چگونه کبد چرب الکلی را درمان کنیم
در شرایطی که مصرف الکل، به ویژه زیاده روی در این کار با گذشت زمان می تواند اغلب به تشکیل رسوب چربی در کبد افراد و در نهایت بیماری کبد منجر شود، دلایل دیگری نیز برای ابتلا به کبد چرب به وجود دارند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از “اکتیو بیت”، حتی اگر الکل مصرف نکنید یا به میزان کم این کار را انجام دهید، همچنان این احتمال وجود دارد که به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) مبتلا شوید.
در شرایطی که بیماری کبد چرب غیر الکلی به طور کلی خود یک نگرانی بزرگ محسوب نمی شود، در صورت عدم رسیدگی می تواند به مشکلات سلامت جدی دیگر منجر شود و برخی اشکال بیماری کبد چرب وجود دارند که می توانند موجب عوارض چشمگیری شوند.
بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست؟
این بیماری رابطه ای با مصرف الکل یا زیادهروی در این کار ندارد و در واقع حاصل یک سندرم متابولیک است. سندرم متابولیک اصطلاحی کلی است که برای عوامل خطرآفرین شامل فشار خون بالا، سطوح بالای کلسترول بد، عدم تعادل هورمون تنظیم کننده مقدار گلوکز خون به نام انسولین، و مقادیر زیاد چربی شکم استفاده می شود.
موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی آمریکا بیماری کبد چرب غیر الکلی را به عنوان شرایطی که در نتیجه انباشت چربی در کبد رخ می دهد، معرفی کرده است. این بیماری به واسطه مصرف بیش از حد الکل رخ نداده و به انباشت بیش از حد چربی در کبد اشاره دارد.
دو نوع وجود دارد
بیماری کبد چرب غیر الکلی به دو نوع کبد چرب ساده و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) تقسیم می شود. اگرچه هر دو آنها به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی در نظر گرفته می شوند، اما با یکدیگر فرق دارند. اما تفاوت آنها در چیست؟
کبد چرب ساده به معنای وجود چربی در کبد است، اما ممکن است به همراه آن هیچ گونه التهابی در کبد وجود نداشته باشد یا آسیبی به سلول های کبد نرسیده باشد. این نوع از بیماری کبد چرب غیر الکلی جدی نیست، به طور معمول موجب هیچ گونه مشکلی برای کبد نمی شود یا با گذشت زمان تشدید نمی شود.
نوع دیگر به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی شرایطی به مراتب جدیتر است. افراد مبتلا به این نوع بیماری کبد چرب غیر الکلی با التهاب در کبد خود مواجه هستند و ممکن است سلول های کبد نیز آسیب دیده باشند. التهاب و آسیب دیدگی سلول های کبد می تواند موجب مشکلات جدی دیگر مانند فیبروز شود که به زخم شدن کبد اشاره دارد. همچنین، استئاتوهپاتیت غیر الکلی می تواند به سیروز که با بروز زخم های جدی در کبد و افزایش احتمال نارسایی این اندام و مرگ تعریف می شود و همچنین سرطان کبد منجر شود.
یک نسخه بالقوه مرگبار وجود دارد
بیماری کبد چرب غیر الکلی در حقیقت اصطلاحی کلی برای برخی شرایط کبد است که الکل به عنوان محرک در آنها نقش ندارد. استئاتوهپاتیت غیر الکلی نوعی از این بیماری است که زنگ هشدار را برای بیماران و پزشکان به صدا در می آورد و همان گونه که پیشتر نیز اشاره شد می تواند به التهاب، بروز زخم و آسیب دائمی این اندام منجر شود.
شرایط این نوع از بیماری کبد چرب غیر الکلی را می توان مشابه با آنچه که برای کبد بیماران الکلی رخ می دهد، در نظر گرفت. استئاتوهپاتیت غیر الکلی می تواند به نارسایی کبد و مرگ منجر شود.
شیوع آن رو به افزایش است
شیوع علائم کبد چرب غیر الکلی در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی مانند آمریکا رو به افزایش است. در واقع، بیماری کبد چرب غیر الکلی شایعترین شکل بیماری کبد مزمن در آمریکا است و 100 میلیون نفر را تحت تاثیر قرار می دهد.
این بیماری بیشتر افرادی که در دهه چهارم و پنج زندگی خود قرار دارند، به ویژه آنهایی که به واسطه چاقی یا دیابت نوع 2 در معرض خطر بیشتری برای بیماری قلبی قرار دارند را تحت تاثیر قرار می دهد. با این وجود، بیماری کبد چرب غیر الکلی می تواند برای هر فردی در گروه های سنی مختلف رخ دهد.
ژنتیک احتمالا نقش دارد
به گفته پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا، بیماری کبد چرب غیر الکلی می تواند شرایطی ارثی است. این بیماری تنها با وزن در ارتباط نیست، بلکه بیشتر خانوادگی و احتمالا ژنتیکی است. طی یک مطالعه با حضور 44 کودک مبتلا و غیر مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی و 152 نفر از اعضای خانواده آنها مشخص شد که بیماری کبد چرب غیر الکلی عامل تعیین کننده بزرگی در مقدار چربی کبد دیگر اعضای خانواده است. بیماری کبد چرب غیر الکلی در 59 درصد خواهر و برادرها و 78 درصد پدر و مادرهای کودکان مبتلا به این بیماری مشاهده شد.
