موقع طلاق چند سکه باید داد؟ | راهنمای حقوقی کامل مهریه

وکیل

موقع طلاق چند سکه باید داد

وقتی پای طلاق وسط میاد، یکی از بزرگترین دغدغه ها هم برای خانم ها و هم برای آقایون، بحث مهریه است. اینکه موقع طلاق چند سکه باید داد و چه قوانینی برای پرداختش وجود داره، سوالیه که ذهن خیلی ها رو درگیر می کنه. جواب کوتاه و دقیق اینه که مقدار مهریه بستگی به چند عامل مهم مثل تعداد سکه های ثبت شده در عقدنامه، نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) و وضعیت مالی آقا داره. در ادامه این مقاله، همه این موارد رو با زبانی ساده و خودمانی براتون روشن می کنیم تا با دید بازتری بتونید تصمیم بگیرید و قدم بردارید.

مهریه، این سنت دیرینه در فرهنگ ما، فقط یه عدد و رقم نیست؛ یه پشتوانه، یه تعهد و یه حق قانونیه که از لحظه عقد، زن مالک اون میشه. تو دل هر ازدواجی، این مهریه نقش خودش رو ایفا می کنه، اما وقتی زندگی مشترک به خط پایان خودش میرسه، داستان مهریه حسابی پررنگ میشه و خودش رو نشون میده. خیلی ها فکر می کنن مهریه فقط تو دادگاه ها مطرح میشه، در حالی که آگاهی از قوانینش قبل از هر تصمیمی، می تونه کلی از مشکلات و سردرگمی ها رو کم کنه.

اینجا قراره صفر تا صد مهریه رو موقع طلاق با هم بررسی کنیم؛ از اینکه اصلاً مهریه چی هست و چرا اینقدر مهمه، تا اینکه سقف و میزان قابل پرداختش چقدره، تو انواع طلاق چطور محاسبه میشه، و حتی به حواشی قانون جدید مهریه (که این روزا زیاد درباره اش حرف میزنن) هم یه نگاهی می اندازیم. پس با ما همراه باشید تا با خیال راحت و آگاهی کامل، مسیر پیش رو رو طی کنید.

مهریه چیست و چرا توی طلاق اینقدر مهم میشه؟

اول از همه بیاید یه تعریف ساده از مهریه داشته باشیم. مهریه همون مالیه که مرد موقع عقد ازدواج به زن خودش متعهد میشه بپردازه. این مال می تونه سکه باشه، ملک باشه، یا هر چیز باارزش دیگه ای که دو طرف سرش به توافق رسیدن. مهریه از نظر قانونی، دینیه که به گردن مرده و زن هر وقت بخواد، می تونه اون رو از شوهرش مطالبه کنه. فرقی هم نمی کنه که هنوز دارن با هم زندگی می کنن یا تصمیم به طلاق گرفتن؛ حق مهریه همیشه با زنه.

حالا چرا مهریه موقع طلاق اینقدر مهم میشه؟ خب معلومه! وقتی زندگی مشترک تموم میشه، این مهریه میشه یکی از مهم ترین حقوق مالی زن. برای خیلی از خانم ها، مهریه تنها پشتوانه مالی شونه بعد از طلاق. برای آقایون هم، پرداخت مهریه یکی از بزرگترین تعهدات مالیه که باید از پسش بربیان. به همین خاطره که تو پرونده های طلاق، بحث مهریه کلی حرف و حدیث داره و بخش زیادی از وقت دادگاه ها رو به خودش اختصاص میده. پس دونستن جزئیاتش برای هر دو طرف مثل آب خوردنه.

شاید بپرسید چه فرقی داره مطالبه مهریه در طول زندگی مشترک با مطالبه اش موقع طلاق؟ درسته که زن هر وقت بخواد می تونه مهریه اش رو مطالبه کنه، ولی معمولاً در طول زندگی مشترک، این مطالبه به معنی درخواست جدی برای جدایی نیست و بیشتر برای گرفتن تعهد و اطمینان خاطر هست. اما وقتی پای طلاق وسط میاد، مطالبه مهریه شکل جدی تری به خودش می گیره و تبدیل میشه به یه فرآیند حقوقی که هدفش، دریافت کامل یا بخشی از اون دین توسط زن و انجام تعهد توسط مرده.

