راه حل کبد چرب
در یک نگاه
کبد یکی از مهمترین اجزاء بدن انسان است. انسان بدون کبد نمی تواند به زندگی خود ادامه دهد. حتی قسمتی از کبد نیز می تواند برای ادامه روند زندگی فرد کافی باشد. به همین علت است که در پیوند کبد، کل این عضو بدن را پیوند نمی زنند و تنها قسمتی از آن پیوند می شود. چراکه همین میزان نیز می تواند با رعایت برخی پرهیزات، زندگی مناسبی برای فردی که کبد خود را از دست داده، ایجاد کند.
یکی از مشکلات اصلی بیماری کبد چرب که رسیدگی به آن در اسرع وقت را مهمتر می کند، عوارض این بیماری برای قسمت های مختلف بدن است. بیماری هایی مثل دیابت، فشار خون بالا و بیماری های مرتبط با کلیه، ممکن است به دلیل کبد چرب در بدن انسان ایجاد شود. جالب است بدانید که یکی از دلایل بروز کبد چرب چاقی است. همچنین بیماری کبد چرب نیز به چاق شدن بیشتر فرد منجر می شود. این یک چرخه ناسالم به سمت سیروز کبدی یا همان نابودی کل کبد است. همچنین فردی که به کبد چرب مبتلا می شود، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را در خود افزایش می دهد.
انواع کبد چرب بر اساس پیشرفت بیماری
دسته بندی مهم دیگری که برای کبد چرب در نظر گرفته می شود، انواع این بیماری بر اساس پیشرفت آن است. احتمالا اگر خود یا اطرافیانتان دچار کبد چرب شده باشید، می دانید که وقتی گفته می شود فرد به کبد چرب مبتلاست، اصطلاحی به نام «گرید» نیز به آن اضافه می شود. کبد چرب گرید های مختلفی دارد که بر اساس سطح پیشرفت بیماری مشخص می شوند.
انواع گریدهای کبد چرب عبارتند از:
- کبد چرب گرید 1
- کبد چرب گرید 2
- کبد چرب گرید 3 یا فیبروز کبدی
- سیروز کبدی
برای درمان فوری کبد چرب باید به گرید آن توجه شود. هر کدام از این گریدها شرایط خاص خود را دارند. حتما باید برای درمان آن ها به صورت هوشمندانه اقدام شود.
کبد چرب گرید 1
شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از مردم به کبد چرب گرید 1 مبتلا هستند؛ حتی بدون آنکه خودشان بدانند. به دلیل هزینه های گران سونوگرافی که یکی از روش های تشخیص کبد چرب است، بسیاری از افراد در هنگام تست های سالانه یا انجام سونوگرافی به دلایل دیگر، به کبد چرب گرید 1 خود پی می برند. به این علت که گرید 1 این بیماری علائم بسیار خفیفی دارد؛ در نتیجه تشخیص آن به صورت غیر آرمایشگاهی کار چندان ساده ای نیست.
ابتلا به کبد چرب گرید 1 به هیچ وجه خطرناک به شمار نمی رود. در واقع فردی که به کبد چرب گرید 1 مبتلا می شود تنها با یک زنگ خطر مواجه خواهد شد که باید برای درمان کبد چرب اقدام کند. در غیر این صورت ممکن است سطح پیشروی این بیماری بیشتری شده و خطراتی را برای فرد ایجاد خواهد کرد.
در بسیاری از مواد، فرد مبتلا به کبد چرب گرید 1، بدون انکه بداند درمان می شود. روش درمان کبد چرب گرید 1 بسیار ساده است. کافی است سبک زندگی غلط را به سمت سالم تر شدن تغییر مسیر بدهید. به مرور زمان شاهد بهبود و درمان کبد چرب گرید 1 خواهید بود.
کبد چرب گرید 2
مرحله بعدی این بیماری، گرید 2 کبد چرب است. این سطح از بیماری نیز آنقدرها خطرناک نیست. افرادی هستند که سال ها به کبد چرب گرید 2 مبتلا بوده اند و به سمت گرید های بالاتر و از دست دادن کبد هم نرفته اند. اما طبیعتا اگر شما به پله دوم کبد چرب رسیده اید، یعنی هنوز سبک زندگی شما دارای ایراداتی است که باید اصلاح شود. اگر زود به فکر اصلاح روند سبک زندگی به ویژه در تحرک و خوراک خود نباشید، ممکن است مشکلات کبدی شما بیشتر شود.
درمان کبد چرب گرید 2 بسیار سخت تر از گرید 1 خواهد بود. در این گرید، علاوه بر چرب تر شدن کبد، آنزیم های کبدی نیز بیشتر دچار مشکل می شوند. با این حال به نظر می رسد اصلاح سبک زندگی، رعایت پرهیزات و اسفاده از داروهای گیاهی برای درمان کبد چرب گرید 2 موثرترین راهکار خواهد بود.
برای تشخیص کبد چرب گرید 2 که به آن استئاتوهپاتیت غیر الکلی نیز گفته می شود، بهترین راهکار استفاده از آزمایش خون، سونوگرافی و در برخی مواد فیبرواسکن است. اگر به این بیماری مبتلا شده اید، حتما باید هر 6 ماه یکبار یا حتی زودتر، برای انجام آزمایش و سونوگرافی اقدام کنید تا مبادا میزان پیشرفت بیماری سریعتر شده باشد. در این شرایط، به هیچ وجه به تشخیص های خانگی برای تشخیص بهتر یا بدتر شدن کبد چرب گرید 2 دل خوش نکنید. اگر قصد درمان کبد چرب گرید 2 که به آن NASH گفته می شود را دارید، حتما باید برای تشخیص از موارد بیان شده استفاده کنید.
کبد چرب گرید 3 یا فیبروز کبدی
التهاب شدید در کبد، افزایش چربی و به هم ریختن آنزیم های کبدی باعث می شد تا فرد کم کم یک گرید بالاتر رفته و به کبد چرب گرید 3 که به آن اصطلاحا فیبروز کبدی گفته می شود، برسد. به طور قاطع می توان گفت که کبد چرب گرید 3 قابل درمان است. اما ممکن است برخی آسیب های ایجاد شده بر روی کبد، تا پایان عمر با فرد باقی بماند. در نتیجه هر فردی که به کبد چرب مبتلا می شود، باید تلاش کند تا این بیماری وارد فاز فیبروز کبدی نشود.
