نحوه هواگیری فن کویل زمینی، سقفی، دیواری
نحوه هواگیری فن کویل زمینی سقفی دیواری: راهنمای جامع و مرحله به مرحله

خیلی از ما در طول استفاده از سیستم های تهویه مطبوع با مشکل هواگیری فن کویل مواجه شده ایم. این اتفاق رایج نشانه ای از وجود هوا در لوله ها و مدار آبی فن کویل است که می تواند عملکرد دستگاه را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. وجود هوا باعث می شود فن کویل شما به درستی کار نکند صداهای عجیب و آزاردهنده تولید کند و در نهایت توانایی آن در تامین گرمایش یا سرمایش مطلوب محیط کاهش یابد.
اما جای نگرانی نیست! در این مقاله قصد داریم با زبانی ساده و کاربردی راهنمایی های فنی و مرحله به مرحله برای هواگیری انواع فن کویل زمینی سقفی و دیواری را ارائه دهیم. با دنبال کردن این دستورالعمل ها شما هم می توانید به راحتی این مشکل را برطرف کرده و بازدهی سیستم خود را افزایش دهید.
هدف این مقاله توانمندسازی شماست تا بتوانید بدون نیاز به تکنسین در بسیاری از موارد مشکل هواگیری فن کویل خودتان را حل کنید و از عملکرد بهینه سیستم گرمایش و سرمایش خود لذت ببرید. در ادامه به جزئیات بیشتری در این باره می پردازیم.
چرا هواگیری فن کویل ضروری است؟
هواگیری فن کویل یک فرآیند نگهداری حیاتی است که به حذف هوای محبوس شده در لوله ها و کویل های دستگاه فن کویل شما کمک می کند. این هوای ناخواسته معمولاً به دلایل مختلفی وارد سیستم می شود؛ مثلاً در زمان نصب تعمیرات یا حتی به دلیل نشتی های بسیار کوچک در مدار.
وجود هوا در سیستم سیستم گرمایش و سرمایش باعث ایجاد اختلال جدی در گردش آب یا سیال حرارتی می شود. آب نمی تواند به طور کامل سطح داخلی لوله ها و پره های کویل را پوشش دهد در نتیجه انتقال حرارت (چه گرمایش و چه سرمایش) به درستی انجام نمی شود و این موضوع به شدت موجب ایجاد اختلال در گردش آب و کاهش بازدهی سیستم می گردد.
علاوه بر کاهش بازدهی هوای محبوس می تواند باعث خوردگی داخلی لوله ها و سایر اجزای فلزی سیستم شود که به مرور زمان به دستگاه آسیب می رساند و عمر مفید آن را کاهش می دهد. همچنین حرکت آب در میان حباب های هوا عامل اصلی ایجاد صداهای ناخوشایند مانند صدای قل قل یا جریان آب است که می تواند آرامش محیط را بر هم بزند.
به طور خلاصه هواگیری فن کویل باعث بهبود عملکرد سیستم کاهش مصرف انرژی به دلیل افزایش بازدهی افزایش طول عمر قطعات و جلوگیری از صداهای نامطلوب در فن کویل می شود. نادیده گرفتن این مشکل می تواند هزینه های تعمیر و نگهداری بالاتری را در آینده به شما تحمیل کند.
بیشتر بخوانید: 9 علت صدای فن کویل + راه حل رفع مشکل
نحوه تشخیص مشکل هواگیری در فن کویل
پیش از هر اقدامی برای رفع مشکل باید مطمئن شوید که ایراد اصلی دستگاه شما ناشی از وجود هوا در سیستم است. خوشبختانه علائم هواگرفتگی در فن کویل معمولاً واضح و قابل تشخیص هستند و با کمی دقت می توانید آن ها را شناسایی کنید.
شایع ترین نشانه ها شامل صدای جوشیدن آب و حباب های هوا در فن کویل است که به وضوح از داخل دستگاه شنیده می شود. این صدا ناشی از عبور آب از میان حباب های هواست. علامت دیگر کاهش دمای خروجی از فن کویل است؛ به این معنی که دستگاه در حالت گرمایش به اندازه کافی گرم نمی کند یا در حالت سرمایش به اندازه کافی خنک نمی کند حتی اگر تنظیمات دما صحیح باشد.