قانون ۱۱۰ سکه: سقف مهریه قابل پرداخت توی طلاق چقدره؟

شاید وقتی اسم مهریه میاد، اول از همه یاد قانون ۱۱۰ سکه بیفتید. این قانون یکی از مهم ترین و پرتکرارترین مباحث تو پرونده های مهریه است. اما این ۱۱۰ سکه دقیقاً یعنی چی؟ آیا مرد فقط تا ۱۱۰ سکه رو باید پرداخت کنه و بقیه اش دیگه مهم نیست؟ بیاید با هم این موضوع رو شفاف کنیم.

تا ۱۱۰ سکه؛ همون جایی که پای قانون سفت و سخته!

ببینید، اصل مهریه همون چیزیه که توی عقدنامه شما نوشته شده. یعنی اگه مهریه شما ۵۰۰ سکه باشه، از نظر قانونی مرد به همون ۵۰۰ سکه متعهده. اما قانونگذار برای حمایت از مردها و جلوگیری از زندانی شدن بی مورد اون ها، یه سقفی برای ضمانت اجرای حبس تعیین کرده که اون هم ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادیه. این موضوع توی ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ اومده.

یعنی چی؟ یعنی اگه مهریه زن تا ۱۱۰ سکه باشه (یا معادلش)، مرد موظفه اون رو بپردازه. اگه مرد این مبلغ رو نده و توانایی مالیش هم برای دادگاه ثابت نشه یا درخواست اعسار (ناتوانی مالی) نده و یا دادخواست اعسارش رد بشه، زن می تونه درخواست حکم جلب برای مرد رو بکنه و مرد ممکنه بازداشت بشه. اینجا دیگه بحث توانایی مالی مرد مطرح نیست و دادگاه فرض رو بر این میذاره که مرد توانایی پرداخت این میزان مهریه رو داره و اگه نده، باید به زندان بره.

مطابق ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، اگه مهریه تا ۱۱۰ سکه باشه و مرد اون رو نپردازه، امکان جلب و حبس مرد وجود داره، مگر اینکه اعسار خودش رو ثابت کنه.

مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه؛ اینجا دیگه حرف از توانایی مالیه

حالا فرض کنید مهریه یه خانم ۲۰۰ یا ۵۰۰ سکه است. تکلیف مازاد بر ۱۱۰ سکه چی میشه؟ اینجا داستان کمی فرق می کنه. برای اون مقداری که بالای ۱۱۰ سکه است، دیگه حکم جلب و زندان برای مرد صادر نمیشه. در واقع، زن باید توانایی مالی مرد رو برای پرداخت اون سکه های مازاد به دادگاه ثابت کنه. اگه زن نتونه ثابت کنه که مرد توانایی پرداخت این مقدار اضافه رو داره، مرد مجبور به پرداخت اون قسمت نمیشه. دادگاه برای مازاد بر ۱۱۰ سکه، فقط توانایی مالی مرد رو ملاک قرار میده.

پس با این توضیحات، می فهمیم که قانون ۱۱۰ سکه، مهریه رو کم نکرده، بلکه فقط ضمانت اجرای حبس رو برای مازاد بر ۱۱۰ سکه برداشته. یعنی اگه مرد مال و اموالی داشته باشه، زن می تونه تمام مهریه اش، حتی اگه هزار سکه هم باشه، از اون اموال وصول کنه. ولی اگه مرد چیزی به نامش نباشه و برای مازاد بر ۱۱۰ سکه، زن نتونه توانایی مالی مرد رو ثابت کنه، اون قسمت قابل وصول نیست و مرد هم بابتش زندانی نمیشه.