ممکن است با سندرم متابولیک در ارتباط باشد
شواهد روزافزون پیوند بین بیماری کبد چرب غیر الکلی و سندرم متابولیک را نشان می دهند. سندرم متابولیک یک بیماری متشکل از عوامل خطرآفرین مختلف مانند چاقی، دیابت نوع 2، یا دیسلپییدمی یا چربیپریشی است. بیماری کبد چرب غیر الکلی به عنوان آشکارساز کبدی برای سندرم متابولیک شناخته می شود.
شیوع سندرم متابولیک رو به افزایش است زیرا سطوح چاقی در جهان رو به افزایش است. یک مشخصه کلیدی که بیماری کبد و سندرم متابولیک را به هم پیوند می دهد، مقاومت در برابر هورمون تنظیم کننده سطوح گلوکز خون یا انسولین است که می تواند به قند خون بالا منجر شده و با تجمع چربی در بخش هایی مانند کبد مرتبط باشد. التهاب ناشی از این شرایط می تواند مقاومت را هرچه بیشتر افزایش داده و به بروز یک چرخه معیوب منجر شود.
ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد
تا زمانی که شرایط جدی نشده است، اغلب ممکن است از ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی آگاه نباشید. نشانه های اولیه بیماری در آزمایش های خون روتین یا زمانی که برای مشکلات دیگر، مانند سنگ های صفراوی سونوگرافی انجام می دهید، نمایان خواهند شد.
زمانی که بیماری پیشرفت کرده و به سیروز منجر می شود، علائم می توانند بسیار جدیتر شوند که از آن جمله می توان به خونریزی بیش از حد به واسطه ناتوانی کبد در تولید پروتئین های لخته کننده خون، بیماری یرقان (زرد شدن رنگ پوست) ناشی از ناتوانی کبد در پالایش بیلیروبین از خون، و تجمع مایع به واسطه پرفشاری خون پرتال که موجب نشت مایع از رگ های خونی می شود، اشاره کرد.
علائمی که شکل می گیرند
در شرایطی که بیماری کبد چرب غیر الکلی اغلب بدون علائم یا نشانه های هشدار دهنده است، بزرگ شدن کبد، خستگی، یا درد در قسمت بالایی شکم از علائم اولیه آن هستند. همچنین، شما ممکن است با افزایش سطوح آنریم های کبد، افزایش سطوح هورمون تنظیم کننده گلوکز خون یا انسولین و افزایش سطوح تری گلیسیرید مواجه شوید.
همچنین، نشانه ها و علائم استئاتوهپاتیت غیر الکلی و سیروز که ممکن است شامل تورم شکم، بزرگ شدن رگ های خونی زیر سطح پوست، بزرگ شدن پستان ها در مردان، بزرگ شدن طحال، قرمز شدن کف دست ها و بیماری یرقان یا زردی را نیز می توان مد نظر قرار داد.
شایعترین دلایل چه چیزهای هستند
بیماری کبد چرب غیر الکلی به واسطه مصرف الکل شکل نمی گیرد و انباشت چربی در کبد زمینه ساز این بیماری است. اما چرا چنین اتفاقی رخ می دهد؟ کارشناسان همچنان درباره این که چرا این شرایط برای برخی افراد و نه دیگران رخ می دهد به نتیجه قطعی نرسیده اند. همچنین، اطلاعات جامع درباره این که چرا دو نوع مختلف از بیماری کبد چرب – کبد چرب ساده و استئاتوهپاتیت غیر الکلی – وجود دارند، در دست نیست. کارشناسان نتوانسته اند دلیل قطعی این که یک کبد چرب ملتهب شده و به شرایطی مانند سیروز منجر می شود و کبدی دیگر چنین سرنوشتی ندارد را کشف نکرده اند.
آنچه مشخص است بین بیماری کبد چرب غیر الکلی و استئاتوهپاتیت غیر الکلی پیوندهایی وجود دارد. شایعترین پیوندها شامل اضافه وزن یا چاقی، مقاومت به هورمون تنظیم کننده گلوکز خون یا انسولین، و همچنین قند خون بالا یا هایپرگلیسمی که در افراد مبتلا به پیش دیابت یا دیابت نوع 2 دیده می شود، هستند. همچنین، این بیماری با سطوح بالای چربی در خون، به ویژه تری گلیسیرید پیوند خورده است.
عوارض بیماری کبد چرب چه چیزهای هستند
سیروز شایعترین عارضه بیماری کبد چرب است که به بروز زخم های جدی در کبد اشاره دارد. سیروز کبدی در واکنش به آسیب دیدگی کبد، مانند التهاب در استئاتوهپاتیت غیر الکلی رخ می دهد. همان گونه که کبد تلاش می کند التهاب را کاهش دهد، ناحیه ای زخمی (فیبروز) را ایجاد می کند. با تداوم التهاب، فیبروز هرچه بیشتر گسترش یافته و بافت کبد را تحت تاثیر قرار می دهد.
سیروز کبدی شرایطی جدی است که می تواند پیشرفت کرده و به انباشت مایع در شکم، تورم سیاهرگ ها در مری که می تواند موجب پارگی و خونریزی شود، و همچنین سرطان کبد، نارسایی کبد، سردرگمی، خواب آلودگی و دشواری در تکلم منجر شود.
