سبک زندگی

فرم درخواست چک رمزدار + راهنمای جامع

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، شاید اگر نگاهی به ده سال یا ۲۰ سال گذشته بیاندازید تازه متوجه شوید که نحوه پرداخت و استفاده از انواع مختلف پول و اسناد مالی با گذر زمان چه تغییرات گسترده‌ای را تجربه کرده است. تا چند سال پیش نه خبری از خرید آنلاین بود، نه دستگاه ATM در شهر پر بود و اگر به سال‌هایی قبل از آن برگردیم حتی چک هم وجود نداشت.
 
چک‌ها یکی از اسناد مالی و یکی از انواع پول است از زمان حضور خود در عرصه اقتصاد توانسته تغییرات زیادی را در انجام معاملات ایجاد کند. حالا امروز چک‌ها نه تنها انواع مختلفی دارند، بلکه قوانین مشخص و محکمی هم در مورد آن‌ها وجود دارد تا تاثیرگذاری و کاربرد آن را بیشتر کند.
 
در این مقاله قصد داریم به یکی از پرکاربردترین و مهمترین انواع چک یعنی چک تضمینی بپردازیم. تا پایان این مقاله هر آن چه لازم است در مورد چک تضمینی و تفاوت آن با دیگر انواع چک بدانید را توضیح می‌دهیم.
 
 
چک تضمینی چیست؟
در ساده‌ترین تعریف می‌توانیم بگوییم چک تضمینی چکی است که توسط خود بانک شما یا یکی از شعب آن به تقاضای شما صادر می‌شود و پرداخت وجه آن چک توسط بانک مورد نظر تضمین می‌شود. برای صدور چنین چکی نیازی به دسته چک ندارید بلکه می‌توانید با مراجعه به بانک برای صدور چک تضمینی یا تضمین شده درخواست دهید. برای وصول این چک نیز می‌توان به راحتی از طریق هریک از شعب بانک مورد نظر اقدام کرد.
 
معمولا چک تضمین شده رمزدار در وجه حامل صادر می‌شود و قطعا اعتبار آن توسط بانک صادرکننده تامین خواهد شد. در واقع آنچه که باعث اعتبار چک تضمینی می‌شود این است که در زمان صدور این چک مبلغ آن از حساب درخواست کننده کم می‌شود، بنابراین چک حکم پول نقد را دارد و حامل این چک می‌تواند به راحتی آن را به شعب بانک صادر کننده تحویل داده و پول دریافت کند.
 
 
قوانین چک تضمینی به چه صورت است؟
در ادامه به برخی از مهمترین قوانینی که در رابطه با چک تضمینی (تضمین شده) وجود دارد می‌پردازیم:
 
فرد درخواست دهنده چک و یا پشت نویس‌ها حق ندارند پرداخت وجه چک تضمین شده را مسدود کنند.
فوت، حجر و ورشکستگی صادرکننده چک اخلالی در وصول چک ایجاد نمی‌کند و در صورتی که این چک برای شخصی صادر و یا پشت نویسی شده باشد حتی طلب کاران صادر کننده چک نیز نمی‌توانند و حق ندارند وجه این چک را توقیف کنند.
همه چک‌های تضمین شده باید دارای رمز، شماره امضا، مهر شعبه بانکی و مهر صاحب امضا باشند.
چک تضمین شده برای این مصارف صادر می‌شوند: واریز به حساب‌های قرض الحسنه جاری، پس اندازه و کوتاه مدت – واریز تعهدات و دین ها، واریز به حساب دولتی – صدور حواله به شهرستان‌ها – پرداخت نقدی به اشخاص و …
مبلغ چک حتما باید به وسیله ماشین چک نویسی روی چک پرفراژ گردد.
 
نکته مهم در مورد چک تضمینی این است که این چک‌ها فقط توسط بانک صادر می‌شوند و پرداخت آن نیز از طریق شعب همین بانک انجام می‌شود، لذا بانک‌های دیگر حقی در مورد صدور چک تضمینی ندارند. البته این مسئله مانع وصول چک صادر شده در بانک‌های دیگر نیست، اما باید این نکته را در نظر بگیرید که در صورت وصول چک در شعب بانک صادر کننده چک تضمینی واریز آن در همان لحظه انجام خواهد شد، اما در صورتی که از بانک دیگری اقدام به وصول کنید واریز آن ۱ روز کاری زمان خواهد برد. لازم به ذکر است که چک‌های تضمین‌شده قابل‌مسدودشدن و توقیف‌کردن نیستند و ورشکستگی و فوت کسی که چک را صادر کرده است، تأثیری در وصول آن ندارد.
 