داستان اعسار و قسط بندی مهریه؛ اگه مرد پول نداشت چی؟

ممکنه مردی واقعاً توانایی پرداخت مهریه رو، حتی همون ۱۱۰ سکه رو، به صورت یکجا نداشته باشه. اینجا قانون یه راهکاری به نام «اعسار» رو پیش بینی کرده. اعسار یعنی اینکه مرد ثابت کنه که فقیره و نمی تونه دین (مهریه) خودش رو به صورت یکجا پرداخت کنه.

مرد می تونه همزمان با دادخواست مهریه یا بعد از اون، دادخواست اعسار بده. دادگاه برای بررسی اعسار، به وضعیت مالی مرد نگاه می کنه. اموال، دارایی ها، حقوق و درآمد، حتی هزینه های زندگی مرد رو بررسی می کنه تا ببینه واقعاً چقدر توانایی پرداخت داره. اگه دادگاه اعسار مرد رو قبول کنه، مهریه رو براش قسط بندی می کنه. مثلاً ممکنه هر چند ماه یک سکه یا هر سال چند سکه تعیین کنه. مبلغ و تعداد اقساط هم کاملاً بستگی به توان مالی مرد، نرخ تورم و نظر قاضی داره.

حالا اگه مرد اقساط مهریه رو به موقع پرداخت نکنه، چی میشه؟ اگه مرد سه قسط متوالی رو نپردازه، زن دوباره می تونه از دادگاه درخواست حکم جلب مرد رو بکنه. پس فکر نکنید اگه مهریه قسطی شد، دیگه داستان تمومه و مرد می تونه شونه خالی کنه. نه! قانون اینجا هم حواسش به حقوق زن هست.

مهریه تو انواع طلاق چطور حساب میشه؟

مسیر طلاق همیشه یه شکل ثابت نداره؛ گاهی زن و شوهر با هم به توافق می رسن، گاهی مرد تصمیم به جدایی می گیره و گاهی هم زن برای طلاق پیش قدم میشه. هر کدوم از این حالت ها، روال مخصوص خودش رو برای مهریه داره که اینجا با هم بررسیشون می کنیم.

طلاق توافقی؛ وقتی زن و شوهر خودشون به تفاهم می رسن

طلاق توافقی همونطور که از اسمش پیداست، وقتیه که زن و مرد سر همه چیز، از جمله مهریه، به توافق می رسن. اینجا دستشون خیلی بازه. خانم می تونه کل مهریه اش رو ببخشه، بخشی از اون رو ببخشه، یا با آقا توافق کنه که مهریه رو قسط بندی کنن و طی یه مدت مشخص پرداخت بشه. مثلاً ممکنه خانم بگه من ۱۰۰ سکه از مهریه ام رو می بخشم تا شما هم با طلاق موافقت کنید. یا توافق کنن که آقا ۵۰ سکه رو نقد بده و بقیه رو قسطی.

نکته خیلی مهم اینه که هر توافقی که می کنید، حتماً باید توی دادنامه طلاق و مدارک رسمی ثبت بشه. توافقات شفاهی هیچ اعتبار قانونی ندارن و ممکنه بعداً براتون دردسر درست کنن. این بهترین حالته چون هم از طولانی شدن دعواهای حقوقی جلوگیری می کنه و هم استرس کمتری برای هر دو طرف داره.

طلاق از طرف مرد؛ وقتی مرد پیش قدم میشه

اگه مرد تصمیم به طلاق بگیره، طبق قانون موظفه که تمام حقوق مالی زن، از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل، و نصف دارایی (در صورت وجود شرط ضمن عقد) رو بپردازه. در این حالت، زن می تونه تمام مهریه خودش رو مطالبه کنه و مرد باید اون رو پرداخت کنه.

البته مرد هم اینجا می تونه همزمان با درخواست طلاق، دادخواست اعسار (ناتوانی مالی) برای مهریه رو هم تقدیم دادگاه کنه. اگه دادگاه اعسار اون رو بپذیره، مهریه رو قسط بندی می کنه. ولی اصل بر اینه که مرد باید مهریه رو بپردازه و اگه توانایی مالیش رو نداره، خودش باید این رو ثابت کنه. پس اگه شما آقایی هستید که قصد طلاق دارید، حواستون باشه که باید فکری به حال مهریه همسر و سایر حقوق مالیش بکنید.

