عوارض کبد چرب و درمان آن

کبد یکی از مهمترین عضو های بدن است که به عنوان دومین عضو بزرگ بدن شناخته شده است. کبد با عبور مواد غذایی از خود فاکتور های مضر مواد غذایی را می گیرد و بدون اینکه ضرری ایجاد کند آنها را به سیستم های دیگر بدن وارد خواهد کرد. در واقع کبد وظیفه ی جذب مواد مغذی و در عین حال دفع سموم  و چربی ها و مواد خطرناک از بدن را دارد.

آشنایی با کبد

یکی از اعضاهای بزرگ و ویژه در بدن که نقش مهم پاکسازی، پروتئین سازی، سم زدایی و فیلتراسیون مواد را بر عهده دارد، کبد می‌باشد. این اندام در سمت راست بدن، پایین ریه جای دارد.

مفهوم کبد چرب

کبد چرب یکی از بیماری هایی است که امروزه بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. چربی در کبد غیر طبیعی نیست اما در صورتی که بیش از حد باشد فرد دچار چربی کبد خواهد شد. اگر کبد فردی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد بدین معنی است که وی داری کبد چرب است.

از بازسازی مجدد کبد چه می‌دانید؟

جالب است بدانید در صورتی که قسمتی از کبد، حذف یا برداشته شود، می‌تواند خود را مجددا با مرور زمان بازسازی کند. در برخی موارد، مشاهده شده که فقط 20 درصد از کبد در سلامتی بوده اما این عضو باز هم خود را بازسازی می‌کند. به دلیل همین فرآیند است که کبد، قابلیت اهدا کردن به فردی دیگر را دارد.

مشروبات الکلی از مواردی است که به کبد آسیب فراوان رسانده و سبب نارسایی این عضو خواهد شد. اکثر افرادی که از این نوع نوشیدنی استفاده می‌کنند، به بیماری کبد چرب و همچنین گاهی به التهاب کبدی یا (هپاتیت الکلی)  نیز دچار می‌شوند.

انواع کبد چرب

• کبد چرب غیر الکی

در ابتدا نام این بیماری به اشتباه مصرف الکل را به افراد خاطر نشان می‌شود اما در حقیقت ارتباطی با الکل ندارد. کبد چرب غیر الکلی در دو دسته جای دارند.

ساده: در صورتی که کبد نتواند چربی ها را به خوبی بشکند، چربی ها در بافت های کبدی جمع می شوند و به این ترتیب کبد چرب خواهد شد. در این نوع کبد چرب، الکل دخیل نمی باشد.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی: این گروه برخلاف موارد ذکر شده در نوع ساده این بیماری می‌باشد. بیماری استئاتوهپاتیت منجر به پیدایش زخم یا سرطان کبد می‌شود. افراد توجه داشته باشند برای درمان این نوع عارضه مهم و حساس، باید فورا به بهترین فوق تخصص گوارش-کبد مراجعه و تحت بررسی و معاینات قرار بگیرند.

• کبد چرب الکلی

در این نوع بیماری کبد در صورت مصرف زیاد الکل دچار چربی می شود و نمی تواند به راحتی چربی ها را بشکند. در این مواقع نیاز است که فرد مصرف الکل را کنار بگذارد تا بتواند بیماری را درمان نماید . در غیر این صورت ممکن است که فرد به سیروز کبدی مبتلا گردد.

• کبد چرب بارداری

در برخی مواقع در دوران بارداری ممکن است با جمع شدن چربی خطراتی مادر و نوزاد را تهدید نماید. در صورتی که به آن توجه نشود ممکن است که مشکلاتی مانند نارسایی کبدی، نارسایی کلیه و عفونت های شدید و یا خونریزی پیش آید.علائم کبد چرب بارداری حالت تهوع، استفراغ، زردی، کسالت و درد در قسمت بالایی سمت راست شکم در سه ماه سوم است.