چگونه از کبد چرب پیشگری کنیم
برای کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب زمانی که رژیم غذایی، ورزش و سبک زندگی کلی مد نظر قرار می گیرند، شما می توانید انتخاب های سالمتری داشته باشید. مصرف مواد غذایی گیاهی بیشتر مانند میوه ها، سبزی ها و غلات کامل و چربی های سالم توصیه شده است. به طور همزمان، شما باید مصرف کربوهیدرات ها، به ویژه کربوهیدرات های پالایش شده را کاهش دهید.
شما باید در مسیر حفظ وزن سالم تلاش کنید. اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید باید تلاش بیشتری در راستای کاهش وزن اضافه خود از طریق یک رژیم غذایی سالم و ورزش انجام دهید. کارایی کاهش وزن در کاهش چربی کبد در بزرگسالان مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی ثابت شده است.
در نهایت، ورزش منظم را فراموش نکنید. مطالعات نشان داده اند که انجام چند بار در هفته ورزش استقامتی یا تمرینات قدرتی می تواند به طور قابل توجهی مقدار چربی ذخیره شده در سلول های کبد را کاهش دهد، بدون در نظر گرفتن این که کاهش وزن رخ می دهد یا خیر.
درمان های پزشکی خاصی وجود ندارند
به گفته بنیاد کبد آمریکا، در حال حاضر روش های درمانی تایید شده برای بیماری کبد چرب غیر الکلی در آمریکا وجود ندارند. در عوض، تغییرات سبک زندگی مورد توجه هستند. دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم ممکن است به پیشگیری از آغاز یا معکوس کردن آسیب دیدگی کبد در مراحل اولیه کمک کند.
همچنین، مراجعه منظم به متخصص کبد برای نظارت بر پیشرفت و کاهش مصرف کلسترول و چربی های اشباع که می تواند سطوح تری گلیسیرید را افزایش دهد، توصیه شده است. از مصرف الکل نیز باید پرهیز کرد، اگرچه الکل دلیل ریشه ای بیماری کبد چرب غیر الکلی نیست.
به گزارش خبرنگار ایمنا، کبد یکی از مهمترین عضوهای بدن است که به عنوان دومین عضو بزرگ بدن شناخته شده است. کبد با عبور مواد غذایی از خود فاکتورهای مضر مواد غذایی را میگیرد و بدون اینکه ضرری ایجاد کند آنها را به سیستمهای دیگر بدن وارد خواهد کرد. در واقع کبد وظیفهی جذب مواد مغذی و در عین حال دفع سموم و چربیها و مواد خطرناک از بدن را دارد.
آشنایی با کبد
یکی از اعضاهای بزرگ و ویژه در بدن که نقش مهم پاکسازی، پروتئین سازی، سم زدایی و فیلتراسیون مواد را بر عهده دارد، کبد میباشد. این اندام در سمت راست بدن، پایین ریه جای دارد.
مفهوم کبد چرب
کبد چرب یکی از بیماریهایی است که امروزه بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. چربی در کبد غیر طبیعی نیست اما در صورتی که بیش از حد باشد فرد دچار چربی کبد خواهد شد. اگر کبد فردی دارای ۵ تا ۱۰ درصد چربی باشد بدین معنی است که وی داری کبد چرب است.
از بازسازی مجدد کبد چه میدانید؟
جالب است بدانید در صورتی که قسمتی از کبد، حذف یا برداشته شود، میتواند خود را مجدداً با مرور زمان بازسازی کند. در برخی موارد، مشاهده شده که فقط ۲۰ درصد از کبد در سلامتی بوده اما این عضو باز هم خود را بازسازی میکند. به دلیل همین فرآیند است که کبد، قابلیت اهدا کردن به فردی دیگر را دارد.
مشروبات الکلی از مواردی است که به کبد آسیب فراوان رسانده و سبب نارسایی این عضو خواهد شد. اکثر افرادی که از این نوع نوشیدنی استفاده میکنند، به بیماری کبد چرب و همچنین گاهی به التهاب کبدی یا (هپاتیت الکلی) نیز دچار میشوند.
انواع کبد چرب
کبد چرب غیر الکی
در ابتدا نام این بیماری به اشتباه مصرف الکل را به افراد خاطر نشان میشود اما در حقیقت ارتباطی با الکل ندارد. کبد چرب غیر الکلی در دو دسته جای دارند.
ساده: در صورتی که کبد نتواند چربیها را به خوبی بشکند، چربیها در بافتهای کبدی جمع میشوند و به این ترتیب کبد چرب خواهد شد. در این نوع کبد چرب، الکل دخیل است.
استئاتوهپاتیت غیر الکلی: این گروه برخلاف موارد ذکر شده در نوع ساده این بیماری میباشد. بیماری استئاتوهپاتیت منجر به پیدایش زخم یا سرطان کبد میشود. افراد توجه داشته باشند برای درمان این نوع عارضه مهم و حساس، باید فوراً به بهترین فوق تخصص گوارش-کبد مراجعه و تحت بررسی و معاینات قرار بگیرند.
کبد چرب الکلی
در این نوع بیماری کبد در صورت مصرف زیاد الکل دچار چربی میشود و نمیتواند به راحتی چربیها را بشکند. در این مواقع نیاز است که فرد مصرف الکل را کنار بگذارد تا بتواند بیماری را درمان نماید. در غیر این صورت ممکن است که فرد به سیروز کبدی مبتلا شود.
