استفاده از کش (Caching) در دروپال

کشینگ در دروپال مثل یه حافظه کمکی فوق العاده عمل می کنه که باعث میشه وب سایت شما سریع تر از همیشه لود بشه و بازدیدکننده ها تجربه کاربری خیلی بهتری داشته باشن. این فرایند کمک می کنه تا اطلاعاتی که قبلاً پردازش شدن، دوباره از اول ساخته نشن و همین موضوع بار سرور رو حسابی کم می کنه. بیاید ببینیم کشینگ چطور می تونه سایت دروپالی شما رو حسابی سریع کنه!

تاحالا شده وارد یه سایتی بشید و ببینید چقدر طول می کشه تا صفحه بالا بیاد؟ واقعاً کلافه کننده ست، مگه نه؟ توی دنیای امروز که همه چیز با سرعت نور پیش می ره، سرعت سایت شما دیگه فقط یه امتیاز نیست، یه ضرورت واقعیه. فرقی نمی کنه سایتتون یه فروشگاه آنلاین بزرگ باشه یا یه وبلاگ شخصی ساده، اگر کند باشه، بازدیدکننده ها سریعاً ازش فرار می کنن و ممکنه دیگه هیچ وقت برنگردن. این اتفاق نه تنها تجربه کاربری رو خراب می کنه، بلکه حسابی روی سئو (SEO) و رتبه سایت شما تو گوگل هم تأثیر منفی می ذاره. گوگل و بقیه موتورهای جستجو عاشق سایت های سریع هستن و بهشون توی نتایج جستجو امتیاز بیشتری می دن.

دروپال، که یه سیستم مدیریت محتوای قدرتمند و انعطاف پذیره، پتانسیل زیادی برای بهینه سازی عملکرد داره. اما مثل هر سیستم پیچیده دیگه ای، اگه درست تنظیم نشه، می تونه کند باشه. اینجا دقیقاً کشینگ وارد میدون میشه. کشینگ مثل یه دستیار هوشمنده که اطلاعات پرکاربرد و از قبل آماده شده رو دم دست نگه می داره تا هر بار که نیاز شد، سرور مجبور نباشه کل اطلاعات رو از اول بسازه. این کار باعث میشه صفحات سایت مثل جت لود بشن و سرور هم کمتر تحت فشار قرار بگیره. تو این مقاله قراره شیرجه بزنیم تو دنیای کشینگ در دروپال؛ از مفاهیم پایه بگیرید تا ماژول های پیشرفته و بهترین شیوه ها. پس کمربنداتونو محکم ببندید که قراره کلی ترفند یاد بگیرید!

آشنایی با مفهوم کشینگ و انواع اون در وب

اصلاً کشینگ یعنی چی؟ فرض کنید شما هر روز باید یه کتاب خاص رو مطالعه کنید و هر بار هم مجبورید برید کتابخونه از بین هزاران کتاب اون رو پیدا کنید. خب این خیلی وقت گیره، درسته؟ کشینگ دقیقاً مثل این می مونه که شما یه کپی از اون کتاب پرکاربرد رو همیشه روی میزتون داشته باشید. اینجوری دیگه لازم نیست هر بار برید کتابخونه. توی دنیای وب هم همینه. وقتی شما از یک صفحه وب دیدن می کنید، مرورگرتون یه کپی از اون صفحه (یا بخش هایی از اون) رو ذخیره می کنه. دفعه بعدی که دوباره به همون صفحه سر می زنید، به جای اینکه همه اطلاعات رو دوباره از سرور بگیره، از همون کپی ذخیره شده استفاده می کنه و به این ترتیب، صفحه خیلی سریع تر باز میشه. این کار نه تنها سرعت رو بالا می بره، بلکه فشار روی سرور و مصرف پهنای باند رو هم کم می کنه.

چرخه درخواست-پاسخ توی وب اینطوریه که وقتی شما آدرس یه سایتی رو تو مرورگرتون می زنید، یه درخواست (Request) به سرور اون سایت فرستاده میشه. سرور اطلاعات رو پردازش می کنه و پاسخ (Response) رو که همون محتوای صفحه وب هست، برای مرورگر شما می فرسته. کشینگ دقیقاً میاد وسط این چرخه و کاری می کنه که بعضی از این درخواست ها اصلاً به سرور نرسه، یا اگه هم رفت، سرور دیگه لازم نباشه اطلاعات رو از صفر بسازه. نتیجه؟ سرعت، سرعت، سرعت!

