طبقات برج آزادی تهران: راهنمای جامع آشنایی با معماری آن

تهران | گردشگری

درباره طبقات برج آزادی تهران

برج آزادی تهران، این نماد باشکوه و دوست داشتنی پایتخت، فقط یک بنای خوش قیافه از بیرون نیست! راستش را بخواهید، عظمت واقعی و گنجینه های پنهانش تازه وقتی پیداست که پایتان را داخلش بگذارید و طبقه به طبقه، خودتان را به دل تاریخ و هنر ایران بسپارید. از همون لحظه ای که واردش میشید، می بینید که چطور معماری ایرانی، چه قبل از اسلام و چه بعد از اون، توی هم آمیخته شده و یه چیزی رو ساخته که هم مدرنه و هم ریشه های عمیق داره. این برج پر از راز و رمز، دعوتتون می کنه به یه سفر هیجان انگیز، از زیرزمین تا بالای بلندترین نقطه ای که میشه دید. پس بیایید با هم یه سرکی بکشیم به طبقات برج آزادی تهران و ببینیم این سازه دوست داشتنی، تو دل خودش چی ها پنهون کرده.

ساختار کلی طبقات برج آزادی: نگاهی از بیرون به درون

اول از همه، بذارید یه دید کلی به طبقات برج آزادی بندازیم. وقتی از دور به برج آزادی نگاه می کنید، شاید فقط یه سازه بلند و سفید به چشمتون بیاد، اما وقتی نزدیک تر میشید و واردش میشید، می فهمید که ماجرا خیلی پیچیده تر و جذاب تر از این حرفاست. این برج، در واقع ترکیبی از فضاهای زیرزمینی وسیع و طبقاتی هست که تا دل آسمون بالا میرن و هر کدوم داستان خودشون رو دارن.

تعداد طبقات و تقسیم بندی

برج آزادی چهار طبقه اصلی داره که معمولاً می تونید بهشون دسترسی پیدا کنید: یک طبقه بزرگ و حسابی زیر زمین و سه طبقه که توی بدنه اصلی برج قرار گرفتن. البته یه بخش بام هم هست که میشه گفت بلندترین نقطه قابل دسترس به حساب میاد، اما دسترسی مستقیم بهش برای همه بازدیدکننده ها معمولاً ممکن نیست. فکر کنید، هر کدوم از این طبقات، یه دنیای جداگونه اند و قراره حسابی غافلگیرتون کنن!

نحوه دسترسی: آسانسور یا پله؟

برای بالا رفتن توی برج آزادی، دو تا گزینه دارید: یا از آسانسور استفاده کنید یا حال و حوصله بالا رفتن از پله ها رو داشته باشید. برج آزادی کلاً دو تا آسانسور داره که هر کدوم برای دسترسی به طبقات خاصی طراحی شدن. اما اگه دوست دارید معماری برج رو کامل حس کنید و جزئیاتش رو از نزدیک ببینید، پیشنهاد می کنم پله ها رو انتخاب کنید. اینجوری، ۲۸۶ تا پله رو دونه دونه بالا میرید و هر قدم، یه چیز جدیدی از این معماری فوق العاده رو بهتون نشون میده. واقعاً ارزشش رو داره!

ابعاد و ارتفاعات

ارتفاع برج آزادی از سطح زمین حدود ۴۵ متره. جالبه بدونید که علاوه بر این، حدود ۵ متر از برج هم زیر زمینه که خودش یه دنیای بزرگ از موزه ها و سالن های مختلفه. شاید بپرسید چرا برج آزادی بلندتر از این ساخته نشده؟ دلیلش اینه که برج نزدیک فرودگاه مهرآباد قرار گرفته و محدودیت های ارتفاعی برای سازه های اطراف فرودگاه وجود داشته. اما با همین ارتفاع هم، حسین امانت (معمار برج) کاری کرده که وقتی از دور میایید، برج رو بلندتر از چیزی که هست حس کنید؛ یه شیب خاص توی میدون طراحی کرده که این خطای دید رو ایجاد می کنه و حس می کنید دارید به سمت بالا حرکت می کنید!

ویژگی های معماری کلی

معماری برج آزادی، خودش یه کتاب تاریخیه! حسین امانت طوری این بنا رو طراحی کرده که همزمان می تونید نشانه هایی از دوران هخامنشی، ساسانی و اسلامی رو توش ببینید. از خطوط موازی و کشیده پایه ها که یادآور هخامنشیانه، تا قوس اصلی برج که آدم رو یاد طاق کسری میندازه و گنبد رک که با کاشی کاری فیروزه ای، هنر اسلامی رو به رخ می کشه. این تلفیق هوشمندانه باعث شده برج آزادی، نه تنها یه بنای مدرن باشه، بلکه ریشه های عمیق تو فرهنگ و هویت ایرانی هم داشته باشه.

