آیا برای فروش ملک حتما باید سند ملک تک برگ شود؟
برای تبدیل سند منگولهدار به تک برگ چه مدارکی لازم است؟ در این مطلب قصد داریم به پاسخ این سوالات بپردازیم. اما قبل از پاسخگویی به این سؤالات لازم است بدانیم، سند منگولهدار و سند تک برگی چه تعریفی دارند و اصلاً چه دلیلی برای تبدیل سند منگولهدار به سند تک برگ وجود دارد؟
تعریف سند منگولهدار
سند تک برگ مزایای بسیاری نسبت به سندهای منگولهدار قدیمی دارد.
سند منگولهدار سندی دفترچهای است که با یک نخ و یک تکه سرب توسط اداره ثبت اسناد رسمی پلمپ شده است. توجه به این نکته ضروری است که اگر سند پلمپ نشده باشد، اعتبار ندارد. دلیل پلمب کردن این سند حفظ صحت و اعتبار آن است. این سند به صورت دستنویس و در یک دفترچه با تعداد زیادی برگه تنظیم میشده است.
از سال ۹۰ به بعد نوع دیگری از سند مالکیت با فرمتی مشخص به شکل مکانیزه و تنها در یک برگ تنظیم میشود که از نظر اعتبار و رسمیت مانند سند منگولهداراست. این اسناد فاقد پلمپ سربی است که سابقاً به اسناد دفترچهای زده میشد. این سند مالکیت پس از هربار معامله باید توسط خریدار به اداره ثبت مربوطه تحویل شود تا پس از ابطال آن سند جدید به نام خریدار صادر شود. در این اسناد جدید نقشه محل موقعیت ملک در مقیاس یک دو هزارم روی سند ملک در قسمت پایین صفحه نشان داده میشود.
۱- یکی از مهمترین ویژگیهای سندهای منگولهدار نسبت به سندهای تک برگی این است که در صورت وجود شریک یا شرکا در یک ملک هر مالک یک سند مجزا خواهد داشت. به عنوان مثال در صورتی که ۲ نفر در یک ملکی ۳ دانگ ۳ دانگ شریک باشند، برای هرکدام یک سند تک برگ صادر میشود.
اما در مورد اموال مشترک اگر بنا باشد سند منگولهدار صادر شود، یک سند مشترک برای همه شرکا صادر میشد. درصورتیکه یکی از شرکا قصد دریافت سند جداگانه داشت، باید پروسه بسیار طولانی را طی میکرد و با سختگیریهای زیادی مواجه میشد تا بتواند سند جداگانه دریافت کند.
۲- صدور سندهای تک برگ به صورت کاملاً مکانیزه و الکترونیکی در اداره ثبت انجام میشود. از ویژگیهای شاخص این اسناد درج دقیق و کامل اطلاعات و مشخصات مالک و ملک به صورت خواناست که به همین علت خواندن و کنترل ﺁن برای تمام مردم راحت شده است. این ویژگی باعث شده است که جعل این اسناد مشکل باشد. این درحالی است که سندهای منگولهدار به صورت دستی تهیه میشدند.
۳- سندهای تک برگی کروکی دقیق و اطلاعات جزئی تری نسبت به سندهای منگوله دار قدیمی در خود دارند و با تکیه بر این اسناد دیگر مشکلاتی مثل ابهام در متراژ ملک و تعرض به زمینها و املاک مجاور اتفاق نمیافتد.
۴- جعل سندهای دفترچهای قدیمی نسبت سندهای تک برگ خیلی راحتتر بود، حال آنکه سند تک برگ به گونهای طراحی شده است که نمیتوان بهراحتی آن را جعل کرد. سند تک برگ هولوگرام مخصوص به خود را دارد. در صورتی که سند دفترچهای این ویژگی را ندارد. از اینرو برای دستکاری سند تک برگ به امکانات و افراد مجرب با مهارت بالا نیاز است که این کار از عهده هرکسی بر نمیآید.