انواع اصلی کشینگ و کاربردشون در دروپال

کشینگ انواع مختلفی داره که هر کدومشون یه گوشه ای از پازل بهینه سازی سرعت سایت رو پر می کنن:

• کشینگ صفحات (Page Caching): این نوع کشینگ کل صفحات وب رو ذخیره می کنه. یعنی وقتی یه کاربر (مخصوصاً کاربر مهمان که وارد سایت نشده) یه صفحه رو باز می کنه، دفعه بعدی دیگه کل صفحه از کش لود میشه و سرور نیازی به پردازش مجدد نداره. برای سایت هایی با محتوای ثابت تر، مثل مقالات و صفحات محصول، فوق العاده است.
• کشینگ آبجکت/داده (Object/Data Caching): این کشینگ، قسمت های کوچکتر و خاصی از داده ها رو ذخیره می کنه، مثلاً نتایج کوئری های دیتابیس یا تنظیمات خاصی که زیاد استفاده می شن. دروپال از این نوع کش برای ذخیره کردن داده های مربوط به بلوک ها، ویوها، و سایر اجزای سایت استفاده می کنه. با این کار، وقتی یه بلوک یا ویو توی چند صفحه تکرار میشه، دیگه هر بار لازم نیست از دیتابیس خونده بشه.
• کشینگ دیتابیس (Database Caching): همونطور که از اسمش پیداست، این نوع کشینگ نتایج کوئری های دیتابیس رو ذخیره می کنه. فرض کنید سایت شما یه لیست از محصولات داره که از دیتابیس خونده میشه. اگه این لیست کش بشه، دیگه هر بار لازم نیست دیتابیس برای پیدا کردنشون زحمت بکشه. این کار فشار روی دیتابیس رو به شدت کاهش میده.
• کشینگ Opcode (Opcode Caching): این یکی یه کم فنی تره. زبان PHP که دروپال باهاش نوشته شده، برای اجرا باید اول به کد عملیاتی (Opcode) ترجمه بشه. کشینگ Opcode میاد و این کدهای ترجمه شده رو ذخیره می کنه تا هر بار که یه اسکریپت PHP اجرا میشه، لازم نباشه دوباره ترجمه بشه. این کار به شکل چشمگیری سرعت اجرای کدهای PHP رو بالا می بره.
• کشینگ سمت مرورگر (Browser Caching): این همون کپی روی میز هست که قبلاً گفتم. وقتی شما وارد سایتی می شید، مرورگرتون فایل های استاتیک مثل عکس ها، فایل های CSS و جاوااسکریپت رو روی کامپیوتر شما ذخیره می کنه. اینجوری دفعه بعدی که برمی گردید به همون سایت، دیگه لازم نیست این فایل ها رو دوباره دانلود کنه و سایت خیلی سریع تر بالا میاد.
• شبکه توزیع محتوا (CDN) به عنوان یک لایه کشینگ: CDN یا Content Delivery Network، یه سیستم از سرورهای توزیع شده در نقاط مختلف دنیاست. وقتی شما از CDN استفاده می کنید، فایل های استاتیک سایتتون (مثل عکس ها، ویدئوها و فایل های CSS/JS) روی نزدیک ترین سرور به کاربر ذخیره میشه. اینجوری کاربر اطلاعات رو از نزدیک ترین نقطه جغرافیایی دریافت می کنه و سرعت لود سایتش چندین برابر میشه، حتی اگه سرور اصلی سایتتون تو یه کشور دیگه باشه.

کشینگ داخلی دروپال (Drupal Core Caching): قدرت پنهان هسته دروپال

دروپال از همون اول که نصب میشه، یه سیستم کشینگ داخلی خیلی قوی داره که شاید خیلی ها ازش خبر نداشته باشن یا ندونن چطور فعالش کنن. این قابلیت ها بهتون کمک می کنن تا بدون نصب هیچ ماژول اضافی، یه بخش عظیمی از بهینه سازی سرعت رو انجام بدید. برای دسترسی به این تنظیمات، کافیه توی پنل مدیریت دروپال برید به مسیر Configuration > Development > Performance. اونجا یه سری گزینه می بینید که هر کدومشون نقش مهمی تو سرعت سایتتون دارن.

فعال سازی و تنظیمات اولیه کشینگ دروپال

توی صفحه Performance، چندتا گزینه حیاتی هست که باید بهشون توجه کنید:

• Cache pages for anonymous users (کش صفحات برای کاربران مهمان): این گزینه رو حتماً فعال کنید! وقتی یه کاربر مهمان (یعنی کسی که وارد سایت نشده) یه صفحه رو باز می کنه، دروپال یه نسخه کش شده از اون صفحه رو می سازه و بهش نشون میده. دفعه بعدی که همون کاربر یا یه کاربر مهمان دیگه به اون صفحه سر می زنه، دروپال دیگه نیازی به پردازش مجدد نداره و صفحه رو از همون کش شده نمایش میده. این برای سایت هایی که تعداد زیادی بازدیدکننده مهمان دارن (مثل سایت های خبری یا وبلاگ ها) فوق العاده کاربردیه و فشار روی سرور رو به شدت کم می کنه.
• Cache blocks (کش بلوک ها): بلوک ها، اون بخش های کوچیک محتوا هستن که توی سایدبار، فوتر یا هدر سایتتون می بینید (مثل بلوک جدیدترین مقالات یا دسته بندی ها). فعال کردن این گزینه باعث میشه دروپال این بلوک ها رو کش کنه و برای هر کاربر یا هر صفحه دوباره از دیتابیس نخونه. این کار سرعت لود صفحات رو خیلی بالا می بره.
• Minimum cache lifetime (حداقل زمان نگهداری کش): این تنظیم میگه که یه آیتم کش شده حداقل تا چقدر توی کش بمونه. مثلاً اگه بذاریدش رو 15 دقیقه، حتی اگه یه تغییر کوچیک تو سایت بدید، اون آیتم حداقل تا ۱۵ دقیقه دیگه همون نسخه قدیمی رو نشون میده. معمولاً برای سایت های با محتوای پویا، این زمان رو کمتر و برای سایت های با محتوای ثابت، بیشتر می ذارن.
• Expiration of cached pages (زمان انقضای صفحات کش شده): این گزینه مشخص می کنه که صفحات کش شده چه زمانی منقضی بشن. یعنی بعد از این زمان، دروپال دوباره صفحه رو از نو می سازه. اگه سایتتون زیاد به روز میشه (مثلاً یه سایت خبری)، این زمان رو کمتر بذارید تا کاربران همیشه آخرین نسخه رو ببینن. اگه محتواتون ثابت تره، می تونید زمان بیشتری بهش بدید.
• Compress cached pages (فشرده سازی صفحات کش شده): این گزینه به دروپال میگه که صفحات کش شده رو قبل از ذخیره کردن، فشرده سازی کنه. این کار باعث میشه فضای کمتری توی سرور اشغال بشه و انتقال اطلاعات هم سریع تر انجام بشه. فعال کردنش تقریباً همیشه توصیه میشه.