طلاق از طرف زن؛ وقتی زن درخواست طلاق میده

طلاق از طرف زن، خودش چند حالت مختلف داره. ممکنه زن بخواد به خاطر شروط ۱۲ گانه عقدنامه (مثل عدم پرداخت نفقه، سوء معاشرت مرد و…) طلاق بگیره. تو این حالت، زن حق مطالبه کامل مهریه خودش رو داره و اگه این شروط ثابت بشن، دادگاه مرد رو ملزم به طلاق و پرداخت مهریه می کنه.

حالت دیگه وقتیه که زن شروط طلاق رو نداره یا نمی تونه ثابت کنه، ولی می خواد طلاق بگیره. اینجا زن می تونه با «بذل مهریه» یا بخشیدن بخشی از مهریه یا حتی کل اون، حق طلاق رو از مرد بگیره. این نوع طلاق رو «طلاق خلع» میگن. یعنی زن مهریه اش رو میبخشه تا مرد راضی به طلاق بشه. پس اینجا هم بسته به شرایط و دلایل طلاق، میزان مهریه ای که زن دریافت می کنه یا از اون می گذره، متفاوته.

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه؛ کدومش تو طلاق اجرا میشه؟

موقع عقد، مهریه به دو صورت اصلی می تونه تعیین بشه: عندالمطالبه و عندالاستطاعه. این دو نوع مهریه، تفاوت های اساسی با هم دارن که موقع مطالبه و اجرای مهریه تو طلاق، خیلی مهم میشن. بیاید این تفاوت ها رو تو یه جدول ببینیم:

ویژگی مهریه عندالمطالبه مهریه عندالاستطاعه
تعریف مهریه ای که زن هر زمان که بخواهد می تواند آن را از مرد طلب کند و مرد موظف به پرداخت آن است. مهریه ای که پرداخت آن مشروط به توانایی مالی مرد است و زن تنها در صورت اثبات توانایی مرد، می تواند آن را مطالبه کند.
بار اثبات مرد باید عدم توانایی مالی (اعسار) خودش را ثابت کند. دادگاه فرض را بر توانایی مالی مرد می گذارد. زن باید توانایی مالی مرد (ملائت) را برای پرداخت مهریه اثبات کند.
ضمانت اجرا (حبس) برای تا ۱۱۰ سکه، در صورت عدم پرداخت و عدم اثبات اعسار، حکم جلب و حبس صادر می شود. حکم جلب و حبس برای این نوع مهریه (حتی تا ۱۱۰ سکه) صادر نمی شود، مگر در موارد خاص و با اثبات توانایی مالی مرد.
سهولت مطالبه برای زن مطالبه راحت تر است، چون بار اثبات اعسار بر دوش مرد است. مطالبه سخت تر است، چون زن باید توانایی مالی مرد را ثابت کند.

همونطور که می بینید، تفاوت اصلی این دو نوع مهریه تو اینه که کی باید توانایی یا عدم توانایی مالی رو ثابت کنه. تو مهریه عندالمطالبه، مسئولیت ثابت کردن نداری به عهده مرده و اگه نتونه، باید پرداخت کنه یا به زندان بره (برای تا ۱۱۰ سکه). اما تو مهریه عندالاستطاعه، این خانم هست که باید دست مرد رو پر نشون بده تا بتونه مهریه اش رو بگیره. پس موقع عقدنامه، خیلی حواستون به انتخاب این مورد باشه چون تو آینده می تونه سرنوشت ساز باشه.

قدم به قدم برای مطالبه مهریه در زمان طلاق

حالا که با مفاهیم و انواع مهریه آشنا شدیم، وقتشه که ببینیم عملاً چطور می تونید مهریه رو مطالبه و اجرا کنید. دو راه اصلی برای این کار وجود داره: از طریق اداره ثبت یا از طریق دادگاه خانواده. هر کدوم از این راه ها مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن.

