علت جوش زدن پوست صورت خشک چیست؟

برخلاف تصور رایج که جوش بیشتر در پوست های چرب دیده می شود پوست خشک نیز می تواند دچار آکنه شود. علت اصلی این پدیده به حساسیت بالای پوست عدم تعادل در رطوبت پاکسازی نامناسب و استفاده از محصولات کمدون زا بازمی گردد که منجر به التهاب و انسداد منافذ می شود.

پوست خشک برخلاف ظاهرش که کمتر مستعد جوش به نظر می رسد می تواند به دلایل پیچیده ای دچار آکنه شود. این نوع پوست به دلیل کمبود چربی طبیعی (سبوم) و رطوبت سد دفاعی ضعیف تری دارد و بیشتر در معرض آسیب های محیطی و عوامل تحریک کننده قرار می گیرد. زمانی که رطوبت پوست کافی نباشد سلول های مرده به درستی از سطح آن جدا نمی شوند و می توانند منافذ را مسدود کنند. این انسداد محیطی ایده آل برای رشد باکتری های مولد آکنه (P. acnes) فراهم می کند و در نتیجه جوش ها ظاهر می شوند. همچنین تلاش پوست برای جبران خشکی ممکن است منجر به تولید نامنظم سبوم شود که خود عامل دیگری در بروز آکنه است.

روش های درمان پوست خشک و جوش دار

حفظ رطوبت پوست

یکی از اساسی ترین گام ها در درمان پوست خشک و جوش دار تامین و حفظ رطوبت کافی آن است. کمبود رطوبت باعث می شود پوست تلاش کند تا با تولید سبوم بیشتر این کمبود را جبران کند اما این تولید نامنظم می تواند منجر به انسداد منافذ و بروز جوش شود. استفاده منظم از آبرسان ها و مرطوب کننده های مناسب برای پوست خشک به تنظیم ترشح چربی کمک کرده و از بروز آکنه جلوگیری می کند. این محصولات با ایجاد یک سد محافظ روی پوست مانع از تبخیر آب می شوند و به حفظ نرمی و لطافت آن کمک می کنند.

انتخاب مرطوب کننده هایی که فاقد مواد کمدون زا (غیر جوش زا) و عطر باشند اهمیت زیادی دارد. محصولاتی که حاوی هیالورونیک اسید گلیسیرین سرامیدها و اوره هستند می توانند به خوبی رطوبت را در پوست جذب و نگهداری کنند. استفاده روزانه و مداوم از این محصولات به خصوص پس از شستشوی صورت به بازسازی سد دفاعی پوست کمک کرده و آن را در برابر عوامل تحریک کننده مقاوم تر می سازد. این رویکرد نه تنها به کاهش خشکی پوست کمک می کند بلکه به طور غیرمستقیم در کاهش التهاب و جلوگیری از تشکیل جوش های جدید نیز موثر است.

کاهش دفعات شستشوی صورت

شستشوی بیش از حد صورت به ویژه در پوست های خشک می تواند به سد دفاعی طبیعی پوست آسیب رسانده و آن را دهیدراته کند. این عمل باعث از بین رفتن چربی های ضروری پوست می شود که نتیجه آن خشکی بیشتر و تحریک پذیری افزایش یافته است. پوست تحریک شده مستعدتر به التهاب و در نتیجه بروز جوش و آکنه خواهد بود. برای پوست خشک و جوش دار توصیه می شود صورت را حداکثر یک بار در روز ترجیحاً شب ها با یک پاک کننده ملایم شستشو دهید.

استفاده از آب ولرم به جای آب داغ نیز بسیار مهم است زیرا آب داغ می تواند چربی های طبیعی پوست را بیشتر از بین ببرد. پس از شستشو پوست را به آرامی و با ضربات ملایم یک حوله تمیز خشک کنید و از مالش شدید آن خودداری کنید. این اقدامات ساده به حفظ رطوبت طبیعی پوست کمک کرده و از تحریک و خشکی بیش از حد آن جلوگیری می کند که در نهایت به کنترل و کاهش جوش ها منجر می شود. انتخاب شوینده ای که مخصوص پوست خشک و حساس فرموله شده باشد و فاقد سولفات و صابون باشد نیز اهمیت حیاتی دارد.