 
برای صدور چک تضمینی باید چکار کنیم؟
برای صدور چک بانکی بعد تهیه مدارک لازم باید مراحل لازم را انجام دهید. مدارک مورد نیاز برای صدور چک تضمینی شامل موارد زیر است:
 
فرم پرشده نمونه ۳۹۶ به عنوان درخواست صدور چک رمزدار شهری (چک تضمین شده رمزدار)
رسید دریافت یا برداشت وجه برابر با مبلغ چک تضمین شده
 
همچنین برای صدور چک تضمینی بعد از تهیه این مدارک باید مراحل زیر را طی کنید:
امضا بر روی سند ۳۹۶ و تحویل آن
پرفراژ سند حسابداری و تایید دریافت وجه
صدور چک تضمین شده رمزدار شهری و امضا روی ته سوش چک صادرشده
تحویل چک به مشتری
 
 
تفاوت چک تضمین شده با چک رمزدار چیست؟
«چک تضمین شده رمزدار شهری» و «چک رمزدار بین بانکی». بخاطر وجود کلمه رمزدار در هر دو عبارت گاهی شاهد این هستیم که این دو باهم اشتباه گرفته می‌شوند، در حالی که این دو تفاوت‌هایی با هم دارند.
 
برای شناخت تفاوت چک تضمین شده با چک رمزدار بد نیست با چک رمزدار بیشتر آشنا شویم.
 
چک رمزدار بین بانکی چیست؟
این چک برای انتقال پول بین دو بانک مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانند چک تضمین شده، پرداخت چک رمزدار بین بانکی نیز از سمت بانک تضمین می‌شود و این چک نیز حکم پول نقد را دارد. برای صدور این چک نیز نیاز به دست چک ندارید و باید برای صدور آن از بانک خود درخواست کنید.
 
یکی از تفاوت‌های چک بین بانکی با چک تضمین شده این است که چک تضمین شده می‌تواند در وجه حامل صادر شود، اما این امکان در چک بین بانکی وجود ندارد و چک بین بانکی حتما باید در وجه شخص گیرنده صادر شود.
 
همچنین در این چک باید شماره حساب و کد شعبه بانکی که شخص گیرنده چک در آن بانک حساب دارد در چک مشخص شود. برای نقد کردن چک بین بانکی نیز باید به شعبه بانک درج شده در چک مراجعه شود. در این صورت پول در همان روز به حساب مقصد واریز می‌گردد.
 
 
قوانین جدید درباره صدور چک تضمینی
اما در سال‌های اخیر مصوباتی در مورد چک‌های تضمینی اضافه و تمدید شده است. اکنون این مقررات به مقرراتی که در مورد چک‌های تضمینی گفتیم اضافه شده است.
 
بر اساس قوانین جدید همچنان چک تضمینی در وجه ذینفع صادر می‌شود و پشت نویسی و انتقال چک تضمین شده به شخص دیگر امکان پذیر نیست.
 
برای صدور و تحویل چک تضمینی باید فرم درخواست توسط متقاضی در شعبه و در حضور متصدی بانک پر شود و مشخصات و اطلاعات لازم در آن درج شود.
چک تضمینی تنها می‌تواند در وجه گیرنده صادر شود.
مشخصات گیرنده چک تضمینی بر حسب مورد نیاز باید روی برگ چک مشخص گردد.
وصول چک تضمینی تنها برای گیرنده امکان پذیر است.
ظهرنویسی و انتقال چک تضمین شده به افراد دیگر ممکن نیست.
ابطال چک تضمین شده در صورت درخواست متقاضی صدور یا وکیل یا نماینده وی امکان پذیر است و نیازی به ظهرنویسی آن وجود ندارد.
اعضای هیئت مدیره و هیئت عامل بانک‌ها مسئول اجرای مفاد این مصوبه هستند.