۵- از دیگر ویژگیهای مهم سندهای تک برگی میتوان به صرفهجویی در کاغذ اشاره کرد. همانطور که میدانید اسناد قدیمی صفحات زیادی داشتند و برای تهیه آنها باید کاغذ زیادی استفاده میشد. درصورتیکه با کمک سندهای تک برگی این تعداد کاغذ به حداقل میزان ممکن رسیده است.
۶- در سندهای تک برگی جزئیات و کروکی دقیقی از ملک وجود دارد. این ویژگی در سند منگولهدار به چشم نمیخورد. با کمک جزئیات مندرج در اسناد تک برگی میتوان به اطلاعات دقیقی از متراژ ملک دست پیدا کرد. ضمناینکه میتوان از تعرض به املاک مجاور هم جلوگیری نمود.
۷- یکی دیگر از مزیتهای سند تک برگ نسبت به سند منگولهدار این است که این اسناد درب منزل مالکین به آنها تحویل داده میشود.
۸- از نکات برجسته و متمایز سند تکبرگی در مقایسه با سند دفترچهای ذکر نوع ملک (طلق…)، کاربری (مسکونی…)، نوع مالکیت و نشانی ملک و کد پستی ملک است که در شناسایی ملک اهمیت بهسزایی دارد.
مراحل تبدیل سند منگولهدار به سند تک برگ
۱- مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی یا اداره ثبت
افرادی که به منظور تبدیل سند منگولهدار به تک برگی اقدام میکنند یا صاحب ملکی قدیمی هستند که دارای سند منگولهدار دفترچهای است و یا به تازگی ملکی را خریداری کردهاند که باید نسبت به درج نام و تاریخ جدید اقدام نمایند. درصورتیکه جزء دسته اول باشید، باید به منظور پیگیری کارتان مستقیم به اداره ثبت اسناد رسمی بروید و نیازی به مراجعه به دفاتر اسناد رسمی نخواهید داشت.
درنتیجه مراحل کارتان کوتاهتر است پس از مراجعه به اداره ثبت املاک باید فرم درخواست سند تک برگی را پر کرده و طبق دستورالعمل آن را ارسال کنید. درخواست ارسال شده توسط کارشناسان بررسی میشود. در این مرحله استعلامهایی از شهرداری و دیگر مراکز مربوط صورت میگیرد.
اگر در گروه دوم جای دارید، باید پیش از هر کاری به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایید. همانطور که میدانید، پس از توافق اولیه در هر معامله باید به دفاتر ثبت اسناد مراجعه شود. در این شرایط هر دو طرف معامله باید در دفتر ثبت حاضر شوند و مدارک هویتی خودشان را برای تطبیق اسناد و مدارک به همراه آورند.
۲- استعلام سند قبلی
دفتر ثبت اسناد رسمی قبل از اینکه برای انتقال سند اقدام کند، فهرستی از استعلامها را از فروشنده یا همان صاحب فعلی سند دریافت میکند. نخستین استعلام مربوط به سند است. این استعلام توسط خود اداره ثبت و به صورت مکانیزه انجام میشود.
تا رسیدن جواب این استعلام ۲ روز زمان مورد نیاز است. با کمک این استعلام میتوان مطمئن شد که ملک موردنظر پیش از این به شخص دیگری فروخته نشده باشد و یا در گرو بانک قرار نداشته باشد. سندهایی که در گرو بانک باشند، تا وقتی که آزاد نشوند، قابل انتقال نیستند. درصورتیکه پس از استعلام مشخص شود که ملک مورد نظر دارای چنین مشکلاتی است، مادامی که این مسائل مرتفع نشود، انتقال به تعویق خواهد افتاد.
۳- تسویه حساب شهرداری و پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک به اداره دارایی
در مرحله بعد باید کلیه بدهیهای ملک مورد نظر به شهرداری تسویه و گواهی پایان کار دریافت شود. این گواهی نشان دهنده این است که همه بدهیها و مالیات مربوط به ملک تسویه شده و سند آن هیچگونه مشکلی ندارد. درصورتیکه ملک تجاری یا اداری باشد، باید نامهای از سازمان نوسازی بگیریم که وضعیت کاربری ملک را به طور دقیق تعیین کند.