محدودیت ها و مزایای کشینگ داخلی دروپال

کشینگ داخلی دروپال خیلی خوب و کاربردیه، مخصوصاً برای شروع. مزیت اصلیش اینه که نیازی به هیچ تنظیمات پیچیده ای نداره و با چندتا کلیک فعال میشه. برای سایت های کوچیک یا متوسط که ترافیک خیلی زیادی ندارن، معمولاً همین کشینگ داخلی کفایت می کنه و بهبود قابل توجهی توی سرعت ایجاد می کنه.
اما خب یه محدودیت هایی هم داره. مثلاً کشینگ داخلی دروپال بیشتر روی کشینگ سمت بک اند و صفحات برای کاربران مهمان تمرکز داره. برای ترافیک های خیلی زیاد، کاربران لاگین شده، یا وقتی نیاز به کشینگ های پیشرفته تر مثل کش دیتابیس یا کش آبجکت بیرونی دارید، ممکنه کافی نباشه. در این جور مواقع باید بریم سراغ ماژول ها و ابزارهای پیشرفته تر.

مدیریت و پاکسازی کش دروپال

کشینگ عالیه، اما گاهی اوقات نیاز داریم که کش رو پاک کنیم تا تغییرات جدیدمون رو سایت نشون بده. مثلاً یه مقاله جدید منتشر کردید یا یه عکس عوض کردید و می خواید مطمئن بشید همه کاربرا آخرین نسخه رو می بینن. اینجاست که پاک کردن کش به کار میاد.

پاک کردن کش از طریق رابط کاربری دروپال

راحت ترین راه برای پاک کردن کش توی دروپال، استفاده از خود پنل مدیریتیه. کافیه برید به مسیر Configuration > Development > Performance و اونجا یه دکمه بزرگ به اسم Clear all caches یا پاک کردن تمامی کش ها می بینید. روی اون کلیک کنید و دروپال خودش همه کش های داخلی رو پاک می کنه. این کار معمولاً چند ثانیه طول می کشه و بعد از اون، سایتتون آخرین تغییرات رو نشون میده.

استفاده از Drush برای مدیریت کش

اگه با دروپال زیاد کار می کنید و توسعه دهنده هستید، حتماً با Drush آشنایید. Drush یه ابزار خط فرمانه که کار کردن با دروپال رو خیلی راحت تر می کنه. پاک کردن کش با Drush هم خیلی سریع تر و راحت تره، مخصوصاً اگه به سرور دسترسی SSH دارید. دو تا دستور کلیدی برای پاک کردن کش با Drush وجود داره:

• `drush cr`: این دستور مخفف `drush cache rebuild` هست و کش رو به طور کامل بازسازی می کنه. این بهترین و کامل ترین راه برای پاک کردن کشه.
• `drush cc`: این دستور قدیمی تره و مخفف `drush cache clear` هست. هنوز هم کار می کنه ولی `drush cr` به دلیل کامل تر بودن بیشتر توصیه میشه.

فقط کافیه توی ترمینال سرور، وارد ریشه سایت دروپالتون بشید و یکی از این دستورات رو بزنید. مثل آب خوردن کش پاک میشه.

مفهوم Cache Invalidation (ابطال کش) و اهمیت اون

ابطال کش به زبان ساده یعنی وقتی یه محتوا تغییر می کنه، دروپال به سیستم کشینگ میگه که هی، این داده قدیمی شده، باید پاک بشه و از نو ساخته بشه. این خیلی مهمه چون اگه ابطال کش درست انجام نشه، کاربرا ممکنه نسخه های قدیمی و منقضی شده محتوا رو ببینن که خب اصلا خوب نیست. دروپال به صورت هوشمندانه این کار رو برای محتواهایی که تغییر می کنن، انجام میده. مثلاً وقتی یه گره (Node) رو ویرایش می کنید، کش مربوط به اون گره و صفحات مرتبط باهاش به طور خودکار باطل میشه.

