حکم زنی که بدون اجازه شوهر خانه را ترک کند چیست

به گزارش خبرنگار حوزه حقوقی- قضایی گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،طبق قانون، عقد نکاح که میان زن و مرد منعقد شده و آنها را زوجیت یکدیگر در می آورد، حقوق و تکالیف مختلفی را نیز به عهده آنان قرار می دهد که یکی از مهم ترین آنها تمکین از شوهر و پرداخت نفقه از سوی مرد است.

 گاهی بنا به دلایل مختلف فردی و خانوادگی یکی از زوجین اقدام به ترک کردن خانه کرده و به همین دلیل، امکان ایفای وظایف زناشویی از بین می رود .

ترک کردن خانه به ویژه در مورد خانم ها که به لحاظ قانونی موظف به تمکین از شوهر هستند، سبب ایجاد پیامدها و عواقب حقوقی مهمی در روابط میان زوجین می شود.

زن مکلف شده است تا در مقابل شوهر از وی تمکین کند و مرد باید در قبال آن نفقه پرداخت کند.

تمکین عام از شوهر به معنای آن است که زن باید در امور کلی زندگی خانوادگی از شوهر خود تبعیت کند و تمکین خاص نیز ناظر بر روابط زناشویی میان زوجین است .

با تعریف ارائه شده از تمکین عام و خاص ، یکی از مهم ترین مصادیق تمکین زن از شوهر را می توان تحت عنوان لزوم سکونت زن در محل اقامت زوج دانست که بر اساس آن، اصولا زن باید در همان منزلی که شوهر تدارک دیده است سکونت کند و بدون اجازه یا رضایت وی از منزل خارج نشود .

در مواردی که زن بدون توجه به وظیفه قانونی خود منزل مشترک را ترک کند و بدون اینکه یکی از موارد موجه عدم تمکین زن وجود داشته باشد ، در محلی غیر از محل اقامت شوهرش سکونت کند ، می توان از ترک خانه یا ترک منزل توسط زوجه سخن گفت که آثار حقوقی و احکام خاصی را در روابط میان زوجین ایجاد می کند.

بیشتر بخوانید

• شرایط تغییر سن در شناسنامه افراد
• آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر از منزل بیرون برود؟

اولین و مهم ترین پیامد و عواقبی که ترک منزل از طرف زن ایجاد می کند، آن است که به سبب ایجاد عدم تمکین از سوی زن، حق مطالبه نفقه توسط زن از بین می رود و مرد دیگر الزامی بابت پرداخت نفقه به زوجه نخواهد داشت . البته ترک منزل از سوی زن حتما باید به اثبات رسیده باشد که استفاده از اظهارنامه ترک منزل در این خصوص کاربرد خواهد داشت .

پیامد و اثری بعدی که ترک کردن خانه توسط زوجه به همراه دارد ، این است که اگر زوج بخواهد برای طلاق اقدام کند و عدم تمکین یا ترک منزل توسط زن به اثبات رسیده باشد، دیگر حکم به تقسیم اموال و دارایی های مرد صادر نخواهد شد .

ترک کردن خانه توسط زن اجازه ازدواج مجدد به مرد را می دهد. به این معنا که اگر ترک منزل توسط زن که مصداق بارزی از عدم تمکین محسوب می شود در دادگاه به اثبات برسد، مرد می تواند به دلیل عسر و حرج ناشی از تجرد، در دادگاه دادخواست اجازه ازدواج مجدد ارائه کند. در این صورت  دادگاه ممکن است که اجازه ازدواج مجدد بدهد و با این حکم، مرد می تواند نسبت به ازدواج مجدد اقدام کند .

ترک کردن خانه توسط زن جرم تلقی نمی شود .

البته حبس زن در خانه توسط شوهر جرم است و مجازات یک تا سه سال حبس یا جزای نقدی از شش تا  هجده میلیون ریال را در پی خواهد داشت.

انتهای پیام/

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حقوقی قضایی

مقدمه

طبق قوانین زن مکلف به تمکین از شوهر است. چه تمکین عام و چه تمکین خاص. در نتیجه در قوانین شرایطی تعریف شده است تا در صورت ترک منزل توسط زن، بدون دلیل موجه، مرد بتواند از لحاظ قانونی این موضوع را پیگیری نماید. بر اساس قوانین مدنی با جاری شدن عقد نکاح بین زن و شوهر هر دوی آنها حقوق و تکالیفی در قبال یکدیگر پیدا می کنند.