همانطور که میدانید فروشنده همیشه برای انتقال و واگذاری املاک خود و صدور سند تکبرگ باید مالیات ناشی از این واگذاری را باتوجه به ارزش معاملاتی ملک خود به اداره دارایی محل وقوع ملک پرداخت و گواهی آن را به دفترخانه ارائه کند.
۴- انتقال سند
در این مرحله خریدار و فروشنده در دفتر ثبت حاضر میشوند، نقل و انتقال انجام میگیرد و دفتر ثبت اسناد خلاصهای از نقل و انتقال را به اداره ثبت ناحیه مورد نظر از طریق سیستم مکانیزه ارسال میکند.
۵- مراجعه به اداره ثبت محل وقوع ملک
در این مرحله باید به اداره ثبت املاک مربوط مراجعه کنید و فرم درخواست صدور سند تک برگ مالکیت خود را با دقت تکمیل و ارائه کنید. تمام اطلاعاتی که در این فرم درخواست وارد میکنید، یکی از مبناهای درج اطلاعات روی سند تکبرگ شماست.
لازم به ذکر است که برای دریافت سند جدید حتماً باید سند قبلی ملک را به سازمان ثبت اسناد ارائه دهید. دریافت سند جدید بدون سند قبلی امکانپذیر نیست؛ بنابراین اگر سند خود را گم کردهاید و یا به هر دلیلی در دسترستان نیست، ابتدا باید برای دریافت سند المثنی اقدام کنید و سپس به سراغ تبدیل سند بروید.
۶- مراجعه به باجه پست مستقر در اداره ثبت
برای صدور سند تک برگی و دریافت آن باید به باجه پست مستقر در اداره ثبت بروید و با پرداخت هزینههای لازم فرم مشخصات و همچنین پاکت تحویل سند مالکیت را تکمیل کنید.
۷- دریافت سند تک برگ
برای تبدیل سندهای دفترچهای به سند تک برگی حدود ۵۰ روز زمان مورد نیاز است. برای دریافت سند تک برگی که قرار است به شخص دیگری تعلق بگیرد، حدودا ۲۰روز زمان نیاز است. سند شما از طریق مأمور پست به در خانه و به نشانیای که در اداره ثبت به متصدی پست دادهاید، ارسال میشود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت سند تک برگ
۱- مدارک هویتی خریدار و فروشنده همراه با کپی
۲- قبض تلفن ملک مورد نظر به همراه کپی
۳- کروکی دقیق ملک
۴- ارائه پایان کار شهرداری
۵- اصل سند قبلی ملک
۶- کد پستی ملک
۷- فیشهای پرداختی
۸- استعلام سند
۹- داشتن گواهی تسویه حساب با سازمان تأمین اجتماعی (در مورد املاک تجاری یا صنعتی)
در این مقاله خواهید خواند:
- سند دفترچه ای منگوله دار
- سند تک برگی
- مزایای اسناد تک برگی
- مدارک لازم جهت تبدیل سند
- مراحل تبدیل سند
سند دفترچه ای منگوله دار
این اسناد جزو سندهای قدیمی به حساب آمده و برای املاک قدیمی شاهد آن هستیم. اسناد دفترچه ای منگوله دار همان طور که از اسم آن مشخص است دارای چند برگ به صورت دفترچه هستند که توسط نخ و تکه ای سرب یعنی همان منگوله، پلمپ شده اند. پلمپ این اسناد به منظور امنیت و اعتبار این نوع از اسناد قرار داده شده و یکی از راه های جلوگیری از جعل اسناد به شمار می رود. در اسناد دفترچه ای مشخصات تمامی مالکین قبلی، در یک ستون به طور کامل ذکر شده است.
