بیماری کبد چرب از نظر طب سنتی
کبد یکی از مهم‌ترین عضوهای بدن است که همه باید به طور ویژه‌ای از آن مراقبت کنند. ازکارافتادگی یا کم‌کاری این عضو می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی برای روال کاری و سلامت بدن انسان شود. در صورتی که به سبک زندگی غلط یا رژیم غذایی ناسالم عادت کنیم، ریسک بالایی برای ابتلا به کبد چرب خواهیم داشت. کبد چرب در ابتدا با علائمی مثل درد و ناراحتی شکمی در فرد ظاهر شده و به تدریج به تب، حالت تهوع و خونریزی داخلی می‌رسد. برای رفع علائم کبد چرب در طب سنتی راه‌های مختلفی پیشنهاد شده است که در این مقاله به بررسی آنها می‌پردازیم.
کبد چرب چیست؟
کبد عضوی حیاتی در بدن است که وظیفه جذب مواد لازم و دفع مواد زائد را به عهده دارد. بر اساس گفته WebMD، انباشته شدن چربی در این عضو به علت عادات ناسالم در رژیم غذایی یا عوامل ژنی، به مرور زمان باعث ابتلا به کبد چرب میشود. نام اصلی کبد چرب در دنیای پزشکی هپاتیک استئاتوز است و دو نوع دارد:
- کبد چرب غیرالکلی (NAFLD): که خود به دو نوع کبد چرب ساده و استئاتوهپاتیت غیرالکلی تقسیم میشود. ابتلا به کبد چرب ساده چندان جای نگرانی ندارد و ایجاد اصلاحات جزئی در عادات زندگی، مثل افزایش فعالیت و کاهش چربی‌های اشباع از پیشروی آن جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر، استیتوهپاتیتیس غیرالکلی بسیار جدی بوده و نشان از وجود التهاب در ساختار سلولی کبد دارد. ابتلا به استیتوهپاتیتیس الکلی می‌تواند باعث بروز مشکلاتی همچون سیروز (از کارافتادگی یا کم‌کاری حاد کبد)، فیبروز (آسیب جدی دیواره کبد) یا حتی سرطان کبد شود.
- کبد چرب الکلی (ALD): کبد چرب الکلی همان طور که از اسم آن پیدا است در اثر سوء مصرف نوشیدنی‌های الکلی ایجاد میشود و با ترک عادت نوشیدن الکل بهبود پیدا خواهد کرد. این نوع از کبد چرب خود به سه نوع تقسیم میشود: ورم کبد، هپاتیتیس الکلی و سیروز الکلی. ورم کبد معمولا با درد بالا و سمت راست پهلو خود را نشان داده و با قطع عادت مصرف الکل، رفع میشود. اگر مصرف الکل ادامه پیدا کند، احتمال بروز هپاتیت الکلی در فرد وجود خواهد داشت که در آن ورم کبد به حد خطرناکی رسیده و باعث بروز علائمی همچون تب، حالت تهوع، دل‌درد، استفراغ و زردی رنگ پوست و چشم میشود. بدترین نوع کبد چرب الکلی، سیروز الکلی است که باعث خونریزی داخلی و ورم شکم شده و بیمار را نیازمند درمان بیمارستانی می‌کند.
عواملی که باعث چرب شدن کبد می‌شوند
کبد چرب ممکن است در اثر عوامل ژنتیکی یا سبک زندگی ناسالم در فرد ایجاد شود. ژاله علی‌اصل ممقانی متخصص طب سنتی، در گفتگو با حوزه کلینیک باشگاه خبرنگاران جوان مهم‌ترین عوامل چرب شدن کبد را چاقی، دیابت، چربی خون بالا، فاکتورهای ژنتیکی و محیطی و میکروب‌های دستگاه گوارش عنوان کرده است. او همچنین می‌گوید: «طب سنتی، مزاج طبیعی کبد را گرم و مرطوب دانسته و دلیل ناراحتی‌های کبد را انحراف از این مزاج می‌داند. عادات غلطی مثل برهم‌خوری، مصرف زیاد شیرینی و نوشابه، نوشیدن آب سرد بلافاصله پس از غذای گرم و مصرف بیش از حد گوشت قرمز، در سردی شدید کبد موثرند». علاوه بر این‌ها عاداتی مثل نوشیدن آب یخ، مصرف زیاد چربی و نمک و نجویدن غذا به مقدار کافی هم به عنوان عوامل بروز علائم کبد چرب در طب سنتی بیان می‌شوند.
علائم کبد چرب در طب سنتی
کبد چرب، سطوح (گرید) ابتلای مختلفی دارد. علائم کبد چرب در هر سطح متفاوت است. سطوح اولیه این بیماری شامل دردهای شکمی و احساس ناراحتی در پهلو است. در صورت ادامه دادن بیمار به عادات غلط خود و عدم مراجعه به دکتر، این بیماری پیشرفت کرده و علائمی همچون دل‌درد شدید، سردرد، تب، حالت تهوع و استفراغ در فرد ظاهر میشود. بروز این علائم به این معنا است که التهاب در دیواره کبد پیشرفت کرده و در حال فراگیری است.
ادامه روند ناسالم زندگی و عادات اشتباه غذایی می‌تواند این التهابات را به زخم‌های خطرناکی تبدیل کند که به تدریج کبد را از کار می‌اندازند. ازکارافتادگی کبد، بالاترین سطح بیماری کبد چرب است که با نام سیروز شناخته میشود. ازکارافتادگی کبد با توجه به نقش اساسی آن در گوارش و دفع مواد زائد، خطر مرگ را برای فرد ایجاد خواهد کرد؛ یعنی برای رفع علائم کبد چرب در طب سنتی، تاکید روی پیشگیری قرار دارد. به عبارت دیگر، علائم کبد چرب در طب سنتی همگی حاصل انحراف مزاج از گرم و مرطوب به سرد و خشک بیان شده و برای رفع آنها اصلاح عادات زندگی توصیه میشود.
پیشگیری و درمان کبد چرب با طب سنتی
همان طور که گفتیم علائم کبد چرب در طب سنتی به سردمزاجی و عادات ناسالم غذایی ربط داده می‌شوند. طب سنتی معتقد است با اصلاح عادات غذایی و سبک زندگی و همچنین استفاده از خوردنی‌های دارویی غیرشیمیایی می‌توان بیماری‌های مختلف را بدون عوارض جانبی درمان کرد. پیشنهادات طب سنتی همواره شامل مصرف عرقیجات، دمنوش‌ها و گیاهان دارویی است. در ادامه به بررسی روش‌های ذکر شده برای درمان کبد چرب در طب سنتی می‌پردازیم.