التهابات ایجاد شده در کبد چرب گرید 3، زخم هایی را بر روی کبد ایجاد می کنند که به آن فیبروز گفته می شود. برخی از این زخم ها به هیچ وجه قابلیت درمان ندارند. اما کل کبد می تواند به شرایط گرید 2 یا حتی گرید 1 باز گردد. پرهیزات و انجام دستورات پزشکی برای درمان کبد چرب گرید 3 اهمیت زیادی دارد. شما در لبه یک پرتگاه قرار می گیرید که اشتباهات ساده می تواند گرید کبد شما را بالاتر برده که دیگر جبران پذیر نیست.
بر خلاف کبد چرب گرید 1 و 2 که گفتیم آنقدرها خطرناک نیست. کبد چرب گرید 3 بسیار خطرناک است. به هیچ وجه نباید این سطح از چربی کبد و التهابات ایجاد شده در کبد را نادیده بگیرید. هرچند در این مرحله نیز کبد شرایط و اقدامات عادی خود را دارد؛ اما نمی توانید ریسک کرده و این بیماری را به حال خود واگذارید. هرچه سریعتر باید روند درمان کبد چرب گرید 3 شروع شود.
به جرئت می توان گفت که علت اصلی بروز کبد چرب گرید 3، عدم توجه به درمان کبد چرب گرید 2 است. اگر در زمان مناسب به گرید 2 این بیماری توجهن شود؛ دیگر شاهد بروز مشکلاتی شدیدی مثل فیبروز کبد نخواهیم بود. البته برخی بیماری های زمینه ای مثل هپاتیت B و هپاتیت C نیز از جمله مواردی هستند که به ابتلا به کبد چرب گرید 3 کمک می کنند. اضافه وزن، مصرف الکل و بالا بودن سطح کلسترول در کنار ابتلا به بیماری دیابت نیز از جمله عواملی است که فرد را به سمت گرید 3 کبد چرب سوق می دهد.
برخی مواد دیگر نیز ابتلا به کبد چرب گرید 3 را محتمل می کند. این موارد عبارتند از:
- + انسداد مجاری صفراوی
- + نارسایی قلبی در حد مزمن
- + هپاتیت خود ایمن
- + مصرف داروهای شیمیایی خاصی که اثبات شده بر روی روند بیماری کبد چرب و رساندن این بیماری به فیبروز کبدی نقش دارند که برخی از آن ها عبارتند از: آمیودارون، کلرپرومازین، متوتروکسات، تولبوتامید، ایزونیازید، متیل دوپا و اکسی فنیساتین
سیروز کبدی
مرحله آخر از روند کبد چرب، سیروز کبدی است. در این مرحله مشکلات کبد به اوج خود می رسد. التهاب های زیاد که احتمالا زمان زیاید نیز از آن ها گذشته و زخم های ایجاد شده بر روی کبد، شرایط بدی را برای بیمار ایجاد می کنند. در این مرحله ممکن است فرد بتواند تا مدت زیادی بدون نیاز به درمان سیروز کبدی، به زندگی خود ادامه دهد؛ اما در هر صورت عملکرد کبد مختل شده و دیگر نمی تواند به وظایف عادی خود عمل کند.
سیروز کبدی مقدمه ای برای نارسایی های مختلف در کبد و سرطان کبد خواهد بود. در نتیجه باید روند درمان سیروز کبدی خیلی سریع انجام شود. این روند درمان ممکن است نتیجه ای برای بهبودی سیروز کبد نداشته باشد اما می تواند به جلوگیری از مشکلات حاد تر کمک کند. در این مرحله از درمان کبد چرب، تنها باید از مواد طبیعی استفاده شود. اما تجویز برای مصرف هر نوع ماده طبیعی هم با احتیاط انجام می پذیرد.
برای درمان سیروز کبد باید احتیاط های لازم توسط پزشک یا متخصص طب سنتی انجام شود. راهکارهای مختلفی برای درمان این مشکل در نظر گرفته می شود. با این حال فراموش نکنید که سیروز کبد به معنای آسیب جدی و دائمی به کبد است و به سادگی قابلیت درمان ندارد.
برخی از روش های درمانی و همچنین اقدامات موثر برای درمان یا جلوگیری از پیشرفت سیروز کبد عبارتند از:
- انجام عمل جراحی برای جایگزین کردن کبد سالم
- حذف برخی داروها
- اضافه شدن داروهایی برای حذف مایعات اضافه در بدن
- اضافه شدن داروهایی برای حذف سموم و کاهش فشار ایجاد شده در معده و مری
- حذف نمک
درمان فوری کبد چرب
1. خوردن مواد غذایی مناسب
مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ میکند. داشتن یک کبد سالم باعث میشود انرژی بیشتر و حال بهتری داشته باشیم. ولی کبدی که بیمار است و به درستی کار نمیکند، باعث احساس خستگی، سردرد، اشکال در تنفس، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی، مشکلات پوستی و افزایش وزن میشود.
برخی از انواع چربیها میتوانند برای سلامتی مفید باشند. اسیدهای چرب امگا 3 چربیهای اشباع نشده غیر اشباع هستند که درغذاهایی مانند ماهی روغنی و برخی آجیلها و دانهها یافت میشوند. به نظر میرسد که فوایدی برای سلامت قلب دارند و برای افرادی که دچار کبد چرب هستند توصیه میشود. بررسی مطالعات سال 2016 نشان میدهد که مصرف یک مکمل امگا 3 میتواند چربی کبد را کاهش داده و سطح کلسترول را بهبود بخشد. در این بررسی، دوزهای روزانه امگا 3 از 830 تا 9000 میلی گرم در نظر گرفته شده است. با پزشک خود در مورد میزان مصرف خود صحبت کنید.
برای حفظ سلامت بدن و درمان کبد چرب، مصرف مواد غذایی زیر توصیه میشود:
- تعداد وعدههای غذایی خود را افزایش دهید ولی با حجم کم. یعنی سه وعده اصلی و سه میان وعده. زیرا حجم بالایی خوراکی در کبد به چربی خون تبدیل میشود.
- کاهش چربی و کربوهیدراته.