علت بیماری کبد چرب چیست؟
دلایل ایجاد کبد چرب بسیار متفاوت است اما اصلیترین علت کبد چرب میتواند به تغذیه نامناسب و هم چنین شیوه زندگی نادرست مربوط شود. کبد چرب امروزه افراد بسیاری از جامعه را درگیر کرده است، این بیماری نه تنها کبد را در گیر میکند بلکه به دلیل نقشی که کبد در بدن دارد دیگر اعضای بدن را نیز با مشکل مواجه خواهد کرد و سلامت فرد را تحت تأثیر قرار میدهد.
کبد چرب میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، همچنین سیستم بدن بعضی از افراد به گونهای است که باعث تجمع چربی را در کبد شده و در نهایت به سیروز کبدی پیش میروند اما طبق تحقیقات و تجربیات کسب شده بیشترین عواملی که منجر به بروز کبد چرب میشود عبارتند از:
– چاقی یکی از عوامل بروز کبد چرب است در واقع اضافه وزن میتواند به تجمع چربی اضافه در کبد منجر شود.
– مقاومت بدن در برابر انسولین که در این حالت سلولهای بدن در مقابل هورمون انسولین مقاومت کرده و قند مصرف نمیکنند.
– بالا بودن قند خون میتواند منجر به بروز کبد چرب شود که این قند میتواند به صورت پیش دیابت و یا دیابت نوع دو بروز کند.
– وجود مقادیر بالاتر از حد نرمال چربی یا تری گلیسیرید در خون میتواند فرد را با کبد چرب مواجه نماید.
– مصرف مشروبات الکلی یکی از شایعترین عوامل بروز بیماری کبد چرب مخصوصاً در جوامع غربی میباشد.
– مصرف مواد غذایی چرب نیز یکی دیگر از عوامل ایجاد کبد چرب است.
– عدم داشتن تحرک و فعالیت سالم و کافی و عدم ورزش در زندگی.
– سو تغذیه و رژیم غذایی ناسالم.
– بارداری نیز میتواند منجر به کبد چرب شود.
– استفاده زیاد از داروهایی مانند آسپرین، تتراسایکلین و استامینوفن.
به طور کلی هر یک از موارد بالا و یا تعدادی از آنها در کنار هم میتواند باعث تجمع چربی در کبد شود این امر باعث بروز کبد چرب شده و همچنین این چربی میتواند باعث التهاب کبد و ایجاد بافت اسکار در کبد شود.
عوارض کبد چرب
از آنجایی که کبد به عنوان یک صافی و فیلتر در بدن نقش دارد در صورتی که عملکرد آن با اختلال مواجه شود میتواند کل سیستم بدن را تحت تأثیر قرار دهد و عوارض متعددی ایجاد نماید. مهمترین عارضه کبد چرب و NASH سیروز است. التهاب کبدی باعث بروز سیروز میشود. کبد در تلاش برای کاهش التهاب باعث بروز زخمهایی در بافت خود میشود که همان سیروز کبدی نام دارد. در صورت ادامه دار بودن التهاب سیروز کبدی گسترش مییابد. در صورت عدم توقف این فرایند عوارض عبارتند از:
– تجمع مایعات در شکم که آسیت نام دارد.
– تورم رگهای مری که به عنوان واریس مری معروف است و در صورت افزایش این روند میتواند منجر به پارگی رگها و خونریزی شود.
– بروز احساس ضعف و گیجی و خواب آلودگی مفرد.
– لکنت زبان.
– نارسایی کبدی که این اتفاق در مراحل پیشرفته NASH است و کبد از کار میافتد.
– سرطان کبد نیز میتواند در ادامه کبد چرب ایجاد شود.
عوارض ذکر شده در صورت بروز سیروز ایجاد میشود که همه افراد مبتلا به کبد چرب به سیروز کبدی مبتلا نمیشوند درمان به موقع کبد چرب میتواند مانع از بروز سیروز شود. به طور معمول بین ۵ تا ۱۲ درصد افرادی که کبد چرب دارند به سیروز کبدی دچار میشوند.
عوامل خطر
عوامل متعددی خطر بروز کبد چرب را افزایش میدهد از آن جمله میتوان بالا بودن کلسترول، کم کاری تیروئید، چاقی مخصوصاً چربی شکم، سندرم تخمدان پلی کیستیک، سندرم متابولیک، هیپوفیز غیر فعال و دیابت نوع دو را نام برد. در واقع افراد مبتلا به این گونه بیماریها و هم چنین سنین بالا با خطر بروز NASH یا کبد چرب مواجه هستند و باید بیشتر مراقب نحوه صحیح زندگی و تغذیه خود باشند.
روشهای جلوگیری از بروز کبد چرب
برای اینکه ابتلاء به کبد چرب را به حداقل ممکن برسانید توجه به مواردی مهم است که عبارتند از:
رژیم غذایی سالم: نوع تغذیه سالم تأثیر بسزایی در پیشگیری از این بیماری دارد رژیم غذایی سالم طیف وسیعی از مواد غذایی مورد نیاز بدن از جمله سبزیجات، انواع میوههای تازه، غلات و چربیهای مفید را شامل میشود.
تعادل وزن: تعادل وزن اهمیت بسزایی در پیشگیری از بروز اکثر بیماریها از جمله کبد چرب دارد با یک رژیم غذایی صحیح در کنار ورزش میتوانید اضافه وزن خود را درمان کرده و تعادل وزن خود را حفظ نمائید.
ورزش: فعالیتهای بدنی سالم و ورزش به عنوان بخشی از برنامه زندگی تأثیر بسزایی در سلامتی بدن دارد و به صورت چشمگیری از بروز عارضه کبد چرب جلوگیری میکند.