درمان کبد چرب در طب بوعلی
همه ما ایرانیان به ابوعلی سینا، پزشک و حکیم بزرگ ایرانی افتخار می‌کنیم. یکی از بزرگترین دستاوردهای او کتاب «قانون» است که در آن درمان بسیاری از بیماری‌ها با طب شرقی آموزش داده میشود. درمان کبد چرب در طب بوعلی با یک نسخه ساده بیان میشود؛ نوشیدن روزانه شربت سکنجبین. البته باید توجه داشت که این درمان برای اثربخش شدن باید با تغییر عادات غذایی و رعایت نکاتی مثل پرهیز از نوشیدن آب یخ و حذف چربی، نمک و گوشت قرمز تا حد ممکن همراه شود. نسخه دقیق درمان کبد چرب در طب بوعلی به شرح زیر است:
«سرکه، عسل و آب را با هم ترکیب می‌کنیم و روی حرارت قرار می‌دهیم تا با شعله ملایم بجوشد و یک‌سوم آب آن بخار شود. حین جوشیدن، کف آن را جدا کنید. همچنین می‌توانید یک دسته نعناع برای رنگ و طعم بهتر هنگام جوشیدن به آن اضافه کنید»
حاصل کار را در یخچال نگهداری کنید و برای هر بار مصرف، یک‌سوم آن را با دو‌سوم آب جوشیده ولرم مخلوط کرده و میل کنید. این نوشیدنی بهتر است حدودا یک ساعت بعد از وعده غذایی اصلی مصرف شود و برای اثربخشی بیشتر، بهتر است در این یک ساعت چیزی نخورید.
خوراکی‌های مفید برای پیشگیری از بیماری کبد چرب
از نظر متخصصان و پزشکان طب سنتی، کبد چرب در نتیجه زندگی ناسالم و عادات غذایی غلط به وجود می‌آید و بهترین راه مبارزه با آن پیشگری است. زیرا اگر این بیماری در بدن فرد به سطح حاد برسد، تنها درمان‌های شیمیایی اثربخش خواهند بود. درمان‌هایی که ده‌ها عوارض جانبی را به همراه دارند.
ژاله علی‌اصل ممقانی متخصص طب سنتی، در بخش دیگری از مصاحبه خود با حوزه کلینیک باشگاه خبرنگاران جوان، خودداری از نوشیدن آب سرد بعد از غذا، حمام و ورزش سنگین را برای پیشگری از ابتلا به کبد چرب حیاتی می‌داند. او همچنین خودداری از مصرف غذاهای لزج مثل نان فطیر، برنج، انواع رشته، کله‌پاچه، گوشت‌های غلیظ مثل گوشت گاو، سالاد الویه، سس مایونز، موز، حلیم، نشاسته و انواع فست‌فودها را برای پیشگیری از کبد چرب توصیه می‌کند. به عقیده او آهسته خوردن غذا و جویدن کافی آن در کاهش ریسک ابتلا به کبد چرب موثر است. خودداری از پرخوری و نوشیدن آب و دمنوش‌های گیاهی در صورت تشنگی هم دیگر توصیه‌های او برای پیشگیری از کبد چرب را تشکیل می‌دهند.
درمان کبد چرب با خاکشیر
خاکشیر، شربتی است که بسیار ساده درست شده و خواص زیادی دارد. این نوشیدنی می‌تواند اسهال، جوش صورت، فشار خون، عطش، عفونت، سنگ کلیه، مشکل معده، خارش پوست، آلرژی، بواسیر، واریس و چربی کبد را رفع کند. خاکشیر یکی از مهم‌ترین نوشیدنی‌ها برای درمان کبد چرب با طب سنتی به حساب می‌آید. تا حدی که بعضی از متخصصان طب سنتی آن را دشمن کبد چرب می‌خوانند و بعضی دیگر از شعار «خاکشیر قاتل کبد چرب» استفاده می‌کنند. درمان با خاکشیر اگر در مراحل اولیه بروز کبد چرب آغاز شده و با اصلاح عادات غذایی و سبک زندگی همراه شود، بسیار اثربخش خواهد بود.
درمان با حجامت کبد
حجامت نوعی پاکسازی خون است که طب سنتی آن را برای درمان بیماری‌های مختلفی پیشنهاد می‌کند. در این روش اصطلاحا خون کثیف از بدن خارج شده و عمل تصفیه انجام میشود. حجامت کبد نوعی خاص از حجامت است که خود دو نوع خشک و تر دارد. در حجامت خشک کبد، محل مورد نظر از طریق بادکش تحت فشار قرار گرفته و مواد سمی آن دفع میشود. اما گاهی عمق مشکل بیشتر بوده و برای همین حجامت تر را مورد استفاده قرار می‌دهند. در حجامت تر با استفاده از تیغ و ایجاد چند منفذ کوچک روی پوست، شرایط خروج مواد سمی و خون کثیف از بدن فراهم خواهد شد. حجامت کبد یکی از موثرترین راه‌ها برای رفع علائم کبد چرب در طب سنتی به حساب می‌آید. بااین‌حال پیش از انجام حجامت کبد حتما با پزشک خود مشورت کنید.
کلام آخر
کبد چرب یک بیماری خطرناک است که در گریدهای بالای خود می‌تواند برای فرد، تهدید مرگ ایجاد کند. بهترین راه برای مبارزه با این بیماری، پیشگیری با رعایت نکاتی در مورد زندگی و رژیم غذایی سالم است؛ نکاتی ساده مثل خواب کافی و خودداری از مصرف مداوم الکل. برای درمان کبد چرب در طب سنتی راه‌های مختلفی مثل خوردن خاکشیر یا حجامت کبد توصیه شده است. بوعلی سینا در کتاب قانون خود شربت سکنجبین را برای درمان این بیماری توصیه می‌کند. در نتیجه تمام این صحبت‌ها می‌توان گفت برای مبارزه با کبد چرب، پیشگیری بهتر از درمان است و هیچ مبارزه‌ای بهتر از سالم زندگی کردن نخواهد بود.
سوالات متداول
کبد چرب چگونه به وجود می‌آید؟
سبک زندگی غلط، رژیم غذایی ناسالم و گاهی عوامل ژنتیکی باعث انباشت چربی در کبد و در نتیجه التهاب بافت سلولی آن می‌شوند. انباشت چربی در کبد را کبد چرب می‌نامند.