چگونه از چربی کبد جلوگیری کنیم؟

• عدم مصرف غذاهای فست فود
• حذف یا مصرف بسیار کم نوشابه و سس
• مصرف میوه جات و سبزیجات
• تحرک کافی: کم تحرکی کنار گذاشته شود و یک برنامه منظم برای فعالت روزانه خود داشته باشیم این برنامه منظم روزانه نه تنها باعث کمک به درمان کبد چرب می شود بلکه این تحرک و ورزش ها به سلامتی بدن کمک زیادی می کند
• دوری از استرس: استرس رابطه مستقیمی با کبد چرب دارد بنابراین با کنترل استرس و درمان آن هم به بیماری کبد چرب و هم به عملکرد طبیعی بدن کمک شود و توجه داشته باشیم استرس در موارد زیادی روی فعالیت مغز عملکرد متابولیسم بدن تاثیر می گذارد و موجب اختلال در آنها می شود.
• درمان بیماری های زمینه ای: یک سری از بیماری های زمینه ای وجود دارند که باید حتما درمان شود که می توان به بیماری های متابولیسمی مانند دیابت و اختلالات مادرزادی اشاره کرد.

طیف های شدت ابتلا به بیماری کبد چرب به چه صورت است ؟

همه ی ما در خانواده و نزدیکان خود در صورتی که اگر جستجو کنیم می بینیم که حداقل یک نفر بیماری کبد چرب برای آن تشخیص داده شده است . آیا همه ی این افراد دچار بیماری خطرناک و مهمی شده اند و همه ی این ها یک نوع بیماری دارند یا خیر ؟

بیماری کبد چرب همانند هر بیماری دیگر یک طیف شدت ابتلا دارد . از یک طرف طیف بیمارانی هستند که کبد چرب خفیف، اصطلاحا منیمال و یا گرید یک دارند و مقدار خیلی کمی چربی در کبد آن ها رسوب کرده و بدن هم به این میزان چربی واکنشی نشان نمی دهد و آسیبی به سلول های کبدی که دچار چربی شده اند وارد نمی کند . بنابراین آنزیم های کبدی در اینجا نرمال است که بالا بودن آنزیم های کبدی نشانه ای از آسیب سلول های کبدی خواهد بود .

طرف دیگر طیف آن هایی هستند که کبد چرب شدید دارند و تقریبا تمام سلول های کبدی را چربی به طور شدید فرا گرفته و معمولا بدن به آن ها واکنش نشان می دهد و آن سلول های چرب را یک سلول غیر طبیعی حساب می کند و به آن ها حمله ور می شود و آن سلول ها را از بین می برد، که شواهد آن را می توان در آزمایشات به صورت افزایش آنزیم های کبدی پیگیری می کنیم .

خیلی از بیماران در بین این دو سر طیف قرار دارند یعنی شدت متوسطی دارند یعنی نه به آن خفیفی و نه به اندازه آن شدید هستند .

حال در همه ی این افراد نیاز نیست که به یک نحوه با آن ها برخورد شود . از نظر شدت رژیم غذایی و از نظر شدتی که لازم است ورزش انجام دهند و به خصوص اینکه آیا دارو نیاز به درمان های آن ها اضافه شود یا خیر این ها یکسان نیستند .

علت چربی کبد

علت های بسیاری برای چرب بودن کبد وجود دارد که برخی از مهمترین علت ایجاد کبد چرب عبارتند از:

• اضافه وزن
• مصرف الکل و مشروبات الکلی
• نداشتن فعالیت بدنی سالم
• مصرف مواد غذایی چرب
• سوء تغذیه
• فشار خون بالا
• کم کاری تیروئید
• بارداری
• دیابت نوع دو
• مصرف داروهایی مانند آسپرین و تتراسایکلین

علائم کبد چرب

برخی از علائم کبد چرب عبارتند از :