پاک کردن دوره ای کش و درک مفهوم ابطال کش، به شما کمک می کند تا همیشه آخرین محتوا را به کاربران نمایش دهید و از نمایش اطلاعات منسوخ جلوگیری کنید.

ماژول های کشینگ پیشرفته برای دروپال: فراتر از هسته

اگه سایتتون بزرگ شده، ترافیک زیادی داره یا به دنبال سرعت های فضایی هستید، کشینگ داخلی دروپال دیگه کافی نیست و باید برید سراغ ماژول های پیشرفته. این ماژول ها قابلیت های کشینگ رو به یه سطح کاملاً جدید می برن و می تونن سرعت سایتتون رو به شکل چشمگیری افزایش بدن.

۵.۱. کشینگ صفحات پیشرفته

این بخش بیشتر به کشینگ کل صفحات مربوط میشه، اما با قدرت و انعطاف پذیری بیشتر:

Varnish:

• Varnish چیست و چگونه به عنوان یک Reverse Proxy عمل می کند؟

  Varnish Cache یه شتاب دهنده وب HTTP متن بازه که به عنوان یه ریورس پراکسی (Reverse Proxy) جلوی وب سرور شما (مثل آپاچی یا Nginx) قرار می گیره. یعنی چی؟ یعنی درخواست های کاربران اول به Varnish می رسن، اگه Varnish اون صفحه رو کش کرده باشه، مستقیم همون رو به کاربر برمی گردونه و دیگه اصلاً درخواست به وب سرور اصلی نمی رسه. این کار سرعت رو به طرز باورنکردنی افزایش میده، مخصوصاً برای کاربران مهمان.

• مزایای استفاده از Varnish با دروپال (افزایش چشمگیر سرعت برای کاربران مهمان):

  استفاده از Varnish با دروپال می تونه سرعت لود صفحات برای کاربران مهمان رو چندین برابر کنه. Varnish خیلی سریع تر از خود PHP و دروپال می تونه صفحات رو سرو کنه چون دیگه نیازی به پردازش کد PHP یا دسترسی به دیتابیس نداره. این برای سایت هایی مثل سایت های خبری، مجلات آنلاین یا هر سایتی که حجم زیادی از محتوای عمومی داره و کاربران وارد نشده بازدیدش می کنن، عالیه.

• ماژول Varnish Purge: نصب و پیکربندی برای همگام سازی کش دروپال و Varnish:

  همگام سازی Varnish با دروپال نیازمند یه ماژوله به اسم Varnish Purge. این ماژول کاری می کنه که وقتی محتوایی توی دروپال تغییر می کنه (مثلاً یه مقاله ویرایش میشه)، Varnish هم از این تغییر مطلع بشه و کش مربوط به اون صفحه رو پاک کنه تا همیشه آخرین نسخه محتوا نمایش داده بشه. نصب و پیکربندی این ماژول نیاز به تنظیماتی توی فایل پیکربندی Varnish (VCL) هم داره.

• نکات مهم در پیکربندی VCL:

  فایل VCL (Varnish Configuration Language) قلب Varnish هست و رفتار کشینگ رو کنترل می کنه. پیکربندی صحیح VCL برای دروپال خیلی مهمه. باید مطمئن بشید که Varnish درخواست های کش نشدنی رو (مثل درخواست های لاگین شده کاربران) به درستی به وب سرور اصلی بفرسته و کش رو برای اون ها سرو نکنه. همچنین باید قوانین درستی برای ابطال کش (Purge) تعریف کنید.

Drupal’s Internal Page Cache (در دروپال 8 به بعد بخشی از هسته):

• عملکرد و تفاوت اون با Varnish (کش PHP در مقابل کش Reverse Proxy):

  در دروپال 8 به بعد، یه سیستم کشینگ صفحه داخلی هم توی هسته اضافه شده که خوب کار می کنه. تفاوت اصلیش با Varnish اینه که کش PHP، توی خود PHP و بعد از پردازش دروپال اتفاق می افته، در حالی که Varnish یه ریورس پراکسی هست و حتی قبل از اینکه درخواست به PHP برسه، کش رو سرو می کنه. به عبارت دیگه، Varnish یه لایه کشینگ بیرونی و خیلی سریع تره و برای ترافیک های بالا حتماً لازمه، در حالی که کش داخلی دروپال برای تکمیل اون یا برای سایت های کوچکتر کاربرد داره.

۵.۲. کشینگ آبجکت/داده و دیتابیس

برای ذخیره سازی داده ها و نتایج دیتابیس با سرعت بالا، از سیستم های کشینگ خارجی استفاده میشه:

Redis:

• معرفی Redis به عنوان یک Key-Value Store پرسرعت:

  Redis (ریموت دیکشنری سرور) یه دیتابیس key-value فوق العاده سریع و متن بازه که توی حافظه (RAM) کار می کنه. یعنی داده ها رو به صورت جفت های کلید-مقدار (مثل دیکشنری) ذخیره می کنه و چون از RAM استفاده می کنه، سرعت دسترسی به داده هاش واقعاً بالاست. این یعنی بهترین دوست برای کشینگ آبجکت و دیتابیس!