لایه برداری پوست

لایه برداری منظم و صحیح نقش مهمی در رفع انسداد منافذ و بهبود بافت پوست خشک و جوش دار دارد. در پوست های خشک سلول های مرده به دلیل کمبود رطوبت به سختی از سطح پوست جدا می شوند و می توانند منافذ را مسدود کرده محیطی برای رشد باکتری ها و تشکیل جوش فراهم آورند. لایه برداری به حذف این سلول های مرده کمک می کند و اجازه می دهد پوست نفس بکشد و محصولات مراقبتی بهتر جذب شوند.

با این حال لایه برداری بیش از حد یا با محصولات خشن می تواند به پوست خشک آسیب جدی وارد کند خشکی و تحریک آن را تشدید کرده و حتی باعث بروز جوش های التهابی شود. برای پوست خشک استفاده از لایه بردارهای شیمیایی ملایم مانند PHAها (پلی هیدروکسی اسیدها) یا BHAها (بتا هیدروکسی اسیدها) با غلظت پایین توصیه می شود. این لایه بردارها کمتر تحریک کننده هستند و در عین حال به خوبی عمل می کنند. لایه برداری هفته ای یک تا دو بار بسته به تحمل پوست کافی است تا بدون آسیب رساندن به سد دفاعی پوست به پاکسازی منافذ و بهبود ظاهر آن کمک کند.

استفاده از کرم ضد جوش مناسب

انتخاب کرم ضد جوش برای پوست خشک و جوش دار نیازمند دقت فراوان است زیرا بسیاری از محصولات ضد جوش موجود در بازار برای پوست های چرب فرموله شده اند و می توانند خشکی پوست را تشدید کنند. هدف درمان جوش ها بدون آسیب رساندن به سد رطوبتی پوست است. لازم است از محصولاتی که حاوی ترکیبات خشک کننده قوی مانند بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک با غلظت بالا هستند با احتیاط استفاده شود زیرا این مواد می توانند خشکی و التهاب پوست را افزایش دهند.

بهتر است به دنبال کرم های ضد جوشی باشید که علاوه بر خواص ضد آکنه دارای ترکیبات مرطوب کننده و تسکین دهنده نیز باشند. موادی مانند نیاسینامید آزالائیک اسید یا رتینوئیدهای ملایم (مانند رتینال یا رتینول با غلظت پایین) می توانند در درمان جوش های پوست خشک موثر باشند. این ترکیبات ضمن کمک به کاهش التهاب و تنظیم ترشح سبوم کمتر باعث خشکی پوست می شوند. همچنین استفاده از این محصولات را به صورت موضعی و تنها روی نواحی جوش دار آغاز کنید تا پوست به تدریج به آن عادت کند.

بررسی ترکیبات کرم ضد جوش

هنگام انتخاب کرم ضد جوش برای پوست خشک و جوش دار مطالعه دقیق لیست ترکیبات محصول امری حیاتی است. برخی از مواد فعال که در درمان آکنه پوست چرب بسیار موثر هستند می توانند برای پوست خشک بسیار خشن و آسیب زا باشند. به عنوان مثال آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA) مانند گلیکولیک اسید اگرچه به لایه برداری کمک می کنند اما می توانند چربی طبیعی پوست را از بین برده و خشکی را تشدید کنند.

ترکیباتی مانند بنزوئیل پراکسید و اسید سالیسیلیک که از رایج ترین مواد ضد جوش هستند نیز معمولاً باعث کاهش شدید چربی و خشکی پوست می شوند. برای پوست خشک بهتر است به دنبال محصولاتی باشید که حاوی نیاسینامید (ویتامین B3) آزالائیک اسید یا رتینوئیدهای نسل جدیدتر و ملایم تر باشند. نیاسینامید به کاهش التهاب و قرمزی کمک می کند و سد دفاعی پوست را تقویت می نماید. آزالائیک اسید نیز دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی است و کمتر باعث خشکی می شود. در صورت نیاز به رتینوئید بهتر است نوع ملایم آن را انتخاب کرده و با مشورت پزشک مصرف کنید تا از تشدید خشکی پوست جلوگیری شود. همچنین اطمینان حاصل کنید که محصول فاقد الکل و عطر باشد.

تمیز کردن پوست قبل از درمان

تمیز کردن صحیح و اصولی پوست قبل از هرگونه اقدام درمانی یک مرحله ضروری و پایه در روتین مراقبت از پوست خشک و جوش دار است. این کار به اطمینان از اثربخشی محصولات درمانی و جلوگیری از انسداد بیشتر منافذ کمک می کند. آلودگی ها چربی های اضافه باکتری ها و باقی مانده آرایش می توانند روی سطح پوست انباشته شوند و مانع از نفوذ موثر مواد فعال درمانی به عمق پوست شوند.