همچنین ممکن است متوجه نوسان دمای محیط شوید به این صورت که دستگاه برای رسیدن به دمای تنظیم شده با مشکل روبرو است و دمای محیط پایدار نیست. در برخی موارد ممکن است لوله های متصل به فن کویل به خصوص در نزدیکی دستگاه به جای اینکه دمای یکنواختی داشته باشند در بخش هایی گرم و در بخش هایی سرد باشند که این نیز نشانه ای از عدم گردش صحیح آب به دلیل وجود هواست. گرم شدن لوله های فن کویل تنها در بخشی از طول آنها یا حس کردن اختلاف دما در نقاط مختلف کویل می تواند به تشخیص کمک کند.
بررسی بصری دستگاه نیز می تواند مفید باشد. گاهی اوقات اگر دستگاه در حال کار باشد ممکن است بتوانید لرزش یا عدم یکنواختی در عملکرد را حس کنید. اگر فن کویل شما چندین سال کار کرده و اخیراً متوجه کاهش کارایی یا صداهای غیرعادی شده اید هواگیری اولین قدم منطقی برای عیب یابی است.
ابزار مورد نیاز برای هواگیری فن کویل
خوشبختانه فرآیند هواگیری فن کویل به ابزارآلات پیچیده ای نیاز ندارد و با چند وسیله ساده که احتمالاً در هر خانه ای پیدا می شود می توانید این کار را انجام دهید. آماده سازی این ابزارها قبل از شروع کار فرآیند را سریع تر و آسان تر می کند.
برای هواگیری فن کویل شما به ابزارهای ساده ای نیاز دارید:
- آچار آلن: این ابزار برای باز و بسته کردن پیچ های مخصوصی که به عنوان شیر هواگیری در بسیاری از مدل های فن کویل استفاده می شوند ضروری است. اندازه آچار آلن مورد نیاز ممکن است بسته به مدل دستگاه شما متفاوت باشد بنابراین بهتر است قبل از شروع کار پیچ هواگیری را بررسی کرده و آچار مناسب را تهیه کنید. گاهی اوقات نیاز به یک مجموعه آچار آلن با اندازه های مختلف دارید.
- ظرف کوچک: برای جمع آوری آب یا مخلوط آب و هوایی که هنگام باز کردن شیر هواگیری از دستگاه خارج می شود. یک کاسه کوچک لیوان یا سطل کوچک مناسب است. استفاده از ظرف از کثیف شدن محیط اطراف جلوگیری می کند.
- دستمال کاغذی یا پارچه ای: برای تمیز کردن شیر هواگیری قبل و بعد از کار و همچنین پاک کردن هرگونه نشتی یا پاشش آب. داشتن یک دستمال تمیز به شما کمک می کند تا محل کار را مرتب نگه دارید.
- پنچر (در صورت لزوم): در بعضی مدل ها به جای شیر هواگیری پیچی از یک نوع سوپاپ سوزنی مشابه والف تایر خودرو استفاده می شود که برای باز کردن آن به ابزاری شبیه به پنچر دوچرخه یا والف بازکن نیاز است. این نوع شیرها کمتر رایج هستند اما آمادگی برای مواجهه با آن ها مفید است.
علاوه بر ابزارهای ذکر شده توصیه می شود یک جفت دستکش کار برای محافظت از دست ها و یک چراغ قوه کوچک برای دید بهتر در فضاهای تنگ یا تاریک اطراف فن کویل همراه داشته باشید. همچنین اطمینان حاصل کنید که دسترسی راحتی به شیرهای قطع و وصل جریان آب به فن کویل دارید.
بیشتر بخوانید: 8 علت خنک نکردن فن کویل + راه حل رفع مشکل
مراحل هواگیری فن کویل زمینی سقفی و دیواری
مراحل کلی هواگیری در انواع فن کویل مشابه است اما تفاوت اصلی در محل قرارگیری شیر هواگیری است که بسته به نوع نصب (زمینی سقفی یا دیواری) متفاوت خواهد بود. این تفاوت در طراحی به این دلیل است که هوا تمایل به بالا رفتن دارد و شیر هواگیری معمولاً در بالاترین نقطه مدار آب در هر مدل نصب می شود تا جمع آوری و خروج هوا آسان تر باشد.
هواگیری فن کویل به نوع و مدل آن بستگی دارد از نظر محل شیر هواگیری:
- فن کویل زمینی: این مدل ها معمولاً در پایین دیوار یا کنار پنجره نصب می شوند. شیر هواگیری فن کویل زمینی معمولا در قسمت بالایی یا کناری بدنه دستگاه نزدیک به محل اتصال لوله های آب قرار دارد. گاهی اوقات ممکن است زیر یک درپوش کوچک پنهان شده باشد.