در حال حاضر به سبب معایب این نوع از اسناد، سند های تک برگی که از ایمنی بسیار بالایی برخوردار است، جایگزین آنها شده است و بر همین اساس پس از هرگونه خرید و فروش و یا نقل و انتقالی در اسناد مالکیت، سند های دفترچه ای به اسناد تک برگ تبدیل می شوند.
سند های دفترچه ای دارای ویژگی هایی به شرح زیر می باشند:
- دارای تعداد زیادی برگه (10-30 برگ) به همراه پلمب سربی می باشند.
- این نوع از اسناد به سبب قدیمی بودن دست نویس می باشند.
- دارای اعتبار به عنوان سند مالکیت قطعی و رسمی می باشند.
- مشخصات تمامی مالکین از ابتدا تا کنون در آن ذکر می شده است.
- براحتی قابل جعل می باشند.
- به سبب دست نویس بودن در برخی موارد بد خط و ناخوانا می باشند.
سند تک برگی
سند تک برگی نوع جدید اسناد ملکی بوده و از مزایای بسیاری برخوردار است که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت. اما همان طور که از اسم این نوع اسناد مشخص است، تعداد کم برگ ها در مقایسه با سندهای دفترچه ای می باشد. این نوع اسناد که از امنیت بالایی برخوردار هستند، حاوی مشخصات کامل مالک جدید، مشخصات ملک مورد نظر شامل کروکی و موقعیت مکانی آن، شماره قطعه، مساحت دقیق ملک، پلاکهای اصلی و فرعی و مفروزی، بخش و ناحیه، نوع کاربری، سال ساخت، وضعیت خاص، آدرس پستی، کد پستی، شمارههای دفتر الکترونیکی، سمت و طبقه و همچنین امکانات اختصاصی و مشاعی است.
نکته ای دیگر که در اسناد تک برگی با آن روبرو هستیم، ذکر نشدن اطلاعات مربوط به نقل و انتقالات ملک و سند مربوطه است به طوری که، تنها مشخصات مالک جدید در آن درج می شود.
مزایای اسناد تک برگی
سندهای تک برگ برخلاف اسناد دفترچه ای به صورت الکترونیکی و تنها در یک برگ صادر می شود و به همین سبب اطلاعات افراد به صورت دقیق و خوانا در آن درج می شود. این مزیت به تنهایی مشکلات بسیاری را رفع کرده و موجب سهولت در روند کارهای مربوطه شده است.
علاوه بر این مشخصات ملک مورد نظر به صورت دقیق درج شده و کروکی آن نیز در قسمت مشخصی از سند ثبت می شود تا احتمال هر گونه ابهام در معاملات را رفع کند. این مورد در سند های دفترچه ای و قدیمی به گونه ای نامشخص و بدون کروکی انجام می شده و در برخی موارد به سبب اختلافات موجود بر سر متراژ و مرز بندی دقیق زمین مشکلاتی را در پی داشته است که این مورد در اسناد تک برگی به طور کامل رفع شده است.
اسناد تک برگی به سبب ویژگی هایی که در آن لحاظ شده است، از شرایط بهتری برخوردار بوده و امنیت بیشتری نیز دارند. این اسناد دارای هولوگرامی هستند که امنیت آنها را تامین کرده و به راحتی قابل جعل نیستند. از سال 1390 اداره ثبت احوال برای جلوگیری از برخی مشکلات ناشی از معایب اسناد دفترچه ای، اقدام به صدور سند های تک برگی کرد که از مزایای بسیاری در مقایسه با نوع قدیمی سندها برخوردار می باشد.
یکی دیگر از ویژگی های خوب اسناد تک برگی امکان صدور آن برای تمامی مالکین می باشد. بسیاری از املاک دارای دو یا تعداد بیشتری مالک هستند که این مورد در گذشته به دلیل نوع اسناد مشکلاتی را در پی داشته است. پیش از این برای املاک با تعهد مالکین تنها یک سند صادر می شده است که محدودیت های بسیاری را برای افراد رقم می زد اما در حال حاضر با وجود اسناد تک برگی امکان صدور سند برای تمامی مالکین با هر میزان سهم از ملک مورد نظر فراهم شده است.این مورد به گونه ای است که برای تمامی شرکا با هر میزان مالکیت سندی جداگانه صادر می شود و اطلاعات فرد و میزان سهم وی از ملک در آن درج می شود. این ویژگی اسناد تک برگی شرایط بسیار مناسبی را برای مالکین و خرید و فروش املاک فراهم آورده است.