• مزایای Redis نسبت به کشینگ دیتابیس برای دروپال (عملکرد بالا، Persistence):

  استفاده از Redis به جای ذخیره کش توی دیتابیس اصلی دروپال، مزایای زیادی داره. اولاً، Redis برای عملیات خواندن و نوشتن خیلی سریع تره چون داده ها رو تو RAM نگه می داره. دوماً، Redis قابلیت persistence (ماندگاری) داره، یعنی حتی اگه سرور ریست بشه، اطلاعات کش شده از بین نمیرن. این باعث میشه دروپال دیگه دیتابیس اصلیش رو برای اطلاعات کش خسته نکنه و سرعت کلی سایت حسابی بالا بره.

• نصب و پیکربندی ماژول Redis دروپال:

  برای استفاده از Redis با دروپال، باید ماژول Redis رو نصب کنید. بعد از نصب، نیاز دارید که توی فایل `settings.php` دروپالتون، Redis رو به عنوان بک اند کش پیش فرض دروپال تعریف کنید. این کار به دروپال میگه که به جای دیتابیس خودش، اطلاعات کش رو توی Redis ذخیره کنه.

• مراحل اتصال دروپال به Redis (فایل settings.php):

  معمولاً برای اتصال دروپال به Redis، باید چند خط کد رو به فایل `settings.php` اضافه کنید تا دروپال بدونه چطور به سرور Redis شما وصل بشه و ازش برای کشینگ استفاده کنه. این کدها مسیر و پورت Redis رو مشخص می کنن.

Memcache:

• معرفی Memcache به عنوان یک سیستم کشینگ مبتنی بر RAM:

  Memcache هم مثل Redis یه سیستم کشینگ پرسرعته که داده ها رو توی حافظه RAM ذخیره می کنه. این ابزار هم برای کاهش بار روی دیتابیس و افزایش سرعت دسترسی به داده ها عالیه.

• مقایسه کوتاه با Redis (موارد استفاده، مزایا و معایب):

  هم Redis و هم Memcache برای کشینگ تو حافظه عالی هستن. تفاوت های اصلیشون اینه که Redis قابلیت های بیشتری مثل ماندگاری داده ها (persistence)، انواع داده های پیچیده تر و قابلیت های پیشرفته تری داره. Memcache ساده تره و فقط برای ذخیره key-value تو RAM استفاده میشه و اگه سرور ریست بشه، داده های کش شده رو از دست میده. برای سایت هایی که نیاز به قابلیت های پیچیده Redis ندارن، Memcache هم گزینه خوب و سریعیه.

• نصب و پیکربندی ماژول Memcache دروپال:

  مثل Redis، برای استفاده از Memcache هم باید ماژول مربوط بهش رو توی دروپال نصب کنید. بعد از نصب، مثل Redis، نیاز به تنظیماتی توی فایل `settings.php` دارید تا دروپال رو به Memcache متصل کنید.

• مراحل اتصال دروپال به Memcache:

  توی فایل `settings.php`، باید خطوط کد مربوط به تنظیمات Memcache رو اضافه کنید تا دروپال بدونه که از این سرویس برای کشینگ استفاده کنه. این تنظیمات شامل آدرس و پورت سرور Memcache شما میشه.

۵.۳. کشینگ Opcode

Opcode Caching چیست و چرا برای عملکرد PHP ضروری است؟

یادتونه گفتم کدهای PHP برای اجرا باید اول به Opcode ترجمه بشن؟ خب، Opcode Caching دقیقاً همین کدهای ترجمه شده رو کش می کنه. بدون Opcode Caching، هر بار که یه اسکریپت PHP اجرا میشه (مثلاً هر بار که یه صفحه دروپال لود میشه)، PHP باید کل کد رو از اول ترجمه کنه. این کار کلی زمان و منابع سرور رو هدر میده. با فعال بودن Opcode Caching، این ترجمه فقط یک بار انجام میشه و کدهای ترجمه شده برای دفعات بعدی ذخیره میشن. نتیجه؟ اجرای سریع تر کدهای PHP و سرعت بیشتر سایت.

معرفی و نحوه فعال سازی APCu (Alternative PHP Cache for Userspace)

APCu یه ماژول کشینگ Opcode برای PHP هست. البته بیشتر برای کشینگ داده های کاربر (Userspace data) کاربرد داره تا کدهای Opcode، اما یه زمانی (قبل از PHP 5.5) Opcode Caching هم با APC انجام می شد. الان بیشتر برای ذخیره کردن متغیرهای PHP در حافظه استفاده میشه. فعال سازی APCu معمولاً از طریق نصب پکیج های PHP و تنظیمات توی فایل `php.ini` انجام میشه.

Opcache (بخشی از PHP): اطمینان از فعال بودن و تنظیمات بهینه

از PHP 5.5 به بعد، PHP خودش یه Opcode Caching داخلی و فوق العاده قوی به اسم Opcache داره. این یعنی نیازی به APC برای کشینگ Opcode نیست و Opcache بهترین گزینه موجوده. باید مطمئن بشید که Opcache روی سرورتون فعال هست و تنظیماتش هم بهینه شده. معمولاً این فعال سازی و تنظیمات توی فایل `php.ini` انجام میشه و خیلی هم حیاتیه.

