پزشکی و سلامتکسب و کار ایرانی

ایا ارتودنسی باعث پوسیده شدن دندان میشود

پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی دغدغه اکثر افرادی که قصد انجام ارتودنسی دارند است. انجام ارتودنسی احتمال پوسیدگی دندان ها را بالاتر می برد اما با انجام یک سری مراقبت های لازم و رعایت بهداشت دهان و دندان می توان احتمال ابتلا به پوسیدگی را در طی درمان ارتودنسی کاهش داد. رابطه بین ارتودنسی و پوسیدگی دندان را باید در دو حالت پوسیدگی دندان در طول ارتودنسی و بعد از آن بررسی کرد.

دلایل پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی

پس از ارتودنسی، به دلیل وضعیت مداوم التهابی، لثه ها قادر به مبارزه با حمله باکتری ها نیستند. هم چنین به دلیل عدم رعایت بهداشت، مواد غذایی در بین براکت ها به دام می افتد و مینای دندان ضعیف می شود. با توجه به دلایل گفته شده احتمال پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی بالا می رود. در حین ارتودنسی، گیره نصبی بر روی براکت ها شرایط را برای تجمع باکتری ها فراهم می کند. برای آشنایی بیشتر با مشکلات ارتودنسی و پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی با دکتر مبینا ملایی همراه باشید.

پیشگیری از پوسیدگی دندان در طول ارتودنسی

برای پیشگیری از پوسیدگی دندان باید مطمئن شوید که بر روی براکت ها تجمعی از باکتری ها باقی نماند. از دندانپزشک خود بخواهید تمام کرم خوردگی، پوسیدگی ها را ترمیم کند و هرجا نیاز به عصب کشی است انجام دهد. قبل از استفاده از براکت دندان های خود را کامل تمیز کنید تا خطر پوسیدگی آن به حداقل برسد.

مسواک بین دندانی: در طول ارتودنسی نمی توان از نخ دندان استفاده کرد. برای رفع این مشکل توصیه می شود مسواک بین دندانی بخرید. مسواک بین دندانی تقریبا به هرجایی که نخ دندان می رود دسترسی پیدا می کند. این مسواک علاوه بر خارج کردن باقی مانده مواد غذایی و تمیز کردن دندان ها از پوسیدگی دندان نیز پیشگیری می کند. دهانشویه: بعد از ارتودنسی به هیچ وجه استفاده از دهانشویه را متوقف نکنید. پس از استفاده از دهانشویه ممکن است احساس بدی داشته باشید اما از آن جایی که می تواند به همه خلل وفرج ها برود و بین براکت و سیم و دندان حرکت کند استفاده از آن ضروری است. بر خلاف تصور یه عده، دهانشویه به براکت ها، چسب و دندان های شما آسیب نمی رساند.

اجتناب از خوردن مواد غذایی که دندانپزشک منع کرده است: پس از گذاشتن براکت‎های ارتودنسی، متخصص ارتودنسی یک لیست از مواد غذایی سفت مانند آجیل یا چسبناک مانند شکلات که نباید مصرف کنید به شما می دهد. حتما به توصیه وی گوش دهید زیرا استفاده از این مواد غذایی احتمال پوسیدگی دندان ها را افزایش می دهد. مراجعات حضوری به متخصص ارتودنسی: مراجعات حضوری به متخصص ارتودنسی و انجام اقدامات لازم نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان ها دارد. در این جلسات جرم گیری و رفع پلاک های دندانی توسط متخصص ارتودنسی انجام می شود. همین طور بر وضعیت سیم های گذاشته شده و براکت ها نظارت می شود. از دیگر اقداماتی که در این جلسات حضوری انجام می شود می توان به انجام فلوراید تراپی موضعی اشاره کرد.

رفع لکه های سفید روی دندان بعد از ارتودنسی

پس از برداشتن براکت و سیم های ارتودنسی، در اکثر افراد پلاک و لکه های سفید دندانی دیده می شود. برای برداشتن این پلاک ها و لکه های سفید باید حداقل شش ماه به دندان های خود فرصت دهید بازسازی شود. اگر بعد از گذشت شش ماه بازهم آثار لکه های سفید بر روی دندان تان وجود داشت پیشنهاد می شود برای رفع این لکه ها از فلورایدتراپی موضعی استفاده کنید. در صورت تداوم این لکه ها پیشنهاد می شود از روش های سفید کننده دندان مانند بلیچینگ استفاده کنید.

رابطه ارتودنسی با پوسیدگی دندان‎ها

حتما شما هم زیاد شنیده اید که انجام ارتودنسی منجر به پوسیدگی دندان ها می شود. این تصور غلط است. درمان ارتودنسی به تنهایی منجر به پوسیدگی دندان ها نمی شود بلکه رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان منجر به خراب شدن دندان ها می شود. افرادی که به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان پس از انجام ارتودنسی دندان هایشان پوسیده می شود اشتباها دلیل خراب شدن دندان هایشان را تنها به ارتودنسی نسبت می دهند. در روش های قدیمی افراد بیشتر با عوارض ارتودنسی از جمله پوسیدگی روبرو می شدند. امروزه با حذف شیوه های قدیمی از جمله پوسیدگی دندان ها به حداقل رسیده است. در گذشته به جای براکت از حلقه های دور دندانی استفاده می شد که علاوه بر نداشتن زیبایی، احتمال خراب شدن دندان ها را بعد از ارتودنسی بالا می برد. در روش های جدید با استفاده از براکت و چسب مخصوص، احتمال پوسیدگی دندان به حداقل رسیده است.