در اسناد دفترچه ای نام تمامی مالکین از ابتدای ساخت ملک تا کنون در آن لحاظ می شده است که این مورد از عدم سهولت در صدور سند جدید نشات می گرفته است. اما در اسناد تک برگی تنها مشخصات مالک جدید را شاهد هستیم و برای دریافت اطلاعات تکمیلی مربوط به سرنوشت ملک می بایست به بنچاق ملک و یا دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرد. اسناد تک برگی با هر نقل و انتقالی به نام مالک جدید صادر شده و سندی جدید با اطلاعات مربوط به مالک جدید را خواهیم داشت.
در مجموع به طور موردی می توان مزایای زیر را برای اسناد تک برگی برشمرد:
- صدور الکترونیکی اسناد تک برگی
- کاهش تعداد برگ ها در مقایسه با اسناد دفترچه ای
- خوانا بودن نوشته های سند
- دارا بودن هولوگرام امنیتی
- غیر قابل جعل بودن این اسناد
- قابلیت صدور برای تمامی مالکین حتی برای نیم دانگ
- حاوی مشخصات دقیق ملک
- رفع شبهات مربوط به متراژ و زمین ملک
- رفع مشکل فرسودگی اسناد
- کاهش تردد ها جهت انجام برخی امور ثبتی
- نگهداری آسان تر
مدارک لازم جهت تبدیل سند
به سبب اینکه پس از هر نقل و انتقالی در سند ملک، بایستی اسناد قدیمی به سند تک برگ تبدیل شوند، لذا در بیشتر موارد که تبدیل سند داریم انتقال سند را نیز شاهد هستیم. لذا برای ذکر مدارک مورد نیاز، مدارک لازم جهت انتقال سند را عنوان خواهیم کرد. باید توجه داشت که همراه نداشتن هر یک از مدارک ذکر شده می تواند روال کار را برای مدتی هر چند کوتاه به تعویق بیندازد. لذا در ارائه و همراه داشتن مدارک مربوطه دقت لازم را داشته باشید.
- اصل و تصویر مدارک مربوط به تشخیص هویت مانند شناسنامه و کارت ملکی خریدار و فروشنده
- مبایعه نامه و برگ خلاصه معامله
- درخواست خریدار
- اصل سند منگولهدار قدیمی
- قبضهای مربوط به ملک خریداری شده
- قبض های مربوط به ملک(قبض تلفن)
- کروکی دقیق ملک
- کدپستی
- نشانی دقیق ملک
- رسید پرداخت بدهی هاو عوارض ملک
- در صورت حضور نماینده یکی از طرفین ارائه وکالت نامه معتبر نیز ضروری است.
مراحل تبدیل سند
همانطور که در بالا اشاره شد برای تبدیل سند دو حالت را شاهد هستیم بطوری که یا مالک ملک بدون هیچ گونه نقل و انتقالی قصد تبدیل سند ملک خود را دارد و در حالت دوم شاهد نقل و انتقالی در سند ملک هستیم که منجر به تبدیل سند دفترچه ای قدیمی به اسناد جدید و تک برگ می شود.
اگر مالک ملکی قصد تبدیل سند دفترچه ای ملک خود به سند تک برگ را داشته باشد، بایستی به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کرده و با ارائه درخواست و مدارک لازم، نسبت به تبدیل سند اقدام کند. با توجه به مراحل ذکر شده در ادامه مطلب، برای این نوع تبدیل سند بایستی مراحل 11 الی 13 را طی کنید. که پس از انجام مراحل مربوطه معمولا ظرف مدت 20 روز سند مربوطه برای شما ارسال خوهد شد.