از طریق اداره ثبت؛ یه راه سریع تر اما با ملاحظات خودش

یکی از راه های مطالبه مهریه، مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک محل سکونت زوجه است. این روش معمولاً سرعت بیشتری داره و در برخی موارد، برای مهریه هایی که سقف ۱۱۰ سکه یا کمتر دارن، کاربردش بیشتره. مراحلش هم معمولاً اینطوریه که:

  1. اول باید به دفترخانه محل عقد مراجعه کنید و درخواست صدور اجراییه برای مهریه رو بدید.
  2. بعد از صدور اجراییه، باید اون رو به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک ببرید.
  3. اونجا، شما می تونید اموال و دارایی های مرد رو (مثل ملک، خودرو، حساب بانکی) برای توقیف معرفی کنید.

مزیت این روش، سرعت نسبی بالاشه. اما یه نکته مهم اینه که برای اجرای مهریه از طریق ثبت، باید نیم عشر دولتی (۵ درصد مبلغ مهریه) رو به عنوان هزینه اجرایی پرداخت کنید. همچنین، اگه مرد اموالی برای توقیف نداشته باشه و شما هم نتونید اموالی معرفی کنید، یا اگه مهریه عندالاستطاعه باشه، ممکنه اداره ثبت نتونه کاری براتون بکنه و مجبور میشید به دادگاه برید.

از طریق دادگاه خانواده؛ مسیر جامع تر با جزئیات بیشتر

راه دوم و کامل تر برای مطالبه مهریه، مراجعه به دادگاه خانواده است. این راه برای مواقعی که مهریه بالای ۱۱۰ سکه است، یا مرد اموالی به نامش نداره و می خواید اعسارش بررسی بشه، یا کلاً می خواید دعواتون به صورت جامع تر و زیر نظر قاضی بررسی بشه، مناسب تره. مراحل کلیش به این صورته:

  1. باید یه دادخواست مطالبه مهریه رو از طریق دفاتر خدمات قضایی الکترونیک ثبت کنید و به دادگاه خانواده ارائه بدید.
  2. بعد از ثبت دادخواست، دادگاه تاریخ رسیدگی رو تعیین می کنه و هر دو طرف (زن و مرد) رو برای جلسه دادرسی دعوت می کنه.
  3. تو دادگاه، مدارک و مستندات شما بررسی میشه و اگه مهریه عندالمطالبه باشه، مرد باید اعسار خودش رو ثابت کنه. اگه عندالاستطاعه باشه، زن باید توانایی مالی مرد رو ثابت کنه.
  4. بعد از بررسی ها، دادگاه حکم به پرداخت مهریه (نقداً یا اقساطی) میده.
  5. بعد از صدور حکم، می تونید درخواست اجرای حکم رو بدید. در این مرحله هم می تونید اموال مرد رو معرفی کنید تا توقیف بشن و از محل اون ها مهریه پرداخت بشه.

توقیف اموال در این روش شامل شناسایی و معرفی دارایی های مرد، از جمله حساب های بانکی، حقوق، املاک، خودرو و هر مال باارزش دیگه ای میشه. دادگاه به شما کمک می کنه تا این اموال رو شناسایی و توقیف کنید. معمولاً مدت زمان قانونی برای پرداخت مهریه بعد از صدور حکم، یک ماهه. اگه مرد تو این مدت پرداخت نکنه و اعسار خودش رو هم ثابت نکرده باشه، می تونید اقدامات قانونی برای جلبش رو انجام بدید.

قانون جدید مهریه (۱۴ سکه) و تاثیرش روی طلاق؛ چی به چیه؟

این روزا صحبت از «قانون جدید مهریه ۱۴ سکه» خیلی زیاد شده و خیلی ها رو نگران یا امیدوار کرده. اما بیاید شفاف بگیم که وضعیتش دقیقاً چطوره و چه تاثیری می تونه روی پرونده های طلاق داشته باشه.