طبقه زیرین: موزه، هنر و فرهنگ ایران

طبقه زیرین برج آزادی، قلب تپنده و شاید بشه گفت فعال ترین بخش این مجموعه است. اینجا جاییه که هنر، تاریخ و فرهنگ ایرانی به قشنگ ترین شکل ممکن با هم آمیخته شدن و یه دنیای بی نظیر رو برای بازدیدکننده ها رقم می زنن. اگه می خواید یه عالمه چیز جذاب درباره ایران، از گذشته دور تا همین امروز، پیدا کنید، حتماً از این طبقه شروع کنید.

مسیر ورودی و حیاط روباز

برای ورود به دنیای زیرین برج آزادی، باید حدود پنج متر پایین تر از سطح زمین برید. قدیما درهای سنگی بزرگی برای ورود وجود داشت که هر لنگه اش ۳.۵ تن وزن داشت و یه جورایی ورود به برج رو باشکوه تر می کرد. اما امروز که از حیاط روباز ورودی رد میشید، با درهای شیشه ای مواجه میشید. اینجا همونجاییه که بلیت می گیرید و سفرتون به دل برج شروع میشه. در ضلع شمالی نگهبانی و بلیت فروشی هست، ضلع شرقی شما رو به سالن ایران شناسی می رسونه و سمت جنوبی هم سالن تشریفات قرار داره. از همین جا میشه فهمید که اینجا قراره پر از اتفاقات جالب باشه!

تالار کهن (موزه اصلی)

تالار کهن رو میشه موزه اصلی برج آزادی دونست. اینجا یه گنجینه واقعیه که آثار باستانی ایران رو از دوره های مختلف مثل هخامنشی، ساسانی، اشکانی و اسلامی به نمایش گذاشته. ۲۵ تا ویترین شیشه ای توی این تالار هست که هر کدوم پر از وسایل و اشیاء ارزشمند تاریخیه. حتی زیورآلات بانوان دوره قاجار که قبلاً تو کاخ سعدآباد نگهداری می شد، اینجا به نمایش گذاشته شده. تالار کهن درست زیر خود برج قرار گرفته و نقش یه مرکز ارتباطی رو برای بقیه طبقات بازی می کنه؛ هم آسانسورها و هم پله ها از همین جا شروع میشن. یه فروشگاه صنایع دستی و محصولات فرهنگی هم اینجاست که می تونید ازش سوغاتی بخرید.

سالن ایران شناسی

بعد از اینکه بلیط گرفتید، اولین جایی که می بینید، سالن ایران شناسیه. اینجا یه سالن بزرگ با حدود ۱۱۰۰ متر مربع وسعته که یه نقشه تعاملی از ایران توش قرار داره. استان های مختلف با نورپردازی های خاص از هم جدا میشن و نقاله های متحرک ماکت ایران رو نمایش میدن. فکر کنید، هر بخش از نقاله، شاخصه های اون منطقه رو نشون میده. شاید از نظر تکنولوژی، خیلی پیشرفته نباشه، اما برای آشنایی اولیه با فرهنگ و جغرافیای ایران، مخصوصاً برای گردشگرای خارجی، خیلی جذابه. تازه، آکواریوم و آب نما هم داره که حال و هوای خاصی به فضا میده.

سالن سینما

یه سالن سینمای جمع و جور هم تو طبقه زیرین برج آزادی وجود داره که سال ۱۳۸۸ افتتاح شده. این سالن ۵۱ تا صندلی داره و بیشتر برای نقد و بررسی فیلم ها، اکران های خصوصی و رویدادهای هنری کوچیک استفاده میشه. پس اگه اتفاقی به برنامه ای از این دست برخوردید، می تونید یه تجربه فرهنگی متفاوت هم تو دل برج آزادی داشته باشید.

تالار آینه

تالار آینه یکی از اون قسمت هاییه که حسابی چشمتون رو می گیره. این تالار ۱۲ بخش آینه کاری شده داره که هر کدوم موضوع خاصی رو دنبال می کنن؛ مثلاً می تونید تصاویری از محیط زیست، صنعت نفت، حیات وحش و طرح های نمادین از ورزش و شهرسازی رو توش ببینید. بازی نور و آینه تو این تالار یه فضای جادویی ساخته که واقعاً دیدنیه. اینجا یه فضای عالی برای برگزاری نمایشگاه های فصلی و آثار هنری هم هست. حتماً سری بهش بزنید و از زیبایی های هنریش لذت ببرید.