- فن کویل سقفی: این فن کویل ها در سقف کاذب نصب می شوند و معمولاً تنها دریچه دسترسی و هوای خروجی آن ها قابل مشاهده است. شیر هواگیری فن کویل سقفی معمولا در قسمت پایینی یا کناری دستگاه در سمتی که لوله های آب وارد می شوند قرار دارد. دسترسی به آن ممکن است نیاز به باز کردن بخشی از سقف کاذب یا دریچه مخصوص داشته باشد.
- فن کویل دیواری: این مدل ها شبیه به اسپلیت های دیواری روی دیوار نصب می شوند. شیر هواگیری فن کویل دیواری معمولا در قسمت پایین یا کنار بدنه دستگاه اغلب زیر یک درپوش پلاستیکی کوچک قرار دارد. این مدل ها معمولاً دسترسی آسان تری برای هواگیری دارند.
صرف نظر از نوع فن کویل فرآیند اصلی هواگیری به صورت زیر است:
مراحل هواگیری فن کویل به صورت کامل و مرحله به مرحله به این صورت است:
- قطع جریان آب فن کویل: قبل از شروع هر کاری برای اطمینان از ایمنی و جلوگیری از نشت آب زیاد حتماً شیرهای ورودی و خروجی آب گرم و سرد فن کویل را ببندید. این شیرها معمولاً در نزدیکی دستگاه یا در مسیر لوله کشی اصلی قرار دارند. اطمینان حاصل کنید که دستگاه نیز خاموش است.
- یافتن شیر هواگیری: محل دقیق شیر هواگیری را بر اساس نوع فن کویل (زمینی سقفی دیواری) پیدا کنید. شیر هواگیری معمولاً یک پیچ کوچک با سری آلن یا یک سوپاپ سوزنی است که در بالاترین نقطه مدار آب دستگاه قرار گرفته است. ممکن است لازم باشد پنل جلویی یا کناری فن کویل را باز کنید تا به آن دسترسی پیدا کنید.
- آماده سازی برای خروج آب: ظرف کوچک یا دستمال خود را زیر شیر هواگیری قرار دهید تا آبی که هنگام هواگیری خارج می شود را جمع آوری کند.
- باز کردن شیر هواگیری: با استفاده از آچار آلن مناسب یا ابزار پنچر شیر هواگیری را با احتیاط و به آرامی باز کنید. نیازی به باز کردن کامل پیچ نیست؛ کافی است آن را آنقدر باز کنید که صدای خروج هوا شنیده شود. باز کردن بیش از حد می تواند باعث نشت زیاد آب شود.
- خروج هوا و آب: با باز شدن شیر ابتدا هوا با صدا (شبیه فیش فیش) خارج می شود و ممکن است همراه با پاشش آب باشد. صبر کنید تا خروج هوا متوقف شده و فقط آب به صورت پیوسته و بدون حباب خارج شود. این نشان می دهد که تمام هوای محبوس در آن قسمت خارج شده است.
- بستن شیر هواگیری: وقتی جریان آب یکنواخت شد و دیگر هوایی خارج نشد شیر هواگیری را با احتیاط و محکم ببندید. از سفت کردن بیش از حد خودداری کنید زیرا ممکن است به شیر آسیب برساند.
- تمیز کردن محیط: با استفاده از دستمال کاغذی هرگونه آب یا کثیفی را از اطراف شیر هواگیری و بدنه فن کویل تمیز کنید تا از خشک بودن محیط اطمینان حاصل شود.
- باز کردن شیرهای آب و تست دستگاه: پس از اتمام هواگیری شیرهای ورودی و خروجی آب گرم و سرد فن کویل را مجدداً باز کنید. سپس دستگاه را روشن کرده و عملکرد آن را بررسی کنید. صدای دستگاه باید آرام تر شده باشد و دمای هوای خروجی باید به حد مطلوب رسیده باشد.
مهم است که این مراحل را برای هر فن کویل در سیستم خود تکرار کنید به خصوص اگر سیستم شما شامل چندین دستگاه است. هوا ممکن است در هر یک از واحدها محبوس شده باشد.
نکات مهم در هواگیری فن کویل
انجام صحیح هواگیری فن کویل نیازمند توجه به چند نکته کلیدی است که می تواند از بروز مشکلات جلوگیری کرده و کارایی فرآیند را افزایش دهد. رعایت این موارد به حفظ سلامت دستگاه و سیستم کلی تهویه مطبوع شما کمک می کند.
