راهنمای جامع مراحل انجام پایان نامه
می خواهم رازی را با شما در میان بگذارم؛ من همیشه از اسم و نوشتن پایان نامه وحشت داشتم! حتی وقتی به نوشتن این مقاله فکر می کردم هم دست و دلم می لریزد و تردید داشتم. اما حالا می دانم نوشتن پایان نامه چندان هم سخت نیست و فقط به برنامه ریزی دست و کارِ حساب شده نیاز دارد.هدف پایان نامه قانع کردن خواننده برای قبول حرف و ایدۀ شماست؛ مشکلی ذهن شما را درگیر کرده و برای آن راه حلی دارید، پس به دنبال این هستید که خواننده را با استدلال صحیح متقاعد کنید تا ایده و پاسخ شما را شنیده و قبول کنند.تلاش کرده ایم در این مقاله نحوه نوشتن پایان نامه را بررسی کنیم و بگوییم چگونه هر قسمت آن را بنویسید.
انجام پایان نامه فنی مهندسی
تیم ما همواره 3 اصل را در انجام پایان نامه فنی مهندسی سرلوحه خود قرار می دهد و آن شامل:
- دقت و سرعت عمل بالا،
- همکاری با اساتید برتر و متخصص حوزه فنی مهندسی،
- کیفیت بالای کار،
ما بر این باور است که هر کدام از رشته های فنی مهندسی سختی ها و پیچیدگی های خاص خودش را دارد. از طرفی خیلی از مواردی که در هر کدام از رشته ها بیان می شود، تنها به کمک نرم افزارهای خاص، مدل سازی و شبیه سازی حل خواهد شد. بنابراین با به کارگیری یک تیم متخصص از افراد با سواد و حرفه ای، سعی کرده است که پاسخگوی نیاز دانشجویان در تمام زمینه ها باشد.اگر به دنبال یک پایان نامه تضمینی و با کیفیت، یک رساله دکتری قوی هستید، موسسه ما با در اختیار داشتن بتهرین محققین در رشته های تحصیلی مختلف پایان نامه هایی با کیفیت را در اختیار شما قرار می دهد. برای انجام پایان نامه ها تعدادی موارد و فاکتور هایی وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
مراحل نوشتن پایان نامه
یک پایان نامه شامل چه قسمت هایی می شود:
- مقدمه
- روش تحقیق
- ایدۀ تحقیق
- نتایج و تفسیر آن و چکیده پایان نامه
- منابع و ارجاعات
به طور کلی پایان نامه شامل موارد بالاست؛ در ادامه به شما می گوییم در هر بخش از چه چیزهایی صحبت می شود و چگونه آن ها را بنویسید.
انتخاب موضوع پایان نامه
در اولین قدم و قبل از شروع پروسۀ نوشتن پایان نامه، باید یک موضوع برای تحقیق خود داشته باشید. موضوع پایان نامه باید خلاقانه و نو باشد.
زمان انتخاب موضوع پایان نامه سعی کنید به این سؤالات پاسخ دهید:
- دوست دارید در چه حوزه ای مطالعه کنید؟
- در این حوزه چقدر اطلاعات دارید؟
- چه موضوعاتی را می توانید دنبال کنید؟
- کجا می توانید اطلاعات کافی از این حوزه پیدا کنید؟
- از عهدۀ مدیریت موضوع برمی آیید؟
دانشجویان دکترا و کارشناسی ارشد در انتخاب موضوع شرایط متفاوتی دارند؛ دانشجوی دکترا قبل از انتخاب نهایی باید تأیید هیئت علمی دانشگاه را داشته باشد اما دانشجوی کارشناسی ارشد می تواند موضوعی که به آن علاقه دارد و با رشتۀ تحصیلی اش مرتبط است، انتخاب کند و نیازی به تأییدیه ندارد.شاید با خود بگویید از کجا می توانیم موضوع جدید پیدا کنم؛ تحقیقات دیگر فارغ التحصیلان منبع خوبی برای شماست، صحبت با اساتیدتان هم می تواند راهنمایی هایی برایتان داشته باشد.
از جستجو در اینترنت هم غافل نشوید، از طرف دیگر دنبال کردن اخبار روز حوزۀ تحصیلی تان هم به شما ایده های خوبی می دهد. می توانید از های جدید برای اضافه کردن اطلاعات به روز به پایان نامه خود استفاده کنید.ابتدا مشخص کنید که قصد دارید از این پایان نامه چه نتیجه ای بگیرید، صرفاً به عنوان یک پروژۀ کوتاه مدت به آن نگاه می کنید یا قصد دارید از آن برای اهداف بلندمدت استفاده کنید؟شاید با خود بگویید از کجا بفهمم موضوع پایان نامه تکراری نیست؛ بعد از انتخاب موضوع، در استعلام بگیرید و مطمئن شوید سراغ موضوع تکراری نرفته اید.