چک یکی از اسناد تجاری رایج در میان مردم است. چک انواع و اقسام گوناگونی دارد. یکی از آنها چک رمزدار بانکی و بین بانکی است.

ممکن است شما هم درباره ی کاربرد و قوانین ناظر بر چک رمزدار سوال داشته باشید.

در این صورت به هیچ عنوان این مطلب را از دست ندهید.

 

با گروه وکلای آسا همراه باشید.

 

 

چک چیست؟

در ماده ی 310 قانون تجارت، چک تعریف شده است. چک یک نوشته است که صادر کننده با استفاده از آن به بانک دستور می دهد که وجوهی که نزد بانک دارد به دیگری بپردازد.

البته هر نوشته ای چک تلقی نمی شود.

دستور صادرکننده به بانک باید بر روی فرم چاپی مخصوصی که به عنوان چک منتشر شده و در اختیار صادرکننده قرار گرفته نوشته شود. امروزه به دلیل ایجاد سامانه صیاد اوراق چک همه ی بانک ها یک شکل و یکسان شده است.

قبلا در خصوص چک صیاد یک مقاله جامع نوشته ایم که می توانید آن را در سایت مطالعه کنید.

 

 

انواع چک:

  • چک عادی: 

چکی است که توسط صادرکننده عهده ی بانک به حساب جاری او صادر می شود و دارنده ی آن هیچ تضمینی به جز اعتبار صادرکننده ندارد.

  • چک صیادی:

چک صیادی یکی از انواع چک های عادی است با این تفاوت که صدور و واگذاری آن دارای تشریفات خاص است.

  • چک تائید شده:

 چکی است که توسط صادرکننده عهده ی بانک به حساب جاری او صادر می شود و پرداخت وجه آن توسط بانک تائید می شود.

  • چک تضمین شده: 

چکی است که بانک به درخواست مشتری به عهده ی خود صادر کرده و پرداخت آن را تضمین می کند.

  • چک مسافرتی: 

چکی است که توسط بانک صادر می گردد و وجه آن در هر یک از شعب بانک قابل وصول است.

  • چک الکترونیکی: 

از نظر مفهومی تفاوتی با چک فیزیکی ندارد. اما ساز و کار آن متفاوت است. یعنی صدور و ظهرنویسی آن به صورت الکترونیکی و مجازی انجام می شود.

 

 

چک رمز دار چیست؟

چک رمزدار چکی است که پرداخت وجه آن صرفا با تایید رمز از سوی بانک صادرکننده ممکن است. از چک رمز دار برای نقل و انتقال پول استفاده می شود.

برخی اشخاص تمایل ندارند پول نقد جا به جا کرده یا به همراه داشته باشند، برای مراودات تجاری و معاملات خود می توانند از این نوع سند بانکی استفاده کنند. این سند بانکی کار مبادلات پولی را بسیار راحت کرده است. البته مراقبت از این نوع چک اهمیت بسیاری دارد.

برای دریافت چک رمزدار، نیازی به داشتن دسته چک نیست. البته صدور چک رمز دار جزو خدمات رایگان بانک نیست و بانک در قبال آن از شما هزینه دریافت می نماید. 

 

 

 

انواع چک رمزدار:

چک رمز دار دو نوع است:

  • چک رمزدار بانکی
  • چک رمز دار بین بانکی

در ادامه در خصوص هر یک از آنها توضیح می دهیم. 

 

 

قوانین چک رمزدار:

چک رمزدار با رعایت نکات زیر به رسمیت شناخته می شود و قانونی است:

  1. برای صدور چک های رمزدار حتما باید متقاضی حقیقی یا حقوقی آن وجود داشته باشد و صدور چک در وجه حامل یا بدون نام ممکن نیست.
  2. مبلغ چک های رمزدار نباید به صورت دست نویس نوشته شود، بلکه باید به صورت چاپی روی چک درج شود.
  3. برای صدور چک های رمز دار درخواست کننده باید فرمی که حاوی امضا و اثر انگشت شخص است را پر کند.
  4. بعد از دریافت حواله متقاضی چک ها باید اسناد مرتبط با موضوع را امضا کند و اثر انگشت بزند.

