آموزش فعال کردن BIOS Restore mode برای بازگردانی بایوس
اگر با روش ایجاد Restore Point در ویندوز آشنایی داشته باشید، آزمایش کردن تغییرات نرم‌افزارها و نصب کردن برنامه‌ها به منظور تست کردنشان و همین‌طور بازگردانی تنظیمات حساس ویندوز، ساده میشود. می‌توان قبل از تغییرات، یک نقطه‌ی بازگردانی یا ری‌استور پوینت جدید ایجاد کرد و اگر مشکلی به وجود آمد، از قابلیت Restore ویندوز برای برگشت به حالت سالم قبلی، استفاده کرد.
در این مطلب به آموزش روش ایجاد System Restore Point در ویندوز میپردازیم.
در مقاله‌ای که قبلاً تهیه کردیم، بحث مفصلی در مورد حذف کردن نقاط بازگردانی اضافی و بی‌استفاده داشتیم. با دیلیت کردن Restore Pointهای بی‌استفاده یا غیرمفید، می‌توان فضای خالی درایو C یا درایوهای دیگر را کمی خالی کرد.
آموزش حذف Restore Pointهایی که سیستم ری‌استور در ویندوز ۱۰ ایجاد میکند برای خالی کردن حافظه
البته راههای زیادی برای تعمیر کردن کامپیوتر ویندوزی و بازگردانی فایل‌های معیوب وجود دارد که به برخی اشاره کردیم ولیکن System Restore برای حل مشکلات نرم‌افزارهای جانبی و تنظیمات نیز به کار میرود و یکی از ابزارهای مورداستفاده‌ی عموم کاربران است و بهتر است استفاده از آن و نکات کاربردی را دقیق‌تر بررسی کنیم.
چگونه فایل‌های خراب و سیستمی ویندوز را با SFC و DISM تعمیر کنیم؟
چگونه Restore Point دلخواه برای ری‌استور کردن سیستم ویندوزی ایجاد کنیم؟
قبل از هر چیز توجه کنید که ویندوز به صورت خودکار نقاط بازگردانی را ایجاد میکند.
ویندوز به صورت خودکار در موارد زیر، نقطه‌ی بازگردانی ایجاد میکند:
- قبل از نصب کردن نرم‌افزار و اپ جدید (در صورتی که فایل نصب نرم‌افزار، مطابق با الگوی کاری سیستم ری‌استور باشد و درخواست ایجاد نقطه‌ی بازگردانی به صورت خودکار داده شود)
- قبل از نصب کردن یا بروز کردن درایورها (نرم‌افزار راه‌انداز قطعات سخت‌افزار و گاهی سخت‌افزار مجازی)
- قبل از نصب آپدیت‌های ویندوز
- قبل از بازگردانی کردن یک Restore Point
- 7 روز پس از ایجاد آخرین ری‌استور پوینت
اما می‌توان در صورت نیاز، این کار را قبل از امور خطرناک به صورت دستی انجام داد. به این منظور ابتدا در منوی استارت و در فیلد جست‌وجو، عبارت Restore Point را وارد کنید. یکی از پیشنهادات ویندوز، Create a restore point است. روی این گزینه کلیک کنید.
اگر از نسخه‌های قدیمی ویندوز استفاده می‌کنید، ابتدا از منوی استارت، Control Panel را اجرا کرده و سپس مسیر زیر را در کنترل پنل ویندوز طی کنید:
Control Panel > System and Security > System
اکنون در سمت چپ صفحه، روی System Protection کلیک کنید. دیالوگ‌باکسی نمایان میشود. لیست پارتیشن‌ها را مشاهده می‌کنید و با استفاده از دکمه‌ی Configure میتوانید قابلیت ری‌استور را برای برخی درایوها فعال و برای برخی، غیرفعال کنید. اگر این قابلیت را برای درایو C فعال کرده باشید، با کلیک کردن روی نام این درایو، دکمه‌ی Create فعال خواهد بود.
از هر یک از دو روش فوق می‌توان به پنجره‌ی System Properties و تب محافظت از سیستم یا System Protection رسید. در نهایت روی دکمه‌ی Create کلیک کنید تا سیستم ری‌استور ویندوز، فرآیند ایجاد Restore Point جدید را آغاز کند.