مقدمه پایان نامه
در بخش مقدمه شما از موارد زیر صحبت می کنید:
- صورت مسئله اصلی را بیان می کنید؛
- هدف خود از انتخاب موضوع تحقیق را توضیح می دهید؛
- محدودۀ پژوهش خود را ارائه می دهید؛
- بر اهمیت و نکات کلیدی پایان نامه تاکید می کنید.
- با تکرار انگیزه های خود، ذهن خواننده را برای مطالعۀ ادامه پایان نامه آماده می کنید.
بهترین روش برای نوشتن این بخش، بیان کلیات تحقیق و سپس اشاره به جزئیات کارتان است. برای مثال ابتدا به اهمیت موضوع و پیشینۀ تحقیق خود اشاره کنید سپس به فعالیت های خود بپردازید.
ساختار معمول یک مقدمه به ترتیب زیر است:
🟠 فرضیه پژوهش
🟠 مشکلات پیشین
🟠 پیشنهاد شما
نکته: مقدمه الزاماً نباید در ابتدای تحقیق آورده شود و اگر در ابتدا آن را نوشتید حتماً در انتهای پایان نامه مروری دوباره بر آن داشته باشید.به جز مقدمه ای که در ابتدای پایان نامه و بعد از فهرست مطالب می آورید، در آغاز هر فصل باید مقدمۀ کوتاهی بیاورید.
روش تحقیق
به بخش اصلی پایان نامه رسیده ایم!
در این قسمت شما باید…
- از اطلاعات، روشتان برای تأیید درستی کارها و متدهای استفاده شده صحبت کنید؛
- خواننده را کاملاً از آنچه که انجام داده اید، به شکلی کاربردی، آگاه کنید؛
- تمام مواردی که رعایت آن ها در حین اجرا و آزمایشات ضروری است را توصیف کنید؛
- اگر از پارامترهای خاصی استفاده شده حتماً از آن ها گزارشی ارائه دهید؛
- چارچوبی که برای آنالیز داده های خود داشته اید را توضیح دهید؛
- اگر از نرم افزار خاصی استفاده کرده اید آن ها را ذکر کنید؛
فرض کنید یک محقق یا دانشجوی دیگر در حال خواندن پایان نامۀ شماست؛ باید با خواندن روش تحقیق شما اطلاعات کافی برای انجام دوبارۀ پژوهش شما را به دست بیاورد؛ فرض کنید در حال توضیح طرز تهیۀ یک غذا هستید!
برای نوشتن یک روش تحقیق کامل می توانید با مدل زیر پیش بروید:
- ابتدا اطلاعاتی که جمع آوری کرده اید را شرح داده و بگویید چگونه آن ها را جمع کرده اید.
- از چه روشی برای مطالعۀ متغیرها و شرح آن ها استفاده کرده اید؟ در این قسمت توضیح دهید.
- در آخر روش آنالیز اطلاعات را توضیح دهید.
نکته: معمولاً در این قسمت نیازی نیست نام محقق ذکر شود و تاکید شما بر روند کار است.
مدل ها و ایده های تحقیق
متغیری که نتیجه تحقیق به آن وابسته است را در این بخش معرقی می کنید. این موضوع هم در نتیجه تحقیق و هم در تفسیر نتایج آن اهمیت دارد و متناسب با اهداف خود هر کدام را به خوبی شرح دهید.
نتایج پایان نامه
در این بخش شما از مسائلی که برای آن ها این پژوهش را جلو برده اید صحبت می کنید؛ می گویید که با حل معادلات به چه چیزهایی دست یافته اید و آزمایشات شما به چه نتیجه ای ختم شده است.
به طور کلی باید نتیجه ای که از گردآوری این تحقیقات به دست آورده اید را بیان کنید و قرار نیست آن ها را تفسیر کنید.
- استفاده از نمودار، جدول و تصاویر و اشکال برای نمایش بهتر توصیه می شود.
- مشخص کنید که این اطلاعات در چه تاریخ و چه بازه زمانی ای به دست آورده اید.
- از نتایج تاییدکننده و ردکننده فرضیه خود صحبت کنید.
- جزئیاتی که ارائه می دهید باید به حدی باشید که مخاطب هم بتواند تفسیر خود را از موضوع داشته باشد.
- در ابتدا نتایج مهم را به شکلی واضح بنویسید.
تفسیر نتایج و چکیده
در انتها باید تفسیری که از نتایج به دست آمده دارید را بیان کنید، پیشنهادات خود را ارائه دهید و بار دیگر مسئله و هدف تحقیق را بازگو کنید. نحوه نوشتن چکیده پایان نامه را در ادامه بخوانید.در بخش چکیده عنوان پایان نامه، نام نویسنده و خلاصه ای از تحقیق و پیشنهادات آورده می شود. منظور از خلاصه تحقیق، نکات کلیدی آن است؛ باید موارد اصلی و طلایی پژوهش خود را بُلد و برجسته کنید و اصل مطلب را به خواننده نشان دهید.این قسمت را باید طوری بنویسید که اگر شخصی برای بار اول آن را خواند، کاملاً متوجه موضوع و اهداف شما شود. خواننده بعد از خواندن چکیده تصمیم می گیرد به خواندن پایان نامه ادامه بدهد یا خیر.