- احتیاط در باز و بسته کردن شیر هواگیری: شیر هواگیری به خصوص در مدل های قدیمی تر یا پلاستیکی می تواند خیلی شکننده باشد. با باز و بسته کردن زیاد یا اعمال نیروی بیش از حد ممکن است رزوه آن آسیب ببیند یا بشکند. همیشه از ابزار مناسب استفاده کرده و پیچ را به آرامی و با دقت باز و بسته کنید.
- توجه به علائم هواگیری در حین کار: در حین هواگیری به علائم مثل صدای جوشیدن آب و حباب های هوا در فن کویل توجه کنید. تا زمانی که صدای فیش فیش هوا شنیده می شود یا آب به صورت پاششی و همراه با حباب خارج می شود به خروج ادامه دهید. زمانی که جریان آب پیوسته و بدون هوا شد فرآیند هواگیری برای آن شیر کامل شده است.
- تکرار هواگیری در صورت نیاز: ممکن است برای هواگیری کامل سیستم نیاز به تکرار چند بار این مراحل باشد به خصوص در سیستم های بزرگتر یا زمانی که مقدار زیادی هوا وارد شده است. اگر پس از اولین هواگیری هنوز علائم وجود هوا (صدا یا کاهش بازدهی) مشاهده شد چند ساعت یا یک روز صبر کرده و دوباره هواگیری را انجام دهید. گاهی اوقات هوا به آرامی به سمت بالاترین نقاط حرکت می کند.
- اطمینان از فشار مناسب سیستم: بعد از هواگیری فشار سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا دیگ) را بررسی کنید. با خروج هوا و مقداری آب ممکن است فشار سیستم کاهش یابد. در صورت لزوم شیر پرکن سیستم را باز کنید تا فشار به محدوده توصیه شده توسط سازنده (معمولاً بین 1 تا 2 بار) برسد. فشار کافی برای گردش صحیح آب و جلوگیری از ورود مجدد هوا ضروری است.
- هواگیری در زمان مناسب: بهترین زمان برای هواگیری زمانی است که سیستم گرمایش یا سرمایش در حال کار نیست و پمپ سیرکولاتور خاموش است. این کار به هوا اجازه می دهد تا در بالاترین نقاط سیستم جمع شود. با این حال برخی توصیه می کنند که برای اطمینری از گردش آب در تمام رادیاتورها/فن کویل ها پمپ برای مدت کوتاهی روشن باشد تا هوا به سمت شیرهای هواگیری هدایت شود سپس پمپ مجدداً خاموش شود و هواگیری انجام گیرد.
- استفاده از آب مناسب در سیستم: برای عملکرد بهینه سیستم و جلوگیری از خوردگی و رسوب از آب مناسب و عاری از املاح سنگین یا با سختی کنترل شده استفاده کنید. افزودن محلول های ضدیخ یا ضدخوردگی مخصوص سیستم های گرمایشی نیز می تواند مفید باشد و از تشکیل گازهایی که منجر به هواگرفتگی می شوند جلوگیری کند.
با رعایت این نکات می توانید فرآیند هواگیری را به طور موثر انجام داده و از عملکرد روان و کارآمد فن کویل های خود اطمینان حاصل کنید.
بیشتر بخوانید: 5 علت آب دادن فن کویل و رفع مشکل آن
چرا هوا وارد سیستم فن کویل می شود؟
فهمیدن اینکه چرا هوا اصلاً وارد مدار بسته آب فن کویل می شود به شما کمک می کند تا علاوه بر هواگیری به فکر راه های پیشگیری نیز باشید. سیستم های گرمایش و سرمایش مبتنی بر آب ذاتاً باید عاری از هوا باشند تا به درستی کار کنند.
دلایل اصلی ورود هوا به سیستم فن کویل عبارتند از:
- نصب اولیه یا تعمیرات: در زمان نصب اولیه فن کویل ها یا پس از انجام تعمیرات و تغییرات در لوله کشی همیشه مقداری هوا در لوله ها باقی می ماند که باید پیش از راه اندازی کامل سیستم هواگیری شود.
- نشتی های کوچک: حتی ریزترین نشتی ها در اتصالات لوله ها شیرآلات یا خود فن کویل می تواند باعث مکش هوا به داخل سیستم شود به خصوص در نقاطی که فشار آب پایین است. این نشتی ها ممکن است آنقدر کوچک باشند که حتی متوجه خروج آب نشوید.
