آیا جرم سقط جنین قابل گذشت است؟ | بررسی حقوقی و مجازات قانونی
جرم سقط جنین قابل گذشت است
سقط جنین، به خودی خود جرم محسوب می شود، اما اینکه «آیا جرم سقط جنین قابل گذشت است؟» یک سوال کلیدی است که پاسخ آن بستگی به این دارد که چه کسی جنین را سقط کرده و این کار چطور اتفاق افتاده است. بگذارید همین اول کار خیال تان را راحت کنم: بله، در بعضی شرایط خاص و محدود، جرم سقط جنین قابل گذشت محسوب می شود؛ اما در بسیاری از موارد دیگر، اصلاً اینطور نیست و جنبه عمومی جرم، حتی با رضایت شاکی هم پابرجا می ماند. این موضوع پیچیدگی های قانونی زیادی دارد که باید با دقت بررسی شود.
دنیای حقوق، پر از ظرایف و جزئیات است، مخصوصاً وقتی پای موضوع حساسی مثل سقط جنین به میان می آید. این موضوع نه تنها ابعاد انسانی و اخلاقی عمیقی دارد، بلکه از نظر قانونی هم خیلی مهم و پیچیده است. از وقتی قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» اومده، قوانین مربوط به سقط جنین حسابی سفت و سخت تر شده و این یعنی آگاهی از حق و حقوقتان، از همیشه مهم تره. توی این مقاله، می خوام تا جای ممکن، این مسیر پر پیچ و خم قانونی رو براتون روشن کنم و با هم ببینیم دقیقاً چه سقط هایی قابل گذشتند و چه سقط هایی نه، با تکیه بر آخرین قوانین و تبصره ها، تا دیگه هیچ ابهامی نمونه.
مفهوم جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در حقوق کیفری ایران
قبل از اینکه شیرجه بزنیم توی جزئیات سقط جنین، بهتره اول یک تعریف کلی از جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت داشته باشیم. این دو دسته بندی، اساس خیلی از پرونده های کیفری رو تشکیل می دن و دونستن تفاوتشون، واقعاً به دردتون می خوره.
جرایم قابل گذشت چیستند؟
جرایم قابل گذشت، اون دسته از جرایمی هستن که شروع رسیدگی بهشون، فقط و فقط با شکایت خود شاکی خصوصی ممکنه. یعنی تا شاکی زبون باز نکنه و رسماً شکایت نکنه، کسی کاری به کار مجرم نداره. مهم تر اینکه، اگه شاکی (که بهش «زیان دیده» هم میگن) وسط راه، از شکایتش بگذره و رضایت بده، پرونده کاملاً متوقف میشه و دیگه نه تعقیب کیفری در کار خواهد بود و نه مجازاتی. این موضوع توی مواد ۱۰۳ و ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی به روشنی اومده.
جرایم غیر قابل گذشت چه ویژگی هایی دارند؟
از اون طرف، جرایم غیر قابل گذشت ماجراشون فرق داره. اینا جرایمی هستن که جنبه عمومی دارن. یعنی حتی اگه شاکی خصوصی هم ازشون بگذره و رضایت بده، باز هم دستگاه قضایی به خاطر «جنبه عمومی جرم» و آسیبی که به جامعه وارد شده، پرونده رو رها نمی کنه. البته، گذشت شاکی بی تأثیر هم نیست؛ معمولاً این گذشت باعث میشه مجازات متهم، تخفیف پیدا کنه، ولی پرونده به طور کامل بسته نمیشه و متهم همچنان با مجازات روبرو خواهد شد. خب، با این توضیحات کلی، حالا بریم سراغ سقط جنین و ببینیم توی هر حالت، داستان از چه قراره.