 

 

چک رمزدار بانکی چیست؟

چک رمزدار بانکی نیز به درخواست صاحب حساب صادر می شود و شعبه آن را در وجه اشخاص حقیقی و شرکت های خصوصی قرار می دهد.

این چک با یک رمز مخصوص صادر می شود و در تمام شعبه های بانکی امکان نقد کردن آن وجود دارد.

برای صدور چک بانکی، شخص درخواست کننده، باید در بانکی که به عنوان پرداخت کننده معرفی می شود نیز حساب داشته باشد.

این نوع از چک با ظهرنویسی قابلیت نقل و انتقال دارد. البته از تاریخ 21 آذر ماه 1399 ظهرنویسی چک ممنوع شده است و هر گونه نقل و انتقال چک باید در سامانه ی بانک مرکزی به ثبت برسد.

 

 

چک رمزدار بین بانکی:

چک بین بانکی به درخواست مشتری و توسط بانک صادر می شود و برای انتقال پول از یک بانک به بانک دیگر به کار می رود.

در این چک ها از رمز استفاده می شود، تا ضریب امنیت آن بالا رفته و از خطر جعل و … محفوظ بماند.

همچنین این نوع از چک ها فرت خاص خود را دارند و بدون آن اعتبار قانونی نخواهند داشت. استفاده از چک رمزدار بین بانکی مزایای زیر را دارد:

  1. امنیت
  2. عدم امکان سوءاستفاده از آن
  3. تضمین پرداخت

این حواله به نام یک بانک دیگر صادر شده و شخص بعد از دریافت آن می تواند، حواله را به حساب خود بخواباند و نمی تواند در مقابل این نوع سند وجه نقد دریافت کند.

 

 

تفاوت چک بانکی و بین بانکی:

نحوه صدور و جابجایی وجه در چک بانکی و بین بانکی متفاوت است.

چک بین بانکی از بانک مبدا در وجه بانک مقصد صادر می شود.

به همین دلیل خیال شما از میزان کافی موجودی آن راحت است و امکان برگشت خوردن آن وجود ندارد. به همین دلیل در معاملاتی مثل خرید و فروش خانه و یا پرداخت مبالغ رهن، معمولا ذی نفع این نوع چک را درخواست می کند.

از طرفی بر خلاف چک بین بانکی، برای استفاده از چک بانکی ساده به دسته چک نیاز دارید. همچنین برای نقد کردن این چک، باید به شعبه بانک صادر کننده آن مراجعه کنید.

 

 

آیا چک رمزدار قابل برگشت است؟

پاسخ این سوال منفی است.

در واقع صادرکننده ی چک رمزدار بانک است و به محض صدور مبلغ آن از حساب متقاضی کسر می شود.

به همین جهت در زمان ارائه ی چک رمزدار به بانک، امکان فقدان یا کمبود موجودی وجود دارد و مبلغ به چک به حساب دارنده می نشیند.

 

 

چک رمزدار تاریخ دار:

چک رمزدار به روز صادر می شود.

به همین جهت نمی توان برای آن تاریخ سررسید دیگری تعریف کرد. مثلا نمی توان تقاضا کرد که چک رمزدار برای 20 روز آینده قابل وصول باشد.

 

 

نحوه وصول چک رمزدار:

همان طور که گفتیم با صدور چک رمزدار، مبلغ آن از حساب متقاضی خارج می شود.

به این ترتیب به محض ارائه ی چک توسط دارنده به بانک و احراز هویت او، مبلغ به حساب او می نشیند. توجه داشته باشید که دارنده با ارائه ی چک رمزدار نمی تواند تقاضای پول نقد نماید.

 

 

ابطال چک رمزدار چگونه است؟

اگر قصد داشته باشید که یک چک بین بانکی را باطل کنید، باید مراحل زیر را طی کنید:

  • مهر کردن پشت چک توسط بانک مقصد
  • در پشت چک به صورت کتبی ذکر شود که هیچ عملیاتی روی چک انجام نشده است.

در این صورت می توان اقدامات لازم جهت برگشت وجه چک به حساب متقاضی را انجام داد. 