ساختار یک خلاصه پایان نامه به این شکل است:
🟣 هدف تحقیق
🟣 آماده سازی پیش زمینۀ تحقیق
🟣 توصیف موضوعات و فرآیند
🟣 دستاوردها
🟣 نتیجۀ تحقیق
بعضی چکیده را در ابتدای پایان نامه و قبل از مقدمه می آورند؛ بهتر است آن را بعد از اتمام نگارش پایان نامه بنویسید؛ در این صورت …
- نتایجی که نوشته اید جدید هستند؛
- دید خوبی از نوشته های خود دارید؛
- می دانید باید دقیقاً چه چیزهایی را بنویسید.
نکته: در این قسمت از جدول، نمودار و یا تصاویر استفاده نکنید و به بخش های دیگر پایان نامه ارجاع ندهید.
نقل قول و ارجاعات
بعد از نگارش بخش های اصلی پایان نامه، نوبت به نوشتن منابع در پایان نامه می رسد.کوچک ترین نقل قولی که از اشخاص، مقاله یا کتابی آورده اید باید با ذکر منبع باشد؛ حتی اگر از مقالۀ خود استفاده کرده باشید.برای ارجاع دهی باید طبق اصول و سبک های خاص رفرنس نویسی جلو بروید. مقالۀ زیر را بخوانید تا با نحوه نوشتن منابع در پایان نامه آشنا شوید.
نکاتی که باید در نوشتن پایان نامه به آن توجه کنید
برای آنکه پایان نامه تمیز و مؤثری ارائه دهید باید نکاتی را در نگارش آن رعایت کرده و پس از اتمام کار حتماً آن را بازخوانی و ویرایش کنید. در این قسمت می خواهیم برخی از نکاتی که رعایت آن ها به خوانایی و جذابیت پایان نامه شما کمک می کند، اشاره کنیم.
- هنگام نوشتن مقدمه میخ را محکم بکوبید! بهترین مکان برای جلب توجه مخاطب مقدمه است، مخاطب به صورت خودکار در مقدمه به دنبال دلیلی برای جذب و ادامه است.
- به پیش فرض ها فکر کنید! به آنچه ممکن است علیه پایان نامه خود بشنوید، فکر کنید و با توجه به آن اصلاحات را انجام دهید.
- از فونت مناسب استفاده کنید؛ در جدول زیر لیست و سایز فونت های مناسب هر بخش را آورده ایم:
- فقط خودتان متن را بازخوانی نکنید. برای اینکه اشتباهی از قلم نیفتد، یک یا دو نفر دیگر که از موضوع آگاه هستند، باید متن شما را بخوانند. املای کلمات و نکات دستوری را چک کرده و جملات مبهم را اصلاح کنید.
- اصول نگارش پایان نامه را رعایت کنید. تیترها را باید بُلد بنویسد و از اولین خط پاراگراف فاصلۀ دوبرابری داشته باشد. شماره صفحات در بالا و سمت راست صفحه و یا در پایین و وسط صفحه قرار دهید.
چک لیست طلایی! چطور بفهمیم یک پایان نامه قوی نوشته ایم؟
زمانی که پایان نامه خود را مرور می کنید سعی کنید به دقت به سؤالات پایین فکر کنید و پاسخ بدهید.
✅ آیا من به سوال اصلی جواب دادم؟
✅ آیا موضع من ممکن است توسط دیگران به چالش کشیده و یا نقض شود؟
✅ اظهارات من خاص و یا درست هستند؟
✅ خواننده بعد از دیدن پایان نامۀ من با خود می گوید «خب که چی»؟ (اگر این اولین جمله در ذهن مخاطب باشد یعنی یک قسمت از مسیر را غلط رفته اید).
✅ مقالۀ من بدون سردرگمی و مشخصاً از تز من پشتیبانی می کند؟
✅ آیا بعد از خواندن پایان نامه من، در ذهن خواننده دو کلمۀ چرا و چگونه می چرخد؟ (اگه پاسخ مثبت است یعنی به هدف خود نرسیده اید)
سخن پایانی
حالا با مراحل پایان نامه نویسی آشنا شده اید؛ سعی کردیم در این مقاله نکاتی را ذکر کنیم و به شما در نوشتن پایان نامه قوی و برنده تان کمک کند. انجام پایان نامه ارشد، می توانید روی کمک ما حساب کنید. ما در فرایندهای ، و ترجمه آن نیز تجربه داریم!