برای تمیز کردن پوست خشک استفاده از یک پاک کننده ملایم و فاقد سولفات که رطوبت پوست را از بین نبرد حیاتی است. پس از پاکسازی پوست باید کاملاً خشک و تمیز باشد تا محصولات ضد جوش یا مرطوب کننده بتوانند به درستی عمل کنند. استفاده از مرطوب کننده روی پوست آلوده می تواند منجر به مسدود شدن منافذ و حتی بدتر شدن وضعیت جوش ها شود زیرا آلودگی ها را به داخل منافذ فشار می دهد. این مرحله اولیه سدی برای نفوذ مواد مفید به پوست ایجاد می کند و می تواند نتایج درمانی را به شدت کاهش دهد. بنابراین همیشه قبل از استفاده از هر محصولی از تمیزی کامل پوست خود اطمینان حاصل کنید.

درمان جوش با روند پیوسته و آهسته

درمان جوش های پوست خشک و حساس نیازمند صبر و یک رویکرد پیوسته و آهسته است. شروع ناگهانی با دوزهای بالای محصولات درمانی یا استفاده همزمان از چندین محصول قوی می تواند به سد دفاعی آسیب پذیر پوست خشک آسیب جدی وارد کند. این کار نه تنها خشکی و تحریک پذیری پوست را تشدید می کند بلکه می تواند منجر به قرمزی التهاب و حتی بدتر شدن جوش ها شود و عوارضی مانند اگزما را به دنبال داشته باشد.

بهتر است درمان را با غلظت های پایین تر از مواد فعال آغاز کرده و به تدریج و با مشاهده واکنش پوست دوز یا دفعات مصرف را افزایش دهید. برای مثال اگر از رتینوئیدها استفاده می کنید ابتدا هفته ای دو تا سه بار شروع کرده و سپس به صورت یک شب در میان یا هر شب ادامه دهید. این روش به پوست فرصت می دهد تا به تدریج به مواد فعال عادت کند و خود را بازسازی نماید بدون اینکه دچار شوک و تحریک شود.

رویکرد پیوسته و آهسته در درمان جوش های پوست خشک کلید موفقیت و جلوگیری از عوارض جانبی ناخواسته است.

این استراتژی به حفظ سلامت و تعادل پوست در طولانی مدت کمک می کند.

مشورت کردن با پزشک یا متخصص

با وجود اینکه بسیاری از روش های درمانی خانگی و محصولات بدون نسخه می توانند در بهبود پوست خشک و جوش دار موثر باشند اما در برخی موارد مشورت با یک پزشک متخصص پوست یا مشاور زیبایی آگاه ضروری است. پوست خشک و جوش دار به دلیل ماهیت حساس و نیازهای خاص خود ممکن است به درمان های تخصصی تری نیاز داشته باشد که تنها توسط یک متخصص قابل تشخیص و تجویز است.

پزشک می تواند علت دقیق جوش ها را (که ممکن است فراتر از خشکی پوست باشد مانند عدم تعادل هورمونی بیماری های زمینه ای یا واکنش های آلرژیک) شناسایی کند. او همچنین قادر است روتین پوستی مناسب و محصولات درمانی قوی تری مانند رتینوئیدهای تجویزی یا آنتی بیوتیک های موضعی را با دوز و روش مصرف صحیح تجویز کند تا از تشدید خشکی و عوارض جانبی جلوگیری شود. خوددرمانی و استفاده از محصولات نامناسب می تواند منجر به آسیب های جبران ناپذیر به پوست شود. بنابراین اگر با وجود رعایت نکات مراقبتی جوش های شما بهبود نیافت یا بدتر شد حتماً با یک متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین راهکار درمانی را برای شرایط خاص پوستتان دریافت کنید.

روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار

پاک کننده صورت ملایم

انتخاب پاک کننده صورت مناسب اولین و شاید مهم ترین گام در روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار است. برخلاف تصور که برای پوست جوش دار باید از پاک کننده های قوی استفاده کرد پوست خشک و جوش دار به شوینده های بسیار ملایم نیاز دارد. پاک کننده های خشن و حاوی سولفات می توانند سد دفاعی طبیعی پوست را تخریب کرده رطوبت آن را از بین ببرند و خشکی و تحریک را تشدید کنند که در نهایت به افزایش جوش ها منجر می شود.