- استفاده ازامگا 3 موجود در ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین و تن.
- استفاده از امگا 3 موجود در منابع گیاهی شامل گردو، بذر کتان، شاهدانه و روغن زیتون، آجیلها.
- مصرف روزانه یک گرم مکمل روغن ماهی.
- محدود کردن چربیها و خودداری از چربیهای اشباع شده.
- بهترین پروتیین غذاهای دریایی ومرغ و گوشت بدون چربی است. البته در نظر داشته باشید که پروتیین گیاهی بهتر از حیوانی است.
- رژیم غنی از میوه و سبزیجات باشد. مصرف سبزیجات به علت داشتن فیبر زیاد و ویتامین توصیه می شود. میوهها هم فیبر خوبی دارند ولی چون قند ساده دارد باید حداکثر 3 واحد در روز مصرف شود.
- مصرف فیبر را با استفاده از غلات کامل، برنج قهوهای افزایش دهید.
- از مصرف شیرینی جات آماده خودداری کنید.
- از خوردن نوشیدنیهای قندی خودداری شود.
- برای پخت و پز از روغنهای مایع کانولا و زیتون استفاده کنید.
مواد غذایی که بیماری کبد چرب را حادتر میکنند:
- گوشت چرب و غذاهای سرخ شده؛
- نوشیدنی های شیرین؛
- الکل؛
- غذاهای فرآوری شده؛
2. از غذاهایی که قند اضافه شده دارند مصرف نکنید
قندهای غذایی مانند فروکتوز و ساکارز با ایجاد کبدچرب ارتباط دارند. تحقیقات سال 2017 ارتباط این قندها وایجاد چربی در کبد را شرح میدهد. مقصراصلی غذاهای خریداری شده و فرآوری شده تجاری، مانند:
- کلوچه، دونات، شیرینی و کیک؛
- آب نبات؛
- بستنی؛
- غلات شیرین؛
- نوشیدنیهای ورزشی؛
- نوشیدنیهای انرژیزا؛
- محصولات لبنی شیرین شده، مانند ماستهای طعمدار؛
برای تشخیص اینکه آیا یک بستهبندی غذایی حاوی شکر اضافه شده است، از جمله ساکاروز، فروکتوزومالتوز، قندها هستند. قندهای دیگری که معمولاً به محصولات غذایی اضافه میشوند عبارتند از:
- نیشکر؛
- شربت ذرت با فروکتوز بالا؛
- شیرین کننده ذرت؛
- کنسانتره آبمیوه؛
- عسل؛
- ملاس؛
روش دیگر برای تشخیص مقدار قند موجود در یک ماده غذایی، خواندن برچسب مواد موجود تغذیهای و بررسی حداقل شکر موجود در آن است.
3. کاهش وزن
انجمن بیماریهای كبدی در امریکا (AASLD)، كاهش وزن را به عنوان یک اصل مهم در بهبود پیشرفت و علائم بیماری کبد چرب غیرالکلی میشناسد. این انجمن توصیه میکند که افراد دارای کبد چرب غیرالکلی هستند، برای درمان آن بین 3 تا 5 درصد از وزن خود رابرای کاهش چربی در کبد، کاهش دهند. همچنین بیان شده است که از دست دادن بین 7 تا 10 درصد از وزن بدن میتواند علائم دیگر کبد چرب غیرالکلی مانند التهاب، فیبروز و جای زخم را کاهش دهد.
بیشتر افرادی که دچار کبد چرب هستند! شاخص توده بدنی آنها از حد نرمال خارج شده. البته به ندرت افرادی را ممکن است ببینید که وزن پایین دارند اما دچار کبد چرب هستند! اولین مرحله برای درمان چربی کبد، پایین آوردن وزن است. همانطور که درباره تجربه درمان کبد چرب، توضیح داده شد، استفاده از رژیم غذایی مناسب و کاهش وزن به درمان فوری کبد چرب کمک میکند.
بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ آن، آرام حرکت کردن در طول زمان است. رژیمهای ناشتا و شدید اغلب بیفایده است و کار را برای کبد سخت میکنند.
اگر متوجه شدید آنزیمهای کبد بالایی دارید و یا جدیداً به کبدچرب دچار شدید، با تغییر و اصلاح رژیم غذایی میتوانید در 2 هفته شرایط کبد بهتر کنید. قبل از شروع برنامه کاهش وزن و برای انتخاب بهترین رژیم غذایی برای کبد چرب حتماً با یک رژیم درمانگر یا متخصص تغذیه و متخصص داخلی مشورت کنید. یک متخصص تغذیه میتواند یک برنامه غذایی مناسب را برای رسیدن به اهداف کاهش وزن و انتخاب مواد مغذی پیشنهاد دهد.
4. قهوه بنوشید
براساس تحقیقات سال 2016، قهوه به نوعی محافظ کبد است. به طور خاص، تولید آنزیمهای کبدی که با التهاب مبارزه میکند را تحریک میکند. همان تحقیقات گزارش داده است که در بین مبتلایان به NAFLD، مصرف منظم قهوه باعث کاهش کلیت کبد میشود. به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد، روزانه دو تا سه فنجان قهوه بنوشید. قهوه سیاه بهترین گزینه است، زیرا حاوی هیچ چربی و قندی اضافه نشده است.
5. رژیم مدیترانهای را امتحان کنید
تحقیقات سال 2017 نشان میدهد که رژیم مدیترانه ای ممکن است به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک کند. رژیم غذایی مدیترانهای همچنین به درمان عوارضی که با NAFLD همراه است مانند کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 کمک میکند. این برنامه غذایی بر انواع غذاهای گیاهی از جمله میوه و سبزیجات تازه و حبوبات به همراه چربیهای سالم تمرکز دارد. در اینجا بعضی از این مواد آورده شده است:
- میوهها و سبزیجات: انواع توتها، سیب، پرتقال، موز، خرما، انجیر، خربزه، سبزیجات برگ، بروکلی، فلفل، سیب زمینی شیرین، هویج، کدو حلوایی، خیار، بادمجان و گوجه فرنگی را امتحان کنید.
- حبوبات: سعی کنید لوبیا، نخود فرنگی، عدس و نخود را در رژیم خود بگنجانید.
