فهرست جرایم غیر قابل گذشت: راهنمای جامع حقوقی + قوانین جدید

فهرست جرایم غیر قابل گذشت
جرایم غیر قابل گذشت، آن دسته از تخلفات قانونی هستند که حتی با رضایت و بخشش شاکی خصوصی، دولت و دستگاه قضایی همچنان آن را پیگیری کرده و عاملانش را مجازات می کنند. این یعنی برخلاف جرایم قابل گذشت، جنبه عمومی این نوع جرم ها آنقدر مهم است که پای منافع جامعه در میان باشد و پرونده به این راحتی ها مختومه نمی شود.
در دنیای شلوغ امروز که هر روز شاهد خبرهای ریز و درشت حقوقی هستیم، شناختن مفهوم جرایم غیر قابل گذشت یک مسئله حیاتیه. شاید فکر کنید هر پرونده ای که توی دادگاه مطرح میشه، اگه شاکی رضایت بده، دیگه همه چیز تموم شده و پرونده بسته میشه؛ اما واقعیت اینه که اصلاً اینطور نیست! خیلی از جرم ها هستن که حتی اگه شاکی خصوصی هم از حقش بگذره، باز هم دستگاه قضا کارش رو ادامه میده و متهم باید جوابگوی کارهایی که کرده باشه. اینجاست که اهمیت دونستن تفاوت بین جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت خودش رو نشون میده. اگه خدای نکرده خودتون یا یکی از نزدیکانتون درگیر یک پرونده کیفری شدید، این اطلاعات می تونه حسابی به کارتون بیاد و دید بهتری از مسیر پیش رو بهتون بده. هدف ما اینه که اینجا به زبان ساده و خودمانی، همه چیز رو درباره این جرایم توضیح بدیم تا بتونید با چشم بازتری تصمیم بگیرید.
جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت: تعریف و تمایز اساسی
شاید اولین سؤالی که پیش میاد این باشه که اصلاً این دو تا چه فرقی با هم دارن و چرا قانون گذار یک سری از جرم ها رو اینطوری دسته بندی کرده؟ بگذارید با یک مثال ساده شروع کنیم. فکر کنید ماشینتون رو پارک کردید و کسی از روی شیطنت یا عصبانیت، یک آینه ماشینتون رو شکونده. خب اینجا شما شاکی خصوصی هستید و اگه اون فرد پشیمون بشه و خسارت رو جبران کنه، شما ممکنه تصمیم بگیرید که از شکایتتون صرف نظر کنید. این میشه یک جرم قابل گذشت. اما اگه مثلاً کسی به بانک دستبرد بزنه، دیگه رضایت صاحب بانک یا پول دارهای دیگه مهم نیست؛ چون این یک عمل علیه نظم عمومی جامعه است و دولت موظفه که پیگیریش کنه. این میشه یک جرم غیر قابل گذشت.
جرایم قابل گذشت: وقتی رضایت شاکی حرف اول رو میزنه
جرایم قابل گذشت، اون دسته از بزهکاری ها هستن که شروع پرونده و پیگیری قضایی شون کلاً به شکایت شاکی بستگی داره. یعنی تا وقتی که شاکی خصوصی شکوائیه تنظیم نکنه، هیچ مرجع قضایی خودش وارد عمل نمیشه. انگار که قانون گذار جنبه خصوصی این جرم ها رو مهم تر از جنبه عمومی شون دونسته و تصمیم گیری نهایی رو به خود قربانی سپرده. اگه شاکی بعد از شروع پرونده هم رضایت بده، پرونده معمولاً مختومه میشه و متهم از مجازات تبرئه میشه (البته اگر جنبه عمومی نداشته باشد).
فکر کنید همسایه تون بهتون توهین کرده. این یک جرم قابل گذشت محسوب میشه. اگه شما تصمیم بگیرید شکایت کنید، پرونده به جریان میفته. اما اگه بعداً با هم صلح و آشتی کنید و شما رضایت بدید، پرونده بسته میشه. این یک حق مسلم برای شماست که از حقتون بگذرید یا نه.
جرایم غیر قابل گذشت: پای جامعه در میان است!
حالا می رسیم به بحث اصلی خودمون، یعنی جرایم غیر قابل گذشت. اینها جرم هایی هستن که فقط به یک نفر آسیب نمی زنن، بلکه به کل جامعه، نظم عمومی، امنیت و گاهی حتی به بیت المال لطمه وارد می کنن. اینجا دیگه رضایت شاکی خصوصی، اگه وجود داشته باشه، فقط میتونه تو تخفیف مجازات تأثیرگذار باشه و نه در اصل پیگیری جرم.