بهترین انتخاب ژل ها یا شیرپاک کن های کرمی و فاقد صابون هستند که PH پوست را برهم نمی زنند. این محصولات باید قابلیت پاکسازی آرایش آلودگی ها و چربی های اضافی را داشته باشند بدون اینکه احساس کشیدگی یا خشکی در پوست ایجاد کنند.

پاک کننده های حاوی مواد مرطوب کننده مانند گلیسیرین سرامیدها یا هیالورونیک اسید می توانند به حفظ رطوبت پوست در حین پاکسازی کمک کنند.

استفاده از آب ولرم و شستشو با حرکات نرم و دایره ای سپس آبکشی کامل از اهمیت بالایی برخوردار است. این رویکرد ملایم به تعادل PH پوست کمک کرده و منافذ را بدون آسیب رساندن به پوست پاکسازی می کند.

استفاده از تونر آبرسان

تونرها به ویژه تونرهای آبرسان نقش شگفت انگیزی در روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار ایفا می کنند. پس از شستشوی صورت ممکن است PH پوست کمی تغییر کرده و نیاز به بازگرداندن آن به حالت طبیعی باشد. تونر آبرسان با فرمولاسیون مناسب به این تعادل کمک کرده و پوست را برای جذب بهتر محصولات بعدی آماده می سازد. برای پوست خشک و جوش دار انتخاب تونرهایی که فاقد الکل عطر و مواد تحریک کننده باشند ضروری است.

تونرهای حاوی هیالورونیک اسید گلیسیرین عصاره گل رز یا عصاره آلوئه ورا می توانند به افزایش رطوبت پوست کمک کرده و آن را نرم و لطیف کنند. استفاده از تونر آبرسان بلافاصله پس از شستشو و قبل از استفاده از سرم ها و مرطوب کننده ها باعث می شود پوست رطوبت بیشتری را جذب کرده و دهیدراته نشود. این عمل نه تنها به کاهش خشکی پوست کمک می کند بلکه با ایجاد یک لایه رطوبتی از تحریک پوست توسط عوامل محیطی جلوگیری کرده و به سلامت کلی پوست کمک می کند. این مرحله پلی است برای نفوذ عمیق تر و موثرتر مواد مغذی بعدی به لایه های زیرین پوست.

سرم آبرسان پوست

سرم های آبرسان گام مهمی در روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار هستند و به دلیل ساختار مولکولی ریزشان قابلیت نفوذ عمیق به لایه های زیرین پوست را دارند. دهیدراته شدن پوست یکی از عوامل اصلی مشکلات پوستی مانند پیری زودرس اگزما و تشدید جوش است. سرم آبرسان با تامین رطوبت از عمق به بهبود وضعیت کلی پوست کمک شایانی می کند و از بروز عوارض ناشی از خشکی جلوگیری می نماید.

برای پوست خشک و جوش دار سرم هایی که حاوی هیالورونیک اسید ویتامین B5 (پانتنول) یا سرامیدها هستند گزینه های ایده آلی محسوب می شوند. هیالورونیک اسید قادر است تا هزار برابر وزن خود آب را جذب و نگهداری کند و به این ترتیب رطوبت پوست را به طور چشمگیری افزایش می دهد. ویتامین B5 به ترمیم سد دفاعی پوست کمک می کند و سرامیدها نیز اجزای کلیدی سد پوستی هستند که از از دست رفتن رطوبت جلوگیری می کنند. استفاده از سرم آبرسان قبل از مرطوب کننده باعث می شود رطوبت به طور عمیق تری به پوست نفوذ کند و نتایج آن در مدت زمان کوتاهی قابل مشاهده باشد. این لایه از رطوبت به کاهش التهاب و افزایش مقاومت پوست در برابر عوامل محیطی نیز کمک می کند.

استفاده از مرطوب کننده های بر پایه آب

انتخاب مرطوب کننده ای مناسب برای پوست خشک و جوش دار یکی از چالش برانگیزترین مراحل روتین مراقبت از پوست است. مرطوب کننده های سنگین و چرب می توانند منافذ را مسدود کرده و جوش ها را تشدید کنند در حالی که مرطوب کننده های خیلی سبک نیز رطوبت کافی را تامین نمی کنند. بهترین گزینه برای این نوع پوست مرطوب کننده های بر پایه آب هستند. این محصولات بافتی سبک دارند به سرعت جذب می شوند و بدون ایجاد حس سنگینی یا چربی روی پوست رطوبت مورد نیاز را تامین می کنند.