- کاهش فشار سیستم: اگر فشار آب در سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا موتورخانه) پایین باشد هوا می تواند از طریق نقاط ضعف یا حتی شیرهای هواگیری خودکار که خراب شده اند وارد سیستم شود.
- تشکیل گاز در اثر خوردگی: واکنش آب با فلزات موجود در سیستم (مانند رادیاتورهای فولادی یا لوله های مسی) می تواند منجر به تولید گاز هیدروژن شود. این گاز در سیستم جمع شده و مانند هوا عمل می کند. استفاده از مواد ضدخوردگی مناسب می تواند این فرآیند را کاهش دهد.
- آب جبرانی: آبی که برای جبران کاهش فشار به سیستم اضافه می شود (آب شهری) حاوی اکسیژن محلول است. این اکسیژن می تواند در بالاترین نقاط سیستم جمع شده و باعث هواگرفتگی شود.
- پمپ سیرکولاتور: اگر پمپ سیرکولاتور به درستی کار نکند یا در محل نامناسبی نصب شده باشد ممکن است باعث ایجاد تلاطم و ورود هوا به سیستم شود.
بنابراین هواگیری یک فرآیند دوره ای است و ممکن است نیاز باشد که هر چند وقت یکبار به خصوص قبل از شروع فصل سرما یا گرما آن را تکرار کنید. اما اگر هواگرفتگی به صورت مداوم و در فواصل کوتاه رخ می دهد این نشانه وجود یک مشکل اساسی تر مانند نشتی یا افت فشار سیستم است که باید توسط یک متخصص بررسی و رفع شود.
زمان مناسب برای هواگیری فن کویل
یکی از سوالات رایج این است که هر چند وقت یکبار باید فن کویل ها را هواگیری کرد و بهترین زمان برای این کار چه موقع است؟ زمان بندی مناسب برای هواگیری می تواند به حفظ کارایی سیستم در طولانی مدت کمک کند.
به طور کلی توصیه می شود که هر چند ماه یک بار فن کویل را هواگیری کنید تا عملکرد بهینه آن حفظ شود. اما این یک قاعده کلی است و ممکن است بسته به شرایط سیستم شما متفاوت باشد.
بهترین زمان ها برای انجام هواگیری عبارتند از:
- قبل از شروع فصل استفاده: پیش از راه اندازی سیستم گرمایش در پاییز یا سیستم سرمایش در بهار زمان بسیار مناسبی برای هواگیری تمام فن کویل ها است. در این زمان سیستم برای مدتی خاموش بوده و هوای احتمالی در بالاترین نقاط جمع شده است.
- پس از هرگونه تعمیرات یا تغییرات در سیستم لوله کشی: اگر قسمتی از لوله کشی سیستم گرمایش یا سرمایش تغییر کرده یا تعمیر شده است حتماً پس از اتمام کار کل سیستم و به خصوص فن کویل های مرتبط را هواگیری کنید.
- هنگام مشاهده علائم هواگرفتگی: هر زمان که متوجه علائم وجود هوا در فن کویل شدید (مانند صدا کاهش بازدهی یا سرد و گرم شدن نامنظم کویل) بدون معطلی اقدام به هواگیری کنید. به تعویق انداختن این کار می تواند به دستگاه آسیب برساند.
- پس از اضافه کردن آب به سیستم: اگر به دلیل افت فشار مجبور به اضافه کردن آب به مدار سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا دیگ) شدید پس از تنظیم فشار احتمالاً نیاز به هواگیری مجدد فن کویل ها خواهید داشت زیرا آب جدید حاوی هوای محلول است.
حتی اگر هیچ یک از علائم فوق را مشاهده نکردید انجام هواگیری دوره ای (مثلاً سالی دو بار) به عنوان بخشی از برنامه نگهداری پیشگیرانه ایده خوبی است و به اطمینان از حداکثر بازدهی سیستم کمک می کند. به یاد داشته باشید که هواگیری منظم یک سرمایه گذاری کوچک برای افزایش عمر و کاهش هزینه های انرژی سیستم تهویه مطبوع شماست.
مشکلات رایج پس از هواگیری و راه حل ها
گاهی اوقات حتی پس از انجام صحیح مراحل هواگیری ممکن است با مشکلاتی روبرو شوید یا علائم هواگرفتگی به طور کامل برطرف نشود. در این بخش به برخی از مشکلات رایج پس از هواگیری و راهکارهای احتمالی آن ها می پردازیم.