ابتلا به کبد چرب شامل چه مراحلی است؟
مراحل، سطوح یا گریدهای اولیه این بیماری ممکن است بی‌علامت باشد یا تنها شامل علائمی همچون درد شکمی و ناراحتی پهلو داشته باشد. اگر بیمار به عادات غلط خود ادامه دهد کبد چرب به مراحل خطرناکی مثل خونریزی داخلی خواهد رسید. تمام علائم این بیماری در متن توضیح داده شده است.
درمان کبد چرب با طب سنتی چگونه است؟
طب سنتی علت اصلی بروز کبد چرب را انحراف مزاج از گرم و مرطوب به سرد و خشک می‌داند. برای بهبود مزاج باید عادات غلط غذایی را ترک کرد. طب سنتی مصرف روزانه خاکشیر و سکنجبین و همچنین حجامت را به‌عنوان درمان‌های کبد چرب معرفی کرده است.
درمان کبد چرب در طب بوعلی چگونه است؟
ابوعلی سینا، حکیم ایرانی، در کتاب قانون خود برای درمان کبد چرب، مصرف روزانه شربت سکنجبین را توصیه می‌کند.
منابع:
doctorserita
khabarfoori
tasnimnews
به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، کبد یکی از اعضای رئیسه بدن است که وظیفه رساندن تغذیه به اندام‌های مختلف و رشد و نمو بدن را بر عهده دارد؛ همچنین رفتارها، نگرش‌ها و رژیم غذایی یعنی کیفیت و مقدار غذای مصرفی تاثیر مستقیمی بر روی سلامت کبد دارد.
از دیدگاه روانشناسی خشم و عصبانیت مداوم که از بدترین رفتارهای انسان محسوب می شود م تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند مشکلات کبدی، درد در مفاصل، معده، بیماری‌های قلبی، کیسه صفرا، اسهال و گرفتگی عضلات شود.
جایگاه کبد در بدن کجاست؟
کبد در پهلوی راست قرار گرفته است و بزرگترین غده بدن محسوب میشود. وزن آن در مردان بین یک کیلو و ۳۰۰ گرم تا یک کیلو و ۵۰۰ گرم و در زنان بین یک کیلو تا یک کیلو و ۳۰۰ گرم است.
وظیفه کبد در بدن چیست؟
کبد نقش رشد و نمو، پاکسازی و دفع سمومات بدن و تا حدودی تصفیه خون را برعهده دارد؛ کبد بیش از ۵۰۰ هزار نوع آنزیم ترشح می‌کند و هر آنزیم از چندین نوع اسید آمینه تشکیل میشود. کبد مجهز به سلول‌هایی به نام کوپفر است که وظیفه بیگانه خواری را برعهده دارند؛ یعنی اگر اسید معده و بزاق دهان نتوانند میکروبی را که در اثر مصرف غذا یا آب آلوده وارد بدن شده است از بین ببرند، کبد سالم به کمک سلول‌های کوپفر این میکروب‌ها و ویروس‌ها را از بین میبرد.
کبد محل ذخیره قند به صورت گلیکوژن و آهن به صورت فریتین است؛ هنگام گرسنگی کبد فرصتی برای پاکسازی و استفاده از مواد ذخیره شده پیدا می‌کند، به طور مثال هنگامی که در ماه مبارک رمضان روزه هستیم کبد شروع به پاکسازی و پس از مصرف اولین وعده غذایی آن را در کبد ذخیره می‌کند به عبارتی کبد مانند یک فیلتر به مواد غذایی مفید اجازه عبور می‌دهد و مانع از ورود ترکیبات مضر میشود.
بیشتر بخوانید: چند روش خانگی درمان کبد چرب+ علل و علائم کبد چرب
مواد غذایی موثر در بروز کبد چرب
مصرف برخی از مواد غذایی با برخی از رفتارهای خاص می‌تواند باعث بروز کبد چرب شود. به طور مثال مصرف انواع تنقلات مانند چیپس، پفک، شکلات، شیرینی، ساندویچ‌های سرد و گرم، پیتزا، ترشی، روغن جامد و مایع، قند، شکر، سس‌های صنعتی، برنج فاقد سبوس، ماکارونی، رب صنعتی، گوشت گاو به مقدار زیاد، لبنیات بدون مصلح، نوشابه و مواد غذایی پرچرب و دیر هضم از عوامل ایجاد کبد چرب هستند.
همچنین بروز یبوست‌های مزمن، استعمال سیگار، قلیان و سایر مواد مخدر و مصرف مشروبات الکلی علاوه بر این که باعث بروز کبد چرب می‌شوند، مشکلات جدی و جبران ناپذیری را برای کبد به وجود می‌آورند.
یکی دیگر از عواملی که باعث چرب شدن کبد میشود پرخوری و عدم تحرک است؛ هنگامی که مقدار انرژی ورودی به بدن بیش از انرژی مصرفی باشد کبد نمی‌تواند سوخت و ساز طبیعی خود را داشته باشد و در نتیجه انرژی اضافه صورت چربی در کبد ذخیره میشود و فرد را به کبد چرب مبتلا می‌کند. این امر مخصوصا اگر غذاهای مصرف شده چرب و قندی باشند بیشتر رخ می‌دهد.
کبدچرب؛ ارمغان رژیم‌های عجیب و غریب لاغری
عامل دیگر در بروز کبد چرب رژیم‌های سخت لاغری است که به صورت خودسرانه یا از منابع نامعتبر دریافت میشود. افرادی که سعی دارند با گرسنگی‌های طولانی مدت یا از طریق خوردن غذاهای خاص لاغر شوند متاسفانه نه تنها نمی‌توانند به هدف خود یعنی لاغری برسند بلکه دچار کبد چرب می‌شوند. گاهی به دلیل استفاده از رژیم‌های عجیب و غریب لاغری سیستم گوارشی دچار مشکل میشود و زخم معده را به وجود می‌آورد.
استفاده از رژیم غذایی نامناسب، عصبانیت، خشم، استرس، اضطراب و استفاده از آب‌های آلوده علاوه بر کبد چرب موجب چاقی و لاغری مفرط، بی‌خوابی یا پرخوابی، کسالت، خستگی، سیروز کبدی و حتی هپاتیت میشود.
مصرف زیاد برخی از داروهای مکمل شیمیایی از جمله ویتامین‌ها هم می‌تواند در ایجاد کبد چرب نقش داشته باشد.