آیا قانون ۱۴ سکه الان دیگه رسمی شده؟

باید رک و پوست کنده گفت که تا همین لحظه که داریم صحبت می کنیم، قانون ۱۴ سکه به صورت نهایی تصویب نشده و هنوز در حد یک طرح پیشنهادی در مجلس شورای اسلامیه. یعنی هرچقدر هم که توی شبکه های اجتماعی یا بین مردم راجع بهش حرف میزنن، فعلاً از نظر حقوقی هیچ تغییر رسمی تو قوانین مهریه کشور ایجاد نشده. پس نگران یا خوشحال نباشید، چون هنوز این طرح مسیر طولانی برای تبدیل شدن به قانون رو در پیش داره.

اگه تصویب بشه چه تغییراتی میاره؟ (جنبه های احتمالی)

اگه این طرح بالاخره تصویب بشه، احتمالاً تغییرات مهمی رو تو بحث مهریه شاهد خواهیم بود. از جمله مهم ترین چیزایی که درباره اش حرف میزنن، ایناست:

  • محدودیت تعداد سکه قابل مطالبه و اجرا: احتمالاً سقف مشخصی (مثلاً همون ۱۴ سکه) برای اون بخشی از مهریه که زن می تونه مطالبه و اجرا کنه، تعیین میشه. یعنی اگه مهریه زنی بیشتر از این تعداد باشه، برای مازادش باید مراحل دیگه ای رو طی کنه و ممکنه ضمانت اجرایی مثل حبس برای مرد وجود نداشته باشه.
  • مالیات بر مهریه مازاد: یکی از بندهایی که تو این طرح مطرح شده، بحث مالیات بر مهریه های بالاست. یعنی اگه مهریه از یه حدی بیشتر باشه، زن باید برای اون بخش اضافه مالیات بپردازه.
  • تغییر اصطلاح عندالمطالبه به عندالاستطاعه در سند ازدواج های جدید: این هم یه بحث جدّیه که ممکنه تو سند ازدواج های جدید، مهریه کلاً به صورت عندالاستطاعه ثبت بشه. یعنی بار اثبات توانایی مالی مرد، از همون ابتدا روی دوش زنه.

آیا این قانون شامل حال ازدواج های قدیمی هم میشه؟

یکی از بزرگترین سوالات اینه که آیا این قانون جدید (اگه تصویب بشه) شامل حال ازدواج هایی که قبلاً صورت گرفتن هم میشه؟ معمولاً قوانین جدید عطف به ماسبق نمیشن، یعنی به گذشته برنمی گردن و فقط روی اتفاقات آینده اثر می گذارن. مگه اینکه خود قانونگذار به صراحت توی متن قانون بگه که این قانون شامل حال ازدواج های قبلی هم میشه. به احتمال خیلی زیاد، اگه قانون ۱۴ سکه هم تصویب بشه، فقط روی ازدواج های بعد از تاریخ تصویب تاثیر میذاره و مهریه هایی که قبلاً تعیین شدن، طبق همون قوانین قبلی (یعنی قانون ۱۱۰ سکه) اجرا میشن.

هدف از این طرح، کم کردن آمار طلاق و کمک به تشکیل زندگی های پایدارتر عنوان شده. بعضی ها معتقدن مهریه های سنگین، به جای اینکه پشتوانه باشن، مانعی برای ازدواج جوونا و حتی دستاویزی برای سوءاستفاده های احتمالی میشن. در مقابل، عده ای هم میگن این قانون حقوق زنان رو محدود می کنه و پشتوانه مالی اون ها رو از بین می بره. باید دید که آینده این طرح چی میشه و آیا واقعاً به تصویب نهایی می رسه یا نه.