گذرگاه پیشینیان

بعد از سالن ایران شناسی، وارد گذرگاه پیشینیان میشید. این راهرو با نورپردازی های خاص خودش، حس قدم زدن تو یه سردابه یا دهلیز قدیمی رو به آدم میده. اطراف این راهرو، ویترین هایی هستن که آثار هنرمندان و اشیاء تاریخی از دوره های مختلف رو به نمایش گذاشتن. این گذرگاه یه جورایی شما رو از تاریخ کهن ایران عبور میده و به بخش های بعدی می رسونه.

نگارخانه اقوام

یه فضای نیم دایره ای با ۸ ویترین شیشه ای که توش بخش هایی از فرهنگ و صنایع دستی اقوام مختلف ایران به نمایش گذاشته شده. اینجا می تونید عروسک های قشنگ «بهروز غریب پور» رو با لباس های محلی اقوام مختلف ببینید که حسابی جلب توجه می کنن. این نگارخانه بهتون کمک می کنه با تنوع فرهنگی و هنری ایران بیشتر آشنا بشید.

نگارخانه بوستان و سالن تشریفات

نگارخانه بوستان یه سالن بزرگ و پرنوره که کنار کتابخونه قرار گرفته و بیشتر برای برگزاری نمایشگاه های هنرهای تجسمی و کارگاه های هنری استفاده میشه. یه جای دنج و آروم برای کسایی که دنبال هنرن. سالن تشریفات هم که اسمش روشه؛ یه فضای قشنگ با نقش و نگار ایرانی و سقف های منقش که برای پذیرایی از مهمونای ویژه، مراسم فرهنگی و نشست های خبری استفاده میشه.

راهروی فناوری و پایگاه دانستنی

این راهرو در گذشته حسابی بازدیدکننده جذب می کرد، چون جاذبه های فناورانه جذابی مثل ربات سخنگو و ربات پیانیست داشت. ربات سخنگو شبیه یه پسر بچه بود که به سوالات مربوط به برج آزادی جواب میداد و ربات پیانیست هم که با برنامه ریزی مهندسای ایرانی، پیانو می نواخت. شاید امروز با پیشرفت تکنولوژی، این بخش ها به اندازه قبل خیره کننده نباشن، اما هنوز هم یه جورایی نوستالژیک و جالبه. پایگاه دانستنی هم از دو سالن دایره ای تشکیل شده که ۲۸ صفحه نمایش توش داره و می تونید اطلاعات خوبی درباره تمدن ایران به دست بیارید.

کتابخانه

برج آزادی یه کتابخونه هم داره که تقریباً ۲۰۰ متر مربع مساحت داره و توش ۱۱ هزار جلد کتاب پیدا میشه. از این تعداد، دو هزار جلدشون کتاب های مرجع و ارزشمندن. موضوعات کتاب ها هم از تاریخ و معماری گرفته تا ادبیات و … رو شامل میشه. جالبه که اینجا کتاب هایی به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسه پیدا میشه. پس اگه اهل کتاب و مطالعه باشید، اینجا می تونه یه جای دنج و جذاب براتون باشه.

سالن مولتی ویژن

اینجا یه سالن پیشرفته و چندمنظوره ست که تجهیزات صوتی، نوری و تصویری حرفه ای داره. سالن مولتی ویژن با ظرفیت ۳۰۰ نفر و ۱۸ سکو، برای هر نوع برنامه ای، از تئاتر و کنسرت موسیقی گرفته تا همایش ها و اکران فیلم، آماده است. سقف این سالن هم خودش یه اثره هنریه؛ پر از تصاویر آثار تاریخی ایران، هم قبل از اسلام و هم بعد از اون. واقعاً یه فضای مناسب برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنریه.

برج آزادی در دل خود، موزه ای است زنده از تاریخ و معماری، جایی که هر طبقه روایتی متفاوت از ایران را بازگو می کند.

طبقات اصلی سازه برج: صعودی به سوی آسمان

حالا که زیرزمین رو گشتیم و از موزه ها و سالن های هنریش لذت بردیم، وقتشه که یه کم بالاتر بریم و از طبقات اصلی سازه برج آزادی دیدن کنیم. اینجا دیگه بیشتر با معماری خاص و نبوغ مهندسی حسین امانت مواجه میشیم. بالا رفتن از این طبقات، مخصوصاً اگه پله ها رو انتخاب کنید، واقعاً یه تجربه فوق العاده و پر از کشف و شهوده.