برای بررسی و آگاهی از مواد غذایی مفید برای درمان کبد چرب با حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت و گو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
مواد غذایی مفید و موثر در رفع کبدچرب
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مواد غذایی مفید برای رفع کبد چرب اظهار کرد: افراد برای بهره مند شدن از یک کبد سالم باید از انواع میوه‌ها و سبزیجات طبیعی و تازه مانند کاهو، خیار، جعفری، هویج، روغن زیتون بودار، روغن کنجد، انار، شاتوت و سالاد فصل به همراه لیموترش و روغن زیتون بودار استفاده کنند و از خوردن سالاد فصل به همراه سس‌های صنعتی پرهیز شود.
وی افزود: بهتر است از بذرهای ملین مثل خاکشیر، بارهنگ، تخم ریحان، ترنجبین، کرفس و گیاهان دارویی از جمله اسطوخودوس، بادرنجبویه، کاسنی و شاتره، همچنین کدو حلوایی، آلو خورشتی، انجیر و انگور استفاده شود.
عظمایی بیان کرد: همچنین مصرف روزانه ۶ لیوان آب نیم ساعت قبل از غذا و ۲ ساعت بعد از هر وعده غذایی تواند نقش مهم و موثری در سلامت کبد داشته باشد.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت: استفاده از تمبر هندی، گوجه سبز به مقدار کم و مواد لبنی به همراه مصلح‌هایی مانند شوید، گل سرخ، پونه و نعناع از موادغذایی مفید در این زمینه هستند؛ همچنین استفاده از زردچوبه در غذا و مصرف شیرخشت می‌تواند به سلامت کبد کمک کند.
معجون گیاهی فوق‌العاده در رفع کبد چرب
عظمایی اظهار کرد: یکی از معجون‌های فوق‌العاده برای سلامت کبد ترکیبی از عرقیجاتی مثل شاتره، کاسنی، کیالک، بومادران، گزنه، کرفس، خارخاسک، خارشتر، گل ختمی و عسل و سرکه است که می‌تواند سبب پاکسازی بدن از سمومات و رفع کبد چرب، جوش، چربی خون و رفع خارش بدن، همچنین باز شدن رنگ چهره و افزایش نشاط و سلامتی شود.
وی افزود: برای تهیه این شربت باید تمام عرقیجات ترکیب شوند و هنگام استفاده برای یک لیوان از این شربت یک غذاخوری سکنجبین اضافه شود، همچنین می‌توان به جای سکنجبین یک قاشق غذاخوری سرکه یا عسل اضافه و میل شود. بهترین زمان مصرف این شربت نیم ساعت قبل از غذا و ۲ ساعت بعد از صرف هر وعده غذایی است و می‌توان روزانه ۳ لیوان از آن را میل کرد.
تاثیر فوق‌العاده رب انار در درمان کبدچرب
این محقق و پژوهشگر طب سنتی بیان کرد: مصرف برخی از مواد غذایی تاثیر بسیار فوق العاده‌ای در رفع چربی کبد، چربی خون، فشار و حتی قند خون دارند؛ مصرف رب انار موجب تصفیه خون و تقویت کبد و در نتیجه رفع کبد چرب میشود.
وی افزود: مربای شاتوت یکی دیگر از خوراکی‌های مفید برای کبد چرب است؛ استفاده از شاتوت به همراه عسل موجب تقویت کبد و دفع سمومات بدن میشود و حتی سیروز کبدی را از بین میبرد.
بیشتر بخوانید: درمان کبدچرب با شربتی خوشرنگ/ با این نوشیدنی از شر چاقی خلاص شوید
عظمایی گفت: شربت زردچوبه به همراه زیره، دارچین و عسل یک دمنوش موثر در درمان کبد چرب است.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: مصرف آش انار تاثیر بسیار زیادی در رفع کبد چرب دارد؛ شربت زرشک و عسل هم در این زمینه بسیار مفید است.
وی بیان کرد: شربت خار مریم یکی دیگر از نوشیدنی‌های فوق العاده در این زمینه محسوب میشود؛ برای تهیه این شربت باید عرق خار مریم، کاسنی و شاتره را مخلوط کرد و به همراه عسل میل شود.
نقش سبزیجات در درمان کبدچرب
عظمایی گفت: مصرف سبزیجاتی مثل کرفس، هویج، اسفناج، کاهو، چغندر، جعفری، شلغم، کدو سبز، خیار، کلم پیچ، کلم بروکلی، گل کلم، فلفل دلمه و سیر نقش بسزایی در پاکسازی کبد و کیسه صفرا دارد؛ همچنین جوانه یونجه یکی از جوانه‌های مفید در پاکسازی کبد است.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی اظهار کرد: عناب، آرتیشو، ترنجبین و بیدمشک از مواد غذایی مفید در رفع چربی کبد هستند.
وی گفت: افرادی که دچار یبوست هستند برای رفع آن ترکیبی از ۴۵ گرم برگ سنا، ۱۵ گرم گل سرخ، ۱۵ گرم گل ختمی، ۱۵ گرم تخم گشنیز و ۱۰ گرم انیسون را ترکیب و به شکل دمنوش به همراه عسل قبل از غذا میل کنند.
عظمایی اظهار کرد: شربت سماق یا استفاده از سماق به همراه غذا یکی دیگر از مواد غذایی مفید است. برای تهیه شربت سماق آن را با تخم شوید و زیره مخلوط و به شکل دمنوش به همراه عسل قبل از غذا مصرف کنید.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی بیان کرد: شربت لیمو ترش و عسل و شربت آلوئه ورا ۲ نوشیدنی فوق العاده برای رفع کبد چرب هستند.
انتهای پیام/
به گزارش خبرنگار ایمنا، کبد چرب یکی از بیماری‌هایی است که پس از بروز در کبد، می‌تواند سلامت بدن را به صورت کلی به خطر بیندازد زیرا یکی از اندام‌های حیاتی است که وظایف مهمی را همچون پاکسازی خون بر عهده دارد.
بیماری کبد چرب یکی از شرایط رایج است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد اتفاق می‌افتد و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، هیچ علامتی ندارند و برای آنها مشکل جدی ایجاد نمی‌کند، با این‌حال در برخی موارد می‌تواند سبب آسیب به کبد شود.
یکی از فعالیت‌های مهم کبد، ذخیره‌سازی و سوخت‌وساز چربی‌ها در بدن است، کبد طبیعی حاوی حدود پنج گرم چربی خالص در ۱۰۰ گرم وزن خود است و هر زمان مقدار چربی در کبد به بیش از پنج درصد وزن آن افزایش پیدا کند، به این حالت کبد چرب گفته میشود؛ مصرف برخی داروها، چاقی یا اضافه وزن، کم تحرکی، مصرف مشروبات الکلی منجر به بروز کبد چرب می‌شوند.