- چربیهای سالم: از روغنهای سالم مانند روغن زیتون خوب با کره استفاده کنید. آجیل، دانههای مغذی، آووکادو و زیتون که حاوی غلظت بالایی از چربیهای سالم هستند.
- ماهی و گوشت بدون چربی: هفتهای دو بار از ماهی استفاده کنید. تخم مرغ و مرغهای بدون چربی مانند مرغ و بوقلمون بدون پوست چربی متعادل دارند.
- غلات غنی: غلات و غلات فرآوری نشده مانند نان سبوس دار، برنج قهوهای، جو دوسر، کوسکوس، ماکارونی گندم سبوس دار یا کوینوا را مصرف کنید.
6. به طور منظم ورزش کنید
طبق تحقیقات انجام شده در سال 2017، بیماری کبد چرب با بیتحرکی همراه است. علاوه بر این، عدم تحرک به تشدید عوارض مرتبط با کبدچرب از جمله بیماریهای قلبی، دیابت نوع 2 و چاقی کمک میکند.
بهترین روش درمان کبد چرب از بین بردن عوامل ایجادکننده آن است. یکی از بهترین کارهایی که برای درمان کبد چرب میتوان انجام داد، به طور منظم تحرکت داشتن است. ورزش خاصی برای برای درمان این بیماری وجود ندارد اما فعالیت مستمر (دست کم 5 بار در هفته و هر بار 20 دقیقه پیاده روی یا دویدن آهسته) بسیار مفید است. پزشکان توصیه میکنند که افراد مبتلا به کبد چرب باید هر روز 20 دقیقه ورزش کنند یا یک روز درمیان یک ساعت به انجام فعالیتهای ورزشی بپردازند.
برای تاثیرگذاری بیشتر آن، ورزش باید جزو برنامه روتین زندگی باشد. در ضمن لازم نیست این 20 دقیقه یا یک ساعت، به طور مداوم انجام شود، بیمار میتواند 2 تا 10 دقیقه یا 4 تا 15 دقیقه ورزش کند. این توصیه به ویژه برای افرادی مفید است که به دلیل مشکلات اسکلتی-عضلانی قادر به ورزش طولانی نیستند. برای کاهش وزن و درمان این بیماری به طور همزمان، فرد باید سریع راه برود یا از سربالایی بالا برود و… تا به بدن فشار بیاید و عرق کند.
برای شروع ورزش، سعی کنید فعالیت بدنی متوسط را در کارهای روزمره خود ادغام کنید. با بچهها بازی کنید یا به جای آسانسور از پلهها بروید. همچنین توصیه میشود مقدار زمانی که در طول روز برای نشستن صرف میکنید را کاهش دهید.
7. کلسترول بالا را هدف قراردهید
مطابق تحقیقات سال 2012، کبد چرب مدیریت کلسترول را سخت میکند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهد. برای کمک به کنترل کلسترول و درمان چربی کبد، سعی کنید مصرف برخی از چربیها را محدود کنید. چربیهای زیر مورد نظر است:
- چربیهای اشباع شده: که در گوشت و محصولات لبنی پر چرب یافت میشوند.
- چربیهایترانس: چربیهایترانس اغلب درکالاهای پخته شده فرآوری شده، کراکر و مواد غذایی سرخ شده یافت میشوند.
بسیاری از تغییرات سبک زندگی ذکر شده در بالا از جمله کاهش وزن، فعال ماندن و اتخاذ یک رژیم غذایی سالم مانند رژیم مدیترانهای، همچنین میتوانند در مدیریت کلسترول کمک کنند. برای کنترل کلسترول خون حتماً به پزشک مراجعه کنید تا داروی کلسترول بالا را برای شما تجویز کند.
8. کنترل استرس و فشارهای عصبی
یکی دیگر از عوامل مهم برای درمان کبد چرب، کنترل استرس و فشارهای عصبی ای است که در طول زندگی بر شما وارد میآید. همه ما روزانه تحت فشارهای مختلفی کاری، خانوادگی، مالی و درسی قرار میگیریم. در صورتی که نتوانیم این شرایط را کنترل کرده و در اختیار خود بگیریم، درمان بیماری به تعویق خواهد افتاد.
این شرایط شامل اضطراب و همین طور افسردگی هم میشود. پس شما باید تمام سعی خود را بکنید تا بر استرس خود فائق آمده و فشارهای عصبی روزمره را تحت کنترل خود درآورید. این هم یکی از اصول تغییر سبک زندگی برای درمان چربی کبد شما میباشد.
9. محدود کردن و کنترل مصرف داروهای شیمیایی
در بسیاری از موارد هم یکی از دلایل ابتلا شخص به کبد چرب مصرف داروهایی شیمیایی میباشد. به همین دلیل یکی از راههایی که به درمان این بیماری کمک شایانی خواهد کرد، محدود کردن مصرف داروهایی شیمیایی یا قطع آن هاست. البته این کار نباید بصورت خودسرانه و توسط خود شما انجام گردد و حتما باید با مشورت پزشک خود این کار را انجام دهید.
توجه: از مصرف دارو در زمان بیماریهای خود به صورت خودسرانه به شدت پرهیز کنید. برای استفاده از هر نوع دارو شیمیایی یا گیاهی حتما باید با پزشک مربوطه مشورت نمایید. این یکی از مهمترین اصول برای پیشگیری و همین طور درمان کبد چرب است.
10. ترک و قطع مصرف الکل و سیگار و انواع مخدرها
الکل یکی از اصلیترین دلایل ابتلا شما به کبد چرب میباشد. طبق تحقیقات سال 2013، بهتر است درصورت داشتن کبد چرب ازمصرف الکل به طور کامل اجتناب کنید. اگرچه مصرف متوسط الکل ممکن است فواید زیادی دربین افراد سالم داشته باشد، اما مشخص نیست که آیا این مزایا برای افراد دارای کبد چرب نیز اعمال میشود.
ترک و قطع مصرف الکل میتوانید مکمل درمان شما در زمینه کبد چرب باشد و همین طور با مصرف نکردن الکل شما از ابتلا به این بیماری پیشگیری خواهید کرد. علاوه بر این سیگار نیز یکی از عوامل تشدید کننده این بیماری است. البته ناگفته نماند که سیگار منشا بسیاری از بیماریها در بدن شماست پس از همین حالا به فکر کم کردن مصرف آن و در نهایت قطع مصرف آن باشید.