اگر پنجره‌ای برای وارد کردن توضیحات بیشتر در مورد نقطه‌ی ری‌استور جدید، نمایان شد، توضیحات لازم و دلخواه را وارد کنید. ویندوز به صورت خودکار تاریخ و ساعت را اضافه میکند و نیازی به ذکر کردن زمان دقیق نیست.
تغییر حجمی که به System Restore اختصاص داده شده است
اگر محدودیت فضا دارید و می‌خواهید سیستم ری‌استور فقط بخش کوچکی از درایو C یا درایوهای دیگر را استفاده کند، میتوانید مرزی مشخص کنید. به این منظور در پنجره‌ی System Properties و تب System Protection که از طریق آن نقطه‌ی بازگردانی جدید ایجاد کردیم، روی دکمه‌ی Configure کلیک کنید. در بالای صفحه گزینهی Turn on system protection را فعال کنید و سپس از اسلایدر Max Usage، حداکثر فضایی که برای ذخیره کردن نقاط بازگردانی استفاده میشود را معین کنید.
در صورت نیاز می‌توان روی دکمه‌ی Delete کلیک کرد تا تمام نقاط بازگردانی موجود، حذف شوند و سپس نقطه‌ی بازگردانی جدیدی ایجاد کرد که ری‌استور کردن به وضعیت سالم فعلی، ممکن باشد.
makeuseofسیاره‌ی آی‌تی
زمانی که لپ‌تاپ یا کیس آماده‌ی جدیدی خریداری می‌کنیم، تنظیمات BIOS مادربورد مناسب استفاده است و معمولاً نیاز به تغییر نیست. ممکن است در اثر تغییرات اشتباه، مشکلات مختلفی به وجود بیاید. به عنوان مثال ممکن است سیستم عامل از هارددیسک یا SSD بوت نشود یا DVD نصب ویندوز و لینوکس، بوت نشود.
در صورت نیاز میتوانید تنظیمات بایوس را به حالت اولیه یا حالتی که کارخانه پیش‌بینی کرده، برگردانید و مشکلات را برطرف کنید. برای این کار دو روش ساده وجود دارد که در این مقاله بررسی می‌کنیم.
فعال کردن BIOS Restore mode
برای بازگردانی تنظیمات بایوس به حالت اولیه، دو روش کلی وجود دارد. روش اول استفاده از پارتیشن ریکاوری است که البته در همه‌ی سیستم‌ها پشتیبانی نمیشود. روش بعدی این است که پیشاپیش دیسک بازگردانی بایوس ایجاد کنید و از آن استفاده کنید. در هر دو حالت برای بازگردانی نمی‌توانید مستقیماً وارد محیط بایوس شوید بلکه می‌بایست حالتی موسوم به BIOS Restore mode را فعال کنید.
قبل از ورود به حالت BIOS Restore mode توجه کنید که آداپتور شارژ لپ‌تاپ به آن متصل باشد و در مورد سیستم‌های دستاپی توجه کنید که کابل برق متصل شده باشد و در اواسط کار برق قطع نشود.
به منظور فعال کردن حالت موردبحث، می‌بایست به وب‌سایت سازنده یا فروم‌ها مراجعه کنید و کلیدهایی که می‌بایست فشار دادن و نگه داشت را مشخص کنید. لیست زیر حاوی کلید میانبری است که در عموم محصولات برندهای مختلف برای فعال کردن BIOS Restore mode به کار میرود:
- HP : Win + B
- Dell : Ctrl + Esc
- Acer : FN + Esc
- Lenovo : Fn + R
می‌بایست کلیدهای ذکر شده را فشار داده و نگه دارید و سپس کلید Power یا روشن کردن سیستم را فشار دهید و البته 5 الی ۱۰ ثانیه کلید میانبر را نگه دارید. کلید پاور را نیز پس از روشن شدن سیستم رها کنید. به این ترتیب صفحه‌ی بازگردانی بایوس نمایان میشود که ظاهر آن شبیه به صفحه‌ی معمولی BIOS است. زمانی که این صفحه نمایان شد، کلیدها را رها کنید و مراحل بازگردانی را دنبال کنید.