بررسی تفکیکی وضعیت «قابل گذشت بودن» جرم سقط جنین در حالات مختلف
اینجا می رسیم به اصل مطلب! اینکه سقط جنین توی چه شرایطی قابل گذشت هست و توی چه شرایطی نیست، یه عالمه پیچیدگی داره که باید دونه دونه بازشون کنیم. یادتون باشه، هر سقط جنینی یه ماجرای حقوقی خاص خودشو داره.
۳.۱. سقط جنین توسط مادر
اگه خود مادر به هر دلیلی، تصمیم بگیره که جنینش رو سقط کنه، قانون چه نگاهی به این قضیه داره؟ این یکی از مهم ترین و پرتکرارترین سوالات توی این زمینه است.
صراحتاً بگم، اگه مادر خودش دست به سقط جنین بزنه، بله، این جرم قابل گذشت هست. این موضوع با توجه به ماده ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) و بخصوص «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» که بعداً تصویب شد، این شکلی شده. قبلاً شاید اینقدر واضح نبود، ولی الان وضعیتش مشخصه.
حالا شاکی کیه و ولی دم جنین کیه؟ خب، مادر که نمیتونه از خودش شکایت کنه یا دیه بگیره. شاکی اصلی و ولی دم جنین، پدر جنین، یا اجداد پدری و در صورت نبود اونا، بقیه وراث (البته به جز خود مادر) هستن. یعنی این ها هستن که میتونن شکایت کنن و اگه شکایت کنن و بعدش رضایت بدن، تعقیب کیفری و مجازات مادر متوقف میشه. البته، دیه جنین به هر حال بر عهده مادره و باید به ولی دم جنین پرداخت بشه.
سقط جنین توسط مادر جزو جرایم قابل گذشت است و با رضایت ولی دم جنین، پیگیری های قانونی متوقف می شود، اما دیه همچنان بر عهده مادر است.
۳.۲. سقط جنین عمدی توسط دیگران (غیر از مادر)
حالا فرض کنید پای یک نفر دیگه (غیر از مادر) در میونه. اونجاست که داستان یکم پیچیده تر میشه و باید حالات مختلف رو جداگونه بررسی کنیم.
۳.۲.۱. سقط جنین ناشی از ضرب و آزار عمدی (ماده ۶۲۲ قانون مجازات اسلامی)
اگه کسی عمداً به مادر صدمه بزنه یا اذیتش کنه و همین کارها باعث سقط جنین بشه، چه اتفاقی میفته؟
اینجا هم باید بگم، بله، این جرم قابل گذشت هست. ماده ۶۲۲ قانون مجازات اسلامی به این موضوع اشاره داره و باز هم با همون «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری»، وضعیتش به قابل گذشت تغییر کرده. یعنی اگه کسی با قصد و نیت، به زن باردار آسیب برسونه و جنینش سقط بشه، مادر (بابت صدمات خودش) و ولی دم جنین (بابت سقط) میتونن شاکی باشن. اگه این شاکی ها رضایت بدن، همونطور که گفتیم، تعقیب و مجازات اون فرد متوقف میشه.
۳.۲.۲. سقط جنین توسط افراد عادی از طریق دادن دارو یا وسیله (ماده ۶۲۳ قانون مجازات اسلامی)
فرض کنید یه آدم عادی، مثلاً یه همسایه یا یه دوست، بدون اینکه تخصص پزشکی داشته باشه، با دادن دارو یا هر وسیله دیگه ای، باعث سقط جنین بشه. اینجا چی؟
اینجاست که قضیه عوض میشه! خیر، این جرم غیر قابل گذشت هست. یعنی حتی اگه مادر یا ولی دم جنین شکایت کنن و بعداً پشیمون بشن و رضایت بدن، باز هم دستگاه قضایی به خاطر «جنبه عمومی جرم» پیگیری رو ادامه میده. ماده ۶۲۳ قانون مجازات اسلامی در این مورد صراحتاً صحبت کرده. گذشت شاکی فقط میتونه باعث تخفیف مجازات بشه، نه توقف کامل پرونده.