یکی دیگر از علل دچار شدن افراد به کبد چرب و همین طور بیماریهای کبدی، مصرف مخدرها چه بصورت صنعتی و چه به صورت سنتی و همین طور استفاده مکرر از داروهای مخدر میباشد. تا زمانی که دچار مصرف انواع مخدرها هستید، بیماری کبد چرب شما بهبود نخواهد کرد. علاوه بر این، قبل ازمصرف هرگونه داروی بدون نسخه، ویتامینها یا مکملها با پزشک صحبت کنید، زیرا این موارد میتواند بر کبد تأثیر بگذارد.
11. در مورد مکملهای ویتامین E از پزشک خود سؤال کنید
ویتامین E یک آنتی اکسیدان است که ممکن است التهاب ناشی از کبد چرب را کاهش دهد. براساس بررسیهای انجام شده در سال 2018، تحقیقات بیشتری لازم است تا درک شود که چه کسی میتواند از این روش درمانی بهره ببرد. انجمن بیماریهای كبدی در امریکا در سال 2017، دوز روزانه 800 واحد بین المللی ویتامین E در روز را برای مبتلایان کبد چرب که مبتلا به دیابت نیستند و استئاتوپاتیت غیرالکلی (NASH) را تأیید کرده است، توصیه میکند.
توجه: مصرف این مکلمل ممکن است خطرناک باشد و باید توسط پزشک تجویز شود. با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید که آیا ویتامین E برای شما مناسب است یا خیر و آیا میتواند به درمان کبد چرب کمک کند یا خیر.
12. چای سبز
براساس نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ در مجلهی بینالمللی پزشکی مولکولی به چاپ رسید، چای سبز با دارا بودن مقادیر بالای کاتچین به بهبود عملکرد کبد کمک میکند و موجب کاهش چربی کبد بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی میشود. علاوه بر اینها چای سبز جزو بهترین خوراکیهای چربی سوز است و به کاهش وزن کمک کند.
برای محافظت از کبدتان و اسیر نشدن در دام کبد چرب، روزانه سه تا چهار فنجان چای سبز میل کنید.
درمان کبد چرب با دارو (داروی معجزه گر کبد چرب)
احتمالا انتظار دارید که دارو یا قرص برای درمان کبد چرب وجود داشته باشد. اما این یک اشتباه است! بعید به نظر می رسد دارویی شیمیایی برای درمان کبد چرب کشف و به بازار عرضه شود. علت نیز این است که مواد شیمیایی اثرات ناگواری بر روی کبد دارند. بسیاری از بیماری های ایجاد شده در کبد انشان ناشی از مصرف دارو به صورت بی مهابا و خودسرانه بوده است. حتی بسیاری از افراد به دلیل مصرف داروهای شیمیایی به کبد چرب مبتلا شده اند. در نتیجه احتمال وجود دارو برای درمان این بیماری بسیار کم است.
تاکنون نیز هیچ داروی شیمیایی برای درمان کبدچرب وارد بازار نشده است. با این حال، ممکن است پزشک برای کنترل عوارض بیماری یا بیماری های زمینه تشدید کننده کبد چرب، به شما دارو تجویز کند. داروهایی برای کنترل دیابت، درمان فشار خون بالا، کاهش چربی بدن و برطرف کردن چاقی از جمله داروهایی هستند که ممکن است پزشک آن را تجویز کند. با این حال توصیه می کنیم به جای مصرف این داروهای شیمیایی، به سراغ طب سنتی بروید و از مواد طبیعی برای کنترل این مشکلات استفاده کنید.
چه دارویی بر روی درمان کبد چرب تاثرگذار است؟
داروهای صرفا شیمیایی برای درمان کبد چرب مناسب نیستند. اما می توان از داروهای گیاهی موجود در داروخانه ها برای این منظور استفاده کرد. البته تنوع این داروها چندان زیاد نیست. مهمترین داروهای مناسب برای بهبود و کنترل کبد چرب، لیورگل، همولاکس و بره موم است. این سه دارو از طریق داروخانه ها یا برخی سایت های معتبر اینترنتی قابل خریداری است.دقت داشته باشید که پزشکان ممکن است تعدادی از این داروها را برای درمان تجویز کنند. اما توصیه همه پزشکان برای درمان کبد چرب، اصلاح سبک زندگی است. اگر تاکنون به پزشک متخصص مراجعه کرده باشید، خود این پزشکان هم اعتقاد دارند که دو داروی لیورگل و همولاکس تاثیر کمی برای درمان کبد چرب دارد. داروی بره موم نیز اگرچه اثرات شگرفی برای برطرف کردن چربی از کبد ایفا می کند؛ اما بدون اصلاح سبک زندگی کاری از پیش نمی برد.
لیورگل و درمان کبد چرب
درست است که هیچ داروی شیمیایی برای درمان کبد چرب وجود ندارد؛ اما یک داروی گیاهی-شیمیایی تولید شده در شرکت گل دارو برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد. قرص لیورگل که در دو مدل 70 میلی گرم و 140 میلی گرم روانه بازار شده است، می تواند برای درمان کبد چرب و تنظیم آنزیم های کبدی مورد استفاده قرار گیرد. تقریبا اکثر متخصصان داخلی برای مقابله با این بیماری، لیورگل را تجویز می کنند.قرص لیورگل در واقع یک داروی گیاهی خالص نیست؛ اما به عنوان یک داروی شیمیایی نیز شناخته نمی شود. شرکت های تولید کننده این دارو از مواد طبیعی برای ساخت قرص لیورگل استفاده می کنند.
گیاه خار مریم مهمترین ماده موجود در لیورگل است که به عنوان یک ماده پاکسازی کننده کبد شناخته می شود. در ادامه همین مطلب بیشتر با گیاه خار مریم و تاثیر آن بر درمان کبد چرب آشنا می شویم. با این حال بد نیست بدانید که به احتمال زیاد وجود ماده سیلیمارین نقش مهمی در اثرگذاری لیورگل بر روی بازسازی سلول های کبد دارد.