مرطوب کننده های بر پایه آب معمولاً حاوی ترکیبات آبرسان قوی مانند هیالورونیک اسید گلیسیرین یا ژل آلوئه ورا هستند که بدون اضافه کردن چربی آب را به پوست جذب می کنند. این نوع مرطوب کننده ها به دلیل ساختار غیر کمدون زا (غیر جوش زا) خود از انسداد منافذ جلوگیری کرده و برای پوست های مستعد آکنه ایده آل هستند. همچنین بسیاری از این محصولات فاقد عطر و مواد تحریک کننده هستند که برای پوست های حساس و خشک بسیار مهم است. استفاده منظم از یک مرطوب کننده بر پایه آب به حفظ رطوبت پوست تقویت سد دفاعی و کاهش التهاب کمک کرده و به بهبود وضعیت کلی پوست کمک می کند.

درمان خانگی پوست خشک و جوش دار

علاوه بر روش های درمانی و روتین های پوستی تخصصی برخی از روش های درمان خانگی پوست خشک و جوش دار نیز می توانند به عنوان مکمل در بهبود وضعیت پوست موثر باشند. این روش ها اغلب از مواد طبیعی و در دسترس استفاده می کنند که خواص آبرسانی تسکین دهندگی و ضد التهابی دارند. یکی از ساده ترین و موثرترین راه ها استفاده از ماسک های طبیعی است که رطوبت و چربی مورد نیاز پوست را تامین می کنند.

روغن های گیاهی طبیعی مانند روغن زیتون روغن آووکادو و روغن نارگیل به دلیل داشتن اسیدهای چرب ضروری و ویتامین ها می توانند به عمق پوست نفوذ کرده و آن را آبرسانی و تغذیه کنند. این روغن ها به تقویت سد دفاعی پوست کمک کرده و از خشکی بیشتر جلوگیری می کنند. با این حال باید در استفاده از آن ها احتیاط کرد تا منافذ مسدود نشوند؛ بهتر است از مقادیر کم و برای مدت زمان محدود استفاده شود. ماسک های حاوی ژل آلوئه ورا نیز به دلیل خواص ضد التهابی و آبرسانی قوی در تسکین پوست و کاهش قرمزی جوش ها بسیار مفید هستند.

ترکیباتی مانند جودوسر و عسل نیز ماسک های بسیار مناسبی برای پوست خشک و جوش دار به شمار می آیند. جودوسر به دلیل خواص تسکین دهنده و ضد التهابی می تواند به کاهش خارش و قرمزی کمک کند در حالی که عسل یک آنتی باکتریال و مرطوب کننده طبیعی است. ماسک های خانگی مانند کمپرس شیر (که به دلیل اسید لاکتیک ملایم خود می تواند به لایه برداری خفیف و آبرسانی کمک کند) نیز می توانند مفید باشند. همیشه قبل از استفاده از هر ماسک خانگی روی کل صورت آن را روی قسمت کوچکی از پوست تست کنید تا از عدم بروز واکنش آلرژیک اطمینان حاصل کنید. همچنین به یاد داشته باشید که این روش ها بیشتر جنبه حمایتی دارند و جایگزین درمان های تخصصی نمی شوند.

چرا پوست خشک جوش میزند؟

پوست خشک به دلیل حساسیت بالا کاهش رطوبت و اختلال در سد دفاعی مستعد جوش است. خشکی باعث تجمع سلول های مرده انسداد منافذ و التهاب می شود که محیطی مناسب برای رشد باکتری ها و تشکیل جوش فراهم می کند. همچنین عوامل بیرونی مانند هوای خشک محصولات نامناسب و نور خورشید نیز می توانند خشکی و جوش را تشدید کنند.

روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار شامل چه مواردی است؟

روتین پوستی برای پوست خشک و جوش دار شامل استفاده از پاک کننده ملایم تونر و سرم آبرسان و مرطوب کننده های بر پایه آب است. این روتین بر حفظ رطوبت و تقویت سد دفاعی پوست تمرکز دارد در حالی که به آرامی با جوش ها مقابله می کند و از تحریک بیشتر پوست جلوگیری می نماید.