اما در بیشتر موارد که تبدیل سند صورت می گیرد شاهد همزمانی نقل و انتقالی در سند ملک مربوطه هستیم. بطوری که خریدار ملک برای انتقال و سند زدن ملک خریداری شده به دفاتر اسناد مراجعه کرده و با ارائه مدارک لازم مراحل مربوطه را طی می کند. از جمله مراحلی که در این نوع از تبدیل سند باید طی شود می توان به موارد زیر اشاره کرد. پس از انجام مراحل ذکر شده طی بازه زمانی 50 روزه سند تک برگی ملک، به نام مالک جدید، برای وی ارسال خواهد شد.
- مراجعه طرفین معامله به یکی از دفاتر اسناد رسمی
- ارائه مدارک هویتی مانند شناسنامه و کارت ملی
- ارائه مدارک و شماره ثبت حقوقی مربوط به مالکان حقوقی
- استعلام سند ملک بصورت سیستمی توسط اداره ثبت و اطمینان از مشکل نداشتن سند
- رفع موانع موجود در صورت مشکل داشتن استعلام
- ارائه مدارک لازم چهت تایید تسویه حساب های قبلی
- ارائه گواهی پایان کار
- ارائه نامه از سازمان نوسازی جهت تعیین کاربری ملک
- ارائه تاییدیه تسویه حساب از اداره تامین اجتماعی برای املاک تجاری و صنعتی
- ارسال الکترونیکی نامه نقل و انتقال صورت گرفته به اداره ثبت
- مراجعه به اداره ثبت و ارائه درخواست سند
- پیگیری تسویه حسابهای شهرداری و استعلام سند
- مراجعه به باجه پست جهت پرداخت هزینه لازم برای ارسال سند
در تمامی مراحل ذکر شده همراه داشتن سند مالکیت قبلی و در صورت لزوم وکالت نامه معتبر از مالک ملک الزامی است.
برای اطلاع از روند صدور سند می توانید به سامانه الکترونیکی ثبت سند مراجعه کرده و وضعیت صدور آن را چک کنید
آیا اسناد دفترچه ای و منگوله دار معتبر هستند؟
این اسناد جزو سندهای قدیمی به حساب آمده و برای املاک قدیمی شاهد آن هستیم و از اعتبار کافی و رسمی برخوردار می باشند.
آیا اسناد دفترچه ای باید حتما به نوع تک برگ تبدیل شوند؟
تبدیل اسناد دفترچه ای به اسناد تک برگی در صورت هر گونه نقل و انتقال و با تغییر در سند الزامی بوده اما در غیر این صورت ضروری نمی باشد. اما مالکین در صورت تمایل می توانند به اداره ثبت احوال مراجعه کرده و مراحل مربوطه را طی کند.
برای تبدیل سند دفترچه ای به سند تک برگ باید به کدام سازمان مراجعه کرد؟
اگر مالک ملکی قصد تبدیل سند دفترچه ای ملک خود به سند تک برگ را داشته باشد، بایستی به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کرده و با ارائه درخواست و مدارک لازم، نسبت به تبدیل سند اقدام کند.
برای تبدیل سند دفترچه ای به سند تک برگی چه مدارکی لازم است؟
اصل و تصویر مدارک مربوط به تشخیص هویت مانند شناسنامه و کارت ملکی خریدار و فروشنده، مبایعه نامه و برگ خلاصه معامله، درخواست خریدار، اصل سند منگولهدار قدیمی، قبضهای مربوط به ملک خریداری شده، قبض های مربوط به ملک(قبض تلفن)، کروکی دقیق ملک، کدپستی، نشانی دقیق ملک، رسید پرداخت بدهی ها و عوارض ملک، در صورت حضور نماینده یکی از طرفین ارائه وکالت نامه معتبر نیز ضروری است
چه مدت پس از طی مراحل مربوط به تبدیل، سند جدید آماده می شود؟
پس از انجام مراحل مربوطه معمولا ظرف مدت 20 روز سند مربوطه برای شما ارسال خوهد شد.