روش درمان کبد چرب
روش مناسب برای درمان کبد چرب طبق تشخیص پزشک انجام میشود، پزشک ممکن است درمانهای داروی، رژیم غذایی و ورزش برای کاهش وزن و یا در صورت سیروز حاد کبدی پیوند کبد را تجویز نماید. ارائه راهکارهای زیر برای بهبود کبد چرب معمولاً توسط پزشک انجام میشود.
کاهش وزن: در صورت داشت اضافه وزن حتماً باید نسبت به کاهش وزن خود اقدام نمائید این کاهش وزن با تغییر کالری مصرفی و افزایش فعالیتهای سالم ورزشی امکان پذیر است.
ورزش: پزشک ممکن است با توجه به سن و شرایط بدنی شما پیشنهاد ورزش روزانه را بدهد که تأثیر بسزایی در بهبود کبد چرب و کاهش وزن دارد.
رژیم غذایی سالم: یکی رژیم غذایی سالم اهمیت بسزایی در روند بهبودی فرد دارد.
کنترل دیابت: دیابت میتواند از عوامل بروز کبد چرب باشد، برای بهبودی سریعتر این بیماری کنترل دیابت با استفاده از رژیم غذایی مناسب و داروهایی که پزشک تجویز میکند امکانپذیر است.
کنترل کلسترول: در صورت بالا بودن کلسترول و یا تری گلیسیرید کاهش این موارد و حفظ تعادل در میزان آن میتواند شانس بهبودی را افزایش دهد.
اهمیت به سلامت کبد: اهمیت به سلامت کبد همواره باید صورت بگیرد ولی در زمان مواجه با کبد چرب این مورد بیشتر نمود پیدا میکند در این راستا باید از مصرف مواد غذایی زیانآور و همچنین الکل پرهیز نمائید، داروهایی که پزشک تجویز کرده به درستی مصرف نمائید و در صورت استفاده از داروهای گیاهی حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید.
چه دارویی برای درمان کبد چرب تجویز میشود؟
درمان دارویی قطعی برای کبد چرب وجود ندارد. بیماری کبد چرب مشکلی است که معمولاً با مصرف الکل همراه است. اما چیزی که در حال حاضر مورد توجه ماست بیمار کبد چرب غیرالکلی است. بسیاری از مردم هیچ نشانهای از خود بروز نمیدهند و به همین دلیل است که کبد چرب غیرالکلی را بیماری خاموش مینامند.
تقریباً از هر پنج مورد، یک نفر کبد چرب پیشرفته دارد و حالت التهابیتر بیماری کبد را به خود میگیرد که استئاتوهپاتیت غیرالکلی نام دارد. استئاتوهپاتیت میتواند تبدیل به سیروز و سرطان کبد شود. افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند باید زیر نظر پزشکان متخصص، روند پیشرفت بیماری را محدود و کنترل کنند. برای بهبود این ناراحتی میتوان اختلالات زمینهساز آن را کنترل کرد. ورزش روزانه، کاهش وزن و عدم استفاده از غذاهای چرب و پرکالری و مصرف مرتب میوه و سبزیجات تنها راهحلهای اصلی برای درمان کبد چرب هستند.
غذاهای حاوی آنتیاکسیدان مانند ویتامین E میتواند مانند داروی کمکی برای کبد چرب عمل کند ولی نمیتوان آن را بهعنوان دارویی که این بیماری را از بین میبرد تلقی کرد. همانطور که گفتیم اضافهوزن از مواردی است که نقش مهمی در وضعیت کبد چرب دارد.
به همین دلیل بیماران باید انجام حرکات ورزشی و فعالیتهای فیزیکی را در برنامه روزانه خود قرار دهند. کسانی که به بیماریهای زمینهای مانند دیابت مبتلا هستند باید با مراجعه به پزشک متخصص تحت معاینه و آزمایشهای کامل قرار گیرند؛ چرا که کنترل دیابت و چربی خون در بیماران مبتلا به کبد چرب نقش کمک کنندهای در بهبودی این بیماری دارد.
بهترین کارها برای بهبود و کنترل کبد چرب عبارتند از:
۱. کاهش وزن
۲. پرهیز غذایی
۳. ورزش
درمانهای جایگزین
برای درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی، هیچ گزینهی درمانی دیگری اثبات نشده است. اما محققین در حال مطالعه هستند که آیا بعضی از ترکیبات طبیعی میتواند مفید واقع شود یا نه عبارتند از:
ویتامین E: این و یتامین و سایر ویتامینها با نام آنتی اکسیدان، میتوانند با کاهش یا خنثی کردن آسیبهای ناشی از التهاب، به محافظت از کبد کمک کنند. اما تحقیقات بیشتری نیاز است. بعضی از شواهد، بیان میکنند که مکملهای ویتامین E، احتمال دارد برای افرادی با آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی، مفید باشد. اما ویتامین E با افزایش میزان خطر مرگ و در مردان با افزایش خطر سرطان پروستات، مرتبط است.
قهوه: در تحقیقات نشان داده شده است که، در بین افرادی با بیماری کبد چرب غیرالکلی، آنهایی که گزارش دادهاند که قهوه مینوشند، نسبت به آنهایی که قهوه کم مینوشند یا اصلاً نمینوشند، آسیب کبدی کمتری میبینند. معلوم نیست که چگونه قهوه بر آسیب دیدگی کبد، اثر میگذارد یا شما به چه میزان قهوه نیاز دارید تا از فواید آن بهره مند شوید.