شکل غیرالکلی کبد چرب به دلیل تغییر در شیوه زندگی، تحرک و تغذیه، در حال افزایش است. کبد چرب غیرالکلی، بیماری خاموشی است که در بسیاری از موارد در مراحل ابتدایی، علائم خاصی ندارد، ولی وجود کبد چرب نشان‌دهنده وجود یک نقص متابولیک در بدن است و خطر بروز بیماری دیابت قندی، سکته‌های قلبی و مغزی در آینده افزایش پیدا می‌کند.
درمان گیاهی کبد چرب با مصرف گیاهان دارویی توصیه شده در طب سنتی است، اما کدام گیاه دارویی برای درمان چربی کبد مناسب است، درمان کبد چرب با خاکشیر و زردچوبه یکی از رایج‌ترین روش درمان گیاهی کبد چرب به روش سنتی است، مؤثرترین گیاهان دارویی برای درمان کبد چرب غیرالکی توصیه شده است.
داشتن سبک زندگی سالم مکمل درمانی
درمان قطعی و فوری کبد چرب با داروی گیاهی را هیچ پزشک یا متخصص طب سنتی تأیید نمی‌کند زیرا یکی از مهم‌ترین عوامل برای درمان کبد چربی، رعایت اصول تغذیه‌ای درست و استفاده از غذاهای سالم است، در واقع مبتلایان به کبد چرب باید به نوعی از یک سری اصول در تهیه و طبخ مواد غذایی استفاده کنند تا به همراه سایر مواردی که در درمان این بیماری بیان میشود، تکمیل کننده درمان بیماری آنها باشد.
به جرأت می‌توان گفت با خوردن هر نوع داروی گیاهی و طبیعی برای درمان کبد چرب، اگر شما مثل سابق به سبک غذا خوردن خود ادامه دهید، نه تنها درمان حاصل نمی‌گردد بلکه حتی شرایط شما ممکن است هر روز بدتر و بدتر شود، به همین دلیل داشتن سبک زندگی سالم، مکمل سایر درمان‌های شما در کنترل و درمان و پیشگیری چرب شدن کبدتان خواهد بود.
علت توصیه به درمان گیاهی کبد چرب را بدانید
یک بررسی در سال ۲۰۱۸ گیاهان دارویی، مکمل‌ها، ادویه‌جات و ترشیجات را که به عنوان درمان‌های جایگزین برای درمان کبد چرب استفاده شده‌اند را شناسایی کرد. در این بررسی مشخص شد که استفاده از گیاهان دارویی مانند زردچوبه، خار خار، رسوراترول و چای سبز اثرات مثبتی بر روی درمان بیماری کبد چرب دارند. البته استفاده از روش‌های گیاهی و سنتی درمان کبد چرب باید با نظر پزشک انجام شود تا عوارض جانبی نداشته باشد.
درباره اهمیت خواندن این مطلب در مورد گیاهان دارویی برای درمان گیاهی کبد چرب، همان کافی است که بدانید کبد یا همان جگر را می‌توان سلطان اندام‌های داخلی بدن دانست چرا که لحظه‌ای بدون آن قادر به زندگی کردن نخواهیم بود.
روش‌های درمان کبد چرب در طب سنتی
نتایج چندین مطالعه نشان می‌دهد که ویتامین‌ها، گیاهان و سایر مکمل‌ها ممکن است به کاهش چربی کبد و کاهش خطر پیشرفت بیماری کبد کمک کنند. در طب سنتی با استفاده از خواص بعضی گیاهان و عصاره‌گیری از آنها می‌توان ترکیباتی به دست آورد که بوسیله آنها به راحتی و با موفقیت کامل کبد چرب درمان میشود، تعدادی از گیاهان دارویی برای کبد چرب عبارتند از:
۱. درمان کبد چرب با زردچوبه
یک محقق طب سنتی با معرفی زردچوبه به عنوان گیاهی با مزاج گرم و خشک گفت: «مصرف زردچوبه به مبتلایان به کبد چرب و خونریزی‌های گوارشی، سرطان کولون و آلزایمر توصیه میشود.». جالب است بدانید که زردچوبه سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است. زردچوبه از انباشته شدن چربی جلوگیری می‌کند و برای درمان کبد چرب مناسب است. همچنین زردچوبه توانایی بدن را برای هضم چربی‌ها بهبود می‌بخشد به طوری که از تجمع آنها در کبد جلوگیری می‌کند.
چطور باید از زردچوبه به عنوان گیاه دارویی استفاده کنیم؟
برای درمان کبد چرب باید زردچوبه را داخل کپسول کرده و بعد از غذا میل یا آن را با عسل مخلوط و هر روز مقداری مصرف کنند اما در افراد گرم مزاج مصرف زرد چوبه به این شکل می‌تواند باعث رفلکس و کهیر شود، با این حال هرگز توصیه نمی‌کنیم این افراد مصرف این ادویه را کنار بگذارند بلکه می‌توانند از آن به میزان کمتر در غذاها استفاده کنند.
۲. درمان کبد چرب با خاکشیر
خاکشیر یکی از گیاهانی بسیار مفید است که می‌توانید از آن برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده کنید. همچنین مصرف خاکشیر برای درمان کبد چرب و پاکسازی آن بسیار مفید است. این دانه‌ها کبد را از چربی پاکسازی می‌کنند و به درمان آن می‌پردازند. خاکشیر با آب ولرم و کمی ترنجبین، یک شربت مناسب برای درمان مزاج‌های خشک (صفرایی و سودایی) است و می‌تواند در درمان کبد چرب نیز مؤثر واقع شود.
۳. درمان کبد چرب با لیموترش
نوشیدن یک لیوان آب که در آن عصاره یک لیموترش تازه وجود دارد در آغاز روز می‌تواند بهترین دارو برای پیشگیری از ابتلاء به کبد چرب باشد. از آنجا که لیمو سرشار از ویتامین C است و به عنوان یک آنتی اکسیدان می‌تواند نقش مؤثری در هضم و جذب مواد مفید در بدن داشته باشد، قابلیت زیادی در پیشگیری و درمان کبد چرب دارد.
مصرف لیمو کمک می‌کند تا آنزیم تولید کبدی به نام گلوتاتیون زیاد شود، گلوتاتیون ( Glutathione) باعث خنثی کردن سموم میشود.