همولاکس دارویی برای کبد چرب
داروی دیگری که برای درمان کبد چرب مورد استفاده قرار می گیرد، همولاکس نام دارد. این دارو نیز همانند لیورگل، کاملا شیمیایی یا کاملا گیاهی نیست. همولاکس توسط پزشکان تجویز می شود و می تواند اثرات خوبی بر روی کبد چرب داشته باشد. این دارو از هلیله زرد و سیاه درست شده و نقش موثری در روند درمان کبد چرب ایفا می کند
کپسول بره موم برای درمان کبد چرب
یکی از محصولات زنبور عسل که توانسته برای درمان کبد چرب مجوزات لازم را در دنیا بگیرد، بره موم است. بره موم ماده ای کمتر شناخته شده بوده که از تولید زنبور عسل است. این ماده خواص زیادی برای سلامتی انسان به همراه دارد و می تواند در روند درمان کبد چرب نیز نقش مهمی ایفا کند. هرچند ممکن است کپسول بره موم در داروخانه های ایران به سختی پیدا شود؛ اما می توانید این ماده را از فروشگاه های معتبر عرضه کننده محصولات زنبور عسل تهیه کنید. تحقیقات زیادی بر روی این ماده و خواص آن برای کبد شده که در ادامه همین مطلب و در قسمت خوراکی های مفید برای کبد چرب، به آن می پردازیم.
پیوند کبد؛ راهکار آخر طب نوین برای درمان چربی کبد
اگر کبد چرب پیشرفت کرده و به مرحله سیروز کبد برسد، کبد به درستی وظایف خود را انجام نمی دهد. در این صورت باید فکری به حال کبد خود کنید تا بیماری بیشتر از این عود نکرده است. اگر به این شرایط رسیدید، باز هم نگران نباشید. می توانید در لیست انتظار برای پیوند کبد قرار بگیرید. هرچند شرایط سختی در پیش روی شماست اما بهتر است با حفظ خونسردی و دوری از استرس در انتظار کبد پیوندی باشید.
در بزرگسالان، میزان میانگین زمان انتظار برای پیوند کبد، 135 روز پس از فوت اهدا کننده است! اگر شرایط صبر کردن مهیا نباشد، می توان قسمتی از کبد یک فرد زنده را پیوند زد. در این صورت هم کبد فرد اهدا کننده بعد از مدتی رشد می کند و هم کبد اهدا شده به فرد رشد کرده و به اندازه طبیعی می رسد. این موضوع به دلیل توانایی کبد برای احیا و بازسازی خود است. در نتیجه بخش باقیمانده از کبد در فرد اهدا کننده هم رشد می کند.
درمان کبد چرب به روش خانگی (معجزه ای برای کبد چرب)
1. سرکه سیب
سرکه سیب اولین پیشنهاد ما برای درمان خانگی کبد چرب است که دلیل آن خواص سرکه سیب برای کبد چرب است. این مادهی غذایی به کاهش تجمع چربی کبد کمک میکند و در کاهش وزن مؤثر است. علاوه بر اینها سرکهی سیب به عملکرد درست کبد و کاهش التهابات کبد نیز کمک میکند.
خواص سرکه سیب برای کبد چرب
یک قاشق غذاخوری سرکهی سیب خام و تصفیهنشده را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. میتوانید به آن عسل هم اضافه کنید. دوبار در روز و پیش از مصرف غذا آن را میل کنید. این کار را برای چند ماه ادامه بدهید.
2. لیموترش
لیموترش ویتامین سی بالایی دارد. این ویتامین با خاصیت آنتیاکسیدانی خود به کبد کمک میکند تا با تولید آنزیمی به نام گلوتاتیون، اثرات سموم را بر کبد خنثی کند. بنابراین لیموترش با خاصیت سمزداییاش بهعنوان یک درمان خانگی کبد چرب شناخته میشود و به درمان کبد چرب خانگی کمک میکند. همچنین ترکیب دیگری که در لیموترش وجود دارد، نارنجین نام دارد و در کاهش التهابات کبدی مؤثر است.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از لیموترش
آب نصف یک لیموترش را در یک لیوان آب بریزید و آن را میل کنید. این کار را دو یا سه بار در روز و بهمدت چند هفته تکرار کنید. همچنین میتوانید دو تا سه لیموترش را برش بزنید، در ظرف آبی بریزید و آن را در بازههای منظمی میل کنید.
3. گیاه قاصدک
گیاه قاصدک گزینهی مناسبی برای درمان کبد چرب است. این گیاه به تجزیهی چربی جمعشده در کبد کمک میکند. عملکرد کبد را بهبود میبخشد و داروی گیاهی برای کبد چرب است. براساس تحقیقاتی که نتایج آن در سال ۲۰۱۳ به چاپ رسیده است، عصارهی برگ قاصدک میتواند در پیشگیری و درمان چاقی مرتبط با کبد چرب غیرالکلی مؤثر باشد.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از گیاه قاصدک
یک قاشق چایخوری ریشهی خشکشدهی قاصدک را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. بهمدت ۵ تا ۱۰ دقیقه درپوشی روی آن بگذارید. میتوانید کمی عسل به آن بیفزایید تا از خواص عسل نیز بهرهمند شوید و نوشیدنیتان را خوشمزهتر کنید. روزانه سه فنجان از این نوشیدنی را میل کنید. این کار را بهمدت چند هفته ادامه بدهید. همچنین میتوانید از برگ قاصدک در سالادها و غذاها استفاده کنید.
اگر در دوران بارداری بهسر میبرید یا به بیماری دیابت مبتلا هستید، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
4. زردچوبه
زردچوبه با دارا بودن آنتیاکسیدانهای ارزشمند، میتواند درمان خانگی مؤثری برای بیماری کبد چرب باشد. براساس مطالعهای که در سال ۲۰۰۸ در مجلهی داروهای چین منتشر شد، زردچوبه میتواند به پیشگیری از بیماری کبد چرب کمک کند. با این حال هنوز به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
درمان کبد چرب با زردچوبه به دلیل خاصیت آن در بالا بردن قدرت بدن برای هضم چربی است، بنابراین از تجمع چربی در کبد جلوگیری میکند. علاوه بر این، زردچوبه به سم زدایی از کبد نیز کمک میکند.
درمان کبد چرب با زردچوبه
یکچهارم قاشق چایخوری پودر زردچوبه را در ۲ لیوان آب بریزید و بگذارید بجوشد. آن را دوبار در روز بنوشید. این نوشیدنی را بهمدت چند هفته مصرف کنید.