۵.۴. ماژول های کشینگ خاص منظوره

دروپال ماژول های کشینگ دیگه ای هم داره که برای بخش های خاصی از سایت طراحی شدن:

Views Caching:

• تنظیمات کش در هر View (Query Caching vs. Render Caching):

  Views توی دروپال یه ابزار قدرتمنده برای ساخت لیست ها و گزارش ها. هر View خودش تنظیمات کشینگ داره. شما می تونید هم کش کوئری (Query Caching) رو فعال کنید که نتایج کوئری دیتابیس رو کش می کنه، و هم کش رندر (Render Caching) رو که خروجی HTML نهایی View رو کش می کنه. ترکیب این دو تا می تونه سرعت لود ویوهای پیچیده رو به طرز چشمگیری بالا ببره.

• استراتژی های بهینه برای کش کردن Viewهای پیچیده:

  برای Viewهای پیچیده که از دیتابیس های زیادی اطلاعات می گیرن، بهتره هم کش کوئری و هم کش رندر رو فعال کنید. همچنین می تونید زمان کش رو با توجه به تغییرات محتوا تنظیم کنید. اگه ویو شما خیلی پویاست (مثلاً لیست سفارشات کاربر)، شاید بهتر باشه کش رو غیرفعال کنید یا زمان کش رو خیلی کم بذارید.

Block Caching:

• توضیح گزینه های کشینگ برای بلوک ها (Do not cache, Per role, Per user, Per page, etc.):

  توی دروپال، هر بلوک خودش گزینه های کشینگ داره که بهتون اجازه میده دقیقاً مشخص کنید هر بلوک چطور کش بشه. این گزینه ها شامل موارد زیر هستن:

  • Do not cache: اصلاً کش نشه (برای بلوک های خیلی پویا و شخصی سازی شده).
  • Cache once for everything: فقط یک بار کش بشه و برای همه کاربران و صفحات همون نسخه سرو بشه (برای بلوک های کاملاً ثابت).
  • Per page: برای هر صفحه به صورت جداگانه کش بشه (اگه محتوای بلوک بر اساس صفحه فرق می کنه).
  • Per role: بر اساس نقش کاربری کش بشه (اگه مثلاً یه بلوک برای مدیر سایت با یه بلوک برای کاربر عادی فرق داره).
  • Per user: بر اساس هر کاربر کش بشه (برای بلوک های شخصی سازی شده برای هر کاربر، مثل بلوک سبد خرید).
  • Per role per page / Per user per page: ترکیبی از حالت های بالا.
• انتخاب استراتژی مناسب برای هر بلوک بر اساس محتوای اون:

  انتخاب درست گزینه کشینگ برای بلوک ها خیلی مهمه. بلوک هایی که محتوای ثابت دارن (مثل لوگو یا منوهای ثابت) رو باید برای همه چیز کش کنید. اما بلوک هایی که محتوای پویا و شخصی سازی شده دارن (مثلاً سلام [نام کاربر]) رو نباید کش کنید یا باید کش اون ها رو بر اساس کاربر تنظیم کنید. اگه یه بلوک رو اشتباه کش کنید، ممکنه اطلاعات اشتباه یا قدیمی رو به کاربر نشون بدید.

BigPipe (در دروپال ۸ به بعد):

• معرفی BigPipe و نقش اون در بهبود تجربه کاربری با بارگذاری تدریجی:

  BigPipe یه تکنولوژی فوق العاده توی دروپال 8 به بعده که توسط فیس بوک توسعه داده شده و دروپال اون رو به هسته خودش اضافه کرده. BigPipe صفحات رو به صورت تدریجی بارگذاری می کنه. یعنی اول قسمت های کش شده و ثابت صفحه رو سریعاً نشون میده و بعد، قسمت های پویا و کش نشده رو کم کم و در پس زمینه بارگذاری می کنه. این کار باعث میشه کاربر حس کنه صفحه خیلی سریع لود شده و منتظر نمیمونه. در واقع، حتی اگه یه بخشی از صفحه کش نشده باشه، بقیه بخش ها سریعاً نمایش داده میشن.

• همکاری BigPipe با کشینگ دروپال:

  BigPipe با سیستم کشینگ دروپال همکاری نزدیکی داره. اون بخش هایی از صفحه که قابل کش شدن هستن، توسط سیستم کشینگ دروپال کش میشن و BigPipe اول اونا رو سرو می کنه. بخش هایی که قابل کش شدن نیستن (اصطلاحاً placeholder نامیده میشن) هم بعداً به صورت Asynchronous لود میشن. این ترکیب باعث میشه سایت هم سریع باشه و هم تجربه کاربری عالی ارائه بده.