۴. درمان کبد چرب با سرکه سیب
سرکه سیب طبیعی یکی از بهترین روش‌های گیاهی برای درمان کبد چرب است، سرکه سیب کمک می‌کند چربی انباشته شده در داخل و اطراف کبد از بین برود همچنین باعث کاهش وزن شما میشود.
۵. درمان کبد چرب با دم نوش قاصدک
گیاه قاصدک ( Dandelion) یک تونیک قدرتمند برای کبد شما می‌باشد، از این رو برای درمان بیماری کبد چرب استفاده میشود. قاصدک به سم‌زدایی و سوخت و ساز چربی‌های انباشته شده در کبد کمک می‌کند. همچنین عصاره برگ قاصدک به پیشگیری و درمان کبد چرب کمک می‌کند.
۶. درمان کبد چرب با چای سبز
نوشیدن چای سبز یا استفاده از عصاره این گیاه دارویی تأثیر چشمگیری در پیشگیری از تجمع و رسوب چربی‌ها در اطراف کبد دارد، همچنین مصرف این گیاه به تسریع روند درمانی کبد چرب نیز کمک شایانی می‌کند. درمانگران چینی نیز بر این باورند که نوشیدن چای سبز به صورت مستمر می‌تواند مانع از ابتلاء به سرطان کبد شود. همچنین مصرف چای سبز از انباشته شدن چربی در بدن جلوگیری می‌کند.
۷. روغن زیتون
روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که این روغن در مقایسه با دیگر روغن‌ها نظیر مارگارین و کره سالم‌تر است. تحقیقات نشان داده که روغن زیتون برای کاهش سطح آنزیم‌های کبدی و کنترل وزن مفید است.
۸. درمان گیاهی کبد چرب با سیر
بسیاری از سیر یا پودر آن به عنوان طعم دهنده غذا استفاده می‌کنند، این در حالی است که تحقیقات نشان می‌دهد سیر می‌تواند باعث کاهش وزن شود، بنابراین استفاده از مکمل پودر سیر را به شما توصیه می‌کنیم.
۹. زنجیل و کمک به درمان چربی کبد
یکی دیگر از شیوه‌های کاهش جذب چربی در جریان گردش خون و اندام‌های داخلی، گنجاندن زنجبیل در برنامه غذایی هفتگی است. افرادی که در طول هفته ۲ تا ۳ بار زنجبیل استفاده می‌کنند، می‌توانند از خواص درمانی آن در افزایش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن و کاهش جذب چربی‌ها بهره‌مند شوند.
برای این منظور می‌توانید یک تکه زنجبیل را درون یک کاسه ماست رنده کرده و آن را بعد از صرف وعده‌های غذایی میل کنید. به اعتقاد برخی از درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان نوشیدن دم نوش زنجبیل نیز در کنترل بیماری‌های کبد به ویژه کبد چرب مؤثر است. نوشیدن این دم نوش می‌تواند به کاهش جذب چربی در اطراف کبد کمک کرده و مانع از ابتلای افراد مستعد به این بیماری شود.
مصرف دم نوش زنجبیل یا ماست کم چرب حاوی زنجبیل به ویژه در وعده‌هایی که غذای چرب خورده اید بسیار اهمیت دارد. همچنین می‌توانید با جوشاندن برش‌های زنجبیل در چای سبز یا آب، چای زنجبیل درست کنید.
۱۰. درمان گیاهی کبد چرب با کنگر فرنگی
کنگر فرنگی مصرف غذایی داشته و در طب سنتی مصرف این گیاه سابقه طولانی در درمان اختلالات کبدی و صفرا دارد. این گیاه دارویی شامل اسیدهای سینارین، فلونیک و کافئیک لاکتون‌های سزکویی‌ترپن، فلاونوییدها اینولین فیتواسترول‌ها، مواد معدنی، ویتامین و آنزیم‌ها می‌باشد. عصاره برگ گیاه دارای اثر آنتی‌اکسیدانی و محرک سلول‌های کبدی است.
۱۱. کاهش جذب چربی با گیاه خار مریم
گیاه خار مریم یکی دیگر از گیاهان دارویی است که از آن برای درمان و پیشگیری از بیماری‌های کبدی استفاده می‌کنند. این گیاه از آنجا که ترکیبی به نام سیلی مارین دارد، می‌تواند در کاهش میزان جذب چربی به ویژه چربی بد (LDL)، تری گلیسیرید و کاهش جذب کلسترول مؤثر باشد. به همین دلیل بسیاری از درمانگران، این گیاه را از جمله مؤثرترین گیاهان دارویی برای درمان کبد چرب می‌شناسند و مصرف دم نوش یا خشک این گیاه همراه غذا را در این زمینه مؤثر می‌دانند.
گیاه دارویی خار مریم در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان، ایدز، هپاتیت و مسمویت‌های کبدی مؤثر تشخیص داده شده است. از جمله می‌توان به اثرات آنتی اکسیدانی، آنتی ویروسی، ضد التهابی، تقویت کننده سیستم ایمنی اشاره کرد.
۱۲. درمان گیاهی کبد چرب با دارچین
مطالعات بسیاری بر اثر دم‌کرده و همچنین مکمل دارچین بر روی کبد چرب انجام شده است و تقریباً اکثر آنها تأثیر مثبت این ادویه خوراکی بر کبد چرب را تأیید کرده‌اند؛ دارچین نیز مشابه زردچوبه بهتر است به صورت آسیاب نشده استفاده شود.
۱۳. رزماری و کمک به درمان کبد چرب
رزماری با طعم و عطر خوشی که دارد برای استفاده در غذاها و یا کنار آنها بسیار مفید است. این گیاه خوشبو خاصیت ضد التهابی دارد و به این منظور برای کاهش دردهای مفصلی و یا کوفتگی‌ها از آن استفاده میشود. در بعضی از مطالعات صورت گرفته، اثر درمانی آن برای کبد چرب نیز ثابت شده است.
۱۴. درمان چربی کبد با سرکه انگبین
استفاده روزانه یک لیوان سرکه انگبین می‌تواند به درمان کبد چرب شما کمک کند. سرکه انگبین از ترکیب دو واحد عرق نعناع، یک واحد سرکه طبیعی و دو واحد عسل بدست می‌آید و با سکنجبین درست شده از شکر کاملاً متفاوت است.