از جمله ی مهمترین موارد در بین این حقوق و تکالیف می توان به پرداخت نفقه و تمکین از شوهر اشاره کرد. در نتیجه اگر زن خانه را بدون اجازه ی همسرش ترک کند مصداق بارز عدم تمکین به شمار رفته و در واقع وظایف زناشویی خود را به انجام نمی رساند. پس مرد می تواند برای پیگیری قانونی این موضوع وارد عمل شود.

ترک منزل توسط زن

طبق قوانین نفقه ای که به زن پرداخت می شود در قبال تمکین از شوهر است. تمکین به طور کلی به دو دسته ی تمکین عام و تمکین خاص تقسیم می شود. منظور از تمکین عام انجام امور مربوط به زندگی است و منظور از تمکین خاص، امور مربوط به زناشویی است. در نتیجه ی همین تعارف، تمکین چه از نوع خاص و چه از نوع عام از جمله مهترین موارد مطرح بین زن و شوهر به شمار می رود.

با توجه به تعریف ارائه شده از عدم تمکین، در صورت ترک منزل توسط زن، این کار او به معنای عدم تمکین خواهد بود و در صورتی که دلیل موجهی برای این کار نداشته باشد نفقه به او تعلق نخواهد گرفت.

طبق ماده 1114 قوانین مدنی، زن باید در منزلی که شوهرش تعیین کرده ساکن باشد. مگر اینکه اختیار تعیین مسکن به خود زن داده شده باشد. پس زن نمی تواند بدون اجازه همسرش محل سکونتی که او برایش انتخاب کرده را ترک کند. در نتیجه ی همین قانون زن نمی تواند بدون داشتن یک عذر موجه خانه را ترک کند چرا که موجب ناشزه شدن او می شود.

بیشتر بخوانید : حق مسکن در ازدواج

زن ناشزه به زنی گفته می شود که وظایف قانونی و شرعی خود نسبت به همسرش را انجام نمی دهد. مصداق بارز این موضوع عدم تمکین خاص یا عام نسبت به شوهر است. این موضوع می تواند مسائل مالی حین طلاق را تحت شعاع قرار دهد. زن ناشزه نمی تواند تقاضای دریافت نفقه داشته باشد اما برای دریافت مهریه مشکلی نخواهد داشت.

البته طبق ماده 1115 قانون مدنی اگر حضور زن در منزلی که شوهرش تعیین کرده برای زن خطر مالی، جانی یا شرافتی داشته باشد، می تواند مسکن علیحده اختیار نماید. در صورتی که دلایل او برای ترک منزل ثابت شود دادگاه حکم به بازگشت او به منزل شوهرش را نخواهد داد و تا زمانی که زن برای بازگشت به منزل معذور باشد نفقه او به عهده مرد خواهد بود.

تبعات ترک منزل توسط زن

همانطور که گفته شد در صورتی که ترک منزل دلیل موجهی نداشته باشد سبب می شود تا نفقه به زن تعلق نگیرد. در این زمینه اظهارنامه ترک منزل ارائه داده می شود و باید ثابت شود که دلیل ترک منزل توسط زن موجه بوده یا خیر.

همچنین این کار به مرد اجازه می دهد که بتواند بدون اجازه ی زن برای ازدواج مجدد دادخواست دهد و این کار او از لحاظ قانونی هم مشکلی نخواهد داشت.

طبق ماده 16 قانون حمایت خانواده در صورت عدم تمکین از طرف زن، مرد می تواند همسر دوم اختیار کند. همانطور که گفته ترک منزل از طرف زن یکی از مصادیق عدم تمکین به شمار می رود. در نتیجه با ترک منزل از طرف زن، مرد می تواند با مراجعه به دادگاه در خصوص ازدواج مجدد اقدام نماید.

اگر ترک منزل توسط زن و عدم تمکین به اثبات برسد مرد می تواند با مراجعه به مراجع قانونی با ادعای عسر و حرج ناشی از تجرد برای ازدواج مجدد درخواست دهد. در صورتی که دادگاه دادخواست او را تایید می کند مرد می تواند به صورت کاملا قانونی و بدون اجازه همسرش برای ازدواج مجدد اقدام نماید.

در صورتی که زن قصد جدایی داشته باشد ترک بی دلیل منزل طلاق را برای او سخت می کند. هر چند همچنان مهریه به او تعلق می گیرد. در صورتی که زن بخواهد برای طلاق اقدام کند اگر عدم تمکین یا همان ترک منزل توسط زن اثبات شده باشد دیگر حکمی برای تقسیم اموال مرد و دارایی های او صادر نمی شود.