۳.۲.۳. سقط جنین توسط پزشک، ماما یا داروفروش (ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی)
اگه پای متخصصین در میون باشه، یعنی پزشک، ماما یا داروفروش در سقط جنین نقش داشته باشن، وضعیت چطوره؟
اینجا هم جواب صریح و قاطعه: خیر، این جرم غیر قابل گذشت هست. ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی، برای این دسته از افراد، مجازات سنگین تری در نظر گرفته. دلیلش هم واضحه؛ این افراد به دلیل تخصص و موقعیت شغلی که دارن، مسئولیت بیشتری دارن. شکایت خصوصی توسط مادر یا ولی دم جنین ضروریه، اما چون پای سوءاستفاده از موقعیت شغلی در میونه، جنبه عمومی جرم خیلی قویه. گذشت شاکی فقط میتونه کمی از مجازات رو تخفیف بده، ولی روند قانونی ادامه پیدا میکنه. تازه، برای کادر درمان ممکنه مجازات های انتظامی مثل لغو پروانه هم در نظر گرفته بشه.
۳.۳. سقط جنین غیرعمدی
گاهی اوقات، سقط جنین نه با قصد و نیت، بلکه به صورت ناخواسته و غیرعمدی اتفاق میفته. مثلاً تو یه تصادف رانندگی یا در اثر یک خطای پزشکی.
تو این حالت هم باید بگم، خیر، این جرم غیر قابل گذشت هست. یعنی اگه جنین به خاطر یک اتفاق غیرعمدی سقط بشه (مثل تصادف رانندگی یا قصور پزشکی)، ولی دم جنین میتونه شکایت کنه، اما گذشت اونها فقط ممکنه مجازات (اگه حبس یا جزای نقدی باشه) رو تخفیف بده. پرداخت دیه به هر حال واجبه و باید انجام بشه.
۳.۴. معاونت در سقط جنین
معاونت یعنی اینکه کسی در وقوع یک جرم، کمک کنه یا زمینه رو فراهم کنه، اما خودش مستقیماً اون کار رو انجام نده. توی سقط جنین هم ممکنه این اتفاق بیفته.
قابل گذشت بودن معاونت در سقط جنین، کاملاً بستگی به این داره که جرم اصلی (یعنی خود سقط جنین) قابل گذشت بوده یا نه. اگه جرم اصلی قابل گذشت باشه (مثلاً سقط توسط مادر)، معاونت هم قابل گذشت میشه. اما اگه جرم اصلی غیر قابل گذشت باشه (مثل سقط توسط افراد عادی یا کادر درمان طبق مواد ۶۲۳ و ۶۲۴)، معاونت هم غیر قابل گذشت خواهد بود. یعنی اگه کسی توی سقط جنین غیر قابل گذشت کمک کنه، حتی با رضایت شاکی، باز هم مجازات میشه.
نقش «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» در قابل گذشت بودن سقط جنین
از وقتی که قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» سر و کله اش پیدا شده، خیلی ها نگرانن که شاید همه چیز حسابی تغییر کرده و دیگه هیچ سقطی حتی قابل گذشت هم نباشه. بریم ببینیم این قانون جدید، دقیقاً چه تاثیری روی موضوع ما گذاشته.
راستش رو بخواید، این قانون جدید، بیشتر از اینکه بیاد و ماهیت قابل گذشت بودن یا نبودن جرایم قبلی رو دستکاری کنه، روی سیاست های کلی کشور تمرکز کرده. یعنی هدف اصلیش این بوده که جلوی سقط های غیرقانونی رو بگیره و کاری کنه که فرزندآوری بیشتر بشه. به عبارت دیگه، سنگ های بزرگتری سر راه سقط جنین گذاشته تا کمتر اتفاق بیفته. تشدید مجازات ها و افزایش موانع سقط های غیرقانونی، از اهداف اصلی این قانون بوده.