۱۵. عرق کاسنی و پاکسازی کبد
کاسنی یکی از گیاهان و عرقیجات معروف در طب سنتی ایران از گذشته تا کنون است. این ماده غذایی با طبعی سرد، برای پاکسازی کبد از سموم مفید است و با دارا بودن خاصیت پروبیوتیکی، دستگاه گوارش را تنظیم می‌کند. خوردن روزانه هفت برگ کاسنی و یا یک استکان عرق کاسنی برای داشتن کبدی سالم توصیه میشود.
عرقیات گیاهی بنوشید
عرق گیاهی شاهتره، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی مؤثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار می‌آیند. این نوشیدنی‌های گیاهی از آنجا که طبعی سرد وتر دارند، موجب کاهش میزان کلسترول خون می‌شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک می‌کنند.
هر نوع عرقیجات گیاهی در درمان بعضی از بیماری‌ها موثرند. به اعتقاد درمانگران، نوشیدن یک تا دو لیوان از عرقیات شاهتره، کاسنی و خارشتر یا ترکیبی از آنها می‌تواند تأثیر زیادی در پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های کبد به ویژه کبد چرب و سیروز کبدی داشته باشد و احتمال ابتلاء به این بیماری‌ها را به صفر برساند.
راهکار کلیدی در درمان این بیماری
مصرف این گیاهان دارویی به تنهایی نمی‌تواند کبد چرب را درمان کند، مؤثرترین و کارآمدترین راهکار درمان کبد چرب بر اساس آخرین تحقیقات، رعایت رژیم غذایی مناسب با همراهی فعالیت بدنی کافی است. تنها سه تا پنج درصد کاهش وزن می‌تواند تا حد زیادی چربی کبد را از بین ببرد. پس در کنار درمان دارویی و گیاهی، پیروی از یک الگوی غذایی سالم، راهکار کلیدی در درمان این بیماری است.
اگر اضافه وزن دارید، اگر کم تحرک هستید و احتمال ابتلاء به کبد چرب را دور نمی‌بینید به شما پیشنهاد می‌کنیم از مصرف غذاهایی مانند غذاهای فریز شده و یخ زده، ترشیجات، ماست پرچرب، سس، نمک زیاد، غذاهای فست‌فود، انواع شیرینی‌ها، پیتزا، انواع سرخ کردنی‌ها مانند سیر داغ، پیاز داغ، چیپس، پفک، غذاهای چرب و نوشابه‌های گازدار پرهیز کرده و تا می‌توانید به جای آنها از میوه‌های تازه، سبزیجات مختلف به ویژه کاهو، خیار، هویج و غذاهای سالم و طبیعی استفاده کنید. رعایت این رژیم در تمام دوره‌های سنی به پیشگیری از ابتلاء به کبد چرب و دیگر بیماری‌های کبد کمک می‌کند.
بسیاری از افراد در صورت مواجهه با بیماری یا عارضه خاصی، تصور می‌کنند که برای درمان بیماری خود حتما باید متوسل به‌مصرف داروهای شیمیایی یا نسخههای پیچیده شوند!
اما بر اساس آموزه‌های طب سنتی، اکثر بیماری‌ها حتی برخی از بیماری‌های صعب‌العلاج، درمان‌های بسیار ساده و بر اساس اصلاح تغذیه و رعایت برخی از پرهیز‌ها دارند؛ به طور مثال امروزه “کبد چرب” بیماری است که بسیاری از مردم کشورمان به آن گرفتار هستند و در طب نوین برای درمان این بیماری، انواع و اقسام داروهای شیمیایی با عوارض بسیار تجویز می‌شوند و در بسیاری از موارد، این داروهای شیمایی نتیجه چندانی در درمان کبد چرب ندارند!
جالب اینکه همین بیماری کبد چرب در انواع و اقسام خود حتی در موارد حاد و توسعه یافته آن که گاهی منجر به “سیروز کبدی” میشود، پروسه درمان ساده و بدون عارضه‌ای بر اساس دستورات طب سنتی دارد و در اکثر موارد در صورت رعایت برخی تدابیر ساده و پرهیزات ارائه شده از سوی طبیب، به راحتی در بازه زمانی حدود 2 ماهه درمان میشود.
یکی از ترکیبات عمومی برای درمان کبد چرب، استفاده از “خاکشیر” است که البته کاربردهای خاکشیر در حوزه درمان‌های طب سنتی بسیار گسترده است؛ استفاده از جوشانده یک تا دو قاشق غذاخوری خاکشیر به‌صورت ناشتا، نقش بسیار چشمگیری در درمان کبد چرب و عوارض کبدی دارد البته در کنار مصرف خاکشیر باید سایر پرهیزات و تدابیر لازم را نیز رعایت کرد مانند پرهیز از مصرف آب یخ، پرهیز از مصرف روغن‌های مایع تراریخته موجود در بازار و …
دانه‌های ریز معجزه‌گر “خاکشیر” می‌تواند شما را در درمان:
ـ دفع سنگ کلیه
ـ درمان ضعف معده
ـ درمان لک‌های صورت
ـ درمان تورم لوزه‌ها
ـ بهبود جوش صورت
ـ درمان مشکلات کبدی
ـ بهبود یبوست
مصرف صبح ناشتا یک لیوان خاکشیر همراه با عسل، آب لیمو ترش تازه و آب گرم نیز می‌تواند اثرات درمانی گسترده‌ای داشته باشد.
معجزه گل سرخ و سنا مکی
آیت‌الله تبریزیان محقق طب اسلامی درباره درمان کبد چرب می‌گوید: برای کبد چرب از گل سرخ و سنا مکی می‌توان دو هفته استفاده کرد البته صبح ناشتا افراد سه قاشق غذاخوری خاکشیر با عرق کاسنی و شاتره و آب جوش مخلوط کنند بخورند سپس دو قاشق غذاخوری از نیم کوب سنا و گل سرخ را یک ساعت قبل از ناهار دم کنند و مصرف کنند چرا که تمام چربی بدن، حتی چربی دیواره شکم را خارج می‌کند.
سنای مکی در روایات ما برای رفع کل چربی‌ها خیلی تعریف شده است. چربی‌های بدن را بیرون می‌ریزد. در روایت داریم امام صادق (ع) می‌فرماید: «لَو عَلِمَ النّاسُ ما فِی السَّنا لَبَلَغوا كُلَّ مِثقالٍ مِنهُ بِمِثقالَینِ مِن ذَهَبٍ.»یعنی «مردم اگر بدانند سنای مکی چه خصوصیتی دارد، هر مثقالش را با دو مثقال طلا می‌خریدند.» و رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) می‌فرماید: «فَلَو دَفَعَ شَیءٌ المَوتَ لَدَفَعَهُ السَّنا.»یعنی «اگر چیزی مرگ را دفع کند، همان سنا است.»
