استفاده از اموال دیگران بدون اجازه چه حکمی دارد
حکم خوردن میوه از باغ مردم چیست؟
استفاده از اموال دیگران به هر شکل و هر مقدار که باشد نیاز به اجازه و رضایت صاحبان آنها دارد و تنها موردی که استثنا شده است این است که: “اگر درخت میوه در سر راه رهگذر قرار داشته باشد در حال عبور می تواند از میوه آن درخت برای خوردن در همان محل استفاده کند به شرط آن که از حد سیری و احتیاج تجاوز نکند.
به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری میزان به نقل از تبیان، استفاده از اموال دیگران به هر شکل و هر مقدار که باشد نیاز به اجازه و رضایت صاحبان آنها دارد و تنها موردی که استثنا شده است این است که: “اگر درخت میوه در سر راه رهگذر قرار داشته باشد در حال عبور می تواند از میوه آن درخت برای خوردن در همان محل استفاده کند به شرط آن که از حد سیری و احتیاج تجاوز نکند.
در بیانی دیگر آمده است: کسى که از راهى به سمت مقصدى مىرود و در بین راه به درخت میوه یا زراعتى عبور کند و در رفتن از آن راه قصد بر خورد به آن درخت و زراعت نداشته باشد جایز است از میوه آن درخت و زراعت به قدرى که سیر شود بخورد ولى جایز نیست از آن چیزى ببرد و احتیاط این است که اقتصار کند بصورت عدم علم به کراهت مالک و این حکم در صورتى است که درخت میوه و زراعت در راه باشد اما اگر در باغ محصور باشد رفتن در آن باغ و خوردن از میوه آن بدون اذن مالک جایز نیست.
حق الماره :
سوال : وقتی شخصی از کنار درختی یا باغی میگذرد میتواند از میوه و محصول آن باغ استفاده کند یا خیر؟
حق الماره و رهگذر در رابطه با خوردن میوه جات سه گونه است :
1- نسبت به میوه هایی که در خیابان و راه های عموی است که مانعی ندارد.
2- استفاده از میوه های باغات مردم با شرائطی حلال است :
الف: به طوری اتفاقی از کنار انها عبور کنید نه با قصد خوردن.
ب: منجر به افساد نگردد بدین معنا که شاخه ی درخت و شاخه گیاه را نشکند.
ج: به خوردن بسنده کند و چیزی از محصول را با خود نبرد.
د: باغ و زراعت فاقد دیوار و در باشد.
ه:علم یا ظن به ناخشنودی صاحب باغ نداشته باشد.
3- مواردی که شرادط فوق را ندارد حرام است .
در بیانی دیگر آمده است: کسى که از راهى به سمت مقصدى مىرود و در بین راه به درخت میوه یا زراعتى عبور کند و در رفتن از آن راه قصد بر خورد به آن درخت و زراعت نداشته باشد جایز است از میوه آن درخت و زراعت به قدرى که سیر شود بخورد ولى جایز نیست از آن چیزى ببرد و احتیاط این است که اقتصار کند بصورت عدم علم به کراهت مالک و این حکم در صورتى است که درخت میوه و زراعت در راه باشد اما اگر در باغ محصور باشد رفتن در آن باغ و خوردن از میوه آن بدون اذن مالک جایز نیست.
دو نکته درباره درختان میوه
1- از میوه شاخه ی درخت همسایه بدون اجازه نمی تواند استفاده نمود.
2- طلب حلالیت از مردم بخاطر چیدن یا خوردن میوه هایشان لازم است.
حضرت آیت الله خامنه ای:
آیا از میوه هایی که در باغ دیگری روی زمین افتاده می توان استفاده کرد؟ یا در حد چند عدد از درخت چید؟ آیا برای این چند عدد باید از صاحب باغ اجازه گرفت؟
ج: بدون رضایت صاحب میوه ها جایز نیست مگر این که صاحب میوه ها از آن اعراض کرده باشد. همچنین اگر درمسیر خود به درخت میوهای در جادّه برخورد کند، میتواند ازمیوههای مذکور استفاده کند مشروط به اینکه:
اولاً: به قصد استفاده ازمیوه به آن مسیر نرفته باشد.
ثانیا: به درخت آسیب نرساند.
ثالثاً: همان جا میوه را خورده و به همراه خود نبرد.
رابعاً: داخل ملک دیگری نیز نشود.
س: خوردن و جمع کردن مقداری میوه از باغ دیگران که زیر درختان ریخته و خراب خواهد شد چه حکمی دارد؟
ج: اگر بداند مالک میوه ها راضی است اشکال ندارد، در غیر این صورت باید رضایت مالک را جلب کند. و در صورتی که دسترسی به او برای جلب رضایت ندارد و اگر میوه ها استفاده نشود خراب می شود، می تواند از میوه ها استفاده کند و پول آن را به مالکش بدهد، و اگر دسترسی به مالکش نداشت پول آن را از طرف مالکش صدقه بدهد.
حضرت آیت الله سیستانی:
س: استفاده از بعضی میوه درختانی که در کوچه و خیابان و یا از خانه مردم به داخل کوچه آمده چگونه است؟
ج: استفاده و خوردن از میوه درختان داخل کوچه یا خیابان اگر منع ظاهری نباشد اشکال ندارد ولی استفاده از میوه درختانی که شاخه آنها به بیرون آمده است به احتیاط واجب جایز نیست.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
س: اگر انسان به باغى برود، و نداند که صاحب باغ نسبت به کندن میوه رضایت دارد یا نه، آیا مى تواند از میوه هاى درختان باغ در حدّ نیاز استفاده نماید؟
ج: در صورتى که باغ محصور نباشد، یا شاخه هایش بیرون آمده باشد، و به قصد عبور از آن راه برود نه به قصد باغ و چیدن میوه، در این صورت استفاده به مقدار نیاز خوردن (نه بردن) اشکالى ندارد.
در این صورت باید خسارت احتمالی همسایه توسط صاحب حیوان جبران شود، البته برخی از فقها[آیت الله شبیری زنجانی] لزوم جبران خسارت را، مشروط به کوتاهی صاحب حیوان دانستهاند.
اگر جانوری متعلق به یک همسایه، از برگ و میوه درختان همسایه دیگر بخورد، حکمش چیست؟
حیوانات من از درختان خانه همسایه استفاده کردند و او مبلغی را قیمتگذاری کرد. آیا قیمتگذاری در این گونه مسائل حلال است؟
در این صورت باید خسارت احتمالی همسایه توسط صاحب حیوان جبران شود، البته برخی از فقها(آیت الله شبیری زنجانی)لزوم جبران خسارت را، مشروط به کوتاهی صاحب حیوان دانستهاند.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اگر خسارت مذکور مستند به کوتاهی شما باشد، به مقدار خسارت وارده ضامنید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه حیوانات کسی موجب تخریب درختان گردد صاحب حیوان ضامن است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
اگر لطمهای به درختان زدهاند، باید خسارت آن را بپردازد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورت ایجاد خسارت باید خسارت جبران شود.
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
انتهای پیام/