پس در بیشتر موارد، ماهیت «قابل گذشت» یا «غیر قابل گذشت» بودن جرم سقط جنین که بر اساس قانون مجازات اسلامی و «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» مشخص شده بود، با این قانون تغییر نکرده. مگر اینکه شرایط خاصی پیش بیاد که در اون حالت، سقط جنین اصلاً جرم انگاری نشه (مثلاً سقط درمانی قانونی که در ادامه توضیح میدم). این قانون بیشتر جنبه پیشگیرانه و بازدارندگی داره تا اینکه بخواد تقسیم بندی جرایم رو تغییر بده.
جدول خلاصه: وضعیت قابل گذشت بودن جرم سقط جنین
برای اینکه همه چیز شفاف و جلوی چشم تون باشه و توی این پیچیدگی ها گم نشید، یک جدول خلاصه و کاربردی براتون آماده کردم. این جدول بهتون کمک می کنه تا توی یه نگاه، وضعیت قابل گذشت بودن جرم سقط جنین رو تو شرایط مختلف متوجه بشید:
| نوع سقط (مرتکب و شیوه) | ماده قانونی مربوطه | وضعیت قابل گذشت بودن | شاکی/ولی دم | تاثیر گذشت شاکی |
|---|---|---|---|---|
| سقط جنین توسط مادر | ماده 718 ق.م.ا (با اعمال ق. کاهش مجازات حبس تعزیری) | بله، قابل گذشت است. | ولی دم جنین (پدر، اجداد پدری و سایر وراث غیر از مادر) | تعقیب کیفری و مجازات متوقف می شود. دیه بر عهده مادر است. |
| سقط جنین ناشی از ضرب و آزار عمدی | ماده 622 ق.م.ا (با اعمال ق. کاهش مجازات حبس تعزیری) | بله، قابل گذشت است. | مادر (برای صدمات خودش)، ولی دم جنین (برای سقط) | تعقیب کیفری و مجازات متوقف می شود. |
| سقط جنین توسط افراد عادی (دارو/وسیله) | ماده 623 ق.م.ا | خیر، غیر قابل گذشت است. | مادر یا ولی دم جنین (جنبه عمومی جرم دارد) | فقط موجب تخفیف مجازات می شود، تعقیب متوقف نمی گردد. |
| سقط جنین توسط پزشک، ماما، داروفروش | ماده 624 ق.م.ا | خیر، غیر قابل گذشت است. | مادر یا ولی دم جنین (جنبه عمومی جرم بسیار قوی است) | فقط موجب تخفیف مجازات می شود، تعقیب متوقف نمی گردد. (مجازات انتظامی هم دارد) |
| سقط جنین غیرعمدی (مثل تصادف، قصور پزشکی) | مقررات عمومی دیات و جرایم غیرعمدی | خیر، غیر قابل گذشت است. | ولی دم جنین | فقط موجب تخفیف مجازات (حبس/جزای نقدی) می شود. دیه باید پرداخت شود. |
| معاونت در سقط جنین | بستگی به جرم اصلی (ماده 127 ق.م.ا) | بستگی به جرم اصلی دارد. | شاکی/ولی دم جرم اصلی | بستگی به قابل گذشت بودن جرم اصلی دارد (توقف یا تخفیف). |
مفهوم دیه و مراحل تکامل جنین در قانون
تا اینجا حسابی راجع به مجازات های حبس و جنبه های کیفری سقط جنین صحبت کردیم، اما نباید از دیه غافل شد. دیه، یه جور جبران خسارت مالیه که به خاطر صدمه زدن به افراد (یا جنین) باید پرداخت بشه. توی سقط جنین هم دیه نقش پررنگی داره و مراحل تکامل جنین، توی تعیین مقدار دیه خیلی مهمه.