به گزارش خبرنگار ایمنا، کبد چرب یکی از بیماریهایی است که پس از بروز در کبد، میتواند سلامت بدن را به صورت کلی به خطر بیندازد زیرا یکی از اندامهای حیاتی است که وظایف مهمی را همچون پاکسازی خون بر عهده دارد.
بیماری کبد چرب یکی از شرایط رایج است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد اتفاق میافتد و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، هیچ علامتی ندارند و برای آنها مشکل جدی ایجاد نمیکند، با اینحال در برخی موارد میتواند سبب آسیب به کبد شود.
یکی از فعالیتهای مهم کبد، ذخیرهسازی و سوختوساز چربیها در بدن است، کبد طبیعی حاوی حدود پنج گرم چربی خالص در ۱۰۰ گرم وزن خود است و هر زمان مقدار چربی در کبد به بیش از پنج درصد وزن آن افزایش پیدا کند، به این حالت کبد چرب گفته میشود؛ مصرف برخی داروها، چاقی یا اضافه وزن، کم تحرکی، مصرف مشروبات الکلی منجر به بروز کبد چرب میشوند.
شکل غیرالکلی کبد چرب به دلیل تغییر در شیوه زندگی، تحرک و تغذیه، در حال افزایش است. کبد چرب غیرالکلی، بیماری خاموشی است که در بسیاری از موارد در مراحل ابتدایی، علائم خاصی ندارد، ولی وجود کبد چرب نشاندهنده وجود یک نقص متابولیک در بدن است و خطر بروز بیماری دیابت قندی، سکتههای قلبی و مغزی در آینده افزایش پیدا میکند.
درمان گیاهی کبد چرب با مصرف گیاهان دارویی توصیه شده در طب سنتی است، اما کدام گیاه دارویی برای درمان چربی کبد مناسب است، درمان کبد چرب با خاکشیر و زردچوبه یکی از رایجترین روش درمان گیاهی کبد چرب به روش سنتی است، مؤثرترین گیاهان دارویی برای درمان کبد چرب غیرالکی توصیه شده است.
داشتن سبک زندگی سالم مکمل درمانی
درمان قطعی و فوری کبد چرب با داروی گیاهی را هیچ پزشک یا متخصص طب سنتی تأیید نمیکند زیرا یکی از مهمترین عوامل برای درمان کبد چربی، رعایت اصول تغذیهای درست و استفاده از غذاهای سالم است، در واقع مبتلایان به کبد چرب باید به نوعی از یک سری اصول در تهیه و طبخ مواد غذایی استفاده کنند تا به همراه سایر مواردی که در درمان این بیماری بیان میشود، تکمیل کننده درمان بیماری آنها باشد.
به جرأت میتوان گفت با خوردن هر نوع داروی گیاهی و طبیعی برای درمان کبد چرب، اگر شما مثل سابق به سبک غذا خوردن خود ادامه دهید، نه تنها درمان حاصل نمیگردد بلکه حتی شرایط شما ممکن است هر روز بدتر و بدتر شود، به همین دلیل داشتن سبک زندگی سالم، مکمل سایر درمانهای شما در کنترل و درمان و پیشگیری چرب شدن کبدتان خواهد بود.
علت توصیه به درمان گیاهی کبد چرب را بدانید
یک بررسی در سال ۲۰۱۸ گیاهان دارویی، مکملها، ادویهجات و ترشیجات را که به عنوان درمانهای جایگزین برای درمان کبد چرب استفاده شدهاند را شناسایی کرد. در این بررسی مشخص شد که استفاده از گیاهان دارویی مانند زردچوبه، خار خار، رسوراترول و چای سبز اثرات مثبتی بر روی درمان بیماری کبد چرب دارند. البته استفاده از روشهای گیاهی و سنتی درمان کبد چرب باید با نظر پزشک انجام شود تا عوارض جانبی نداشته باشد.
درباره اهمیت خواندن این مطلب در مورد گیاهان دارویی برای درمان گیاهی کبد چرب، همان کافی است که بدانید کبد یا همان جگر را میتوان سلطان اندامهای داخلی بدن دانست چرا که لحظهای بدون آن قادر به زندگی کردن نخواهیم بود.
روشهای درمان کبد چرب در طب سنتی
نتایج چندین مطالعه نشان میدهد که ویتامینها، گیاهان و سایر مکملها ممکن است به کاهش چربی کبد و کاهش خطر پیشرفت بیماری کبد کمک کنند. در طب سنتی با استفاده از خواص بعضی گیاهان و عصارهگیری از آنها میتوان ترکیباتی به دست آورد که بوسیله آنها به راحتی و با موفقیت کامل کبد چرب درمان میشود، تعدادی از گیاهان دارویی برای کبد چرب عبارتند از:
۱. درمان کبد چرب با زردچوبه
یک محقق طب سنتی با معرفی زردچوبه به عنوان گیاهی با مزاج گرم و خشک گفت: «مصرف زردچوبه به مبتلایان به کبد چرب و خونریزیهای گوارشی، سرطان کولون و آلزایمر توصیه میشود.». جالب است بدانید که زردچوبه سرشار از آنتی اکسیدانها است. زردچوبه از انباشته شدن چربی جلوگیری میکند و برای درمان کبد چرب مناسب است. همچنین زردچوبه توانایی بدن را برای هضم چربیها بهبود میبخشد به طوری که از تجمع آنها در کبد جلوگیری میکند.