- ادامه صدای هوا یا قل قل: اگر پس از هواگیری هنوز صدای هوا شنیده می شود ممکن است:
- مقدار زیادی هوا در سیستم بوده و یک بار هواگیری کافی نبوده است. چند ساعت صبر کنید و دوباره هواگیری را تکرار کنید.
- فشار سیستم پایین است و هوا از نقاط ضعف وارد می شود. فشار پکیج یا دیگ را بررسی و تنظیم کنید.
- شیر هواگیری به درستی بسته نشده یا آسیب دیده است و هوا از همان نقطه وارد می شود. شیر را بررسی کنید.
- مشکل از جای دیگری در سیستم (مثلاً پمپ یا لوله کشی اصلی) باشد که نیاز به بررسی توسط متخصص دارد.
- کاهش بازدهی همچنان ادامه دارد: اگر فن کویل هنوز به خوبی گرم یا خنک نمی کند ممکن است:
- هواگیری کامل انجام نشده باشد و هنوز مقداری هوا در کویل باقی مانده باشد. تکرار هواگیری یا بررسی دقیق تر شیر هواگیری توصیه می شود.
- مشکل اصلاً از هواگرفتگی نبوده و دلایل دیگری مانند کثیفی فیلترها مشکل در شیر کنترلی آب (شیر سه راهه یا دو راهه موتوردار) ایراد در ترموستات یا مشکل در سیستم مرکزی (پکیج چیلر یا موتورخانه) عامل کاهش بازدهی باشند.
- فشار سیستم پایین است و گردش آب کافی انجام نمی شود.
- نشت آب از شیر هواگیری: اگر پس از بستن شیر هواگیری همچنان از آن نقطه نشت آب مشاهده می شود:
- ممکن است شیر هواگیری به درستی سفت نشده باشد. با احتیاط آن را کمی بیشتر سفت کنید.
- ممکن است واشر یا اورینگ داخل شیر هواگیری آسیب دیده باشد. در این صورت شیر نیاز به تعویض دارد.
- پیچ شیر هواگیری ممکن است هرز شده باشد. در این حالت نیز شیر باید تعویض شود.
- عدم خروج آب یا هوا از شیر هواگیری: اگر با باز کردن شیر هواگیری چیزی خارج نمی شود:
- اطمینان حاصل کنید که شیرهای اصلی آب ورودی و خروجی به فن کویل باز هستند (البته برای هواگیری معمولاً توصیه به بستن آنها می شود اما اگر در حالت باز هم چیزی خارج نشد مشکل جدی تر است).
- فشار سیستم بسیار پایین است. فشار پکیج یا دیگ را بررسی کنید و در صورت لزوم آب اضافه کنید.
- ممکن است شیر هواگیری مسدود شده باشد (با رسوبات یا ذرات معلق). در این صورت باید شیر تعویض شود.
- ممکن است لوله های آب به فن کویل مسدود شده باشند.
در بسیاری از این موارد به خصوص اگر مشکل پس از تکرار هواگیری و تنظیم فشار حل نشد توصیه می شود با یک تکنسین مجرب سیستم های گرمایش و سرمایش تماس بگیرید تا سیستم شما را به طور کامل بررسی و عیب یابی کند. گاهی اوقات مشکل ریشه در نقاطی دارد که دسترسی یا تشخیص آن ها برای افراد عادی دشوار است.
تجربیات شخصی در مواجهه با هواگیری فن کویل
همانطور که در مقدمه اشاره کردم من هم مانند بسیاری از کاربران با مشکل هواگیری فن کویل روبرو شده ام. این تجربه به من آموخت که گاهی اوقات راه حل به ظاهر ساده نیازمند کمی دقت و ابزار مناسب است. من چند سال پیش که فن کویل من مشکل هواگیری داشت با اینکه چند بار تلاش کردم اما مشکل حل نشد و صدای قل قل آب همچنان آزاردهنده بود و دستگاه به خوبی گرم نمی کرد.
در نهایت به یک تعمیرکار فن کویل مراجعه کردم و با راهنمایی او مشکل را حل کردم. او به من نکته ای را یادآوری کرد که در نگاه اول به آن توجه نکرده بودم: نوع ابزار.