اصلاً چرا این تقسیم بندی هست؟ دلیلش خیلی واضحه: قانون گذار می خواد از امنیت و آرامش جامعه محافظت کنه. مثلاً اگه یک قاتل، رضایت خانواده مقتول رو هم بگیره، باز هم باید به خاطر لطمه ای که به نظم جامعه وارد کرده، مجازات بشه. وگرنه سنگ روی سنگ بند نمیشه!
طبق اصل ۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری، اگه در قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن جرمی ابهام وجود داشته باشه، اصل بر غیر قابل گذشت بودن اون جُرمه. این یک نکته خیلی مهم و کاربردیه که باید همیشه یادتون باشه.
به زبان ساده، وقتی جرمی جنبه عمومی پیدا می کنه، دیگه فقط پای یک نفر در میون نیست. امنیت اجتماعی، حیثیت عمومی و حتی آینده نسل های بعد هم میتونه تحت تأثیر قرار بگیره. برای همین، حکومت به عنوان نماینده جامعه، وظیفه خودش میدونه که حتی بدون شکایت شاکی خصوصی یا با وجود گذشت اون، عدالت رو برقرار کنه. اینجاست که قوای قضائیه وارد عمل میشن و پرونده رو تا آخر دنبال می کنن تا هم مجرم به سزای عملش برسه و هم درس عبرتی برای بقیه باشه که سراغ این کارها نرن.
فهرست جامع جرایم غیر قابل گذشت با استناد به مواد قانونی
حالا که فرق این دو دسته رو فهمیدیم، بریم سراغ لیست جرایم غیر قابل گذشت. این لیست رو بر اساس قانون مجازات اسلامی و کتاب تعزیرات و سایر قوانین خاص، براتون آماده کردیم. یادتون باشه که اینها فقط مثال های اصلی هستن و جزئیات هر کدوم توی مواد قانونی مربوطه اومده.
جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور
این دسته از جرم ها، از مهم ترین جرایم غیر قابل گذشت محسوب میشن، چون مستقیماً نظم و امنیت کشور رو هدف قرار میدن. فکرش رو بکنید، اگه کسی قصد براندازی حکومت یا جاسوسی داشته باشه، دیگه رضایت هیچ شهروندی نمیتونه جلوی مجازاتش رو بگیره.
- محاربه، بغی، افساد فی الارض: (ماده ۲۷۹ به بعد قانون مجازات اسلامی) این جرم ها به معنای کشیدن سلاح برای ترساندن مردم یا شورش علیه حکومت هستن و عواقب خیلی سنگینی دارن.
- جاسوسی: (ماده ۵۰۸ به بعد کتاب تعزیرات) هرگونه جمع آوری یا افشای اطلاعات محرمانه کشور برای دشمنان، جاسوسی محسوب میشه.
- اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت: (ماده ۶۱۰ کتاب تعزیرات) حتی اگه کسی فقط قصد داشته باشه با بقیه برای انجام جرم علیه امنیت تبانی کنه، جرم محسوب میشه و قابل گذشت نیست.
- سایر جرایم مرتبط با امنیت: مثل اقدام علیه امنیت ملی، همکاری با گروه های معاند و…
جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص
این دسته از جرایم، مستقیماً سلامت و جان انسان ها رو تهدید می کنن. هرچند که در برخی موارد مثل قصاص، جنبه حق الناس پررنگه، اما جنبه عمومی جرم های جدی مثل قتل عمد، همیشه باقیه.
- قتل عمد: (ماده ۲۰۵ به بعد قانون مجازات اسلامی) این که دیگه نیازی به توضیح نداره. حتی اگه اولیای دم هم قاتل رو ببخشن (که حق قصاص ازشون سلب میشه)، جنبه عمومی جرم باقی میمونه و قاتل باید به خاطر اخلال در نظم عمومی، حبس بکشه.
- آدم ربایی و مخفی کردن جسد: (ماده ۶۲۱ و ۶۳۷ کتاب تعزیرات) دزدیدن افراد یا پنهان کردن جنازه، از جرایم غیر قابل گذشت هستن.
- جرایم حدی: مثل زنا، لواط، مساحقه، قوادی و شرب خمر (در صورتی که حد جاری شود). این جرایم به خاطر جنبه شرعی و اجتماعی شون، قابل گذشت نیستن.