برای بازگردانی بایوس میتوانید پس از بوت کردن سیستم عامل نیز از نرم‌افزارهای مربوطه استفاده کنید اما در صورت بالا نیامدن ویندوز، این کار ممکن نیست. روش دیگر استفاده از دیسک‌های اجرای زنده یا Live سیستم عامل است که گاهی ری‌استور کردن بایوس را امکان‌پذیر میکند. برخی تولیدکنندگان کیس‌های آماده، مادربورد و لپ‌تاپ، نرم‌افزارهایی برای اجرا از طریق فلش‌درایو USB طراحی کرده‌اند که به کمک آن میتوانید به سادگی بایوس را ریست کنید. این روش نیز در محصولات خاص کاربرد دارد و بسیار ساده است. دستورالعمل مربوطه را در وب‌سایت سازنده جستجو کنید.
سیاره‌ی آی‌تی
یادداشت ویراستار: این مطلب در دی ۱۳۹۹ توسط کارشناسان لپ تاپ و کامپیوتر آچارباز، بررسی و تایید شده است.
برخی از مشکلاتی که برای کامپیوتر پیش می‌‌آید، ممکن است برای بسیاری از افراد ناشناخته و عجیب باشد. یکی از این دست مشکلات نگران کننده، مشکل Cmos کامپیوتر است. در ادامه به بررسی این مشکل و راهکار‌‌های رفع آن میپردازیم.
Cmos چیست؟
برای بررسی مشکل Cmos کامپیوتر باید ابتدا بدانیم که منظور از آن چیست.
Cmos است مخفف (Complementary Metal-oxide Semiconductor) است. نام‌های دیگری که برای تراشه یا چیپ CMOS بکار میرود، عبارتند از Real-Time Clock یا RTC، تراشه CMOS RAM، حافظه NVRAM و حافظه Non-Volatile BIOS memory.
به طور کلی باید گفت که این تراشه براساس فناوری Cmos ساخته شده و جنس آن نیمه هادی است و اندکی مصرف باتری دارد. وظیفه این قطعه نگهداری و حفظ اطلاعاتی مانند ساعت و تاریخ کامپیوتر و همچنین برخی اطلاعات مربوط به ارتباط بین نرم افزار و سخت افزاری است.
به عبارت دیگر کامپیوتر تنظیمات سطح پایین مانند تنظیمات زمان و سخت افزاری را در این تراشه ذخیره میکند. به این معنی که این تراشه جهت راه‌اندازی و تست قطعات سخت‌افزاری مثل پردازنده، رم، کیبورد و موس و غیره در کامپیوتر کاربرد دارد. این قطعه حتی در زمانی که سیستم خاموش است به وسیله یک باتری که به باتری Cmos و یا باتری مادر بورد معروف است، تغذیه میشود.
مشکل Cmos کامپیوتر
مشکل Cmos کامپیوتر زمانی ایجاد میشود، که سیستم روشن است، اما صفحه نمایش سیاه است و چیزی نشان نمی‌‌دهد و به عبارتی سیستم بالا نمی‌‌آید. در این وضعیت هیچ صدایی از سیستم شنیده نمیشود، ولی فن‌‌ها سیستم کار می‌‌کنند.
یکی از مشکلات رایج در کامپیوترها مشکل بوت نشدن سیستم عامل است که به آن مشکل Cmos کامپیوتر نیز می‌‌گویند. این مشکل احتمال دارد به صورت نمایش خطای CMOS Checksum Error و یا CMOS Checksum Bad نمایش داده شود، که پس از نمایش داده شدن چنین پیام خطایی سیستم عامل راه اندازی نمیشود و باید سعی کنید که مشکل را برطرف کند.
بسیاری از کاربران ممکن است با این مشکل روبرو شوند که وقتی کامپیوتر را روشن می‌‌کنند و صفحه سیاه کامپیوتر شروع به لود شدن میکند، با خطای cmos checksum error مواجه می‌‌شوند. نمایش داده شدن این پیام بدان معناست که محتویات Cmos در مرحله چک کردن مورد تایید قرار نگرفته دلیل آن خرابی حافظه و یا باتری است.