• خستگی
• بی حالی
• تهوع
• ضعف
• کاهش وزن
• کاهش اشتها
• درد در مرکز و یا سمت راست بخش بالای شکم
• خارش پوست
• در حالت حاد بزرگ شدن کبد
• قرمزی چشم

عوارض بیماری کبد چرب

اگر در مراحل اولیه برای درمان بیماری اقدام شود این بیماری برگشت پذیر است. یعنی خود به خود زمانی که علت ایجاد کبد چرب از بین برود، کبد شروع به ترمیم خود می کند و التهابات کم کم کمتر می شود و چربی از کبد تخلیه می شود. زمانی که بیماری شدت پیدا می کند و به مرحله حاد می رسد سلول های کبد دچار فیبروز می شوند و فیبروز در کبد فرد را خود به خود فرد را به سمت سیروز کبدی پیش می برند و سیروز کبدی هم چیزی جز نارسایی کبد نیست و اختلالات جدی در عملکرد کبد و بدن پیش می آید.

تشخیص کبد چرب

کبد چرب از آن دسته بیماری هایی است که با علائم خاصی همراه نمی باشد. این بیماری، یک بیماری خاموش است و کسانی که به این بیماری مبتلا هستند خود از وجود بیماری آگاهی ندارند. در مواردی ممکن است بیماران یک سری علائمی مانند درد در ناحیه کبد خود احساس کنند و احساس پری می کنند. یا اینکه در قسمت فوقانی شکم در سمت راست حالت ناراحتی و درد را دارند یا اینکه به طور کلی احساس خستگی می کنند. این علام می تواند علائمی باشد که فرد را مشکوک به ابتلا به کبد چرب کند و باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کند اما نمی توان گفت صد درصد هر کسی که این علائم را داشته باشد مبتلا به کبد چرب باشد و نباید موجب نگرانی افراد شود. بهترین اقدام این است که فرد حتما با پزشک معالج خود مشورت انجام دهد و آزمایشات معاینات لازم انجام شود و در صورتی که بیماری تشحیص داده شد قطعا مراحل درمانی آغاز می شود.

نحوه تشخیص کبد چرب

در بسیاری از موارد کبد چرب در آزمایشات روتینی که انجام می شود مشخص می شود. در این شرایط آنزیم های کبدی از حد نرمال بالاتر می رود. طی این بررسی ها وجود بیماری کبد چرب همزمان با یک بیماری کبدی دیگری باشد. بنابراین یکی از روش های مهم تشخیص کبد چرب انجام آزمایش و یا سونوگرافی است که به صورت اتفاقی کشف می شود. در مورد تشخیص کبد چرب باید وسواس و توجه بیشتری انجام شود.

درمان کبد چرب 

برای درمان کبد چرب راه های بسیاری وجود دارد. برخی از این راه ها عبارتند از:

1. رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات و غذاهای کم چرب
2. مصرف مواد غذایی مانند سیر، پیاز، کلم و …
3. ترک مواد مخدر
4. ورزش
5. عدم مصرف مواد غذایی فریز شده
6. عدم مصرف مواد غذایی زود پز شده
7. دوری از سس ها، نمک زیاد، چای پر رنگ، فست فود، روغن های سرخ کردنی، لبنیات پر چرب و …

توصیه می شود با مشاهده ی علائم کبد چرب ، به پزشک مراجعه نمایید تا در صورت نیاز تحت درمان قرار بگیرید.

دکتر امیر طاهری، فوق تخصص گوارش با استفاده از روش های تشخیصی و درمانی مجهز به بررسی بیماری ها می پردازد . می توانید برای دریافت اطلاعات در این خصوص از فوق تخصص گوارش با شماره های 34 60 22 22 – 22889677 تماس حاصل نمایید . همچنین می توانید ما را در اینستاگرام دنبال کنید.

برخی از خدمات دکتر طاهری فوق تخصص گوارش

درمان هموروئید بدون جراحی

درمان شقاق بدون جراحی

کولونوسکوپی

آندوسکوپی معده