 

 

مدت زمان وصول چک رمزدار:

همان طور گفتیم چک رمزدار به روز صادر می شود و همان روز صدور، سر رسید آن نیز محسوب می شود.

البته دارنده می تواند در زمان دلخواه خود چک را به بانک ارائه نموده و وجه آن را دریافت نماید. 

برای وصول وجه چک رمزدار در هر روز کاری تنها تا ساعت 13 می توانید به بانک مراجعه نمایید. پس از این ساعت وجه چک رمزدار قابل دریافت نیست و باید روز بعد مراجعه نمایید.

 

 

چک رمزدار تقلبی:

ممکن است که فردی به شما کلک بزند و چک رمزدار تقلبی و جعل شده به شما بدهد.

به همین دلیل است که بانک مقصد نسبت به استعلام از بانک صادر کننده و چک کردن شماره سری و سریال چک اقدام کرده و برای اطمینان بیشتر از دستگاه vu  هم استفاده می کند. این دستگاه قادر است، انواع تقلبی پول و سند های بانکی را تشخیص داده و از انتقال آن جلوگیری کند.

 

 

مفقود شدن چک رمزدار:

در صورت مفقود شدن چک ، درخواست کننده باید بلافاصله به بانکی که این حواله به نام آن صادر شده است مراجعه کرده و خبر مفقود شدن آن را اعلام کند. سپس مراحل زیر را باید طی کند:

  • ابتدا شخص باید فرم مفقودی چک را در بانک صادر کننده تکمیل و امضاء کند.
  • سپس بانک نسبت به احراز هویت شخص درخواست کننده در همان بانک و بانک های دیگر اقدام خواهد کرد.
  • در مرحله بعد نسبت به واریز یا عدم واریز چک رمزدار در شعبه مورد نظر استعلام می شود .
  • در صورت نقد نشدن آن بعد از استعلام و همچنین پرداخت مبلغی توسط شخص درخواست کننده، مجددا نسبت به صدور چک رمزدار جدید اقدام شده و قبلی باطل می شود و هر شخصی که آن را پیدا کند دیگر قادر به نقد کردن و یا استفاده از این سند نیست.

 

توصیه می کنم مطلب نحوه اعلام مفقودی چک را در سایت مطالعه نمایید.

 

 

استعلام چک رمزدار:

برای بررسی اینکه آیا چک ارائه شده تقلبی است یا خیر، بانک مقصد چک رمزدار را از بانک صادرکننده استعلام می گیرد و شماره سری و سریال آن را بررسی می نماید. 

شما با مراجعه حضوری و یا تماس تلفنی با بانک می توانید این موضوع را استعلام بگیرید.

 

 

 

 

جهت مشاوره با وکیل حقوقی با ما تماس بگیرید.22350512

 