سیستم آسانسورها در طبقات بالایی

همونطور که گفتم، برج آزادی دو تا آسانسور داره. یکی تا طبقه اول سازه (همون گذرگاه قوسی) میره و اون یکی بقیه طبقات رو ساپورت می کنه. ولی بازم تأکید می کنم، اگه می تونید و آمادگی جسمانیش رو دارید، حتماً پله ها رو انتخاب کنید! اینجوری بهتر می تونید حس و حال معماری برج و بازی نور و سایه رو درک کنید و لذت بیشتری از بازدیدتون ببرید.

طبقه اول سازه (گذرگاه قوسی)

طبقه اول سازه، که از سطح زمین حدود ۲۳ متر ارتفاع داره، بیشتر نقش یه گذرگاه رو بازی می کنه. اینجا جاییه که باید آسانسورتون رو عوض کنید. شاید از نظر محتوا، چیز خاصی برای نمایش نداشته باشه، اما از نظر معماری، خیلی جذابه. دیواره های بتنی کجی داره که با پنجره های کوچیک و آبی رنگ، نور رو به داخل هدایت می کنن. وقتی اینجا هستید، یه حس معلق بودن تو دل سازه بهتون دست میده و می تونید عظمت ساختار برج رو از نزدیک ببینید.

طبقه دوم سازه (گنبد پنهان و معماری شمسه)

با حدود ۳۳ متر ارتفاع از سطح زمین، این طبقه واقعاً از نظر معماری بی نظیره و می تونه حسابی غافلگیرتون کنه. اینجا یه گنبد بتنی سفید رو می بینید که طرح شمسه (همون طرح خورشید) داره. جالبه که بدونید این طرح از گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان الهام گرفته شده. حسین امانت برای اولین بار تو ایران، تو این بخش از بتن سفید استفاده کرده که اون زمان یه نوآوری بزرگ به حساب میومد. از همین طبقه، شروع گنبد رک (همون گنبد مخروطی شکل) رو هم می بینید که با کاشی کاری های فیروزه ای قشنگش، تا بام برج ادامه پیدا می کنه. بازی نور و سایه روی این گنبد بتنی، واقعاً چشم نوازه و شما رو غرق نبوغ معماری ایرانی می کنه.

طبقه سوم سازه (چشم انداز پایتخت از میان بادگیرها)

حالا رسیدیم به طبقه سوم سازه که تقریباً ۳۹.۵ متر از سطح زمین ارتفاع داره. اینجا یه جورایی بهترین جای برج برای تماشای تهرانه. شکاف های عمودی تو دیواره ها می بینید که الهام گرفته از بادگیرهای سنتی ایرانی ان. از طریق پنجره های لانه زنبوری که اینجا تعبیه شده، می تونید یه دید پانورامیک و خیره کننده از شهر تهران داشته باشید. فکر کنید، تهران رو از منظری متفاوت و از دل یه بنای تاریخی-مدرن تماشا می کنید؛ واقعاً یه تجربه به یاد موندنیه و باعث میشه یه ارتباط خاص با فضای بیرون و شهر برقرار کنید.

بام برج (نقطه اوج فیروزه ای)

بلندترین نقطه قابل دسترس برج آزادی، همون بام اونه که حدود ۴۵ متر از سطح میدان فاصله داره. اینجا همونجاییه که کاشی کاری های فیروزه ای گنبد رک (گنبد مخروطی شکل) به اوج زیبایی خودشون میرسن. این گنبد با رنگ آبی فیروزه ای، نه تنها یه شاهکار هنریه، بلکه یه جورایی نقطه اوج طراحی حسین امانت هم محسوب میشه. البته همونطور که گفتم، دسترسی مستقیم برای همه بازدیدکننده ها به این قسمت معمولاً امکان پذیر نیست. این ارتفاع هم به خاطر محدودیت های نزدیکی به فرودگاه مهرآباد انتخاب شده بوده. ولی تصور دیدن این همه زیبایی و هنر، حتی اگه از دور باشه، حس خوبی به آدم میده.

نکات کاربردی برای بازدید از طبقات برج آزادی

خب، تا اینجا کلی درباره طبقات و شگفتی های داخلی برج آزادی حرف زدیم. حالا وقتشه که چند تا نکته کاربردی رو بهتون بگم تا اگه قصد بازدید دارید، بهترین و راحت ترین تجربه رو داشته باشید. این نکات کوچیک می تونن حسابی بهتون کمک کنن تا هم برنامه ریزیتون بهتر باشه و هم از هر لحظه بازدیدتون بیشتر لذت ببرید.