این خطای در بسیاری از مواقع به دلیل تمام شدن باتری Cmos به وجود می‌‌آید و در این صورت باید باتری را عوض کنید. به دلیل این که Cmos اطلاعات مرتبط به بایوس سیستم را در خود ذخیره و نگهداری میکند، وقتی باتری آن تمام میشود، کامپیوتر دیگر نمی‌‌تواند با هر بار ری استارت شدن مقادیر اولیه بایوس را ذخیره کند. لذا در این شرایط بسیاری از کاربران در زمان بوت شدن سیستم با پیام‌‌های زیر ظاهر می‌‌شوند:
- CMOS wrong
- CMOS MEMORY size WRONG
- CMOS Checksum Bad
- CMOS checksum error defaults loaded
- Warning! CPU has been changed please re-enter CPU settings in the cmos setup and remember to save before quit
پس از اینکه پیام‌‌های خطای Cmos نشان داده میشود، در انتها، صفحه سیاه رنگی ظاهر شده که پیام‌‌های زیر نمایش داده میشود و سیستم از شما می خواهد، یکی از آنها را انتخاب کنید.
Press F1 to resume
Press F1 to Run SETUP
Press F2 to load default values and continue
این مورد گاهی با فشار دادن کلید F1 حل میشود، اما برخی مواقع هم مشکل برطرف نشده و نیاز است آن را بیشتر بررسی و رفع کنید.
دلایل بروز مشکل CMOS
دلایل متعددی می‌‌تواند موجب بروز این مشکل شود که برخی از مهم‌‌ترین و شایع‌‌ترین آنها عبارتند از:
1- خرابی باتری CMOS
در بسیاری از مواقع دلیل اصلی ایجاد مشکل CMOS کامپیوتر، مربوط به خرابی و فرسوده شدن باتری ایمن تراشه است. چرا که گاهی به دلیل استفاده طولانی مدت عمر باتری به پایان میرسد.
2- ذخیره نشدن اطلاعات در Cmos
یکی دیگر از دلایل مشکل این تراشه مربوط به ذخیره نشدن اطلاعات و یا به هم ریختن اطلاعات آن است.
– راههای برطرف کردن مشکل Cmos کامپیوتر
حال که با این مشکل و دلایل ایجاد آن آشنا شدیم، نوبت به بررسی روش‌‌های رفع آن میرسد. در صورت مواجه شدن با این مشکل میتوانید به روش‌‌های زیر آن را برطرف کنید:
1- برگردان تنظیمات بایوس و یا UEFI به حالت پیش فرض
اولین راه این است که تمام تنظیمات کامپیوتر را به حالت پیش فرض باز گردانید. ریست کردن تمام تنظیمات به حالت پیش فرض شاید موقتی باشد، اما در برخی موارد می‌‌تواند مشکل را برطرف کند. در زمانی که با پیغام مشکل Cmos مواجه شدید، میتوانید با فشار دادن متوالی کلید F1 وارد تنظیمات بایوس و یا UEFI شوید و تنظیمات آن را به حالت پیش فرش برگردانید.
برای بازگرداندن تنظیمات بایوس به حالت پیش فرض به روش زیر عمل کنید:
– کلیدهای ترکیبی windows+I را همزمان فشار دهید تا صفحه تنظیمات Settings باز شود.
– گزینه (Update & Security) را انتخاب کنید.
– از سمت چپ صفحه گزینه (Recovery) را انتخاب کنید.
– در بخش Advanced startup روی عبارت Restart now کلیک کنید.
– گزینه (Troubleshoot) را انتخاب کنید.
– سپس تب Advanced options را انتخاب کنید.
– و بعد از آن عبارت UEFI Firmware Settings را انتخاب کرده و روی ری استارت کلیک کنید تا سیستم به حالت پیش فرض برگردد و ریبوت شود.
2- فلش بایوس
برخی مواقع مشکل Cmos کامپیوتر که با پیغام خطای CMOS checksum ظاهر میشود، به دلیل قدیمی بودن بایوس است. همچنین این مشکل می‌‌تواند به دلیل فلش اشتباه ورژن بایوس هم مشاهده شود. یک راه برطرف کردن این مشکل، فلش مجدد بایوس است تا بایوس به ورژن نهایی خود بروزرسانی شود.