- تجاوز به عنف: (ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی) این جرم هم به دلیل سنگینی و لطمه ای که به قربانی و جامعه وارد میکنه، تحت هیچ شرایطی قابل گذشت نیست.
- ایراد ضرب و جرح عمدی: (تبصره ماده ۶۱۴ کتاب تعزیرات) در صورتی که این ضرب و جرح منجر به اخلال در نظم عمومی بشه یا حقوق عمومی رو پایمال کنه، غیر قابل گذشت محسوب میشه.
جرایم علیه اموال و مالکیت: با تأکید بر تغییرات اخیر
این بخش خیلی مهمه، چون اخیراً تغییراتی توش ایجاد شده که دونستنش حیاتیه. قبلاً بعضی از جرم های مربوط به اموال، با مبلغ مشخصی قابل گذشت شده بودن، اما الان دوباره وضعیتشون فرق کرده.
اصلاحیه ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی (۱۴۰۳/۰۲/۲۵): یک نکته کلیدی!
بگذارید واضح تر بگویم. تا قبل از سال ۱۳۹۹، خیلی از جرم های کلاهبرداری و سرقت، غیر قابل گذشت بودن. اما با تصویب «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» در سال ۱۳۹۹، یه سری از این جرم ها، مثلاً کلاهبرداری و سرقت های با مبلغ کمتر، قابل گذشت شدن. یعنی اگه شاکی رضایت میداد، پرونده بسته میشد.
اما اینجا یک اما بزرگ داریم! بر اساس ماده واحده اصلاح ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۴۰۳/۰۲/۲۵ که از تاریخ ۱۴۰۳/۰۴/۰۸ لازم الاجرا شده، اوضاع دوباره فرق کرده. جرایم کلاهبرداری و در حکم آن تا مبلغ یک میلیارد ریال و سرقت هایی که تا دویست میلیون ریال هستن، دوباره به وضعیت غیر قابل گذشت برگشتن!
فکرش را بکنید، این تغییر خیلی مهمیه و می تونه سرنوشت خیلی از پرونده ها رو عوض کنه. پس اگه کسی خدای نکرده درگیر پرونده کلاهبرداری یا سرقت (در این بازه های مبلغی) شد، باید بدونه که حتی اگه با شاکی هم به توافق برسه و شاکی رضایت بده، باز هم جنبه عمومی جرم باقی میمونه و دستگاه قضایی پیگیریش میکنه.
خب حالا به جز این تغییر مهم، بریم سراغ بقیه جرایم غیر قابل گذشت در حوزه اموال:
- اختلاس، ارتشاء و سوء استفاده از موقعیت: (مواد ۵۹۰ تا ۵۹۸ کتاب تعزیرات) این جرم ها معمولاً توسط کارمندان دولتی یا عمومی انجام میشه و مستقیماً به بیت المال لطمه میزنه. طبیعیه که قابل گذشت نیستن.
- تحریق و تخریب عمدی اموال دولتی و عمومی: (ماده ۶۷۵ کتاب تعزیرات) اگه کسی به اموال عمومی مثل پارک ها، مدارس، یا ساختمان های دولتی آسیب بزنه، این جرم غیر قابل گذشت محسوب میشه.
- پولشویی و تامین مالی تروریسم: (قانون مبارزه با پولشویی) این جرم ها نه تنها به اقتصاد کشور آسیب میزنن، بلکه امنیت ملی رو هم تحت تأثیر قرار میدن.
جرایم علیه عفت عمومی و اخلاق حسنه
این دسته از جرم ها، ارزش های اخلاقی و اجتماعی جامعه رو هدف قرار میدن و به همین دلیل، غیر قابل گذشت محسوب میشن.
- دایر کردن مراکز فساد و فحشا: (ماده ۶۳۹ کتاب تعزیرات) کسی که چنین مراکزی رو راه میندازه، به شدت به سلامت اخلاقی جامعه آسیب میزنه.
- اشاعه فحشا: (ماده ۶۴۰ کتاب تعزیرات) هرگونه عمل یا گفتاری که باعث رواج بی بندوباری و فحشا بشه، غیر قابل گذشت محسوب میشه.
جرایم مرتبط با مواد مخدر
قوانین مبارزه با مواد مخدر، از قوانین خیلی سخت گیرانه هستن و تقریباً تمام جرم های مرتبط با تولید، توزیع، حمل، نگهداری و قاچاق مواد مخدر در همه سطوح، غیر قابل گذشت هستن. اینجا دیگه اصلاً بحث رضایت شاکی خصوصی مطرح نیست، چون پای سلامت کل جامعه و آینده جوون ها در میونه.