آیا با دندان پوسیده می توان ارتودنسی انجام داد؟

بهترین متخصص ارتودنسی باتجربه باید قبل از کارگذاشتن براکت های ارتودنسی ابتدا وضعیت دندان ها را بررسی کند و ببیند آیا پوسیدگی دارد یا نه؟ انجام ارتودنسی با وجود دندان پوسیده کار اشتباهی است. اگر حتی یک دندان پوسیده دارید باید قبل از ارتودنسی آن را ترمیم کنید. معمولا افرادی که برای انجام ارتودنسی مراجعه می کنند دندان هایشان پوسیدگی دارد زیرا نامرتب بودن دندان ها احتمال پوسیدگی را بیشتر می کند. برخی دندان ها نیز قبل از ارتودنسی نیاز است کشیده شوند. اولویت با ترمیم دندان پوسیده است اما در مواقع ضروری متخصص ارتودنسی می تواند آن را بکشد .

اگر در طول ارتودنسی دندان هایمان پوسیده شد چکار کنیم؟

گاهی اوقات ممکن است حتی با رعایت کردن بهداشت، دندان هایتان دچار پوسیدگی شود. جای نگرانی نیست زیرا شما با وجود بریس های ارتودنسی می توانید دندان هایتان را ترمیم کنید. امروزه با پیشرفت علم دندانپزشکی لازم نیست برای ترمیم دندان  صبر کنید تا مدت زمان ارتودنسی تمام شود. در حین ارتودنسی نیز می توانید با مراجعه به دندانپزشک، دندان پوسیده خود را ترمیم کنید. درمان پوسیدگی به محل و شدت آن نیز بستگی دارد. اگر پوسیدگی شدید در محلی باشد که براکت ها یا سایر بخش های بریس مانع ترمیم شوند، احتمال دارد بریس به طور موقت برداشته شود ویکی از مطمئن ترین و محبوب ترین روش های اصلاح چینش دندان ها و فرم فک است. درمان ارتودنسی از طریق صفحاتی به نام براکت که روی هر دندان نصب می شوند صورت می گیرد.

این براکت ها با نظم و ترتیب خاصی توسط سیم ها و بندهای ارتجاعی به یکدیگر متصل می شوند تا کجی، شلوغی یا هر ناهماهنگی دیگری را اصلاح کنند. اما ارتودنسی هم مانند هر فرآیند درمانی دیگری، از نقاط نقاط قوت و نقاط ضعف به خصوصی برخوردار است. یکی از نکات عجیب درباره درمان ارتودنسی این است که موارد بسیاری از ابتلا به میان افرادی که تحت درمان ارتودنسی هستند مشاهده می شود. اما چه ارتباطی میان ارتودنسی و پوسیدگی دندان وجود دارد؟ علت پوسیدگی دندان طی درمان ارتودنسی چیست؟ از کجا متوجه شویم دندانمان دچار پوسیدگی شده است؟ چطور می توان پوسیدگی دندان را با وجود ارتودنسی درمان کرد و اصلاً چطور از پوسیدگی دندان طی درمان ارتودنسی جلوگیری کنیم؟ در این مقاله به تمامی این سوالات پاسخ داده ایم.

ارتودنسی و پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان و کرم خوردگی، رایج ترین بیماری دهان و دندان در کل جهان است. پوسیدگی دندان نیز مانند بسیاری از بیماری های دهان و دندان دیگر ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. دهان به صورت طبیعی زیستگاه برخی از باکتری ها می باشد. در صورت عدم رعایت بهداشت، این باکتری ها انباشته می شوند. به انباشت باکتری ها روی دندان، پلاک می گویند. منبع تغذیه اصلی پلاک ها، مواد غذایی باقی مانده روی دندان ها، مخصوصاً کربوهیدرات ها، یعنی قند و نشاسته  مانند نوشابه، نان، غلات، میوه ، شکلات و …  می باشد. باکتری ها از این مواد تغذیه کرده و اسید تولید می کنند؛ بنابراین باقی ماندن پلاک (که حاوی اسید است) روی دندان به مرور موجب پوسیدگی دندان ها می شود. پوسیدگی در مراحل اولیه از مینای دندان آغاز می شود که تا حدودی نامحسوس بوده و دردی ایجاد نمی کند، اما وقتی پوسیدگی تا عاج دندان پیشروی می کند، درد شدیدی به فرد مبتلا دست خواهد داد.