دیه جنین سقط شده چقدره؟
وقتی جنین سقط میشه، دیه ای بهش تعلق می گیره. اگه سقط بعد از دمیده شدن روح باشه (که معمولاً بعد از چهار ماهگی اتفاق میفته)، دیه کامل جنین باید پرداخت بشه. میزان دیه کامل جنین هم بر اساس جنسیتش (پسر یا دختر) متفاوته. اگه جنسیت جنین مشخص نباشه، سه چهارم دیه کامل پرداخت میشه.
مراحل تکامل جنین و دیه مربوط به هر مرحله
قانون گذار ما، حتی قبل از دمیده شدن روح هم برای جنین ارزش قائل شده و برای هر مرحله از رشدش یک مقدار دیه مشخص کرده. این مراحل شامل:
- نطفه مستقر شده در رحم: دو صدم دیه کامل.
- علقه (خون بسته): چهار صدم دیه کامل.
- مضغه (توده گوشتی): شش صدم دیه کامل.
- عظام (استخوان بندی): هشت صدم دیه کامل.
- جنین با گوشت و استخوان بندی کامل، اما بدون روح: یک دهم دیه کامل.
یک نکته مهم: اگه چیزی از زن سقط بشه، ولی پزشکی قانونی نتونه تأیید کنه که اون ماده منشاء انسانی داشته، دیگه دیه و ارشی بهش تعلق نمی گیره.
اگه چند تا جنین سقط بشه چی؟
گاهی اوقات ممکنه مادر چندقلو باردار باشه و در اثر یک حادثه یا جنایت، چند تا از جنین ها سقط بشن یا آسیب ببینن. توی اینجور مواقع، دیه هر جنین به صورت جداگانه و مستقل محاسبه میشه. یعنی هر جنین برای خودش یک حق دیه داره.
مواردی که سقط جنین جرم محسوب نمی شود (سقط درمانی)
تا الان هر چی گفتیم، مربوط به سقط جنین غیرقانونی بود. اما باید بدونید که در بعضی شرایط خاص و خیلی محدود، خود قانون اجازه سقط جنین رو میده و این نوع سقط، اصلاً جرم محسوب نمیشه. به این می گن «سقط درمانی» یا «سقط قانونی».
سقط درمانی فقط وقتی مجازه که ادامه بارداری، جون مادر رو به خطر بندازه، یا جنین مشکلات جدی داشته باشه که زندگی عادی رو براش ناممکن کنه. شرایطش هم خیلی سخته و هر کسی نمیتونه سرخود این کار رو بکنه:
- اول از همه، باید سه تا پزشک متخصص و معتمد، با تأیید پزشکی قانونی، تشخیص بدن که ادامه بارداری برای مادر خطرناکه یا جنین ناهنجاری های شدید و غیرقابل درمانی داره.
- دوم اینکه، هنوز روح توی جنین دمیده نشده باشه. این یعنی جنین باید کمتر از چهار ماهه باشه. بعد از چهار ماه، فقط در صورتی اجازه سقط داده میشه که هم جون مادر و هم جنین در خطر باشه و سقط تنها راه نجات مادر باشه.
- سوم هم اینکه، خود مادر باید به صورت کتبی رضایت بده. جالبه که بدونید، برای سقط درمانی، رضایت پدر الزامی نیست.
با وجود قانون جدید «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت»، رویه های سقط درمانی هم حسابی سفت و سخت تر شده. الان دیگه فقط پزشکی قانونی و کمیسیون های مخصوصی که تو هر استان تشکیل میشن (با حضور یک پزشک زنان، یک پزشک پزشکی قانونی و یک قاضی)، میتونن مجوز سقط درمانی رو صادر کنن. یعنی نظر یک پزشک به تنهایی کافی نیست و همه درخواست ها باید از این فیلترها رد بشن.
شاکی در جرم سقط جنین کیست؟
شاید براتون سوال پیش بیاد که اصلاً توی پرونده های سقط جنین، کی میتونه شاکی باشه و چه کسی حق داره شکایت کنه؟ جواب این سوال هم بستگی به نوع سقط و قابل گذشت بودن یا نبودن جرم داره.