نقش CDN (شبکه توزیع محتوا) در بهبود عملکرد دروپال

گفتم که CDN یعنی شبکه توزیع محتوا. بذارید یه مثال بزنم: فرض کنید سرور سایتتون تو ایران باشه و یه کاربر از آلمان بخواد سایت شما رو باز کنه. خب، درخواستش باید بره تا ایران و برگرده که کلی طول میکشه. حالا اگه از CDN استفاده کنید، فایل های استاتیک سایتتون (مثل عکس ها، فایل های CSS و جاوااسکریپت) روی سرورهای CDN در نقاط مختلف دنیا ذخیره میشن. وقتی کاربر آلمانی سایت شما رو باز می کنه، CDN فایل ها رو از نزدیک ترین سرور بهش (مثلاً سروری تو آلمان یا یه کشور نزدیک) می فرسته. اینجوری اطلاعات خیلی سریع تر بهش میرسه و سایتتون مثل موشک لود میشه.

مزایای استفاده از CDN با دروپال:

• افزایش چشمگیر سرعت: کاربرها محتوا رو از نزدیک ترین سرور دریافت می کنن که تاخیر (Latency) رو به شدت کم می کنه.
• کاهش بار روی سرور اصلی: چون فایل های استاتیک از CDN سرو میشن، سرور اصلی سایتتون کمتر درگیر میشه و می تونه به پردازش درخواست های پیچیده تر بپردازه.
• بهبود سئو: سرعت سایت یکی از فاکتورهای مهم برای سئو هست و CDN مستقیماً روی این فاکتور تأثیر می ذاره.
• افزایش امنیت: بعضی از CDNها مثل Cloudflare، قابلیت های امنیتی مثل محافظت در برابر حملات DDoS و فایروال وب اپلیکیشن (WAF) هم ارائه میدن.

برای اتصال CDN به دروپال، می تونید از ماژول هایی مثل CDN (که فایل های استاتیک رو به آدرس CDN شما هدایت می کنه) یا مستقیم از طریق تنظیمات پنل CDN (مثلاً Cloudflare) استفاده کنید که معمولاً با تغییر DNS رکوردها انجام میشه.

کشینگ سمت مرورگر (Browser Caching): افزایش سرعت برای بازدیدکنندگان بازگشتی

تا حالا شده یه سایتی رو باز کنید، بعد ببندید و دوباره باز کنید و ببینید خیلی سریع تر لود میشه؟ این به خاطر کشینگ سمت مرورگره. مرورگر شما (کروم، فایرفاکس،…) یه حافظه پنهان (Cache) داره که فایل های سایت ها رو توش ذخیره می کنه. این فایل ها معمولاً شامل عکس ها، فایل های CSS و فایل های جاوااسکریپت هستن.

مفهومش اینه که وقتی یه کاربر برای اولین بار وارد سایت شما میشه، مرورگرش همه این فایل ها رو دانلود می کنه و توی حافظه خودش ذخیره می کنه. بعداً اگه همون کاربر دوباره به سایت شما برگرده (حتی اگه مرورگرش رو بسته باشه)، به جای اینکه دوباره همه اون فایل ها رو از سرور دانلود کنه، از همون نسخه های ذخیره شده توی کش مرورگرش استفاده می کنه. این کار سرعت لود سایت رو برای بازدیدکنندگان بازگشتی به شدت بالا می بره و پهنای باند سرور شما رو هم کمتر مصرف می کنه.

برای اینکه مرورگر بفهمه تا کی باید یه فایل رو کش کنه، از دو تا هدر HTTP مهم استفاده میشه: `Expires Headers` و `Cache-Control`. این هدرها به مرورگر میگن که یه فایل تا چه زمانی معتبره و نیاز به دانلود مجدد نداره. دروپال در بخش تنظیمات Performance خودش (همونجایی که کش صفحات رو فعال کردیم) گزینه هایی برای کنترل کش مرورگر هم داره. از اونجا می تونید زمان انقضای فایل های کش شده رو برای مرورگرها تنظیم کنید.

علاوه بر تنظیمات دروپال، می تونید قوانین کشینگ رو به فایل `.htaccess` سرورتون هم اضافه کنید تا کنترل دقیق تری روی نحوه کش شدن فایل ها داشته باشید. مثلاً می تونید مشخص کنید که عکس ها تا یک ماه و فایل های CSS تا یک هفته کش بشن. این کار برای فایل های استاتیک فوق العاده کاربردیه.

بهترین شیوه ها و نکات کلیدی برای کشینگ موثر در دروپال

کشینگ یه شمشیر دولبه ست. اگه درست ازش استفاده کنید، سایتتون مثل موشک میشه. اگه نه، ممکنه اطلاعات قدیمی به کاربر نشون بدید یا حتی سایتتون رو از کار بندازید. پس بیاید چندتا نکته کلیدی رو با هم مرور کنیم:

شناسایی و تفکیک محتوای پویا از محتوای استاتیک (قابل کش)

این مهم ترین اصله! باید بفهمید چه چیزی توی سایتتون ثابته و قابل کش شدنه (مثل عکس های ثابت، مقالات قدیمی، فایل های CSS و JS) و چی پویا و شخصی سازی شده ست (مثل سبد خرید کاربر، نام کاربری در هدر، فرم های لاگین). محتوای استاتیک رو باید با تمام قدرت کش کنید. اما محتوای پویا و شخصی سازی شده رو نباید کش کنید یا باید کش اون ها رو خیلی هوشمندانه مدیریت کنید تا هر کاربر اطلاعات خودش رو ببینه.