سوالات متداول درباره مهریه در طلاق

اگه مرد هیچ اموالی برای پرداخت مهریه نداشته باشه چی میشه؟

اگه مرد واقعاً هیچ مال و اموالی نداشته باشه و بتونه اعسار خودش رو به دادگاه ثابت کنه، دادگاه مهریه رو براش قسط بندی می کنه. در این حالت، ممکنه اقساط مهریه خیلی کم و طولانی مدت بشن. اگه مرد هیچ مالی نداشته باشه و کاملاً معسر باشه، حتی برای ۱۱۰ سکه هم زندان نمیره، ولی هر وقت مالی به دست بیاره، زن می تونه اون رو توقیف کنه. البته این همیشگی نیست و ممکنه اقساط با توجه به حقوق و درآمدهای کم اون تعیین بشن.

آیا بعد از فوت شوهر، مهریه به زن می رسه؟

بله، مهریه دینی است که بر عهده مرد است و با فوت او از بین نمی رود. در صورت فوت شوهر، مهریه زن جزو دیون متوفی محسوب می شود و زن می تواند آن را از ماترک (ارث) شوهر مطالبه کند، قبل از اینکه ارث بین ورثه تقسیم شود. به زبان ساده، اول باید مهریه زن پرداخت بشه، بعد بقیه ارث تقسیم بشه.

در صورت فوت زن، مهریه به چه کسی می رسه؟

اگر زن فوت کند و هنوز مهریه اش را دریافت نکرده باشد، مهریه او به ورثه اش تعلق می گیرد. یعنی ورثه زن (مثل فرزندان، پدر و مادر) می توانند از شوهر متوفی، مهریه او را مطالبه کنند. سهم هر ورثه هم بر اساس قانون ارث تعیین می شود.

آیا میشه خونه یا ماشین رو به عنوان مهریه توقیف کرد؟

بله، در صورتی که منزل مسکونی یا خودروی مرد جزو مستثنیات دین نباشه، زن می تونه اون ها رو توقیف کنه. مستثنیات دین شامل وسایلیه که برای زندگی ضروری هستن و از توقیف معافن، مثل سرپناه حداقلی، اثاثیه ضروری منزل، ابزار کار. اما اگه مرد چند تا ملک یا خودرو داشته باشه، یا مثلاً یه خونه خیلی بزرگ داشته باشه که از حد نیاز فراتر باشه، ممکنه اون ها توقیف بشن.

تا چقدر بعد از طلاق میشه مهریه رو مطالبه کرد؟

حق مطالبه مهریه به محض عقد به زن تعلق می گیره و تا هر زمانی که مهریه پرداخت نشده باشه، این حق پابرجاست. یعنی هیچ محدودیت زمانی خاصی برای مطالبه مهریه بعد از طلاق وجود نداره. زن می تونه سال ها بعد از طلاق هم برای دریافت مهریه اش اقدام کنه، البته اگه قوانین جدیدی تصویب نشده باشه که این موضوع رو تغییر بده.

مهریه «به نرخ روز» چطور محاسبه میشه؟

مهریه ای که به صورت سکه یا طلا تعیین شده، «به نرخ روز» محاسبه میشه. یعنی دادگاه برای محاسبه ارزش مهریه، شاخص بانک مرکزی رو در نظر می گیره و ارزش اون سکه یا طلا رو از تاریخ عقد تا تاریخ مطالبه، بر اساس تورم و تغییرات ارزش پول، محاسبه می کنه. این کار باعث میشه حق زن در طول زمان از بین نره و مهریه اش ارزش واقعی خودش رو حفظ کنه.

آیا مهریه شامل مالیات میشه؟

در حال حاضر، مهریه شامل مالیات مستقیم نمیشه. یعنی زن بابت دریافت مهریه، مالیات بر درآمد یا مالیات بر ارث پرداخت نمی کنه. اما همونطور که قبل تر اشاره شد، در صورت تصویب قانون جدید مهریه ۱۴ سکه، ممکنه برای مازاد بر سقف مشخص شده، مالیاتی تعیین بشه که این هم هنوز قطعی نیست. البته باید حواستون به «نیم عشر دولتی» باشه که تو مراحل اجرای مهریه از طریق ثبت یا دادگاه، باید پرداخت بشه.