جرایم جعل و تزویر (رسمی)
اگه کسی اسناد رسمی رو جعل کنه یا با سند جعلی سروکار داشته باشه، این یک جرم جدیه که اعتبار سیستم های دولتی و عمومی رو زیر سؤال میبره.
- جعل سند رسمی و استفاده از آن: (ماده ۵۳۲ تا ۵۳۵ کتاب تعزیرات) مثل جعل شناسنامه، گواهینامه، مدارک تحصیلی رسمی و استفاده از اونها.
سایر جرایم مهم غیر قابل گذشت
به جز مواردی که تا الان گفتیم، یک سری جرم های دیگه هم هستن که به دلیل اهمیتشون در حفظ نظم عمومی، غیر قابل گذشت محسوب میشن:
- جرایم اقتصادی کلان: هرگونه فساد اقتصادی بزرگ که به منافع ملی لطمه بزنه.
- جرایم قاچاق کالا و ارز: در مواردی که جنبه عمومی و کلان داشته باشه.
- جرایم مربوط به انتخابات و نقض حقوق شهروندی: هرگونه تقلّب یا تضییع حقوق مردم در فرآیندهای انتخاباتی.
این لیست شامل مهم ترین و پرکاربردترین جرایم غیر قابل گذشت میشه. یادتون باشه که هر کدوم از این جرم ها جزئیات خاص خودشون رو دارن که توی مواد قانونی مربوطه بهشون اشاره شده. پس اگه با موردی مواجه شدید، حتماً باید جزئیات قانونیش رو بررسی کنید یا از یک وکیل مشورت بگیرید.
نقش گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت
شاید این سؤال براتون پیش بیاد که خب اگه این همه جرم غیر قابل گذشت هست، پس رضایت شاکی اصلاً به چه دردی میخوره؟ آیا واقعاً هیچ تأثیری نداره؟ نه! اینطور نیست. گذشت شاکی خصوصی حتی در جرایم غیر قابل گذشت هم بی تأثیر نیست، اما باعث سقوط کامل مجازات نمیشه و فقط میتونه به تخفیف اون کمک کنه.
قبل از صدور حکم قطعی: راهی برای تخفیف
اگه شاکی خصوصی قبل از اینکه حکم قطعی صادر بشه، رضایت خودش رو اعلام کنه، دادگاه میتونه این رضایت رو به عنوان یکی از جهات تخفیف در نظر بگیره. یعنی چی؟ یعنی:
- تأثیر در تخفیف مجازات: (ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی) قاضی میتونه با توجه به رضایت شاکی، مجازات متهم رو کمتر کنه. مثلاً به جای ۱۰ سال حبس، ۵ سال حبس بده.
- تبدیل مجازات: حتی ممکنه مجازات حبس رو به جزای نقدی یا خدمات عمومی رایگان تبدیل کنه.
این یعنی رضایت شاکی، یک فرصت خوب برای متهم محسوب میشه تا بتونه از شدت مجازاتش کم کنه.
بعد از صدور حکم قطعی: باز هم یک فرصت
گاهی وقتا ممکنه شاکی بعد از اینکه حکم قطعی هم صادر شد، رضایت بده. توی این حالت هم همه چیز از دست نرفته! محکوم علیه میتونه با استناد به همین رضایت شاکی، از دادگاهی که حکم قطعی رو صادر کرده، بخواد که در میزان مجازاتش تجدیدنظر کنه. البته این موضوع در مورد جرایم علیه امنیت ملی که خیلی جدی هستن، تأثیر کمتری داره یا اصلاً نداره.
تفاوت با قصاص و دیات: حق الناس مهم
شاید اینجا فکر کنید پس قصاص یا دیه چی میشه؟ اینها هم که مربوط به جان و مال مردم هستن. نکته اینجاست که قصاص و دیات ذاتاً حق الناس محسوب میشن. یعنی اگه شاکی یا اولیای دم، از حق قصاص یا دیه خودشون بگذرن، این حقوق ساقط میشن. اما مسئله اینه که در برخی جرم ها مثل قتل عمد، با اینکه قصاص به دلیل رضایت اولیای دم ساقط میشه، ولی باز هم جنبه عمومی جرم (یعنی اخلال در نظم جامعه) باقی میمونه و قاتل باید به خاطر اون مجازات بشه. پس رضایت شاکی فقط یک بخش از ماجراست.