- در سقط جنین توسط مادر (قابل گذشت): اینجا شاکی و ولی دم جنین، پدر جنین، اجداد پدری یا سایر وراث (به جز خود مادر) هستن. خود مادر که نمیتونه از خودش شکایت کنه.
- در سقط جنین عمدی ناشی از ضرب و آزار (قابل گذشت): توی این حالت، هم مادر (به خاطر صدماتی که خودش دیده) و هم ولی دم جنین (به خاطر سقط جنین) میتونن شاکی باشن.
- در سقط جنین توسط افراد عادی یا کادر درمان (غیر قابل گذشت): اینجا هم مادر یا ولی دم جنین میتونن شاکی باشن. البته چون جرم جنبه عمومی داره، حتی اگه شاکی خصوصی هم نباشه، دادستان میتونه به عنوان مدعی العموم وارد عمل بشه و پرونده رو پیگیری کنه.
- در سقط جنین غیرعمدی (غیر قابل گذشت): اینجا ولی دم جنین شاکی محسوب میشه.
ولی دم جنین، همون کسانی هستن که اگه جنین زنده به دنیا می اومد و بعد فوت می کرد، ورثه او محسوب میشدن. پس این قضیه خیلی شبیه به ارث بردن هست. معمولاً پدر، بعد از اون پدر پدر (جد پدری) و بعد بقیه ورثه، ولی دم محسوب میشن.
چند نکته مهم درباره مجازات ها و جنبه های حقوقی
خیلی از مواقع، مردم اطلاعات کافی در مورد نکات ریز قانونی ندارن و همین باعث میشه توی دردسر بیفتن یا حقوقشون رو ندونن. برای همین چند تا نکته مهم رو اینجا براتون میگم.
تاثیر رضایت شاکی در سقط جنین غیر قابل گذشت
همونطور که قبلاً هم اشاره کردم، توی جرایم غیر قابل گذشت سقط جنین، رضایت شاکی (یعنی مادر یا ولی دم جنین) باعث نمیشه که پرونده کلاً بسته بشه. اینجور جرایم، جنبه عمومی دارن و دادسرا باید پیگیریشون کنه. اما رضایت شاکی، یک امتیاز مهم برای متهم محسوب میشه. معمولاً دادگاه ها با توجه به این رضایت، مجازات متهم رو تخفیف میدن یا یک درجه پایین تر در نظر می گیرن. پس بی تاثیر نیست، اما پرونده رو کلاً مختومه نمیکنه.
قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و سقط جنین
قانون «کاهش مجازات حبس تعزیری» که چند سال پیش تصویب شد، یک تغییر مهم توی جرایم سقط جنین ایجاد کرد. قبل از این قانون، خیلی از جرایم سقط جنین، حتی اگه توسط مادر یا با ضرب و شتم عمدی هم بود، غیر قابل گذشت محسوب میشد. اما با این قانون جدید، مواد ۶۲۲ و ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی (که به سقط توسط مادر و ضرب و جرح عمدی منجر به سقط مربوط میشدن) به جرایم قابل گذشت تبدیل شدن. این یعنی یک نفس راحت برای بعضی از متهمین، البته به شرط رضایت شاکی.
سقط جنین حاصل از رابطه نامشروع
یک سوال پرتکرار اینه که اگه جنین حاصل از رابطه نامشروع باشه، آیا سقطش مجازات داره یا قابل گذشت محسوب میشه؟ خیلی ها فکر میکنن شاید قانون توی این مورد نرمش بیشتری نشون بده، اما باید بگم که قانون ما هیچ تفاوتی بین جنین حاصل از رابطه مشروع و نامشروع قائل نیست. یعنی قواعد حقوقی و کیفری سقط جنین، عینا برای جنینی که حاصل از رابطه نامشروع هست هم اجرا میشه. نه تنها سقطش جرمه، بلکه قواعد قابل گذشت بودن یا نبودن هم همون قبلی هاست و تغییر نمیکنه.
