصول یا سازه چوبی را هم زمان خریده باشند و مدت زمان مشابهی از زمان خرید آن ها گذشته باشد، ظاهر محصول یا سازه ای که در آن از وارنیش برای افزایش میزان دوام و استقامت استفاده نشده است، در این بازه زمانی بسیار خراب تر و رنگ پریده تر و پوسیده تر از محصول دیگر شده است. بنابراین ازاین جهت استفاده از وارنیش برای افزایش میزان دوام و استقامت محصولات و سازه هایی چوبی اهمیت ویژه ای پیدا می کند که باگذشت زمان نیز محصول چوبی همچنان ظاهر زیبای خود را همچنان حفظ می کند و هرگز رنگ پریده و پوسیده نمی شود. به علاوه اگر از یک محصول یا سازه چوبی به خوبی مراقبت کنید، آن محصول می تواند تا مدت زمان بسیار طولانی برای شما کارایی داشته باشد.
وارنیش چوب چیست؟
درحقیقت وارنیش چوب مایعی سخت و شفاف است که از ترکیب سه ماده رزین آلکید، روغن و حلال به دست می آید و در ساختار وارنیش این مواد جز مواد اصلی تشکیل دهنده وارنیش به حساب می آیند. البته در اینجا صحبت از کاربرد وارنیش چوب در جهت افزایش میزان دوام و استقامت محصولات چوبی، به دلیل طرف داران بسیاری است که امروزه استفاده از محصولات و سازه های چوبی پیدا کرده است؛ بنابراین وارنیش از جمله راهکارهای عملی و متداول به حساب می آید که از آن برای افزایش میزان عمر مفید محصولات چوبی استفاده می شود.
به علاوه اگر در ساختار این مایع سخت و شفاف هرچه میزان روغن بیشتر از میزان و نسبت رزین باشد، مایع وارنیش انعطاف پذیری بیشتری پیدا می کند و همچنین در برابر رطوبت مقاوم تر خواهد بود. البته لازم به ذکر است که انواع وارنیش چوب موجود در بازار، بر پایه روغن متوسط بوده که از آن ها به عنوان بادوام ترین مواد برای پرداخت محصولات و سازه های چوبی یاد می شود. چراکه وارنیش هایی با سطح پایین روغن، به زمان زیادی برای خشک شدن نیاز دارند و همچنین بیشتر برای مصارف صنعتی مورداستفاده قرار می گیرند.
ازاین رو به طور معمول ترکیبات درون ساختار وارنیش های چوب مقاوم ترین و بادوام ترین ماده برای پرداخت سطوح محصولات و سازه های چوبی بوده که به راحتی جذب چوب نمی شوند و همچنین در صورت جذب شدن به چوب، این جذب کاملاً سطحی است. در آخر هم باید به این نکته نیز اشاره کنیم که اغلب ترکیب های وارنیش بی رنگ و شفاف بوده و به همین دلیل فاقد هرگونه پیگمنت رنگی هستند. همچنین نوع رزین به کاررفته در ترکیب وارنیش درحقیقت نشان دهنده جلوه نهایی وارنیش است.
انواع وارنیش چوب چیست؟
درست همانند سایر محصولات و کالاهای موجود در بازار، وارنیش چوب نیز انواع مختلفی دارد. اما آشنایی با انواع آن ها، ازاین جهت اهمیت بسیاری پیدا می کند که هرکدام از این نوع وارنیش ها خواص، قابلیت ها و موارد مصرف مخصوص به خود را دارند. برای مثال اگر شما در زمینه نقاشی و رنگ آمیزی سطوح مختلف فعالیت می کنید، آشنایی با این موارد و موضوعات برای شما اهمیت فراوانی پیدا می کند.
به همین دلیل در اینجا قصد داریم تا با بررسی انواع وارنیش ها و آشنایی با انواع کارکرد و مصارف آن ها، به شما دید مناسبی نسبت به انتخاب وارنیش های چوب مناسب و متناسب به نوع فعالیتتان بدهیم. چراکه عدم اطلاع از کارکرد هریک از این وارنیش ها و استفاده از آن ها برای پرداخت یک محصول یا سازه چوبی می تواند حتی به آن سازه یا محصول چوبی آسیب وارد کند.از جمله جدیدترین وارنیش هایی که امروزه در انواع مختلف صنایع چوبی مورداستفاده قرار می گیرد. درواقع وارنیش بر پایه آب از کیفیت خوبی برخوردار بوده و همچنین این وارنیش ها در مقام مقایسه قابل قیاس با انواع مختلفی از وارنیش های طبیعی هستند.
به طور معمول از وارنیش بر پایه آب می توان برای پرداخت و پوشش درهای چوبی و انواع وسایل و محصولات چوبی استفاده کرد. همچنین در تولید این وارنیش ها هرگز از مواد سمی استفاده نشده و به علاوه در هنگام استفاده از آن ها شما دیگر نیازی به افزودن رنگ به آن ندارید. ضمناً به این نکته نیز توجه کنید که این وارنیش ها در برابر مواد شیمیایی و حرارت چندان مقاوم نبوده و اغلب از وارنیش چوب بر پایه آب، برای پرداخت و ایجاد پوشش روی وسایل و محصولات داخل ساختمان استفاده می شود.
سخن آخر
به عنوان نتیجه گیری امروزه به دلیل اینکه از وارنیش های چوب مختلفی می توان برای ایجاد پوشش، پرداخت سطوح چوبی و سایر سطوح استفاده کرد، به همین دلیل هریک از این وارنیش ها شرایط مخصوص به خود برای استفاده روی هرگونه پوشش رنگی را دارد.پس در انتها باید مجدد به این نکته اشاره کنیم که عدم آشنایی با انواع وارنیش ها و کارکرد مختص هر یک از آن ها، می تواند به هرچه بیشتر آسیب پذیر شدن سطوح، محصولات و سازه هایی چوبی در برابر مشکلاتی کمک می کند که قرار است وارنیش از آن ها جلوگیری کند.