مشکل من این بود که شیر هواگیری فن کویل من کمی سفت بود و با آچار آلن ساده ای که داشتم نمی توانستم آن را به راحتی و بدون ترس از آسیب رساندن به پیچ باز و بسته کنم. تعمیرکار یک آچار آلن قابل تنظیم با دسته بلندتر به من معرفی کرد. این آچار به من امکان می داد تا گشتاور بیشتری اعمال کنم و پیچ را بدون فشار نامتعارف باز کنم. با استفاده از این آچار توانستم شیر هواگیری را به آرامی باز کرده اجازه دهم هوا و آب خارج شوند و سپس آن را محکم ببندم. مشکل به همین سادگی حل شد!
این تجربه به من نشان داد که در کارهای فنی داشتن ابزار مناسب می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. همچنین گاهی اوقات مشورت با یک متخصص حتی برای یک راهنمایی کوچک می تواند در وقت و هزینه صرفه جویی کند. از آن زمان به بعد من هر سال قبل از شروع فصل سرما فن کویل هایم را هواگیری می کنم و با این کار از عملکرد بی صدا و بازدهی بالای آن ها مطمئن می شوم.
این تجربه شخصی تاکیدی بر اهمیت دقت در جزئیات و استفاده از ابزار صحیح در فرآیندهای به ظاهر ساده ای مانند هواگیری فن کویل است.
پیشگیری از هواگرفتگی مکرر فن کویل
بهترین راه حل برای مشکل هواگرفتگی پیشگیری از آن است. اگرچه ورود مقداری هوا به سیستم در طول زمان اجتناب ناپذیر است اما با رعایت نکاتی می توان دفعات و شدت هواگرفتگی را کاهش داد.
برای پیشگیری از هواگرفتگی مکرر فن کویل به موارد زیر توجه کنید:
- نصب صحیح و اصولی: اطمینان از اینکه سیستم لوله کشی و فن کویل ها توسط افراد متخصص و با رعایت استانداردها نصب شده اند اولین قدم است. نصب صحیح شامل شیب بندی مناسب لوله ها و استفاده از اتصالات با کیفیت است.
- کنترل فشار سیستم: به طور منظم فشار سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا دیگ) را بررسی کنید و آن را در محدوده توصیه شده توسط سازنده (معمولاً بین 1 تا 2 بار برای سیستم های خانگی) نگه دارید. افت فشار مکرر نشان دهنده وجود نشتی است که باید برطرف شود.
- بررسی دوره ای اتصالات: به صورت دوره ای اتصالات لوله ها به فن کویل و سایر نقاط سیستم را از نظر وجود هرگونه نم یا رطوبت بررسی کنید. حتی نشتی های بسیار کوچک می توانند باعث ورود هوا شوند.
- استفاده از شیرهای هواگیری خودکار (در صورت امکان): برخی سیستم ها مجهز به شیرهای هواگیری خودکار در نقاط کلیدی هستند. اطمینان از عملکرد صحیح این شیرها می تواند به خروج خودکار هوای جمع شده کمک کند. با این حال این شیرها نیز ممکن است مسدود یا خراب شوند و نیاز به بررسی و تمیزکاری دوره ای دارند.
- کنترل کیفیت آب سیستم: استفاده از آب با سختی کم و در صورت لزوم افزودن مواد شیمیایی مخصوص (مانند بازدارنده های خوردگی) به آب سیستم می تواند از تشکیل گاز ناشی از خوردگی جلوگیری کند.
- سرویس و نگهداری منظم: انجام سرویس سالیانه توسط یک تکنسین مجرب می تواند به شناسایی و رفع مشکلات احتمالی قبل از تبدیل شدن به مسائل بزرگتر از جمله منابع ورود هوا به سیستم کمک کند.
با رعایت این نکات پیشگیرانه می توانید عمر مفید فن کویل های خود را افزایش داده نیاز به هواگیری مکرر را کاهش داده و از عملکرد مطلوب سیستم تهویه مطبوع خود اطمینان حاصل کنید.
نتیجه گیری
هواگیری فن کویل یک فرآیند ساده اما در عین حال بسیار مهم برای حفظ کارایی و سلامت سیستم گرمایش و سرمایش شماست. هوای محبوس شده در لوله ها می تواند باعث کاهش بازدهی افزایش مصرف انرژی تولید صداهای آزاردهنده و حتی آسیب به قطعات داخلی دستگاه شود.
با یادگیری نحوه هواگیری فن کویل زمینی سقفی دیواری و انجام منظم آن می توانید از بروز بسیاری از این مشکلات جلوگیری کنید. فرآیند هواگیری با ابزارهای ساده ای قابل انجام است و با دنبال کردن مراحل گام به گام ارائه شده در این مقاله می توانید این کار را خودتان انجام دهید.