توی کشور ما، زندگی جنین از همون لحظه تشکیل نطفه، محترم شمرده میشه و فرقی نمیکنه توی چه بستری شکل گرفته. این موضوع نشون میده که چقدر قانون گذار روی حفظ هر نوع حیات تاکید داره و به مسائل اخلاقی و شرعی در این زمینه پایبنده.
مجازات سقط جنین توسط پدر
حالا اگه پدر جنین، همسرش رو وادار به سقط جنین کنه یا در این کار نقش مستقیم داشته باشه، تکلیف چیه؟
اگه پدر، همسرش رو مجبور به سقط جنین کنه، مادر میتونه از اون شکایت کنه. در این حالت، پدر به پرداخت دیه جنین محکوم میشه. اگه پدر با ارائه دارو یا وسیله ای، همسرش رو به سقط جنین تشویق کنه یا کمک کنه (بدون اینکه خودش متخصص باشه)، ممکنه مشمول معاونت در جرم موضوع ماده ۶۲۳ قانون مجازات اسلامی بشه که مجازات حبس (سه تا شش ماه) و دیه داره. ولی اگر همین پدر، همسرش رو تشویق کنه که پیش پزشک یا ماما بره و اونا سقط رو انجام بدن، مشمول معاونت در جرم موضوع ماده ۶۲۴ ق.م.ا میشه که مجازات سنگین تری (دو تا پنج سال حبس) داره. پس این هم یه مورد دیگه از پیچیدگی های حقوقی این جرمه که نشون میده حتی پدر هم از مجازات در امان نیست.
همکاری یا وادار کردن مادر به سقط جنین توسط پدر، بسته به نوع دخالت، مجازات دیه و حبس را به همراه خواهد داشت و می تواند جنبه غیر قابل گذشت داشته باشد.
نتیجه گیری و توصیه حقوقی
تا اینجا حسابی در مورد قابل گذشت بودن جرم سقط جنین صحبت کردیم و فهمیدیم که این موضوع چقدر پیچیده و پر از جزئیاته. دیدیم که بسته به اینکه چه کسی جنین رو سقط کرده، چطوری این کار رو انجام داده و در چه شرایطی بوده، وضعیت حقوقیش کاملاً متفاوته. در حالی که سقط جنین توسط مادر یا ضرب و آزار عمدی که منجر به سقط بشه، با رضایت شاکی قابل گذشته، اما سقط توسط افراد عادی یا کادر درمان، حتی با رضایت هم جنبه عمومی جرمش پابرجا می مونه و پیگیری میشه.
مهم اینه که قوانین سقط جنین توی کشور ما، همونطور که با اومدن «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» هم دیدیم، داره سخت تر میشه و با دقت بیشتری باهاش برخورد میشه. این یعنی هر گونه اقدام خودسرانه، میتونه تبعات حقوقی خیلی سنگینی داشته باشه، از پرداخت دیه تا تحمل حبس و حتی لغو پروانه کاری برای متخصصین.
با این اوصاف، میشه نتیجه گرفت که در مواجهه با پرونده های سقط جنین، آگاهی حقوقی از نون شب هم واجب تره. نباید به اطلاعات سطحی بسنده کرد و خودتون رو توی موقعیت های پرخطر قرار بدید. هر تصمیم یا اقدامی در این زمینه، باید با مشاوره و راهنمایی یک متخصص حقوقی انجام بشه. یک وکیل باتجربه میتونه با توجه به جزئیات پرونده شما، بهترین راه حل رو پیشنهاد بده و از حقوق شما دفاع کنه. پس یادتون باشه، بهترین کاری که میتونید بکنید، اینه که قبل از هر اقدامی، با یه وکیل متخصص صحبت کنید.