لازم به ذکر است که حتی اگر خود مرد زن را از خانه بیرون کرده باشد زن باید با پلیس تماس گرفته و گزارش تهیه کند تا بتواند از این گزارش در دادگاه استفاده کند. در صورتی که مرد زن را از خانه بیرون کرده باشد این موضوع باید در دادگاه به اثبات برسد تا زن بتواند برای دریافت نفقه اقدام کند. گزارش تهیه شده توسط پلیس می تواند در این زمینه بهترین مدرک باشد.

ترک منزل توسط زن جرم تلقی نمی شود. در نتیجه زن تحت پیگرد کیفری قرار نمی گیرد و حکم جزایی برای او صادر نخواهد شد. در نتیجه ترک منزل برای زن آثار مالی و حقوقی در پی خواهد داشت ولی مرد نمی تواند بابت این موضوع زن را مجازات کند.

حق مطالبه مهریه در صورت ترک منزل بدون اجازه شوهر 

زنی که بدون اجازه شوهر خانه راترک کند مانعی برای مطالبه مهریه نیست. اما نمی تواند درخواست نفقه دهد، چون نفقه به او تعلق نمیگیرد. همچنین در مواردی مهریه به زن تعلق نمی گیرد که در ادامه به آنها می پردازیم:

•  اگر عقد ازدواج باطل شده باشد و بین زن و شوهر رابطه زناشویی وجود نداشته باشد در این صورت زن حق مهر ندارد و مهریه به او تعلق نمی گیرد.
•  اگر عقد ازدواج به هر دلیلی فسخ شده باشد و بین زن و شوهر رابطه زناشویی وجود نداشته باشد. در این صورت زن حق مهر ندارد و مهریه به او تعلق نمی گیرد. تنها استثناء فسخ به دلیل عنن مرد است ( یعنی مردی که توانایی عمل زناشویی نداشته باشد).
• طلاق دختر باکره : در این حالت مهریه او نصف خواهد شد. یعنی نصف مهریه به دختر تعلق می گیرد.

امکان طرح دعوای طلاق از سوی مرد: در این صورت مرد می تواند به دادگاه دادخواست تمکین ارائه داده و در صورتی که دادگاه حکم به تمکین زن دهد و این حکم قطعی شود مرد می تواند از این حکم قطعی شده برای طرح دعوای طلاق استفاده نموده که در صورتی که بخواهد زن را طلاق دهد باید مهریه او را بپردازد. اما به زن نفقه ای تعلق نمیگیرد.

لازم به ذکر است در صورتی که مرد، زن را از منزل مشترک بیرون کرده باشد برای اینکه زن بتواند شکایت ترک انفاق را علیه مرد مطرح نماید باید هنگام ترک خانه به پلیس زنگ زده و گزارش و صورت جلسه تهیه نماید ویا در صورتی که به پلیس زنگ نزند باید شاهدی وجود داشته باشد که براین ادعا گواهی تصدیق نماید.

ترک منزل توسط مرد

ترک منزل توسط مرد نیز توسط زن قابل پیگیری است. همانطور که گفته شد ترک منزل توسط زن سبب می شود تا به او ناشزه گفته شود. ترک منزل توسط مرد نیز همین تعریف را دارد. ترک منزل توسط مرد برای زن عسر و حرج ایجاد می کند.

در نتیجه قابل پیگیری است. مطابق بند 1 تبصره ماده 1130 قانون مدنی، در صورتی که مرد به مدت 6 ماه متوالی و یا 9 ماه متناوب در طی یک سال بدون هیچ عذر موجهی خانه را ترک کرده باشد جزو شرایط عسر و حرج برای زن به شمار رفته و او می تواند برای طلاق اقدام نماید.

وکیل رسیدگی به ترک منزل توسط زن

پیچیدگی های قانونی ایجاب می کنند تا در هنگام گرفتاری در هر یک از مسائل حقوقی یا کیفری در اولین قدم به یک وکیل خانواده مجرب مراجعه نماییم. مشاوره با وکیل می تواند زوایای مختلفی از پرونده را روشن کند.

وکلای حامیان عدالت در پرونده های مربوط به مسائل خانوادگی در کنار شما خواهند بود تا بهترین تصمیمات را اتخاذ کرده و شرایط پرونده را به نفع خود کنید. کافی است با ما ارتباط برقرار نمایید.

تماس و مشاوره با وکیل خانواده :

(10 خط ) 02144850335📞  02144872230 📞  02144872231 📞