به یاد داشته باشید که هواگیری منظم به خصوص قبل از شروع فصول استفاده و همچنین توجه به علائم هشداردهنده مانند صداهای غیرعادی یا کاهش بازدهی کلید حفظ عملکرد بهینه فن کویل های شماست. با انجام به موقع هواگیری می توانید از مصرف انرژی کاهش دهید و طول عمر سیستم خود را افزایش دهید. در صورت بروز مشکلات پایدار یا پیچیده همیشه از کمک یک متخصص بهره بگیرید.
پرسش و پاسخ متداول درباره هواگیری فن کویل
در این بخش به برخی از سوالات رایج که ممکن است در مورد هواگیری فن کویل برای شما پیش بیاید پاسخ می دهیم.
1. آیا هواگیری فن کویل را خودم می توانم انجام دهم؟
بله هواگیری فن کویل یک عملکرد نسبتاً ساده است و با استفاده از ابزار ساده و راهنمایی این مقاله می توانید خودتان آن را انجام دهید. فقط کافی است محل شیر هواگیری را پیدا کرده و مراحل را با دقت دنبال کنید. رعایت نکات ایمنی و احتیاط در باز و بسته کردن شیر هواگیری بسیار مهم است.
2. هر چند وقت یکبار باید فن کویل ها را هواگیری کرد؟
توصیه می شود حداقل سالی یک یا دو بار به خصوص قبل از شروع فصل گرمایش و سرمایش فن کویل ها را هواگیری کنید. همچنین هر زمان که متوجه علائم هواگرفتگی مانند صدا یا کاهش بازدهی شدید باید فوراً اقدام به هواگیری کنید.
3. اگر مشکل هواگیری فن کویل حل نشد چکار کنم؟
اگر با انجام دقیق مراحل هواگیری (احتمالاً چند بار) مشکل فن کویل حل نشد و علائم هواگرفتگی یا کاهش بازدهی ادامه داشت حتماً با یک تعمیرکار فن کویل مجرب تماس بگیرید. ممکن است مشکل ریشه در مسائل دیگری مانند نشتی سیستم افت فشار مداوم گرفتگی لوله ها یا شیر کنترلی یا خرابی قطعات داخلی دستگاه داشته باشد که نیاز به تشخیص و تعمیر تخصصی دارد.
4. آیا هواگیری فن کویل باعث کاهش فشار سیستم گرمایش می شود؟
بله با خروج هوا و مقداری آب از سیستم هنگام هواگیری فشار کلی سیستم گرمایش مرکزی کمی کاهش می یابد. پس از اتمام هواگیری تمام فن کویل ها باید فشار پکیج یا دیگ را بررسی کرده و در صورت نیاز با باز کردن شیر پرکن آن را به محدوده استاندارد (معمولاً 1 تا 2 بار) برسانید.
5. آیا محل شیر هواگیری در تمام فن کویل ها یکسان است؟
خیر محل شیر هواگیری بسته به نوع فن کویل (زمینی سقفی دیواری) و گاهی مدل های مختلف متفاوت است. معمولاً در بالاترین نقطه مدار آب هر دستگاه قرار دارد. در فن کویل زمینی اغلب در بالا یا کنار در فن کویل سقفی در پایین یا کنار (قابل دسترسی از زیر سقف کاذب) و در فن کویل دیواری معمولاً در پایین یا کنار بدنه دستگاه قرار می گیرد.
6. آیا می توانم هنگام کارکرد فن کویل آن را هواگیری کنم؟
توصیه می شود برای هواگیری فن کویل خاموش باشد و شیرهای ورودی و خروجی آب آن بسته باشند. این کار باعث جمع شدن هوا در بالاترین نقطه می شود و فرآیند هواگیری ایمن تر و موثرتر خواهد بود. پس از هواگیری می توانید شیرها را باز کرده و دستگاه را روشن کنید.
7. اگر از شیر هواگیری فقط آب خارج شد آیا باز هم نیاز به ادامه هواگیری هست؟
اگر با باز کردن شیر بلافاصله آب به صورت پیوسته و بدون هیچ صدای فیش فیش یا حباب خارج شد به این معنی است که هوایی در آن نقطه جمع نشده است و نیازی به ادامه خروج آب نیست. شیر را ببندید و سراغ فن کویل بعدی بروید.