به گزارش خبرآنلاین، چک رمزدار یا تضمینی بین بانکی یکی از ابزارهای پرداخت است که به درخواست مشتری به نام اشخاص حقیقی یا حقوقی با هدف تسهیل و تسریع در نقل و انتقال وجوه بین بانکی صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک صادرکننده تضمین می شود. 
این روش چون قابل پرداخت به شکل نقد نبوده و باید به حساب متقاضی در بانک منظور شود، از ایمنی بیشتری نسبت به چک های عادی برخوردار است.
این امکان وجود داشت که تا پیش از این با امضای صاحب چک پشت برگه، آن را به اشخاص دیگر انتقال داد اما همین ویژگی همانند شمشیر دو لبه در کنار محاسن خود، مشکل زا نیز بوده است.
بر پایه گزارش ها و بررسی‌ها‌ی صورت گرفته در مورد فرآ‌یندها‌ی مرتبط با صدور، انتقال و گردش چک‌های تضمین‌شده، مشخص شد سازوکار کنونی حاکم بر این چک‌ها‌، تامین‌کننده اهداف یاد شده نیست و اختلالاتی را در این زمینه ایجاد کرده است؛ بنابراین مراتب اصلاح و تغییر فرآیند‌های صدور و استفاده از چک‌های تضمین شده در دستور کار این بانک قرار گرفت. 
تارنمای بانک مرکزی عصر یکشنبه بخشنامه جدید صدور و استفاده از چک های تضمین شده را با استناد به مصوبه شورا‌ی عالی هماهنگی اقتصاد‌ی سران قوا درباره ممنوعیت انتقال و ظهرنویسی چک‌های تضمین‌شده، ابلاغ کرد.
هدف این بخشنامه، جلوگیری از استفاده‌های نامتعارف از چک‌های یاد شده، احراز هو‌یت دقیق اشخاص ذ‌ینفع در گردش چک‌های موصوف و همچنین پیشگیری از پولشویی با استفاده از این چک‌هاست.
در این راستا از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، شرایط صدور و استفاده از چک‌های تضمین شده با رعایت قوانین و مقررات مربوط، در چارچوب شرایط زیر امکان‌پذیر خواهد بود:
۱- صدور و تحویل چک تضمین‌شده مستلزم تکمیل فرم درخواست توسط متقاضی در شعبه بانک و در حضور متصدی بانکی و درج نکات زیر در فرم خاص آن است:
الف‏- مشخصات متقاضی مشتمل بر نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی‏/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی‏/شناسه ملی‏/شماره فراگیر اتباع خارجی؛
ب‏- شماره سریال و مبلغ چک تضمین‌شده؛
پ‏- علت درخواست چک تضمین‌شده توسط متقاضی؛
ت‏- مشخصات گیرنده چک تضمین‌شده (ذینفع) شامل نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی‏/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی‏/شناسه ملی‏/شماره فراگیر اتباع خارجی.
۲- چک تضمین شده فقط باید در وجه گیرنده (ذینفع) که توسط متقاضی در فرم درخواست مربوط نوشته شده است، صادر شود.

بانک مرکزی

۳- مشخصات گیرنده چک تضمین‌شده (ذینفع) شامل نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی‏/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی‏/شناسه ملی‏/شماره فراگیر اتباع خارجی، حسب مورد باید روی برگ چک تضمین شده درج شود.
۴- وصول مبلغ چک تضمین شده توسط بانک، فقط در وجه گیرنده (ذینفع) که مشخصات وی بر روی چک تضمین‌شده درج شده، امکان‌پذیر است.
۵- ظهرنویسی و انتقال چک تضمین شده به دیگری، فاقد اعتبار خواهد بود. 
۶- ابطال چک تضمین‌شده به درخواست متقاضی یا وکیل و نماینده قانونی وی بدون نیاز به ظهرنویسی گیرنده (ذینفع) امکان‌پذیر است.
۷- ثبت مشخصات کامل اشخاصی که به نمایندگی از گیرنده (ذینفع) برای وصول چک تضمین‌شده اقدام‌ می‌کنند، الزامی است. 
۸- دارندگان چک‌های تضمین‌شده‌ای که قبل از ابلاغ این بخشنامه صادر شده‌اند، حداکثر یک ماه از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، می‌توانند وجه آن را به طور نقدی دریافت یا به حساب بانکی خود واریز کنند. 
ظهرنویسی این چک‌ها برای دیگری در این مهلت زمانی اعتبار ندارد و پس از این مهلت، دارنده چک فقط تا پایان سال باید به یکی از شعبه های بانک صادرکننده مراجعه و اطلاعات مربوط به مبادله مالی منشا دریافت چک تضمین‌شده را ارایه کنند.
۹- اعضای هیات مدیره و هیات عامل بانک‌ها مسوول حسن اجرای مفاد این مصوبه بوده و در صورت قصور و تخلف، علاوه بر اعضای هیات مدیره و هیات عامل بانک، با کارمند خاطی و مسوول شعبه مربوط حسب مورد برخورد قانونی می شود.
آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد در هفت ماهه امسال بیش از یک بیلیارد و ۵۸۹ هزار و ۲۸۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان از نقدینگی کشور با استفاده از ۶ میلیون و ۹۶۵ هزار و ۵۰۰ فقره چک رمزدار جابجا شد.
این رقم در مدت مشابه پارسال و در شرایطی که پنج میلیون و ۲۸ هزار و ۹۰۰ چک صادر شد، ۷۶۱ هزار و ۹۲۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان بود.

۲۲۳۲۲۳