  • بهترین زمان برای بازدید و ساعات کاری: برج آزادی، به جز روزهای شنبه و ایام شهادت، هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۴ عصر برای بازدید عموم بازه. اگه دوست دارید از شلوغی دوری کنید و با خیال راحت تری از برج بازدید کنید، پیشنهاد می کنم وسط هفته و اوایل صبح رو انتخاب کنید.
  • مدت زمان پیشنهادی برای بازدید کامل: برای اینکه بتونید با آرامش و حوصله از تمام بخش های زیرزمین و طبقات بالایی دیدن کنید، بهتره حداقل ۲ تا ۳ ساعت رو برای بازدیدتون در نظر بگیرید. عجله نکنید، هر گوشه از برج یه داستان برای گفتن داره!
  • نکاتی برای عکاسی: برج آزادی، هم از بیرون و هم از داخل، پر از سوژه های قشنگ برای عکاسیه. از جزئیات معماری گرفته تا بازی نور و سایه و البته چشم انداز تهران از بالا. حتماً دوربینتون رو همراه داشته باشید. البته همیشه حواستون به تابلوهای راهنما باشه که اگه جایی عکاسی ممنوع بود، رعایت کنید.
  • قیمت بلیت: قیمت بلیت برج آزادی متغیره و به این بستگی داره که قصد دارید از کدوم بخش ها دیدن کنید. مثلاً قیمت بازدید از خود برج و تالارها یه قیمته، اگه بخواید موزه شهاب سنگ (که جدیداً اضافه شده) رو هم ببینید، بسته های مختلفی وجود داره. بهتره قبل از رفتن، سایت رسمی برج رو چک کنید یا از بلیت فروشی اطلاعات بگیرید.
  • دسترسی به برج آزادی با وسایل نقلیه عمومی: یکی از بهترین راه ها برای رسیدن به برج آزادی، استفاده از وسایل نقلیه عمومی ه. ایستگاه مترو میدان آزادی (خط ۴ مترو) درست کنار برجه. اتوبوس های BRT هم مسیرهای زیادی دارن که به پایانه آزادی ختم میشن و دسترسی رو خیلی راحت می کنن. اینجوری هم از ترافیک نجات پیدا می کنید و هم نگران جای پارک نیستید.

بازدید از برج آزادی نه فقط دیدن یک بنا، بلکه تجربه ای عمیق از هویت و تاریخ یک ملت است که در دل هر سنگ و کاشی آن جاری است.

اگه قصد دارید با ماشین شخصی بیایید، حواستون باشه که میدان آزادی و اطرافش معمولاً حسابی شلوغه و جای پارک پیدا کردن سخته. پس استفاده از مترو یا BRT یه انتخاب خیلی هوشمندانه ست.

نتیجه گیری

برج آزادی، این بنای باشکوه که برای خیلی ها فقط یه نماد رویایی تو عکس هاست، در دل خودش یه سفر کامل از عمق تاریخ کهن ایران تا اوج نوآوری های معاصر رو پنهون کرده. وقتی پاتون رو تو طبقات برج آزادی می ذارید، دیگه فقط یه گردشگر نیستید؛ بلکه دارید قدم به قدم با روح هنر، معماری و تحولات اجتماعی ایران همگام میشید. از موزه های پر از گنجینه های باستانی گرفته تا سالن های فرهنگی و سینما، و از اونجا تا صعود به طبقات بالایی با اون معماری بی نظیر شمسه و گنبد رک فیروزه ای، هر گوشه از این برج یه تجربه جدید رو براتون رقم می زنه.

برج آزادی یه سند زنده از هویت ماست؛ جایی که نشون میده چطور گذشته درخشانمون با آینده مون پیوند می خوره. دیدن این همه جزئیات، این همه ظرافت و این همه نمادگرایی، واقعاً آدم رو به فکر فرو می بره. پس اگه تا حالا از این نماد ملی از نزدیک دیدن نکردید، یا فقط از بیرون تماشاش کردید، حتماً یه بار هم که شده پاتون رو داخلش بگذارید و اجازه بدید تمام لایه های پنهانش رو کشف کنید. مطمئنم که این سفر به یاد موندنی، یه حس غرور و آشنایی عمیق تر با ایران رو براتون به ارمغان میاره.