چطور باید از زردچوبه به عنوان گیاه دارویی استفاده کنیم؟
برای درمان کبد چرب باید زردچوبه را داخل کپسول کرده و بعد از غذا میل یا آن را با عسل مخلوط و هر روز مقداری مصرف کنند اما در افراد گرم مزاج مصرف زرد چوبه به این شکل میتواند باعث رفلکس و کهیر شود، با این حال هرگز توصیه نمیکنیم این افراد مصرف این ادویه را کنار بگذارند بلکه میتوانند از آن به میزان کمتر در غذاها استفاده کنند.
۲. درمان کبد چرب با خاکشیر
خاکشیر یکی از گیاهانی بسیار مفید است که میتوانید از آن برای درمان انواع بیماریها استفاده کنید. همچنین مصرف خاکشیر برای درمان کبد چرب و پاکسازی آن بسیار مفید است. این دانهها کبد را از چربی پاکسازی میکنند و به درمان آن میپردازند. خاکشیر با آب ولرم و کمی ترنجبین، یک شربت مناسب برای درمان مزاجهای خشک (صفرایی و سودایی) است و میتواند در درمان کبد چرب نیز مؤثر واقع شود.
۳. درمان کبد چرب با لیموترش
نوشیدن یک لیوان آب که در آن عصاره یک لیموترش تازه وجود دارد در آغاز روز میتواند بهترین دارو برای پیشگیری از ابتلاء به کبد چرب باشد. از آنجا که لیمو سرشار از ویتامین C است و به عنوان یک آنتی اکسیدان میتواند نقش مؤثری در هضم و جذب مواد مفید در بدن داشته باشد، قابلیت زیادی در پیشگیری و درمان کبد چرب دارد.
مصرف لیمو کمک میکند تا آنزیم تولید کبدی به نام گلوتاتیون زیاد شود، گلوتاتیون ( Glutathione) باعث خنثی کردن سموم میشود.
۴. درمان کبد چرب با سرکه سیب
سرکه سیب طبیعی یکی از بهترین روشهای گیاهی برای درمان کبد چرب است، سرکه سیب کمک میکند چربی انباشته شده در داخل و اطراف کبد از بین برود همچنین باعث کاهش وزن شما میشود.
۵. درمان کبد چرب با دم نوش قاصدک
گیاه قاصدک ( Dandelion) یک تونیک قدرتمند برای کبد شما میباشد، از این رو برای درمان بیماری کبد چرب استفاده میشود. قاصدک به سمزدایی و سوخت و ساز چربیهای انباشته شده در کبد کمک میکند. همچنین عصاره برگ قاصدک به پیشگیری و درمان کبد چرب کمک میکند.
۶. درمان کبد چرب با چای سبز
نوشیدن چای سبز یا استفاده از عصاره این گیاه دارویی تأثیر چشمگیری در پیشگیری از تجمع و رسوب چربیها در اطراف کبد دارد، همچنین مصرف این گیاه به تسریع روند درمانی کبد چرب نیز کمک شایانی میکند. درمانگران چینی نیز بر این باورند که نوشیدن چای سبز به صورت مستمر میتواند مانع از ابتلاء به سرطان کبد شود. همچنین مصرف چای سبز از انباشته شدن چربی در بدن جلوگیری میکند.
۷. روغن زیتون
روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که این روغن در مقایسه با دیگر روغنها نظیر مارگارین و کره سالمتر است. تحقیقات نشان داده که روغن زیتون برای کاهش سطح آنزیمهای کبدی و کنترل وزن مفید است.
۸. درمان گیاهی کبد چرب با سیر
بسیاری از سیر یا پودر آن به عنوان طعم دهنده غذا استفاده میکنند، این در حالی است که تحقیقات نشان میدهد سیر میتواند باعث کاهش وزن شود، بنابراین استفاده از مکمل پودر سیر را به شما توصیه میکنیم.
۹. زنجیل و کمک به درمان چربی کبد
یکی دیگر از شیوههای کاهش جذب چربی در جریان گردش خون و اندامهای داخلی، گنجاندن زنجبیل در برنامه غذایی هفتگی است. افرادی که در طول هفته ۲ تا ۳ بار زنجبیل استفاده میکنند، میتوانند از خواص درمانی آن در افزایش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن و کاهش جذب چربیها بهرهمند شوند.
برای این منظور میتوانید یک تکه زنجبیل را درون یک کاسه ماست رنده کرده و آن را بعد از صرف وعدههای غذایی میل کنید. به اعتقاد برخی از درمانگران شیوههای طبیعی درمان نوشیدن دم نوش زنجبیل نیز در کنترل بیماریهای کبد به ویژه کبد چرب مؤثر است. نوشیدن این دم نوش میتواند به کاهش جذب چربی در اطراف کبد کمک کرده و مانع از ابتلای افراد مستعد به این بیماری شود.
مصرف دم نوش زنجبیل یا ماست کم چرب حاوی زنجبیل به ویژه در وعدههایی که غذای چرب خورده اید بسیار اهمیت دارد. همچنین میتوانید با جوشاندن برشهای زنجبیل در چای سبز یا آب، چای زنجبیل درست کنید.