- میتوانید نصف قاشق چایخوری پودر زردچوبه را در یک لیوان شیر گرم حل و روزی یکبار میل کنید.
- اگر کپسول یا مکملهای زردچوبه را پیدا کردید، میتوانید آنها را نیز با نظر پزشکتان مصرف کنید.
5. شیرین بیان
میتوانید از شیرین بیان برای درمان بیماریهای کبد، خصوصا کبد چرب غیرالکلی استفاده کنید. براساس تحقیقات صورتگرفته، عصارهی ریشهی شیرین بیان در کاهش فعالیت آنزیمهای ترانسآمیناز (شامل آنزیمهای آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز) در بیماری کبد چرب غیرالکلی مؤثر است. همچنین شیرین بیان از آثار منفی فلزات سنگین و سموم بر کبد جلوگیری میکند.
شیرین بیان از راه های درمان کبد چرب
- نصف قاشق چایخوری ریشهی شیرین بیان را به یک فنجان آب داغ بیفزایید. روی آن درپوشی بگذارید و اجازه بدهید بهمدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس کمی عسل به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را دوبار در روز میل کنید.
- میتوانید یک قاشق غذاخوری پودر شیرین بیان را با دو قاشق چایخوری عسل ترکیب و روزی یکبار آن را میل کنید. این کار را بهمدت چند هفته تکرار کنید.
- قبل از مصرف مکملهای شیرین بیان، بهتر است با پزشکتان مشورت کنید. چون ممکن است بعضی از این مکملها با داروهای فشار خون، دیابت و داروهای کورتیکواستروئید تداخل دارویی داشته باشند.
6. پاپایا
براساس آیورودا (علمی باستانی در هندوستان که در آن از گیاهان طبی، ماساژ و یوگا برای درمان بیماران استفاده میشود) میوه و دانهی پاپایا یکی از راههای درمان کبد چرب است. همچنین پاپایا در چربی سوزی نیز مؤثر است. چربی موجود در غذا نقش مهمی در بروز بیماری کبد چرب دارد.
درمان خانگی کبد چرب با استفاده از پاپایا
۵ یا ۶ دانهی خشک پاپایا را آسیاب کنید. پودر حاصل را با یک قاشق غذاخوری آب لیموترش تازه ترکیب و دوبار در روز میل کنید. این کار را بهمدت یک ماه ادامه بدهید.
- روزی یک برش از پاپایای رسیده را بههمراه عسل میل کنید.
- پاپایای خام را در سوپ و سالادتان بریزید و مصرف کنید.
7. سبزیجات خام
براساس مطالعهای که در «European Journal of Medicinal Chemistry» به چاپ رسید، ترکیبات طبیعی موجود در سبزیجات، میوهها و گیاهان برای درمان کبد چرب مفیدند و داروی گیاهی برای کبد چرب هستند. بنابراین افزودن این مواد به رژیم غذایی بسیار ضروری است.
یک راه مناسب برای بهرهمندی از خواص سبزیجات، گرفتن آب آنهاست. با این کار میتوانید تا حد زیادی آسیبهای واردشده به کبد را جبران کنید. مصرف آبِ سبزیجات، هضم و جذب آنها را آسانتر میکند. سبزیجاتی مانند کلم پیچ، کلم، کاهو، گل کلم، کلم بروکلی، مارچوبه، چغندر و کرفس در سمزدایی کبد مؤثرند.
8. ریشهی زنجبیل
خوراکیهایی که فیبر بالایی دارند، به سلامتی دستگاه گوارش، جلوگیری از بیماریهای گوارشی و تسریع سمزدایی از بدن کمک میکنند. بهعنوان مثال ریشهی زنجبیل برای دستگاه گوارش مفید است. با جوشاندن برشهای زنجبیل در چای سبز یا آب، میتوانید چای زنجبیل درست کنید. همچنین میتوانید زنجبیل را به غذاهایی مانند سوپ بیفزایید و از خواص آن بهرهمند شوید.
9. سیبزمینی شیرین
سیبزمینی شیرین بهخاطر داشتنِ پتاسیم بالا، برای تصفیهی کبد مفید است. یک سیبزمینی شیرین نزدیک به ۷۰۰ میلیگرم پتاسیم و مقدار زیادی ویتامین C، ویتامین D و ویتامین B۶ دارد. علاوه بر آن منیزیم و آهن نیز در سیبزمینی شیرین بهوفور یافت میشود. سیبزمینی شیرین طعم دلپذیری دارد و قند موجود در آن بهآهستگی وارد جریان خون میشود. بنابراین باعث جهش ناگهانی قند خون نمیشود. غذاهای خوشمزهی زیادی را میتوان به کمک سیبزمینی شیرین درست کرد.
10. موز برای کبد چرب
وجود ۴۷۰ میلیگرم پتاسیم و مواد مغذی دیگر در موز، آن را به میوهای مفید برای تصفیهی کبد تبدیل کرده است. مصرف موز به هضم مواد غذایی کمک میکند و فلزات سنگین و سموم را از بدن میزداید و موجب میشود موز برای کبد چرب مفید باشد.
11. زعفران؛ طلای سرخ در مبارزه با کبد چرب
هرچند تحقیقات بیشتری برای اثبات اثرگذاری زعفران بر روی کبدچرب نیاز است؛ اما محققان بر این باورند که به دلیل وجود برخی ترکیبات در زعفران، این ماده برای درمان کبد چرب مناسب است. مصرف زعفران به عنوان رنگ دهنده و چاشنی غذا و خوراکی ها در کنار مصرف دمنوش یا چای زعفران، می تواند سلامت کبد شما را حفظ کند.
12. گیاه خارمریم، معجزه ای برای درمان کبد چرب
همانطور که گفته شد، داروی لیورگل که در داروخانه ها به عنوان داروی کبد چرب عرضه می شود، دارویی است که از گیاه خارمریم استفاده نموده و فراوری شده است. چه بهتر که به جای استفاده از لیورگل، به سراغ گیاه خار مریم رفته و از آن به صورت مجزا استفاده کنیم. در طب سنتی و طب اسلامی برای درمان کبد چرب از دمنوش خارمریم استفاده می شود. دمنوش خارمریم به سادگی و با اضافه کردن گل خارمریم به آب جوش تهیه می شود. کافی است در حد 2 الی 4 دقیقه بگذارید تا دمنوش حاضر شده و آن را میل کنید.