برای بررسی ورژن بایوس و بروزرسانی آن میتوانید به روش زیر عمل کنید.
از طریق خط فرمان (Command Prompt) عبارت CMD را جستجو کنید.
بعد از ظاهر شدن پنجره Commamd promp عبارت زیر را در آن تایپ و یا کپی کنید.
wmic bios get smbiosbiosversion
اکنون شما میتوانید شماره ورژن بایوس و یا UEFI کامپیوتر خود را مشاهده کنید.
برای مشاهده ورژن بایوس همچنین میتوانید از System Information Panel استفاده کنید. همچنین میتوانید با استفاده از System Information window شماره ورژن بایوس را مشاهده کنید. برای این کار در ویندوز 7، 8، و یا ۱۰ کلیدهای ترکیبی Windows+R را همزمان فشار دهید و در پنجره Run box عبارت msinfo32 را تایپ کنید و Enter را بزنید.
شماره ورژن بایوس را در پنجره System Summary مشاهده کنید.
حال با توجه به ورژن بایوس سیستم، در صورت قدیمی بودن، آن را آپدیت کنید.
3- بررسی باتری Cmos
همان طور که در بالا ذکر شد، یکی از علل اصلی به وجود آمدن مشکل Cmos کامپیوتر مربوط به باتری آن می شود. از این رو، باید در هنگام مواجه با این مشکل باتری آن را بررسی کنید. این باتری به صورت سکه‌‌ای روی مادر بورد قرار دارد. برای این که به‌راحتی سلامت باتری را چک کنید، بهترین راه این است که از طریق بایوس و یا محیط UEFI زمان کامپیوتر را تنظیم و آن را ذخیره کنید.
در صورتی که بعد از چند مجدد با این مشکل مواجه شدید، در آن صورت زمان و تاریخ کامپیوتر را چک کنید. اگر زمان و تاریخ ریست شده باشد، در این موقع باتری خراب شده است. چرا که باتری Cmos به دلیل استفاده طولانی مدت ممکن است فرسوده و خراب شود و یا به دلیل نصب بودن کارت گرافیک پر حرارت، این هوای گرم باتری را خراب کرده باشد. در این صورت باید باتری را تعویض کنید.
برای تعویض باتری بهتر است سیستم خود را به یک کارشناس مجرب نشان دهید.
آچارباز، سامانه آنلاین اعزام کارشناس در محل
در صورتی که بخواهید خودتان باتری را تعویض کنید، میتوانید سیستم خود را خاموش کرده و باتری را از روی مادر بورد برداشته و باتری نو را جایگزین آن و سپس کامپیوتر خود را روشن کنید. اگر مشکل برطرف نشد و باز در زمان لود شدن پیغام خطای Cmos ظاهر شد، در آن صورت مجدد سیستم را ری استارت کنید.
4- بروزرسانی بایوس
از دیگر راههای برطرف کردن مشکل Cmos کامپیوتر بروزرسانی بایوس است. چرا که در برخی مواقع نرم افزار بایوس مشکل کوچکی دارد که با ریست کردن و یا تعویض باتری Cmos مشکل برطرف نمیشود. در این موارد بهتر است به سایت سازنده بایوس مراجعه کرده و آخرین نسخه بایوس را دانلود، نصب و بایوس را بروزرسانی کنید.
5- استفاده از Automatic Repair ویندوز
راه دیگر برای رفع مشکل Cmos کامپیوتر، استفاده از (Automatic Repair) ویندوز است. برای استفاده از تعمیر خودکار ویندوز میتوانید از منوی استارت آپ پیشرفته استفاده کنید و با نگه داشتن دکمه Shift و انتخاب گزینهی ریست در ویندوز که قبل از بوت شدن ویندور نمایش داده میشود، استفاده کنید.
مشکل Cmos کامپیوتر اگر چه یکی از مشکلاتی است که در بسیاری از مواقع برای برخی از کاربران و استفاده کنندگان به وجود می‌‌آید، ولی با این حال در بسیاری از مواقع با انجام دستور العمل‌‌های گفته شده در این مطلب می توان آن را برطرف کرد و جای نگرانی ندارد.