تبریزیان خاطرنشان کرد: سنای مکی، برای چربی بدن، چربی کبد و چربی خون و برای چربی دیواره شکم استفاده میشود و خیلی مؤثر و مفید است. دارویی عاجل، سهل و آسان است.
برخی کارشناسان طب سنتی نیز پیشنهادهای زیر را مطرح کرده‌اند :
شربت کاسنی و آبلیمو با عسل
صرف شربت عسل، آب لیمو و کاسنی روزی یک لیوان صبح ناشتا و یک لیوان آخر شب جهت درمان این بیماری و تسریع در سیر بهبودی آن مؤثر است البته باید توجه داشت که برای این راهکار باید یک و نیم لیوان آب لیموی تازه را با یک قاشق مرباخوری عسل و چهار و نیم لیوان کاسنی مخلوط کرد تا بتوان طی شبانه روز مصرف آن را مدنظر قرار داد.
سیاهدانه
صرف یک قاشق چایخوری سیاه دانه در صبح و شب نیز توصیه می شود البته سیاه دانه باید حتماً جویده شود و اگر همراه با کمی عسل طبیعی مورد استفاده قرار گیرد اثر زیادتری را بر جای خواهد گذاشت.
سیب
صرف روزانه 2 الی 3 عدد سیب کامل صبح ها قبل از صبحانه و آخر شب می تواند در درمان این بیماری استفاده شود.
سالاد
صرف پیوسته سالاد کاهو، کلم، هویج، روغن زیتون و آبغوره هفته ای 5 بار توصیه می شود.
مصرف شربت عسل، آب لیمو و کاسنی روزی یک لیوان صبح ناشتا و یک لیوان آخر شب جهت درمان این بیماری و تسریع در سیر بهبودی آن مؤثر است
ترکیب 4 بذر
۱۰ گرم تخم کاسنی، ۱۰ گرم تخم خرفه، ۱۵ گرم تخم خربزه به اضافه ۱۰ گرم تخم خیار را با هم نیمکوب کرده و کمی از آن را از شب در عرق کاسنی و شاه تره خیسانده و صاف کنید و صبح آن را مصرف کنید. بعد از ظهر نیز از این مخلوط ۴ بذر دوباره در عرق کاسنی و شاهتره خیسانده و مصرف کنید. بهتر است که مصرف این دارو با غذا فاصله داشته باشد و پس از خوردن دارو نیز تا یک ساعت غذا نخورید.
مخلوط عرق کاسنی و شاهتره
افراد مبتلا به کبد چرب روزانه یک لیوان مخلوط عرق کاسنی و شاه تره بنوشند.
آش و سوپ های کم چرب
مصرف غذاهایی که انرژی زیادی تولید نمی کنند مثل انواع آش ها، خورش هایی که با سبزیجات تهیه می شوند و سوپ، در درمان مفید است و بهتر است کسانی که معده ضعیف ندارند، خورش ها را کمی ترش تر تهیه کنند. آش آبغوره که از نخود خیس کرده که همراه با ماش، برنج، جو پوست کنده و سبزی فراوان از جمله گشنیز و چغندر تهیه شده است و با اضافه کردن آبغوره مصرف می شود، کبد و دستگاه گوارش را پاکسازی می کند و برای افرادی که دچار بیماری تُخَمه یا سوءهاضمه هستند، مفید است. از این آش می توان هفته ای یک بار استفاده کرد. بهتر است که این آش همراه با نان مصرف نشود و برای جلوگیری از نفخ ناشی از خوردن آن لازم است کمی پودر زیره یا زنیان یا رازیانه یا آویشن یا گلپر در آن ریخته شود.
کمک کننده های درمان
چای ترش، چای سبز، آلبالو، آب آلبالو، آب زرشک، آبغوره و عناب در دوره نیز درمان کمک کننده است.
پرهیزات
* قبل از میل غذا مصرف هر گونه مایعات حتی آب توصیه نمی شود و بهترین زمان نوشیدن هر نوع مایعات حتی آب نیم ساعت قبل از غذا و یا یک ساعت پس از میل غذا است.
* کم کردن مصرف غذاهای سرخ کردنی به ویژه در شب هنگام.
* عدم مصرف غذاهای آماده و فست فود و همچنین نوشابه های گازدار.
* دوری از استرس های روزانه
* پرهیز از غذاهای غلیظ مانند ماکارونی، سالاد الویه، گوشت گاو، گوساله و کله پاچه.
* پرهیز از پُرخوری؛ معده سه قسمت دارد، یک قسمت برای غذا، یک قسمت برای نوشیدنی ها و یک قسمت هم برای نفس کشیدن است. افراد از پُرخوری پرهیز کنند و جایی برای نفس کشیدن خود بگذارند.
مصرف یک قاشق چایخوری سیاه دانه در صبح و شب نیز توصیه می شود البته سیاه دانه باید حتماً جویده شود و اگر همراه با کمی عسل طبیعی مورد استفاده قرار گیرد اثر زیادتری را بر جای خواهد گذاشت
* عدم نوشیدن آب یخ؛ به خصوص آبی که جرم یخ درون آن وجود دارد. به جای آب نوشیدنی عسل و آب و آبلیمو استفاده نمایند. اگر این روند را افراد دو تا سه ماه اجرا کنند و در طول این مدت بیشتر غذاهایشان آبپز باشد و از انواع سوپ ها با سبزیجات مختلف استفاده کنند، رو به بهبودی می روند. اگر چربی خونشان هم بالاست با این روش درمانی رو به بهبود می رود، اصلاح کلیه، کبد و مرمت و بازسازی قسمت هایی از بدن صورت می گیرد. سموم از بدن دفع می شود. می توانند به عنوان نوشیدنی هر چند بار که نیاز به آب دارند از شربت آب و عسل و لیموترش استفاده کنند.
* کم کردن مواد غذایی پرانرژی
در نهایت این که
افرادی که مبتلا به کبد چرب هستند در صورتی که بیماری شان در حد متوسط و یا شدید باشد و یا همراه با افزایش آنزیم های کبدی باشد علاوه بر این بیماری ممکن است به دیابت، فشار خون و چاقی زیاد نیز مبتلا شوند که برای جلوگیری از بروز عوارض ناشی از این بیماری ها لازم است درمان خود را تحت نظر پزشکان مربوطه انجام دهند.