برای اینکه تفاوت ها رو بهتر درک کنید، این جدول می تونه کمک کننده باشه:
ویژگی | جرایم قابل گذشت | جرایم غیر قابل گذشت |
---|---|---|
شروع پیگیری | فقط با شکایت شاکی خصوصی | هم با شکایت شاکی و هم توسط مدعی العموم (دادستان) |
تأثیر گذشت شاکی | باعث توقف پیگیری و سقوط مجازات می شود | باعث سقوط مجازات نمی شود، فقط در تخفیف مؤثر است |
جنبه جرم | بیشتر جنبه خصوصی دارد (حق الناس) | جنبه عمومی پررنگ تر است (حق الله و حق الناس) |
مثال | توهین ساده، افترا | قتل عمد، جاسوسی، کلاهبرداری (در موارد خاص) |
آخرین تغییرات و نکات مهم حقوقی در خصوص جرایم غیر قابل گذشت
قوانین هر روز در حال تغییر و به روزرسانی هستن، مخصوصاً قوانین کیفری که با جان و مال و آبروی مردم سروکار دارن. برای همین، باید حواسمون به آخرین تغییرات باشه.
اصلاحیه ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی (۱۴۰۳/۰۲/۲۵): یادآوری مهم
همونطور که قبلاً هم گفتیم، این اصلاحیه جدیدترین و شاید مهم ترین تغییر توی بحث جرایم غیر قابل گذشت باشه. تا قبل از این اصلاحیه، خیلی از جرم های کلاهبرداری و سرقت با مبلغ مشخص، جزو جرایم قابل گذشت بودن و رضایت شاکی میتونست پرونده رو مختومه کنه. اما حالا دیگه اینطور نیست. از تاریخ ۱۴۰۳/۰۴/۰۸، اگر مبلغ کلاهبرداری یا جرم های مشابه تا یک میلیارد ریال باشه و سرقت ها تا دویست میلیون ریال، این جرم ها دیگه قابل گذشت نیستن. این یعنی جنبه عمومی شون دوباره پررنگ شده و حتی با رضایت شاکی هم، دستگاه قضایی پرونده رو پیگیری میکنه. این موضوع هم برای خود شهروندان و هم برای وکلای عزیز، یک نکته اساسی و مهم محسوب میشه.
قانون کاهش مجازات حبس تعزیری (۱۳۹۹): یک قدم به عقب؟
این قانون که توی سال ۱۳۹۹ تصویب شد، قرار بود مجازات حبس رو تو یه سری از جرایم کم کنه یا حتی بعضی از جرم های تعزیری درجه پایین تر رو قابل گذشت کنه. مثلاً خیلی از جرم های سرقت یا کلاهبرداری با مبلغ کم، با این قانون قابل گذشت شدن. اما همونطور که از اصلاحیه ماده ۱۰۴ دیدیم، قانون گذار بعد از مدتی حس کرد که این تغییرات شاید کمی بیش از حد بوده و باعث شده بود که جنبه عمومی بعضی جرم ها کم رنگ بشه. به خاطر همین، الان با اصلاحیه جدید، دوباره برخی از اون جرم ها به لیست جرایم غیر قابل گذشت برگشتن. این نشون میده که قانون گذار همیشه در حال سعی و خطا برای رسیدن به بهترین حالت ممکنه.
اصل عدم عدول از گذشت: قول می دهی، پای قولت بایست!
یک نکته دیگه که توی ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی اومده، اینه که «عدول از گذشت، مسموع نیست». یعنی چی؟ یعنی اگه یک بار شاکی خصوصی رضایت داد و از شکایتش گذشت، دیگه نمیتونه پشیمون بشه و دوباره شکایت کنه. این قانون برای اینه که ثبات و قطعیت توی پرونده های قضایی وجود داشته باشه و متهم هم بتونه به آینده اش امیدوار باشه. البته این گذشت باید بدون هیچ قید و شرطی باشه وگرنه اصلاً بهش ترتیب اثر داده نمیشه.
اهلیت شاکی برای اعلام گذشت: هرکسی نمیتونه رضایت بده!
آخرین نکته مهم اینه که هرکسی نمیتونه برای یک پرونده رضایت بده. شاکی باید اهلیت قانونی داشته باشه.