۱۰. درمان گیاهی کبد چرب با کنگر فرنگی
کنگر فرنگی مصرف غذایی داشته و در طب سنتی مصرف این گیاه سابقه طولانی در درمان اختلالات کبدی و صفرا دارد. این گیاه دارویی شامل اسیدهای سینارین، فلونیک و کافئیک لاکتونهای سزکوییترپن، فلاونوییدها اینولین فیتواسترولها، مواد معدنی، ویتامین و آنزیمها میباشد. عصاره برگ گیاه دارای اثر آنتیاکسیدانی و محرک سلولهای کبدی است.
۱۱. کاهش جذب چربی با گیاه خار مریم
گیاه خار مریم یکی دیگر از گیاهان دارویی است که از آن برای درمان و پیشگیری از بیماریهای کبدی استفاده میکنند. این گیاه از آنجا که ترکیبی به نام سیلی مارین دارد، میتواند در کاهش میزان جذب چربی به ویژه چربی بد (LDL)، تری گلیسیرید و کاهش جذب کلسترول مؤثر باشد. به همین دلیل بسیاری از درمانگران، این گیاه را از جمله مؤثرترین گیاهان دارویی برای درمان کبد چرب میشناسند و مصرف دم نوش یا خشک این گیاه همراه غذا را در این زمینه مؤثر میدانند.
گیاه دارویی خار مریم در درمان بسیاری از بیماریها از جمله سرطان، ایدز، هپاتیت و مسمویتهای کبدی مؤثر تشخیص داده شده است. از جمله میتوان به اثرات آنتی اکسیدانی، آنتی ویروسی، ضد التهابی، تقویت کننده سیستم ایمنی اشاره کرد.
۱۲. درمان گیاهی کبد چرب با دارچین
مطالعات بسیاری بر اثر دمکرده و همچنین مکمل دارچین بر روی کبد چرب انجام شده است و تقریباً اکثر آنها تأثیر مثبت این ادویه خوراکی بر کبد چرب را تأیید کردهاند؛ دارچین نیز مشابه زردچوبه بهتر است به صورت آسیاب نشده استفاده شود.
۱۳. رزماری و کمک به درمان کبد چرب
رزماری با طعم و عطر خوشی که دارد برای استفاده در غذاها و یا کنار آنها بسیار مفید است. این گیاه خوشبو خاصیت ضد التهابی دارد و به این منظور برای کاهش دردهای مفصلی و یا کوفتگیها از آن استفاده میشود. در بعضی از مطالعات صورت گرفته، اثر درمانی آن برای کبد چرب نیز ثابت شده است.
۱۴. درمان چربی کبد با سرکه انگبین
استفاده روزانه یک لیوان سرکه انگبین میتواند به درمان کبد چرب شما کمک کند. سرکه انگبین از ترکیب دو واحد عرق نعناع، یک واحد سرکه طبیعی و دو واحد عسل بدست میآید و با سکنجبین درست شده از شکر کاملاً متفاوت است.
۱۵. عرق کاسنی و پاکسازی کبد
کاسنی یکی از گیاهان و عرقیجات معروف در طب سنتی ایران از گذشته تا کنون است. این ماده غذایی با طبعی سرد، برای پاکسازی کبد از سموم مفید است و با دارا بودن خاصیت پروبیوتیکی، دستگاه گوارش را تنظیم میکند. خوردن روزانه هفت برگ کاسنی و یا یک استکان عرق کاسنی برای داشتن کبدی سالم توصیه میشود.
عرقیات گیاهی بنوشید
عرق گیاهی شاهتره، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی مؤثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار میآیند. این نوشیدنیهای گیاهی از آنجا که طبعی سرد وتر دارند، موجب کاهش میزان کلسترول خون میشوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک میکنند.
هر نوع عرقیجات گیاهی در درمان بعضی از بیماریها موثرند. به اعتقاد درمانگران، نوشیدن یک تا دو لیوان از عرقیات شاهتره، کاسنی و خارشتر یا ترکیبی از آنها میتواند تأثیر زیادی در پیشگیری از ابتلاء به بیماریهای کبد به ویژه کبد چرب و سیروز کبدی داشته باشد و احتمال ابتلاء به این بیماریها را به صفر برساند.
راهکار کلیدی در درمان این بیماری
مصرف این گیاهان دارویی به تنهایی نمیتواند کبد چرب را درمان کند، مؤثرترین و کارآمدترین راهکار درمان کبد چرب بر اساس آخرین تحقیقات، رعایت رژیم غذایی مناسب با همراهی فعالیت بدنی کافی است. تنها سه تا پنج درصد کاهش وزن میتواند تا حد زیادی چربی کبد را از بین ببرد. پس در کنار درمان دارویی و گیاهی، پیروی از یک الگوی غذایی سالم، راهکار کلیدی در درمان این بیماری است.
اگر اضافه وزن دارید، اگر کم تحرک هستید و احتمال ابتلاء به کبد چرب را دور نمیبینید به شما پیشنهاد میکنیم از مصرف غذاهایی مانند غذاهای فریز شده و یخ زده، ترشیجات، ماست پرچرب، سس، نمک زیاد، غذاهای فستفود، انواع شیرینیها، پیتزا، انواع سرخ کردنیها مانند سیر داغ، پیاز داغ، چیپس، پفک، غذاهای چرب و نوشابههای گازدار پرهیز کرده و تا میتوانید به جای آنها از میوههای تازه، سبزیجات مختلف به ویژه کاهو، خیار، هویج و غذاهای سالم و طبیعی استفاده کنید. رعایت این رژیم در تمام دورههای سنی به پیشگیری از ابتلاء به کبد چرب و دیگر بیماریهای کبد کمک میکند.