توصیه می کنیم برای اثرگذاری بیشتر این دمنوش، آن را به صورت روزانه مصرف کنید. در این زمینه بهتر است با پزشک متخصص هم مشورت کنید. به ویژه برای درمان کبد چرب گرید 2 و 3 بهتر است قبل از مصرف دمنوش خارمریم با طبیب طب سنتی یا پزشک متخصص مشورت نمایید. در نشریه گاردین کشور انگلستان، خارمریم یکی از بهترین مواد برای درمان کبد چرب شناخته شده است. این گیاه امروزه در اکثر نقاط دنیا به عنوان ماده اولیه تولید داروی کبد چرب مورد استفاده قرار می گیرد. چه بهتر که ما ایرانی ها که از گذشته توصیه های زیادی برای خواص خارمریم برای سلامت کبد داشته ایم نیز از دمنوش این گیاه دارویی نهایت استفاده را ببریم.
13. درمان کبد چرب با خاکشیر
برخی خاکشیر را داروی معجزه گر کبد چرب می دانند. علت این موضوع این است که خاکشیر می تواند برای درمان کبد چرب کارهایی را انجام دهد که کمتر گیاهی توانایی اثرگذاری به این نحو را دارد. فرقی نمی کند که درمان کبد چرب با خاکشیر جوشیده یا خاکشیری که با آب مخلوط شده پیگیری شود. در هر صورت، خاکشیر می تواند اثرات شگفت انگیزی بر روی درمان کبد چرب داشته باشد. خاکشیر قاتل کبد چرب است. البته این به شرطی است که از خاکشیر به صورت منظم و هوشمندانه برای مبارزه با کبد چرب استفاده شود.
مدت زمان پاکسازی کبد با خاکشیر ممکن است طولانی شود. اما نباید ناامید شوید و مصرف این ماده طبیعی را متوقف کنید. خاکشیر اسیدهای چرب مختلفی را درون خود جای داده است که از جمله آنها می توان به پالمتیک و لینوالینیک اشاره کرد. خواص مختلفی در کتاب های طب سنتی برای مصرف خاکشیر ذکر شده است که یکی از مهمترین آن ها درمان بیماری های کبدی است.
14. دمنوش زردچوبه
درمان کبد چرب با زردچوبه یک موضوع کاملا علمی است که به ویژه محققان طب سنتی در دانشگاه های معتبر بر روی آن تحقیقات گسترده ای انجام داده اند. با این حال استفاده از این ماده تنها به عنوان چاشنی غذا نمی تواند اثرات کافی داشته باشد. به همین علت از چای یا دمنوش زردچوبه برای درمان کبد چرب استفاده می شود. چای زردچوبه باعث پاکسازی کبد شده و می تواند برای دفع سموم کبد و برطرف کردن چربی کبد مفید باشد. چای زردچوبه البته تنها برای این بیماری مورد استفاده قرار نمی گیرد و از آن برای درمان سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن و رفع التهاب در بدن نیز استفاده می شود.دمنوش زردچوبه برای درمان کبد چرب الکلی نیز مناسب است. اگر با مصرف الکل به کبد چرب میتلا شده اید، می توانید از دمنوش زردچوبه برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنید.
طرز تهیه چای زردچوبه برای درمان کبد چرب
برای تهیه چای زردچوبه کافی است 2 تا 3 فنجان آب را در ظرف ریخته و روی گار قرار دهید. بگذارید تا کمی آب گرم شود. سپس 2 قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به این آب اضافه می کنیم و ده دقیقه این ترکیب را هم می زنیم. به این دمنوش می توانید عسل یا آب لیمو تازه اضافه کنید. این چای ساده زردچوبه برای درمان کبد چرب معجزه می کند.برای اثرگذاری بیشتر چای زردچوبه، می توانید به این نوشیدنی زنجبیل یا دارچین اضافه کنید. اضافه کردن دارچین به چای زنجبیل آن را برای بهبود سیستم قلب و عروق و همچنین کاهش سطح قند خون مناسب می کند. می توانید به جای دارچین زنجبیل اضافه کنید تا علاوه بر این که این دمنوش برای درمان کبد چرب مناسب باشد، به کاهش التهاب به ویژه التهاب مفاصل نیز کمک کند.
15. گردو بخورید، کبد چرب را درمان کنید
شاید متاسفانه به دلیل بالارفتن قیمت گردو مصرف این مغزیجات خوشمزه و پرخاصیت کم شده باشد. اثرگذاری گردو بر روی کبد چرب به دلیل وجود اسیدهای چرب امگا سه در مجامع علمی به اثبات رسیده است. گزارشی که در سال 2015 از نتایج یک تحقیق علمی در مجله ای معتبر به چاپ رسید، نشان داد که گردو عملکرد کبد در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی را بهبود می بخشد.
سخن پایانی
کبد در حالت عادی و نرمال خود چربی ندارد یا میزان چربی آن بسیار کم است. همچنین آنزیم های کبد به صورت نرمال میزان مشخصی دارند که می توانند به فعالیت ها و وظایف کبد رسیدگی کنند. این در حالی است که در همان ابتدای مسیر بیماری کبد چرب، آنزیم های کبد تا حدودی غیرطبیعی شده و میزان چربی کبد افزایش پیدا می کند. البته در شرایط ابتدایی این بیماری، هیچ خطری فرد را تهدید نمی کند. با این حال عدم رسیدگی به آن، باعث پیشرفت چربی و به هم ریختگی بیشتر آنزیم های کبدی شده و در نتیجه خطر ابتلا به سیروز کبدی و سرطان کبد بیشتر می شود.
سوالات متداول راجب درمان فوری کبد چرب
اگر شما دیر به فکر درمان کبد چرب خود بی افتید بیماری هایی مثل دیابت، فشار خون بالا و بیماری های مرتبط با کلیه، ممکن است به سرغ شما بیاید.
شما برای درمان کبد چرب باید ابتدا نوع کبد چرب خود را مشخص کنید پس برای این کار باید به پزشک مراجعه و سپس روش درمان را انتخاب کنید.