- اگه شاکی زیر سن قانونی باشه (صغار)، یا به دلیل مشکلات روانی، توانایی تصمیم گیری نداشته باشه (مجانین)، قیم یا ولی قانونی اش باید برایش رضایت بده.
- در مورد فوت شاکی، حق گذشت به ورثه قانونی اون منتقل میشه. اما اینجا یک تفاوت وجود داره: اگه همه ورثه رضایت بدن، پرونده قابل گذشت مختومه میشه. ولی اگه فقط بعضی از ورثه رضایت بدن، پرونده همچنان ادامه پیدا میکنه و اونهایی که رضایت ندادن، میتونن سهم خودشون رو از دیه یا سایر حقوق طلب کنن.
پس می بینید که حتی جزئیات مربوط به رضایت دادن هم خودش قواعد و شرایط خاصی داره که دونستن اونها خیلی مهمه.
سوالات متداول
آیا برای هر جرم غیر قابل گذشت، شاکی می تواند رضایت بدهد؟
بله، شاکی خصوصی در بیشتر جرایم غیر قابل گذشت می تواند رضایت خود را اعلام کند. اما این رضایت باعث سقوط کامل مجازات نمی شود و فقط می تواند به عنوان یکی از عوامل تخفیف مجازات در نظر گرفته شود. در برخی جرایم بسیار سنگین مانند جرایم علیه امنیت ملی، تأثیر این رضایت بسیار محدود یا صفر است.
در صورت رضایت شاکی در قتل عمد، آیا قاتل کاملاً آزاد می شود؟
خیر. در جرم قتل عمد، رضایت اولیای دم باعث سقوط حق قصاص می شود، چون قصاص یک حق الناس است. اما قتل عمد دارای جنبه عمومی نیز هست که به نظم و امنیت جامعه لطمه وارد می کند. بنابراین، حتی با رضایت اولیای دم، قاتل به دلیل جنبه عمومی جرم، مجازات تعزیری (حبس) خواهد شد و کاملاً آزاد نمی شود.
چگونه می توان از قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن یک جرم اطمینان حاصل کرد؟
برای اطمینان از قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن یک جرم، بهترین راه مراجعه به مواد قانونی مربوطه در قانون مجازات اسلامی (بخش حدود، قصاص، دیات و تعزیرات) و سایر قوانین خاص مانند قانون مبارزه با مواد مخدر است. همچنین، مشورت با یک وکیل متخصص کیفری می تواند اطلاعات دقیق و به روزی را در این زمینه در اختیار شما قرار دهد. در صورت ابهام، اصل بر غیر قابل گذشت بودن جرم است.
فرق جرایم حق الله و حق الناس با قابل گذشت و غیر قابل گذشت چیست؟
حق الله و حق الناس تقسیم بندی بر اساس ماهیت حقوقی جرم است. حق الله جرم هایی هستند که حق خدا محسوب می شوند (مثل شرب خمر) و حق الناس حق انسان ها (مثل سرقت مال یک فرد). اما قابل گذشت و غیر قابل گذشت تقسیم بندی بر اساس تأثیر رضایت شاکی در روند رسیدگی است. ممکن است جرمی حق الناس باشد (مانند قتل عمد که حق اولیای دم است)، اما جنبه عمومی پررنگی داشته باشد و غیر قابل گذشت تلقی شود، یعنی حتی با رضایت صاحب حق، بخش عمومی اش پیگیری شود.
نتیجه گیری
همانطور که دیدید، دنیای حقوق و جرایم، پیچیدگی های خودش رو داره. شناختن فهرست جرایم غیر قابل گذشت و تفاوت اونها با جرایم قابل گذشت، نه تنها برای افرادی که درگیر پرونده های قضایی هستن مهمه، بلکه برای هر شهروندی که به دنبال زندگی با آرامش در یک جامعه قانون مند هست، حیاتیه. این تقسیم بندی به ما نشون میده که قانون چقدر به حفظ نظم، امنیت و ارزش های عمومی جامعه اهمیت میده و اجازه نمیده که با رضایت یک شخص، منافع کل جامعه نادیده گرفته بشه.
به خاطر این پیچیدگی ها و تغییرات مداوم قوانین، اگه خدای نکرده با یک پرونده کیفری سروکار پیدا کردید، بهترین کار اینه که حتماً از یک وکیل متخصص کیفری کمک بگیرید. یک وکیل خوب میتونه با دانش و تجربه اش، بهترین راهنمایی رو بهتون ارائه بده و مسیر درست رو نشونتون بده تا دچار مشکل نشید.