علت پوسیدگی دندان طی درمان ارتودنسی

شاید با خود فکر کنید ارتودنسی چه ارتباطی می تواند با پوسیدگی دندان داشته باشد. ارتودنسی یک فرآیند درمانیست که جهت اصلاح چینش دندان ها و تناسب فک به کار گرفته می شود. جالب است که بدانید اتفاقاً ارتودنسی می تواند برای حفظ دندان ها از پوسیدگی هم مفید باشد. ارتودنسی با اصلاح چینش دندان ها، فضای خالی میان آن ها را از بین برده و بدین طریق مانع از انباشت باکتری ها در فاصله میان دندان ها و پوسیدگی می شود. اما کنایه آمیز است که اصلی ترین بیماری ای که فرد ممکن است طی درمان به آن مبتلا بشود، پوسیدگی دندان است!

علائم پوسیدگی دندان طی درمان ارتودنسی

علائم متعددی وجود دارند که نشان می دهند شما دچار پوسیدگی دندان شده اید. این علائم عبارتند از:

  • : درد مداوم یک یا چند دندان می تواند نشانه ی پوسیدگی دندان باشد. در حقیقت، درد یکی از رایج ترین علائم پوسیدگی دندان است. گاهی اوقات این درد به صورت ناگهانی یا با خوردن چیزی رخ می دهد. این مورد شامل درد و ناراحتی داخل و اطراف دهان است. همچنین ممکن است در زمان جویدن غذا نیز احساس درد یا فشار داشته باشید.
  • : حساسیتی که بعد از خوردن غذاهای یخ یا داغ ادامه داشته باشد، می تواند نشانه ی پوسیدگی دندان باشد. وقتی که مینای دندان دچار فرسودگی می شود، دنتین (عاج دندان)، که یک لایه ی بافتی محکم زیر مینای دندان است را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد. دنتین از تعداد زیادی لوله های میکروسکوپی و ریز عمیق تشکیل شده است. وقتی که مینای دندان سالم نباشد تا از دنتین محافظت کند، غذاهای داغ، یخ، چسبناک و اسیدی سلول ها و اعصاب داخل دندان را تحریک خواهند کرد. این امر باعث بروز حساسیت خواهد شد.
  • وجود سوراخ در دندان: در صورت پوسیدگی دندان ممکن است سوراخ هایی را روی دندان مشاهده کنید. برخی از سوراخ ها، مخصوصاً در صورتی که بین دندان ها یا داخل شکاف های دندان باشند، دیده و حس نمی شوند. اگر در دندانتان سوراخی دیدید، به دندانپزشک مراجعه کنید. این مورد یکی از علائم مشهود پوسیدگی دندان است.
  • وجود لکه روی دندان: لک شدن دندان ممکن است ابتدا به صورت وجود لکه های سفید روی دندان باشد. با پیشروی پوسیدگی دندان، این لکه پررنگ تر خواهد شد. لکه های خرابی دندان می توانند قهوه ای، سیاه یا سفید باشند و معمولاً در سطح دندان دیده می شوند.

پوسیدگی دندان طی درمان ارتودنسی چگونه درمان می شود؟

پوسیدگی دندان قبل، حین و بعد از ارتودنسی مشابه هم هستند و درمان مشابهی نیز دارند و مهم نیست که دندان ها ارتودنسی هستند یا خیر. متخصص دندان پزشکی شما می خواهد که خرابی دندان را به موقع تشخیص داده و پر کند تا از پیشرفت آن جلوگیری شود. وقتی که حین درمان ارتودنسی دچار پوسیدگی دندان می شوید، محل و میزان پوسیدگی مشخص خواهد کرد که آیا روی ارتودنسی شما تأثیر خواهد داشت یا خیر. ممکن است لازم باشد تا دندانپزشک سیم ارتودنسی (آرچ وایر) یا براکت ها را تنظیم کند یا بردارد تا پوسیدگی زیر آن ها را درمان کند. در برخی موارد هم در صورت خوش شانسی ممکن است بتوان بدون دستکاری براکت ها پوسیدگی دندان را پر و درمان کرد.

اگر دندانپزشک شما تشخیص دهد که باید براکت ها برداشته شوند، متخصص ارتودنسی شما ارتودنسی را در یک جلسه از دهانتان خارج خواهد کرد و سپس بعد از پر کردن پوسیدگی ها، در یک جلسه ی دیگر آن را مجدداً نصب خواهد کرد. باید بگوییم که در برخی موارد نادر، ممکن است دندانپزشک تصمیم بگیرد که پوسیدگی را به حال خود رها کرده و تا زمانی که دندان هایتان ارتودنسی هستند آن را پر نکند؛ مثلاً ممکن است تنها چند هفته ی دیگر تا اتمام دوره ی درمان ارتودنسی شما باقی مانده باشد و پوسیدگی در این مدت بدتر نشود. بعد از اینکه درمان ارتودنسی کامل شد و برای همیشه ارتودنسی از دهانتان خارج شود، توصیه می کنیم که بعد از آن دندان هایتان معاینه شوند تا سلامت دندان ها و لثه هایتان بررسی شوند. علاوه بر این، شما می خواهید که و دندان های صافتان هم زیبا باشند و هم سالم .