چند تا نکته حقوقی مهم و توصیه های خودمونی

خب، تا اینجا کلی درباره مهریه و پیچ و خم هاش حرف زدیم. ولی یه سری نکات هستن که اگه حواستون بهشون باشه، می تونید کلی از مشکلات احتمالی رو دور بزنید و با دردسر کمتری این مسیر رو طی کنید:

  • حتماً با وکیل متخصص خانواده مشورت کنید: قوانین مهریه و طلاق واقعاً پیچیده اند و ریزه کاری های زیادی دارن. هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره و یه وکیل باتجربه می تونه بهترین راهنمایی ها رو به شما بده و از حقتون دفاع کنه. پس اگه فکر می کنید کارتون به مهریه و طلاق رسیده، اولین کاری که می کنید، پیدا کردن یه وکیل خوبه.
  • سند ازدواجتون رو دست کم نگیرید: سند ازدواج شما یه سند خیلی مهم و رسمیه . همه چیز درباره مهریه، شروط عقد و… توی اون نوشته شده. پس حواستون باشه که سند ازدواجتون رو گم نکنید و اگه هم گم شد، حتماً المثنی بگیرید. همه توافقات رو هم توی همین سند یا الحاقیه اون ثبت کنید.
  • مدارک مالی رو جمع آوری کنید: چه خانم باشید چه آقا، داشتن مدارک مالی خیلی مهمه. اگه خانم هستید و می خواید توانایی مالی مرد رو ثابت کنید، فیش حقوقی، اسناد مالکیت، گردش حساب و هر مدرک دیگه ای که نشون بده مرد پولداره رو جمع کنید. اگه هم آقا هستید و می خواید اعسار خودتون رو ثابت کنید، مدارک هزینه های زندگی، بدهی ها، و هر چیزی که نداری شما رو نشون بده رو آماده کنید.
  • از توافقات شفاهی دوری کنید: هرگز سر مهریه یا هر چیز دیگه ای، شفاهی توافق نکنید. توافق شفاهی هیچ ارزش قانونی نداره و ممکنه بعداً یکی از طرفین زیرش بزنه. همیشه توافقات رو کتبی و رسمی کنید و حتماً امضا و اثر انگشت طرفین رو بگیرید و اگه لازمه، به تأیید دادگاه برسونید.
  • عجله نکنید و احساساتی عمل نکنید: طلاق و مهریه موضوعات حساسی هستن و ممکنه آدم رو احساساتی کنن. اما سعی کنید با منطق و آرامش تصمیم بگیرید و قدم بردارید. تصمیمات عجولانه و از روی عصبانیت ممکنه به ضررتون تموم بشه.

حرف آخر

مهریه و مسائل مربوط به اون تو طلاق، واقعاً یه دنیای پر از جزئیات و پیچیدگیه. از قانون ۱۱۰ سکه که یه جورایی خط قرمز حساب میشه تا بحث اعسار و قسط بندی که می تونه برای مردها یه نفس تازه باشه، و حتی اون طرح ۱۴ سکه که این روزا کلی سروصدا کرده ولی هنوز به قانون تبدیل نشده. همه این ها نشون میده که چقدر مهمه قبل از هر تصمیمی، اطلاعات کافی داشته باشیم.

هدف ما تو این مقاله این بود که یه راهنمای کامل و خودمونی براتون آماده کنیم تا بدونید موقع طلاق چند سکه باید داد و چه مسیری در پیش دارید. یادتون باشه که هر کسی شرایط خاص خودش رو داره و هیچ دو پرونده ای کاملاً شبیه هم نیستن. پس هیچ وقت برای گرفتن مشاوره از یک وکیل متخصص خانواده تعلل نکنید. اون ها با دانش و تجربه شون می تونن بهترین کمک رو به شما بکنن و از حقوق شما دفاع کنن تا این مسیر سخت رو با آرامش بیشتری طی کنید.

امیدواریم این مطلب به دردتون خورده باشه و تونسته باشه یه دید روشن بهتون بده. اگه سوال یا ابهامی دارید، حتماً با یه وکیل معتبر صحبت کنید تا بهترین راهکار رو برای وضعیت خودتون پیدا کنید.