اهمیت تست و مانیتورینگ مداوم عملکرد کشینگ

هیچ وقت فرض نکنید که کشینگ شما عالیه. همیشه باید عملکرد سایتتون رو با ابزارهایی مثل Google PageSpeed Insights، GTmetrix یا WebPageTest مانیتور کنید. ببینید بعد از اعمال تغییرات کشینگ، سرعت سایت چقدر بهبود پیدا کرده. گاهی اوقات یه تغییر کوچیک تو تنظیمات کشینگ می تونه تأثیر بزرگی داشته باشه. همچنین حواستون به گزارش های خطای دروپال و لاگ های سرور باشه تا اگه مشکلی تو کشینگ پیش اومد، سریعاً بفهمید.

انتخاب هاست مناسب و قدرتمند که از راهکارهای کشینگ پشتیبانی کند (هاست ابری، سرور مجازی اختصاصی)

کشینگ هر چقدر هم خوب باشه، اگه هاستتون ضعیف باشه، فایده ای نداره. یه هاست اشتراکی ارزون ممکنه نتونه از پس دروپال بربیاد، مخصوصاً اگه بخواید کشینگ های پیشرفته مثل Varnish یا Redis رو فعال کنید. برای دروپال، هاست های ابری (Cloud Hosting) یا سرورهای مجازی اختصاصی (VPS) بهترین گزینه هستن. این هاست ها منابع اختصاصی و قدرت پردازشی بالاتری دارن و معمولاً پشتیبانی خوبی از نصب و پیکربندی ابزارهای کشینگ پیشرفته ارائه میدن.

بروز نگه داشتن هسته دروپال و تمامی ماژول ها و تم ها

این یه نکته عمومی برای هر وب سایتیه، اما برای عملکرد و امنیت دروپال حیاتیه. توسعه دهندگان دروپال و ماژول ها، همیشه دارن کدها رو بهینه می کنن و باگ ها رو رفع می کنن. با بروز نگه داشتن سایتتون، از آخرین بهینه سازی ها و بهبودهای عملکردی هم بهره مند میشید. گاهی اوقات یه آپدیت سادۀ ماژول، می تونه کلی از مشکلات سرعت رو حل کنه.

پرهیز از کشینگ بیش از حد برای محتواهای پویا یا شخصی سازی شده

این همون لبه تیز شمشیر دولبه ست. اگه یه بلوک یا صفحه رو که محتوای شخصی سازی شده داره (مثلاً اطلاعات پروفایل کاربر) کش کنید، ممکنه اطلاعات یه کاربر دیگه رو به بقیه نشون بدید! این هم از نظر امنیتی و هم از نظر تجربه کاربری فاجعه ست. پس همیشه دقت کنید که چه چیزی رو دارید کش می کنید و آیا برای همه کاربران یکسانه یا نه.

نظارت بر لاگ ها و خطاهای مربوط به کشینگ

لاگ های سرور و دروپال می تونن منبع اطلاعاتی عالی باشن. اگه مشکلی تو کشینگ پیش بیاد، معمولاً توی لاگ ها یه ارور یا هشدار می بینید. نظارت منظم بر این لاگ ها بهتون کمک می کنه تا مشکلات رو قبل از اینکه بزرگ بشن، شناسایی و رفع کنید.

نتیجه گیری

خب، تا اینجا با هم سفر پرسرعتی به دنیای کشینگ در دروپال داشتیم! از کشینگ داخلی هسته دروپال گرفته تا غول هایی مثل Varnish و Redis و ابزارهای کاربردی مثل CDN و کش مرورگر. دیدیم که هر کدوم از این ها چطور می تونن مثل یه توربوشارژر برای سایت دروپالی شما عمل کنن و اونو حسابی پرقدرت کنن.

سرعت وب سایت، ستون فقرات موفقیت آنلاین شماست. وقتی سایتتون سریع باشه، هم کاربران ازش لذت می برن و هم موتورهای جستجو بهتون امتیاز بیشتری می دن. کشینگ نه تنها سرعت رو بالا می بره، بلکه فشار روی سرور رو کم می کنه و هزینه های میزبانی رو هم پایین میاره. دروپال با پتانسیل های بی نظیری که برای کشینگ داره، به شما این امکان رو میده تا یه سایت واقعاً سریع و قدرتمند داشته باشید.

یادتون باشه، بهینه سازی سرعت با کشینگ یه کار یک باره نیست. این یه فرایند دائمیه که نیاز به تست، مانیتورینگ و تنظیم مداوم داره. با هر تغییر تو سایت یا افزایش ترافیک، شاید نیاز باشه تنظیمات کشینگتون رو هم بازبینی کنید. پس دست به کار بشید و با پیاده سازی راهکارهایی که یاد گرفتید، سایت دروپالی خودتون رو به یه قهرمان سرعت تبدیل کنید! نتیجه اش رو هم تو رضایت کاربرا و هم تو رتبه های گوگل حسابی خواهید دید. امتحانش ضرر نداره، امتحان کنید و تفاوت رو ببینید!